میوه های مهار کننده سرطان

در این مقاله با

خواص جادویی چند ماده غذایی در مهار سرطان آشنا خواهید شد

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران، دکتر سالی نورتون، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه بریستول انگلستان در این باره می‌گوید: نتایج بررسی‌ها حاکی از این است که دسته‌ای از میوه‌ها در پیشگیری از عوامل تنش زا و مؤثر در سکته‌های قلبی و مغزی نقش مهمی ایفا می‌کنند. درحقیقت این میوه‌ها به دلیل برخورداری از خواص دارویی و درمان بخش، می‌توانند موجب توقف بیماری‌های مهلکی همانند سرطان شوند. از میان این میوه‌ها می‌توان به آلبالو، آواکادو، زغال اخته و دانه کدو تنبل اشاره کرد.

1)آلبالو به دلیل برخورداری از سطوح بالای آنتی اکسیدان‌ها، ضد التهاب است. علاوه براین در بهبود زخم‌های حاصل از عمل جراحی و خوابی آرامش بخش بسیار مؤثر خواهد بود. این میوه در کاهش دردهای عضلانی و ضعف جسمی نیز نقشی فوق‌العاده تأثیرگذار دارد. بیماران کلیوی، قلبی و افرادی که از رماتیسم و نقرس رنج می‌برند، با افزودن این میوه به سبد غذایی خود شاهد نتایج شگفت انگیزی در درمان خود می‌شوند. همچنین شربت این میوه سرشار از ویتامین، التهاب معده و روده را از بین می‌برد و در درمان نارسایی کبد نیز مفید است.

2)آواکادو یک منبع سرشار از ویتامین است. سلامت قلب را تضمین می‌کند و خطر ابتلا به سکته قلبی و مغزی را کاهش می‌دهد. تک چربی‌های اشباع شده آن کلسترول را از بین می‌برند و به کاهش وزن کمک می‌کنند. میزان آنتی اکسیدان گلوتانین موجود در این میوه نیز عاملی مهم در پیشگیری و مقابله با انواع بیماری‌ها محسوب می‌شود. کبد را تصفیه و به جریان گردش خون کمک می‌کند.

3)زغال اخته میوه دیگری است که پلی فنول، موجود در آن دارای خواص آنتی اکسیدانی است که نه تنها به پیشگیری از عفونت‌های مجاری ادراری کمک می‌کند؛ عاملی بازدارنده در برابر انواع سرطان‌ها و حمله‌های قلبی محسوب می‌شود. زغال اخته، عروق خونی، رسوب کلسترول و انسداد شرائین را از بین می‌برد. انقباض عروق خونی یکی از مهم‌ترین دلایل بروز سکته قلبی به شمار می‌رود که با مصرف مداوم زغال اخته این مشکل نیز رفع می‌شود.

4)دانه کدو تنبل نیز نقش مهمی در جلوگیری از سرطان دارد. پروتئین، فیبر، منگنز، منیزیم و فسفر تنها بخشی از خواص اعجاب برانگیز دانه کدو تنبل را تشکیل می‌دهند. کاروتنوئید موجود در کدو تنبل به همراه خواص آنتی‌اکسیدانی آن برای مقابله با سرطان، بیماری‌های قلبی عروقی بسیار مؤثر هستند. مصرف مداوم این ماده غذایی سرشار از انواع پروتئین موجب پیشگیری از سرطان پروستات و سینه خواهد شد. سلامت پوست و تقویت چشم نیز از دیگر خواص دانه کدو تنبل به شمار می‌روند.

4)تخم شربتی یا همان دانه‌های خاکستری و سیاه رنگ که در شربت‌های تابستانی استفاده می‌شود، منبعی سرشار از انواع خواص دارویی و درمانی را در خود نهفته دارد. وجود اسیدهای چرب و امگا 3 آن در پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی عروقی بسیار مناسب هستند.

تنظیم میزان قند خون، کاهش ابتلا به دیابت و رفع تشنگی از دیگر فواید این دانه‌های سیاه رنگ اسرار‌آمیز به شمار می‌روند. 5)بلوبری از خانواده انگور و توت فرنگی است. آنتی اکسیدان‌ها و آنتوسیانین‌های موجود در این توت آبی رنگ مانع از تکثیر سلول‌های سرطانی در بدن می‌شوند. بلوبری کلسترول را کاهش می‌دهد و از خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند. بلوبری التهاب و تب را از بین می‌برد. خونریزی‌های دیابتی را کاهش می‌دهد. ضد عفونی‌کننده‌ای مناسب برای بدن محسوب می‌شود و خطر ابتلا به انواع ویروس‌ها، قارچ‌ها و عفونت‌های ادراری را از بین می‌برد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مهران دوغایی مقدم جراح و متخصص گوش حلق بینی

تعداد نقش های RNA یکی پیام رسان، دیگری انتقال دهنده دیگری ریبوزوم است که در اینجا به ریبوزوم پرداخته می شود

�ریبوزوم� (Ribosome) درشت‌مولکولی پیچیده‌ای است که از پروتئین و RNA ساخته شده و به تعداد بی‌شمار در سلو‌ل‌ها وجود دارد و وظیفه مهمی ‌را در رمزگشایی پیام ژنتیکی ذخیره شده در ژنوم بهاسیدهای آمینه و پروتئین‌ها بر عهده می‌گیرد.

ریبوزوم چیست؟

هنگام بررسی سلول‌های حیوانی و گیاهی از طریقمیکروسکوپ، ممکن است اندامک‌های زیادی را مشاهده کنید که برای تکمیل فعالیت‌های سلول با یکدیگر همکاری می‌کنند. یکی از اندامک‌های اساسی سلول، ریبوزوم‌ها هستند که وظیفه سنتز پروتئین را بر عهده دارند.

تصویر 1: ساختمان ریبوزوم؛ 1) ساختمان شماتیک ریبوزوم، 2) مدل سه بعدی ریبوزوم، 3) ساختمان مولکولی ریبوزوم

مرحله شیمیایی اساسی سنتز پروتئین عملکرد آنزیمپپتیدیل ترانسفراز است که پپتید در حال توسعه یا نوپا را به اسید آمینه متصل به tRNA جدید منتقل می‌کند. اسید‌های آمینه متناسب با ترتیب کدون‌های mRNA، در پلی پپتید در حال توسعه قرار می‌گیرند. بنابراین، ریبوزوم دارای جایگاه‌های لازم برای یک mRNA و حداقل دو tRNA است.

هر ریبوزوم از دو زیر واحد ساخته شده است که یکی از آن‌ها زیر واحد بزرگ و دیگری زیر واحد کوچک نام دارد. این زیر واحدها شامل یک زوج از مولکول‌های RNA ریبوزومی ‌(rRNA) و تعداد متفاوتی از پروتئین‌های ریبوزومی‌ هستند. فاکتور‌های پروتئینی بی‌شماری، بیان متمایز از سنتز پروتئین را کاتالیز می‌کنند. ترجمه کد ژنتیکی برای ساخت پروتئین‌ها و در نهایت رشد سلول از اهمیت اساسی برخوردار است.

ساختار ریبوزوم

ساختار ریبوزوم‌ها در انواع گونه‌ها مشابه است. دانشمندان بر این معتقدند که ریبوزوم‌ها مسیری کارآمد و به صرفه‌ای برای سنتز پروتئین‌ها به شمار می‌آیند. قبل از تکامل گونه‌های مختلف از ارگانیسم‌های زنده، عملکرد ریبوزوم‌ها در تمام موجودات زنده به عنوان روشی برای ترجمه RNA به پروتئین سازگاری پیدا کرد. از این رو ریبوزوم‌های موجود در ارگانیسم‌های زنده مختلف تفاوت اندکی با یکدیگر دارند.

ریبوزوم‌ها از پروتئین‌ها و ریبونوکلئیک اسیدها (RNA) تشکیل شده‌اند. مقدار این دو ترکیب در ساختمان ریبوزوم‌ها تقریبا با هم برابر است. همان طور که در بالا اشاره شد، هر ریبوزوم از دو بخش یا زیر واحد تشکیل شده است. زیر واحد کوچک‌تر جایگاه اتصال mRNA و رمزگشایی از کدهای ژنتیکی دارد و زیر واحد بزرگتر دارای جایگاهی برای قرارگیری اسیدهای آمینه و تکمیل توالی پروتئینی است.

هر دو زیر واحد ریبوزومی از پروتئین و ریبونوکلئیک اسید تشکیل شده‌اند که با برهمکنش‌هایی بین پروتئین‌ها در یک زیر واحد و ‌rRNA یا RNA ریبوزومی در زیر واحد دیگر به یکدیگر متصل می‌شوند. ریبونوکلئیک‌ها از هستک در هسته سلول منشا می‌گیرند و از آنجا برای ساخت ریبوزوم‌ها واردسیتوپلاسم می‌شوند.

RNA ریبوزومی به صورت تعداد زیادی از رشته‌ها با طول‌های متنوع در سلول وجود دارند، در ساختار ریبوزوم این RNA توسط پروتئین‌ها احاطه می‌شوند. rRNA به عنوان محافظی برای mRNA و tRNA‌ها عمل می‌کنند و از طرفی دیگر نقش کاتالیست برای افزایش سرعت تشکیل پیوندهای پپتیدی بین اسید‌های آمینه را بر عهده دارند.

تصویر 2: ساختمان ریبوزوم در طول سنتز پروتئین

تفاوت بین ریبوزوم‌های یوکاریوتی و پروکاریوتی در اندازه آن‌ها است. ریبوزوم‌ها با واحد سودبرگ اندازه‌گیری می‌شوند. سودبرگ تعیین می‌کند که چقدر زمان لازم است که یک مولکول در محلولی درونسانتریفیوژ ته‌ نشین شود. هر چقدر این زمان بیشتر باشد، اندازه مولکول بزرگتر است. اندازه ریبوزوم‌های پروکاریوتی 70S یا 70 واحد سودبرگ اندازه‌گیری شده است.ریبوزوم‌های یوکاریوتی معمولا به اندازه 80S هستند.

ریبوزوم‌های یوکاریوتی بزرگتر هستند، زیرا آن‌ها شامل پروتئین‌ها و RNAهای بیشتری نسبت به پروکاریوت‌هاهستند. ریبوزوم‌های پروکاریوتی شامل 3 مولکول RNA هستند، در حالی که ریبوزوم‌های یوکاریوتی 4 مولکول‌ RNA دارند. به طور کلی تنها تفاوت ریبوزوم‌های یوکاریوتی و پروکاریوتی در اندازه آن‌ها است ولی از نظر عملکردی تفاوتی بین آن‌ها وجود ندارد.

نکاتی در مورد ساختار و محل قرارگیری ریبوزوم در سلول وجود دارند که شامل موارد زیر هستند:

• ریبوزوم‌ها در دو ناحیه از سیتوپلاسم قرار دارند.
• آن‌ها در سیتوپلاسم به صورت پراکنده دیده می‌شوند و تعداد معدودی از آن‌ها نیز به شبکه آندوپلاسمی ‌متصل می‌شوند. در اندامک‌های سلول‌های یوکاریوتی مانند میتوکندری‌ها وکلروپلاست‌ها نیز ریبوزوم‌ها حضور دارند که در آنجا نیز وظیفه سنتز پروتئین‌های مورد نیاز این اندامک‌ها را بر عهده می‌گیرند.
• زمانی که ریبوزوم‌ها بر روی غشا شبکه آندوپلاسمی متصل می‌شوند، به آن بخش از شبکه آندوپلاسمی، شبکه آندوپلاسمی زبر یا خشن می‌گویند، زیرا در تصاویر میکروسکوپی شبکه آندوپلاسمی دارای ریبوزوم، به شکل دانه دار مشاهده می‌شود.

تصویر 3: مقایسه شبکه آندوپلاسمی صاف و شبکه آندوپلاسمی زبر که بر روی غشای خود دارای ریبوزوم است.

• ریبوزوم‌هایی که به غشای شبکه آندوپلاسمی متصل هستند و ریبوزوم‌های آزاد در سیتوپلاسم از نظر ساختاری مشابه یکدیگر هستند و هر دو در سنتز پروتئین‌های سلولی نقش مهمی دارند.
• حدود 37 تا 62 درصد ساختمان ریبوزوم‌ها از RNA تشکیل شده و باقی آن از پروتئین ساخته شده است.
• پروکاریوت‌ها دارای ریبوزوم‌هایی با ضریب ته نشینی 70S هستند که اندازه زیر واحدهای آن به ترتیب زیر واحد کوچک 30S و زیر واحد بزرگتر 50S است، در حالی که یوکاریوت‌ها دارای ریبوزوم 80S هستند که این ریبوزوم‌ها از زیر واحد‌های کوچک 40S و زیر واحد‌های بزرگ 60S تشکیل شده‌اند.
• ریبوزوم‌هایی که در کلروپلاست‌ها و میتوکندری‌های سلول‌های یوکاریوتی دیده می‌شوند، از زیر واحد‌های بزرگ و کوچکی ‌تشکیل شده‌اند که مانند پروکاریوت‌ها دارای ضریب ته نشینی 70S هستند.
• با وجود تغییراتی که در اندازه ریبوزوم‌ها وجود دارند اما همه آن‌ها یک ساختار مرکزی مشترک دارند.
• از اختلاف ساختار ریبوزومی بین سلول‌های یوکاریوتی و باکتری‌ها (پروکاریوتی) برای ساخت آنتی بیوتیک‌هایی که می‌توانند پاتوژن باکتریایی را بدون آسیب رساندن به سلول‌های انسانی خرد کنند، استفاده می‌شود.

عملکرد ریبوزوم

عملکرد ریبوزوم در هر سلول تولید پروتئین است. پروتئین‌ها تقریباً در تمام عملکرد‌های سلولی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از پروتئین‌ها به عنوان کاتالیزور عمل کرده و زمان انجام واکنش‌ها را کاهش می‌دهند. برخی دیگر از پروتئین‌ها به عنوان اسکلت سلولی عمل کرده و وظیفه حفظ ساختار و استحکام سلول‌ها را بر عهده دارند. بسیاری از پروتئین‌ها در کار‌های خاص مانند انقباض سلول‌های ماهیچه‌ای فعالیت می‌کنند.

تمام پروتئین‌ها از رشته‌های دی اکسی ریبونوکلئیک اسید یا DNA منشا می‌گیرند. پروتئین اختصاصی به نام RNA پلیمراز، آنزیمی ‌است که توالی‌های DNA را شناسایی کرده و به کمک سایر پروتئین‌ها به آن‌ها متصل می‌شود و یک مولکول جدید حاوی اطلاعات ژنتیکی ایجاد می‌کند که می‌تواند از هسته به سیتوزول سلول منتقل شود. رشته ریبونوکلئیک اسید (RNA) تولید شده توسط RNA پلیمراز در مسیر خارج شدن از هسته پردازش می‌شود و مناطقی از RNA که کد پروتئینی ندارند، از این مولکول حذف می‌شوند. این مولکول اکنون به عنوان RNA پیام رسان یا mRNA شناخته می‌شود.

تصویر 4: روند سنتز پروتئین

هر mRNA از 4 باز آلی یا چهار ریبونوکلئوتید مختلف ساخته شده است که به اسید‌های ریبونوکلئیک معروف هستند. جفت‌های بازی این مولکول در توالی‌های سه تایی خوانده می‌شوند که هر کدام از این توالی‌های سه تایی کدون‌ها را تشکیل می‌دهند. هر کدون یک اسید آمینه خاص را مشخص می‌کند. تمام موجودات زنده در کره زمین برای تولید انواع پروتئین از 20 اسید آمینه استفاده می‌کنند و کدونی که برای فراخوانی آن اسید‌های آمینه استفاده می‌شود، تقریباً جهانی است یعنی در تمام موجودات زنده این کدون‌ها با یکدیگر یکسان هستند.

کدونی که توالی تمام پروتئین‌ها از آن را شروع می‌شود کدون �AUG� است که اسید آمینه متیونین را کد می‌کند. این کدون به معنای دنباله‌ای از باز‌های آلی است که به ترتیب آدنین، اوراسیل و گوانین را در بر می‌گیرد. یک مولکول ویژه RNA که به عنوان RNA انتقال دهنده یا tRNA شناخته می‌شود، می‌تواند به اسید‌های آمینه متصل شود. RNA انتقال دهنده، این کدون را در توالی RNA پیام رسان شناسایی می‌کند و به آن متصل می‌شود. این tRNA خاص دارای اسید آمینه متیونین است. بسته به پروتئینی که قرار است ساخته شود، اسید آمینه بعد از متیونین می‌تواند یکی از بیست اسید آمینه باشد.

تصویر 5: ساختمان tRNA؛ 1) ساختمان شماتیک، 2) ساختمان بعدی، 3) ساختمان مولکولی

در این مرحله است که ریبوزوم وارد عمل می‌شود. با شناسایی ساختار mRNA متصل به tRNA، دو زیر واحد ریبوزوم می‌توانند برای شروع سنتز پروتئین از رشته mRNA با یکدیگر ترکیب شوند. ریبوزوم به عنوان یک کاتالیزور بزرگ عمل می‌کند و پیوند‌های پپتیدی بین اسید‌های آمینه ایجاد می‌کند. tRNA استفاده شده دوباره به داخل سیتوزول آزاد می‌شود، بنابراین می‌تواند به اسید آمینه دیگری متصل شود.

سرانجام، mRNA کدونی را به ریبوزوم ارائه می‌دهد که به معنی توقف سنتز پروتئین است. پروتئین‌های خاص رشته اسید‌های آمینه را از آخرین tRNA جدا می‌کنند و پروتئین آزاد می‌شود. این فرایند یعنی سنتز پروتئین جدید در تصویر زیر مشاهده می‌شود:

تصویر 6: نحوه عملکرد ریبوزوم برای سنتز پروتئین از رشته mRNA به کمک tRNAهای حامل اسیدهای آمینه

پروتئین‌های مختلف قبل از عملکرد، نیاز به اصلاحات مختلف و پردازش دارند و به مناطق مختلف سلول منتقل می‌شوند. به عنوان مثال، یک ریبوزوم متصل به شبکه آندوپلاسمی ‌پروتئین تازه تشکیل شده را به داخل این شبکه ارسال می‌کند، درون شبکه آندوپلاسمی جایی است که پروتئین‌های تازه ساخته شده می‌توانند اصلاحات و تغییراتی را پشت سر بگذارند و از نظر فضایی دچار پیچ خوردگی‌هایی شوند که آن‌ها را به یک پروتئین عملکردی تبدیل کند.

پروتئین‌های دیگر به طور مستقیم در سیتوزول تشکیل می‌شوند و در آنجا می‌توانند به عنوان کاتالیزور برای واکنش‌های مختلف فعالیت کنند. ریبوزوم‌ها تمام پروتئین‌های مورد نیاز سلول‌ها را ایجاد می‌کنند که تعداد بیشماری را شامل می‌شوند. در هر سلول، پروتئین‌ها حدود 20 درصد از وزن سلول را به خود اختصاص می‌دهند. یک سلول متوسط می‌تواند 10٫000 پروتئین مختلف داشته باشد، به طور متوسط یک میلیون نسخه از هر کدام از پروتئین‌ها در سلول ساخته می‌شود.

این تعداد، پروتئین زیادی است که باید در سلول سنتز شود، به همین دلیل ریبوزوم تبدیل به یک ماشین کارآمد و سریع شده است. به طور متوسط، ریبوزوم‌ها می‌توانند 3 - 5 اسید آمینه در ثانیه به زنجیره پروتئین اضافه کنند. با توجه به اینکه بزرگترین پروتئین شناخته شده، �تایتین� (Titin)، حدود 30٫000 اسید آمینه دارد، فقط یک بار سنتز این پروتئین توسط ریبوزوم 2 - 3 ساعت زمان لازم دارد. پروتئین‌های کوتاه که تنها از چند صد اسید آمینه تشکیل شده‌اند، می‌توانند در عرض چند دقیقه ساخته شوند.

ریبوزوم‌ها نمی‌توانند خاموش شوند. به محض اتصال tRNA به mRNA، ریبوزوم‌ها به آن‌ها با کمک پروتئین‌های دیگر متصل شده و فرایند سنتز پروتئین آغاز می‌شود. ویروس‌ها از این ویژگی ریبوزوم‌ها استفاده کرده‌اند. ویروس رشته کوچکی از DNA یا RNA است که با به خدمت گرفتن امکانات سلولی میزبان از جمله ریبوزوم‌ها، می‌تواند تکثیر ‌شود. ریبوزوم‌های یک سلول توسط ویروس‌ها برای ایجاد پروتئین‌های لازم برای تکثیر ژنوم ویروس و ساخت پوشش ویروسی استفاده می‌شوند تا ویروس‌ها بتوانند سلول میزبان خود را ترک کنند.

تصویر 7: عملکرد ویروس در سلول؛ 1) اتصال ویروس به غشای سلول، 2) ورود ژنوم ویروس به سلول، 3) همانند سازی ژنوم ویروس در سلول میزبان، 4) به کارگیری امکانات سلول برای تولید پروتئین و 5) ساخت ویروس‌های جدید و خروج آن‌ها از سلولهنگامی‌ که ویروس ژنوم خود را به سلول وارد می‌کند، این مولکول ژنوم مانند ژنوم خود میزبان در نظر گرفته می‌شود، به طوری که همزمان با همانند سازی ژنوم سلول، ژنوم ویروس هم تکثیر می‌شود.

اگر ویروس مبتنی بر DNA باشد، DNA ویروس باید وارد هسته سلول شود، جایی که پروتئین‌های سلول آن را به RNA رونویسی کرده و سپس توسط ریبوزوم‌ها به پروتئین‌ها ترجمه می‌شود. اگر ویروس مبتنی بر RNA باشد، RNA ویروسی در سیتوپلاسم باقی می‌ماند، جایی که می‌تواند مستقیماً با ریبوزوم‌ها در تعامل باشد و پروتئین‌های جدید ایجاد کند. در هر صورت، ویروس قادر به ایجاد تمام پروتئین‌های مورد نیاز برای تکثیر ژنوم خود و بسته‌بندی این نسخه‌ها در کپسول‌های جدید پروتئینی است و به این ترتیب می‌تواند از سلول خارج شود.

با توجه به عملکرد ریبوزوم‌ها می‌توان به این نتیجه رسید که هیچ سلولی بدون داشتن ریبوزوم‌ها قادر به ادامه فعالیت‌های خود نیست. به همین دلیل است که تمام سلول‌ها در ارگانیسم‌های مختلف دارای ریبوزوم هستند. باکتری‌ها و سلول‌های میکروسکوپی ریبوزوم‌هایی به نام ریبوزوم‌های پروکاریوتیک دارند، در حالی که ریبوزوم‌ها در سلول‌های جانوری و گیاهی به نام ریبوزوم‌های یوکاریوتیک شناخته می‌شوند.

تفاوت‌های اساسی بین ریبوزوم‌های پروکاریوتیک و یوکاریوتیک در موارد زیر مورد بحث قرار می‌گیرند:

• پروکاریوت‌ها ریبوزوم‌هایی با اندازه‌های 70s دارند که از دو زیر واحد 30S و 50S تشکیل شده‌اند، در حالی که در سلول‌های یوکاریوتی ریبوزوم‌ها 80S هستند که از زیر واحدهای 40S و 60S ساخته شده‌اند.
• ریبوزوم‌های 70S به طور نسبی کوچکتر از ریبوزوم‌های 80S هستند.
• در پروکاریوت‌ها که زیر واحد کوچک 30S وجود دارد، این زیر واحد از یک بخش 16S RNA و 1540 نوکلئوتید که به 21 پروتئین متصل هستند، تشکیل شده است. زیر واحد بزرگ 50S از یک بخش 5S RNA که در بر دارنده 120 نوکلئوتید و یک قسمت 23S RNA که شامل 2900 نوکلئوتید و 31 پروتئین است، ساخته شده است.
• در یوکاریوت‌ها زیر واحد کوچک 40S از بخش‌ 18S RNA و همچنین 33 پروتئین و 1900 نوکلئوتید تشکیل شده است. زیر واحد بزرگ یوکاریوتی که 60S است شامل RNA 5S و 120 پروتئین و 4700 نوکلئوتید به همراه 28S RNA،5٫8S RNA با 160 نوکلئوتید و 46 پروتئین است.

تصویر 8: زیر واحدهای ریبوزوم یوکاریوتی

• سلول‌های یوکاریوتی دارای اندامک‌های میتوکندری و کلروپلاست هستند و این اندامک‌ها ریبوزوم‌هایی با اندازه 70S دارند. از این رو، هر سلول یوکاریوتی دارای هر دو نوع ریبوزوم 70S و 80S هستند.

مکان قرارگیری ریبوزوم‌ها در سلول

همان طور که در بالا اشاره شد، ریبوزوم‌ها اندامک‌هایی هستند که در سلول‌ها جانوری مانند انسان و سلول‌های گیاهی وجود دارند. محل قرارگیری آن‌ها درون سیتوزول است و برخی از آن‌ها به صورت آزاد در سیتوزول شنارور هستند و تعداد کمی از آن‌ها نیز بر سطح غشای شبکه آندوپلاسمی به صورت متصل قرار دارند.

ریبوزوم‌ها با رمزگشایی از کدهای ژنتیکی پروتئین‌ها را تولید می‌کنند. هیچ RNA ریبوزومی برای همیشه بر روی غشای شبکه آندوپلاسمی باقی نمی‌ماند، محل قرارگیری آن‌ها با توجه به پروتئینی که تولید می‌کنند، تعیین می‌شود. در سلول‌های انسانی یا در سایر جانوران، در حدود 10 میلیون ریبوزوم وجود دارد. گاهی ممکن است تعداد بسیار زیادی از ریبوزوم‌ها بر روی یک رشته mRNA برای تولید پروتئین حرکت کنند، به این ساختار �پلی‌زوم� (Polysome) می‌گویند.

تصویر 9: ساختار پلی زوم در تصاویر میکروسکوپی

اصطلاحات مربوط به ریبوزوم

• �ریبوزیم� (Ribozyme): مولکول‌های RNAای که به عنوان کاتالیست‌های بیولوژیکی عمل می‌کنند، ریبوزیم نام دارند. ریبوزیم‌ها برای تشکیل پیوندهای پپتیدی در ریبوزوم‌ها وارد عمل می‌شوند.
• �RNA ریبوزومی� (Ribosomal RNA): مولکول‌های RNAای که در ساختمان ریبوزوم حضور دارند و برخی از آن‌ها به عنوان ریبوزیم عمل کرده و واکنش‌ها را کاتالیز می‌کنند از جمله RNAهای ریبوزومی هستند.
• �ریبونوکلئیک اسید� (Ribonucleic Acid): این مولکول که به RNA معروف است، مولکول‌های تک رشته‌ای است که کدها و اطلاعات ژنتیکی را با خود حمل می‌کند.
• �دی اکسی ریبونوکلئیک اسید� (Deoxyribonucleic Acid): مولکول‌های DNA، در واقع مولکول‌های دو رشته‌ای و بسیار پایداری هستند که اطلاعات ژنتیکی ارگانیسم‌ها را در بر می‌گیرند. این مولکول از 4 نوع باز آلی تشکیل می‌شود.
• پلی‌زوم: یک ساختار پلی‌زوم گروهی از دو یا چند ریبوزوم است که یک توالی mRNA را به صورت همزمان ترجمه می‌کنند. این ساختارها در تصاویر میکروسکوپی به شکل رشته‌ها و دانه‌هایی قابل مشاهده هستند. در پروکاریوت‌ها ممکن است پلی‌زوم‌ها زمانی که mRNA در حال رونویسی است، شروع به ترجمه آن کرده و پروتئین‌ها را سنتز کنند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: زیست شناسی سال سوم تجربی وبر گرفته از اطلاعات فرادرس

درمان زخم بستر لگن و باسن چگونه است؟

• زخم بستر

زخم بستر بر اثر آسیب به بافت‌های نرمی ایجاد می‌شود که تحت‌فشار هستند. به همین خاطر زخم بستر لگن و باسن بین بیماران یا سالمندانی که توان حرکت ندارند، رایج است.

راهنمای مطالعه

• علائم زخم بستر لگن و باسن چه هستند؟
• علل زخم بستر لگن و باسن چه هستند؟
• درمان زخم بستر لگن و باسن چیست؟
• جمع‌بندی

زخم بستر بر اثر آسیب به بافت‌های نرمی ایجاد می‌شود که تحت‌فشار هستند. به همین خاطر زخم بستر لگن و باسن بین بیماران یا سالمندانی که توان حرکت ندارند، رایج است. البته این زخم‌ها درجه‌های مختلفی دارند، و بنابر تشخیص حرفه‌ای درجه زخم، درمان‌های متفاوتی هم برایشان تجویز می‌شود. در این مقاله آسوده‌یار، راهنمای درمان زخم بستر در قسمت‌های باسن و لگن را با شما به اشتراک می‌گذاریم.

علائم زخم بستر لگن و باسن چه هستند؟

زخم بستر (Bedsore) یا زخم فشاری، بر اثر آسیب به بافت‌های نرم بدن، به‌خاطر فشار همراه خراشیدگی و سایش در بلندمدت ایجاد می‌شود.

قرمز شدن پوست، اولین نشانه بروز زخم بستر لگن و باسن است. این زخم به‌طور معمول در قسمت‌هایی ایجاد می‌شود که تحت فشار بیشتری هستند.

زخم بستر را می‌توان بر اساس شدت آن، به چهار مرحله تقسیم کرد. درمانش هم به شدت و عمق زخم بستگی دارد. همه راه‌های درمانی، برای همه زخم‌ها مناسب نیستند.

بنابر آماری، متأسفانه بیش از 55درصد ساکنان خانه‌های سالمندان، طی شش هفته از شروع زخم بستر، جان خود را از دست می‌دهند! علاوه بر این، ساکنان خانه‌های سالمندان که دچار آسیب‌های عفونی شده‌اند، حدود 75درصد نرخ مرگ‌ومیر دارند.

علل زخم بستر لگن و باسن چه هستند؟

دلایل متعددی برای ایجاد زخم فشاری در ناحیه لگن و باسن وجود دارند. اگر بیمار یا سالمندی کم‌تحرک شده و به هر دلیلی، مدت طولانی در حالت خوابیده یا نشسته بماند، دچار زخم بستر می‌شود.

زخم بستر بیشتر در آن قسمت‌هایی به وجود می‌آید که با سطوح سفت در تماس هستند. پشت، لگن، باسن، آرنج و پاشنه، بیشتر از سایر نقاط بدن در معرض این وضعیت دردناک قرار دارند. اگر فشار مذکور برای مدتی طولانی باقی بماند، عروق خونی هم ممکن است آسیب ببینند.

رطوبت زیاد پوست هم که بر اثر تعریق زیاد یا بی‌اختیاری پیش می‌آید، باعث افزایش فشار شده، محیط مناسبی برای رشد میکروب‌ها ایجاد کرده و به زخم و عفونت منجر می‌شود.

نکته قابل‌توجه اینکه زخم بستر بیشتر در افراد بالای 64 سال رخ می‌دهد. پوست این افراد نازک‌تر است و بیشتر از دیگران در معرض آسیب قرار دارد. احتمال ابتلای کسانی که از قبل مشکلات ریوی، کلیوی و گردش خون دارند هم بیشتر است.

علاوه بر این‌ها، افراد سیگاری، دیابتی‌ها، آن‌هایی که سوءتغذیه دارند، و کسانی که ناتوانی در کنترل ادرار و مدفوع دارند هم در معرض ابتلا به زخم بستر لگن و باسن هستند.

درمان زخم بستر لگن و باسن چیست؟

قبل از درمان، به پیشگیری فکر کنید. بهترین راه پیشگیری از زخم بستر لگن و باسن تغییر حالت خوابیدن یا نشستن بیمار است.

فردی که وظیفه مراقبت از بیمار یا سالمند را برعهده دارد، باید او را مدام جابه‌جا کند تا فشار کمتری روی نقطه مشخصی از بدنش ایجاد شود.

توصیه می‌شود کسی را که دراز کشیده، هر یک تا دو ساعت جابه‌جا کنید. اگر بیمار یا سالمند موردنظر روی ویلچر نشسته، هر 15 دقیقه یک‌بار وضعیتش را عوض کنید.

البته باید مراقب جابه‌جایی هم باشید. چون کشیده شدن پوست روی ملحفه، ممکن است خودش باعث سایش و ایجاد زخم بستر شود. پس این کار را با دقت و به‌آرامی انجام بدهید.

در قدم بعدی، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drug) هم برای درمان زخم بستر تجویز می‌شوند.

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن (Ibuprofen) و ناپروکسن سدیم (Naproxen Sodium)، البتهاب و درد بیمار را کاهش داده، و جلوی لخته شدن خون در ناحیه زخم را می‌گیرند.

این داروها گاهی به‌صورت خوراکی و گاهی موضعی تجویز می‌شوند. مصرف آن‌ها قبل یا بعد از جابه‌جایی بیمار و مراقبت از زخم بسیار مفید است.

جمع‌بندی

زخم بستر لگن و باسن بر اساس شدت و عمق زخم‌ها درجه‌بندی می‌شود. زخم بستر درجه یک، خفیف‌ترین نوع است که با کمی رسیدگی، برطرف می‌شود. زخم بستر درجه چهار هم خطرناک‌ترین وضعیت این زخم به حساب می‌آید.

منابع:

mayoclinic.org

ncbi.nlm.nih.gov

گرفتگی عروق، التهاب عروق یا واسکولیت چیست؟

واسکولیت (التهاب عروق خونی) می تواند همه عروق با هر اندازه ای را مبتلا کند. در صورتی که جریان خون کاهش یابد یا متوقف شود، بافت ها شروع به مردن می کنند. درمان بسته به درگیری عروق و بافت ها می تواند متفاوت باشد. واسکولیت می تواند عروقی خونی خیلی کوچک (مویرگ ها)، عروق خونی متوسط یا عروق خونی بزرگ از جمله آئورت (رگ خونی اصلی که از قلب خارج می شود) را مبتلا کند.

زمانی که عروق خونی ملتهب شوند، ممکن است ضعیف شده و افزایش اندازه داشته باشند، که می تواند منجر به آنوریسم ها شود. عروق همچنین ممکن است به قدری نازک شوند که پاره شده و به درون بافت خونریزی کنند. واسکولیت همچنین می تواند موجب نازک شدن رگ خونی شود، تا حدی که به طور کلی رگ مسدود شود (که انسداد نامیده می شود). در صورتی که جریان درون یک رگ دچار واسکولیت کاهش یابد یا متوقف شود، بافت هایی که از عروق خون می گیرند آسیب دیده و فرایند مرگ آن ها آغاز می شود.

علت ابتلا به التهاب عروق یا واسکولیت

در اکثر موارد، دلیل دقیق مشخص نیست؛ با این حال مشخص است که سیستم ایمنی (سیستم ایمنی که بدن را سالم نگاه می دارد) نقش مهمی در آن دارد. با این که سیستم ایمنی برای محافظت از بدن عمل می کند، اما گاهی بیش از حد واکنش می دهد که منجر به حمله به بخش هایی از بدن می شود. در اکثر موارد عاملی موجب واکنش ایمنی یا آلرژیک در دیواره های عروق خونی می شود.

موادی که موجب واکنش های آلرژیک می شوند آنتی ژن نامیده می شوند. گاهی اوقات داروهای خاص یا بیماری ها می توانند به عنوان آنتی ژن عمل کرده و موجب آغاز این فرایند شوند.

علت خستگی پاها از زانو به پایین چیست؟

علائم واسکولیت یا التهاب عروق

علائم واسکولیت می تواند متنوع باشد، اما معمولا شامل تب، تورم و احساس ناخوشی عمومی است. علائم رایج عبارتند از:

• راش های پوستی
• خستگی
• ضعف
• تب
• درد مفاصل
• درد شکم
• مشکلات کلیوی (از جمله ادرار تیره یا خون آلود)
• مشکلات اعصاب (از جمله بی حسی، ضعف و درد)
• سرفه و یا تنگی نفس

علائم دیگری نیز ممکن است بسته به ناحیه ای از بدن که مبتلا به واسکولیت شده است، رخ دهند. در صورتی که رگ خونی مبتلا به واسکولیت در پوست کوچک باشد، رگ ممکن است پاره شود و منجر به نواحی کوچک خونریزی درون بافت شود. این نواحی به صورت نقاط قرمز کوچک یا بنفش روی پوست ظاهر می شوند. اگر رگ بزرگتری در پوست ملتهب شود، می تواند متورم شود و یک ندول (توده یا برآمدگی بافتی) ایجاد کند که در صورت نزدیک بودن رگ خونی به سطح پوست قابل لمس باشد.

عوارض ابتلا به واسکولیت

واسکولیت زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی به اشتباه به رگ خونی حمله می کند. این مشکل می تواند به دلیل یک عفونت، دارو، یا یک بیماری دیگر رخ دهد. دلیل واسکولیت اغلب نامشخص است. زمانی که رگ خونی ملتهب می شود ممکن است:

• باریک شده و عبور خون از درون آن دشوار شود.
• کاملا مسدود شود، به طوری که خون از آن عبور نکند.
• گشاد و ضعیف شود، به طوری که متورم شود. این تورم آنوریسم نامیده می شود. آنوریسم در صورت پارگی، می تواند منجر به خونریزی خطرناک درون بدن شود.

علت بی حسی انگشتان پا

نحوه تشخیص واسکولیت یا التهاب عروق

تشخیص واسکولیت بر اساس سابقه پزشکی شخص، علائم فعلی، معاینه فیزیکی کامل و نتایج آزمایشات خاص است. پزشک ممکن است فرد را از لحاظ ناهنجاری های خونی که زمان وجود واسکولیت رخ می دهند، ارزیابی کند. این ناهنجاری ها شامل موارد زیر است:

• آنمی (تعداد کم گلبول قرمز)
• تعداد بالای گلبول سفید
• تعداد بالای پلاکت
• علائم مشکلات کبدی یا کلیوی

آزمایشات خونی نیز می توانند کمپلکس های ایمنی یا آنتی بادی ها را شناسایی کنند (راه هایی که بدن در صورتی که تهدیدی احساس کند از طریق آن ها با آن مقابله می کند) که می توانند با واسکولیت مرتبط باشند. ارزیابی های بیشتر می تواند شامل X-ray، بیوپسی های بافتی، عروق خونی و اسکن قلب باشد.

درمان التهاب عروق شامل چه مواردی است؟

هدف اصلی درمان، متوقف کردن التهاب است. استروئیدها و دیگر داروهای متوقف کننده التهاب معمولا کمک کننده هستند. درمان دقیق واسکولیت به نوع خاص واسکولیت و نواحی یا ارگان های درگیر بستگی دارد. برخی اقدامات که ممکن است ضروری باشند، شامل استفاده از کورتیکواستروئیدها، از جمله پردنیزون است. برای انواع جدی تر واسکولیت، سایر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی نیز مورد استفاده قرار می گیرند. این داروها عوارض جانبی خود را داشته و حتما باید تحت نظارت پزشک مصرف شوند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: آرش توفیق فوق تخصص جراحی عروق

التهاب معده، ورم معده و گاستریت، نام هایی هستند که اشاره به یکی از شایع ترین مشکلات گوارشی دارند. التهاب معده در واقع، التهاب پوشش مخاطی داخل معده است که عوارض و مشکلاتی را برای فرد بیمار ایجاد می کند.

• احساس پری و سنگینی در شکم خود دارید؟

• آیا دچار نفخ شدید یا آروغ هستید؟

• سوزش سر دل یا ترش کردن برایتان آزار دهنده است؟

این موارد از بارز ترین علائم التهاب معده هستند. در این مقاله علائم، علت ها و روش های درمان و پیشگیری از التهاب معده را توضیح داده ایم تا بتوانید کنترل بیشتری بر این اختلال گوارشی داشته باشید…

التهاب معده (گاستریت) چیست؟

گاستریت، التهاب مخاط معده است که ممکنن است بر اثر تعداد زیادی از عوامل آسیب رسان به وجود آید. آسیب و التهاب مخاطی در اثر بر هم خوردن تعادل بین موارد زیر ایجاد می شود:

• اسید و سایر عوامل آسیب زا
• عوامل محافظت کننده معده (همانند تولید موکوس برای پوشاندن و محافظت از مخاط، تولید بیکربنات برای خنثی کردن اسید، و پروستاگلاندین ها)

در کل انواع مختلفی از ورم یا التهاب معده رخ می دهد که از نظر شدت نیز با هم متفاوت هستند. برای مثال: گاستروپاتی نوعی از التهاب معده است که در آن پوشش داخلی معده دچار آسیب جدی شده اما ورم چندان قابل مشاهده ای وجود ندارد.

برخی از اختلالات خاص مخاط معده ممکن است با التهاب اندک همراه باشند یا اینکه هیچ التهابی را به همراه نداشته باشند. این اختلالات عبارتند از: فرآیندهایی که باعث زخم سطحی می شوند.

انواع التهاب و ورم معده

التهاب خودایمنی معده (التهاب معده از نوع A)

این نوع لتهاب زمانی اتفاق می افتد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه، به سلول های پوشش معده حمله می کند. در این اختلال معمولا بیمار دچار التهاب و ورم غیرفرسایشی است. افرادی که به سایر بیماریهای خودایمنی مبتلا هستند، بیشتر از دیگران در معرض این نوع ورم معده قرار دارند. لازم به ذکر است، کمبود ویتامین B12 نیز می تواند باعث بروز التهاب خودایمنی معده شود.

التهاب عفونی معده (هلیکوباکتر پیلوری)

فعالیت نوعی باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری در معده، باعث بروز التهاب عفونی معده می شود. این نوع التهاب مزمن است و و اغلب مقدمه ای است برای بروز زخم معده. التهاب معده ناشی از باکتری هلیکوباکتر، نیاز به درمان به موقع دارد. زیرا در صورت عدم درمان و ادامه دار شدن ریسک ابتلا به سرطان معده را افزایش می دهد.

گاستروپاتی واکنشی

همانطور که گفته شد، در گاستروپاتی بیشتر آسیب به پوشش داخلی معده مشاهده می شود و التهاب یا بسیار خفیف است یا کلا وجود ندارد. گاستروپاتی واکنشی در اثر تماس مداوم پوشش داخلی معده با مواد تحریک کننده اتفاق می افتد. داروهای مسکن ضدالتهابی غیراستروئیدی و الکل از جمله این محرک ها هستند. گاستروپاتی واکنشی در صورت پیشرفت و عدم درمان، باعث زخم معده می شود. در واقع شایع ترین علت زخم های غیر عفونی معده، گاستروپاتی است. خونریزی، سوراخ شدن معده و انسداد، خطرات درمان نشدن گاستروپاتی هستند.

التهاب معده چه علائمی دارد؟

شاید به ندرت دیده شود که یک فرد مبتلا به التهاب معده هیچ نشانه ای نداشته باشد! به طور معمول بیماری التهاب معده با بروز علائمی که توسط خود بیمار درک و تجربه می شوند، تشخیص داده می شود. مهم ترین نشانه های التهاب معده موارد زیر هستند:

• ناراحتی یا سوزش سردل که با خوردن بدتر می شود.
• نفخ و ورم معده
• اسپاسم دردناک معده
• رفلاکس معده یا آروغ زدن
• سکسکه
• سوء هاضمه
• بی اشتهایی
• کاهش وزن شدید بدون دلیل
• تهوع و استفراغ
• خون ریزی گوارشی
• مدفوع تیره رنگ
• کم خونی وخیم

التهاب معده چه علت هایی دارد؟

گاستریت می‌تواند به دلیل تحریک ناشی از مصرف زیاد الکل، استرس مزمن، استفراغ یا استفاده از برخی داروها مانند آسپرین یا سایر داروهای ضد التهابی ایجاد شود. همچنین ممکن است ناشی از هر یک از موارد زیر باشد:

• هلیکوباکترپیلوری
• رفلاکس صفرا
• عفونت های ویروسی یا باکتریایی

اگر گاستریت درمان نشود، می تواند منجر به کم خونی شدید شود و یا خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.

التهاب معده چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص گاستریت، پزشک سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی شما را بررسی می‌کند، یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد و ممکن است یکی از آزمایش‌های زیر را تجویز کند:

• آندوسکوپی

آندوسکوپ، یک لوله نازک دارای یک دوربین کوچک، از طریق دهان به معده وارد می شود تا از این طریق امکان مشاهده داخل معده فراهم شود. پزشک التهاب را بررسی می کند و ممکن است نمونه برداری کند. روشی که در آن یک نمونه کوچک از بافت برداشته می شود و سپس برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه فرستاده می شود

• آزمایش خون

پزشک ممکن است آزمایش‌های خون مختلفی را انجام دهد. مانند بررسی تعداد گلبول‌های قرمز خون برای تعیین اینکه آیا شما کم خونی دارید یا خیر؟! همچنین می توان عفونت هلیکوباکتر پیلوری و کم خونی خطرناک را با آزمایش خون تشخیص داد.

• آزمایش مدفوع

این آزمایش وجود خون در مدفوع شما را که نشانه احتمالی گاستریت است، بررسی می کند.

ارزیابی تشخیصی التهاب معده

گاستریت یا التهاب حاد آستر مخاطی معده شایع ترین بیماری معده است در واقع در امریکا و کانادا گاستریت دومین بیماری شایع در بین مردم است. معمولا این بیماری خیلی خطرناک نیست.

درمان التهاب معده

برنامه ی درمان التهاب معده به طور کلی شامل موارد زیر است:

• تماس با عوامل آسیب رسان از جمله آسپرین، داروهای NSAID، داروهای استروئیدی، الکل و مصرف تنباکو را قطع کنید.
• تولید اسید را با داروهای بلوک کننده گیرنده H2 (مثل رانیتدین) یا داروهای مهار کننده، پمپ پروتون (مثل امپرازول) کاهش دهید.
• درمان التهاب معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری را با داروهای مهار کننده پمپ پروتون به علاوه آنتی بیوتیک ها.
• شایع ترین ترکیبات آنتی بیوتیکی که استفاده می شوند عبارتند از: کلاریترومایسین و آموکسی سیلین به مدت هفت تا چهارده روز؛ بیسموت ساب سالیسیلات، مترونیدازول و تتراساکلین به مدت هفت تا چهارده روز؛ یا مترونیدازول و آموکسی سیلین به مدت چهارده روز
• از خوردن غذاهای تند خودداری کنید.
• اگر التهاب معده ناشی از فقر ویتامین باشد، برای بیمار مکمل ویتامین B12 تجویز می شود.
• حذف غذاهای محرک از رژیم غذایی مانند لاکتوز لبنیات یا گلوتن گندم

عوارض التهاب معده

عوارض التهاب خود ایمن عبارتند از:

• کم خونی وخیم

• رشد بیش از حد باکتری در روده باریک وعفونت های روده ای

• کارسینوئید معده

• آدنوکارسینوم یا آدنوم معده

عوارض التهاب معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری عبارتند از: زخم معده و دوازدهه، لنفوم معده و آدنوکارسینوم معده.

مقاومت هلیکوباکتر پیلوری در برابر داروهای ضد میکروبی به صورت فزاینده ای در حال شناسایی است.خون ریزی گوارشی ناشی از استرس در بیمارانی که شدیدا بدحال هستند، با افزایش ناتوانی و مرگ و میر همراه است.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع:امیر طاهری فوق تخصص گوارش

بیمار ی‌های قابل انتقال از موش به انسان

بیماری‌های قابل انتقال از موش به انسان

طبق تحقیقات مرکز کنترل بیماری‌ها (CDC)، موش‌ها بیماری‌های متعددی را به انسان انتقال می‌دهند.

با تحقیقات و مطالعاتی که انجام شده، مشخص شده است موش‌ها عامل انتقال بسیاری از ویروس ها، باکتری‌ها، اسپیروکت‌ها، ریکتزیا و قارچ‌ها هستند. روزانه هرموش 45 تا250 فضله و 10 تا 20 میلی لیتر ادرار و چند صد مو از خود دفع می کند و بدین شکل یک موش به تنهایی می توانند تمامی فضای یک محیط مسکونی را آلوده کرده و زمینه را برای انتشار بیماری‌ها آماده کند.
انتقال بیماری ها از جوندگان به انسان از چند طریق ممکن است:
–بیماری هایی که در اثر گاز گرفتگی موش‌ها منتقل می شوند عبارتند از: بیماری‌های ویروسی، میکروبی و قارچ‌ها، تولارمی، طاعون، یرقان و تب راجعه
–بیماری هایی که از طریق ادرار و مدفوع موش‌ها منتقل می شوند: لپتوسپیروز، مسمومیت‌های غذایی ناشی از سالمونلاها و انتقال انگل هایی مثل همینو لییپس نانا و همینو لییپس دیمی نوتا
–بیماری‌های منتقله توسط اکتوپارازیت‌های جوندگان به انسان شامل بیماری طاعون (به وسیله کک و موش) تب راجعه (به وسیله کنه و موش) بیماری‌های تیفوس از طریق مدفوع کک و موش، بیماری تریپانوزو میازیسس
بیماری‌های مهم منتقله از موش‌ها به انسان
لپتوسپیروز Leptospirosis
یک بیماری عفونیست همراه با تب که به وسیله انواع لپتوسپیرا‌ها ایجاد می‌شود. علائم آن تب، استفراغ، خون ریزی وبزرگی و دردناکی کبد است. لپتوسپیرا‌ها در خون و ادرار و مدفوع موش‌ها دیده می‌شوند. اصولاً لپتوسپی بیماری موش‌ها است و در بین آن‌ها منتشر می شود. بسیاری از موش‌ها عامل بیماری را تا آخر عمر در ادرار خود دفع می‌کنند. ابتلای انسان از طریق خوردن آب و غذای آلوده با ادرار موش‌ها یا آب تنی در آب‌های آلوده است.
سالمونلوز Salmonellosis
بیماری عفونی است همراه با تب که به وسیله انواع سالمونلا‌ها ایجاد می‌شود. علائم آن تب، استفراغ، عامل بیماری از انواع سالمونلاها است که موش ها‌ی خانگی گاهی به آن‌ها مبتلا می‌شوند و عامل بیماری را از راه ادرار و مدفوع خود دفع می‌کنند و بیماری به وسیله غذای آلوده به انسان منتقل می‌شود.
سودوکو
تب هاب ناشی از گاز گرفتن موش یا سودوکو((Rat bite fever (sodoku.این بیماری نیز شبیه به تب‌های باز گرد و عامل آن اسپیریلوم مینوس است. شروع آن با تب و لرز است و چند روز ادامه دارد. در هفته‌ها و ماه‌های بعد باز این تب باز می گردد. در موارد درمان شده، ممکن است مرگ و میر تا ده درصد برسد. دوره کمون 5-10 روز و اغلب 5-6 هفته طول می‌کشد.
بیماری تریشینوز Trichinosis
بیماری تریشینوز در اثر آلودگی به تریشینلا اسپیرالیس ایجاد شده، عامل بیماری کرم کوچکی از نماتود‌ها است. وقتی انسان از گوشت خام یا نیمه پخته آلوده به لارو تریشین تغذیه کرده، لارو‌ها در داخل معده زیاد شده و به طرف روده کوچک می‌روند و در ناحیه دئودونم به رشد خود ادامه می‌دهند و بعد از 36-48 به مرحله بلوغ می‌رسند. نر و ماده جفتگیری می کنند و نر‌ها از بین می‌روند. ماده ها وارد مخاط روده می‌شوند. بیماری دارای دو مرحله است. دوره مزمن علائمی جز درد شدید عضلات ندارد. معمولاً انسان از خوردن گوشت خام یا خون پخته خوک آلوده می‌شود. در شرایط طبیعی معمولاً آلودگی به طور مداوم بین گوشت خوران، جوندگان و خوک برقرار است. خوک‌ها وقتی از پس مانده‌های غذایی یا از موش‌های آلوده تغذیه کنند، مبتلا می‌شوند. موش ها نیز از خوردن گوشت خوک به علت همنوع خواری آلوده می‌شوند. باید توجه داشت که راتوس نروژیکوس دشمن راتوس‌ها بوده و آن‌ها را می‌خورند.
تیفوس موشی Murine Typhus
این بیماری که در حقیقت بیماری موش ها است، گاهی به وسیله کک موش به انسان سرایت می‌کند. عامل بیماری ریکتزیا مورزی نامیده می‌شود. عامل بیماری در طبیعت در بدن موش‌ها نگهداری و از موشی به موش دیگر به وسیله بعضی از بندپایان انتقال یافته و به وسیله مدفوع بعضی از کک‌ها به انسان منتقل می شود. کک‌های پولکس ایرتیانس، نوزوپسیلوس فاسیاتوس، کتنوسفالوس فلیس، اکیدنوفا گالیناسه توانسته اند به طور آزمایشی بیماری را منتقل کنند.
طاعون یا مرگ سیاه((Plague (Black Death
طاعون، یکی از بیماری‌های باکتریال ناشی از یرسینیا پستیس است و مهمترین بیماری است که موش‌ها نقش بسیار اساسی در نگهداری و انتقال عامل آن را به انسان به عهده داشته اند. این بیماری در طول تاریخ، تاثیر عمیقی بر زندگی انسان اعمال کرده است. به طوری که در سال 541 میلادی اولین جهانگیری عظیم آن از مصر شروع شده و در عرض چهار سال در سایر نقاط جهان منتشر شد و حدود 60، 50 درصد مردم جهان را به هلاکت رساند. دومین جهانگیری آن در سال 1346 میلادی از آسیای مرکزی شروع شد و در رفت و برگشت تا قلب اروپا پیشرفت و یک سوم جمعیت اروپا را به کام مرگ، فرو برد. سومین جهانگیری در قرن 18 میلادی از چین شروع شد. میلیون‌ها نفر را در چین به هلاکت رسانده و از طریق خشکی و دریا به سایر نقاط دنیا رسید.
تولارمی Tularemia
طبق بررسی‌های انجام شده خرگوش، روباه، گوسفند، گاو، آهو و موش مخزن بیماری شناخته شده اند. از جمله موش‌هایی که می‌توانند میکروب تولارمی را منتقل کنند، می‌توان به موش خانگی و موش نروژی اشاره کرد. راه سرایت عامل بیماری تولارمی به انسان به وسیله آب‌های آلوده و نیش کنه‌ها و برخی از انواع خرمگس هاست.
لشمانیوز جلدی روستایی Zoonotic Cutaneous Leishmaniasis
موش‌های صحرایی از خانواده ژربیلده، یعنی رومبومیس اپیموس مخزن اصلی و مریونس لپیکوس مخزن دستدوم بیماری در آسیای میانه شناخته شده اند. فلبوتوموس پاپاتاسی نقش مهمی را در برقراری و انتقال بیماری از جوندگان به انسان ایفا می کند. پشه خاکی‌های گروه کوکازیکوس بیشتر مسئولیت انتقال بیماری از جوندگان را به عهده دارند و احتمالاً از نظر انتقال بیماری به انسان نقشی ندارند. آلودگی در گوش موش و گاهی هم در پوزه اش دیده می‌شود. در بعضی نقاط آلودگی به موش‌ها زیاد است و موش‌ها با پراکندگی زیاد خود نیز با درصد آلودگی زیاد سبب برقراری بیماری به صورت کانون طبیعی در یک منطقه می‌شوند. به علاوه لانه رومبومیس معمولاً خیلی عمیق کنده می شود و می تواند در عمق خود محل زاد و ولد مناسبی برای پشه خاکی باشد. به همین دلیل بیماری لیشمانیوز جلدی روستایی در منطقه انتشار رومبومیس تقریباً همیشه با این جونده همراه است.
– تب‌های بازگرد اندمیک یا تب‌های راجعه کنه‌ای Tick-borne relapsing fevers
عامل بیماری از انواع بورلیا‌ها هستند. بورلیا‌ها بیماری‌های مختلفی را در انسان ایجاد می‌کنند. انتقال عامل بیماری از طریق نیش یا مایع وکوکسال انجام می‌شود. مخازن انگل در کانون اندمیک جوندگان وحشی و کنه‌ها است. عده‌ای از بورلیا‌ها به علت داشتن خاصیت نوروتروپیسم به مغز جوندگان میزبان رفته و مدت‌ها در مغز حیوان باقی خواهند ماند. میزبان اصلی تب راجعه اندمیک را جوندگان وحشی تشکیل می‌دهد. کنه‌ها مخزن و ناقل بیماری هستند.
تب‌های خونریزی دهنده یا Haemorrhagic fevers
تب‌های خونریزی دهنده ویروسی مجموعه‌ای از یافته‌های ناشی از ناپایداری عروقی و کاهش یک پارچگی دیواره‌ عروق هستند. آسیب مستقیم یا غیر مستقیم به میکرو واسکولار منجر به افزایش نفوذپذیری و خونریزی منطقه‌ای می‌شود؛ به خصوص در مواردی که عملکرد پلاکتی مختل است. فشار خون پایین است و در موارد شدید شوک رخ می‌دهد. تب‌های خونریزی دهنده ویروسی همگی با تب و درد عضلانی شروع شده و معمولاً بروز ناگهانی دارند. در عرض چند روز بیمار به دلیل افزایش ضعف و بدحالی نیاز به مراقبت‌های پزشکی پیدا می‌کند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع:ریحانه مقتدری_واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

گیاه درمانی قند خون11 گیاه دارویی پایین آورنده قند خون

گیاهان دارویی با خواص کاهش‌ دهندگی قند خون و...

این یادداشت، اشاره ‌ای دارد به برخی از مهم‌ ترین گیاهان دارویی با خواص کاهش‌ دهندگی قند خون که گزارش‌ های بالینی و آزمایشگاهی معتبر مبنی بر موثر بودن آن ها موجود است و همچنین نگاهی می ‌اندازد به گیاهان دارویی که در طب سنتی ایران در درمان بیماری دیابت تجویز می ‌شوند.

1- پیاز و سیر

سیر از سبزی‌ هایی است که تاریخی بسیار کهن دارد. این گیاه حداقل 3 هزار سال در طب چین کاربرد داشته است.

پیاز نیز یکی از قدیمی ‌ترین گیاهان زراعی است که از هزاران سال قبل به عنوان طعم ‌دهنده غذاها و همچنین دارو از آن استفاده می ‌شود. ‏ترکیبات فعال گوگردی مانند آلیل‌ پروپیل دی ‌سولفید موجود در پیاز و اکسیدآلیل دی‌ سولفید موجود در سیر نقش اصلی را در کاهش قندخون دارند.

پیاز و سیر باعث افزایش میزان انسولین در خون می ‌شوند. هر چقدر مصرف این مواد بیشتر باشد، قند خون بیشتر کاهش می ‌یابد. مصرف قرص ‌های سیر به میزان 2400 میلی‌ گرم در روز به مدت 3 ماه، قند خون را مختصرا کاهش می ‌دهد.

گیاهان دارویی توسط بیماران دیابتی تحت هیچ شرایطی نباید بدون نظر تیم پزشکی مصرف شوند.

2- خیار تلخ

این میوه شبیه کدوی زگیل‌ دار است و در نواحی گرمسیر مانند آمازون، آفریقای‌ شرقی و آسیا رشد می‌ کند و در آمریکای‌ جنوبی به عنوان غذا و دارو کشت می ‌شود. میوه تازه آن به رنگ سبز است که با رسیدن به رنگ نارنجی- زرد تبدیل می ‌شود.

تمام قسمت ‌های این میوه بسیار تلخ است. میوه خیار تلخ حاوی ماده ‌ای شبیه انسولین است و مصرف روزانه حدود 60 گرم شیره این گیاه به کاهش مختصر قندخون منجر می ‌شود.

3- شنبلیله

این گیاه بومی ‌ایران است و در بیشتر نواحی ایران می‌ روید و به عنوان سبزی خوراکی کاشته ‌شده و مصرف می ‌شود.

تجویز 15 تا 50 گرم پودر دانه شنبلیله خیسانده در آب موجب کاهش قندخون ناشتا و بعد از غذا می‌ شود. پودر دانه شنبلیله علاوه بر کاهش مختصر قندخون باعث کاهش چربی ‌های خون نیز می ‌شود.

4- سیاه گیله

در ایران تنها یک گونه از قره ‌قات وجود دارد که آن هم در جنگل‌ های تالش و نواحی مرطوب رشد می‌ کند که در زبان محلی به آن سیاه گیله می ‌گویند. میوه آن را می ‌توان هم به صورت تازه و هم خشک شده مصرف کرد یا در تهیه انواع مرباها و دسرها به کار برد. برگ‌ های این گیاه در طب سنتی در درمان بیماری دیابت استفاده می‌ شود.

اثر ضددیابت یک بار مصرف عصاره این گیاه که اثری مشابه انسولین دارد، تا چند هفته در بدن باقی می ‌ماند. به علاوه این گیاه دارویی در پیشگیری از عوارض بلندمدت دیابت مانند عوارض قلبی- عروقی، عصبی، کلیوی و چشمی‌ تا حدی موثر است. عصاره آن به مقدار80 تا 160 میلی ‌گرم 3 بار در روز برای بیماران مبتلا به دیابت توصیه می ‌شود.

5- خار مریم

خار مریم اصالتا بومی ‌منطقه مدیترانه است. این گیاه امروزه در سراسر نقاط دنیا از اروپا تا آسیا و از آفریقا تا آمریکای شمالی گسترده شده است. این گیاه دارویی موجب افزایش حساسیت سلول‌ ها به انسولین و کاهش قندخون می ‌شود. ماده موثر آن سیلی مارین نام دارد که تجویز آن به مقدار 200 میلی ‌گرم 3 بار در روز موجب کاهش مختصر قندخون ناشتا و هموگلوبین HbA1C و چربی ‌های خون می‌ شود.

6- هندوانه ابوجهل

هندوانه ابوجهل یا خربزه روباه یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده خیارها و کدوها است. این گیاه بومی ‌ایران بوده و در نواحی جنوبی کشور و مناطقی مانند جنوب استان خراسان یافت می ‌شود. میوه این گیاه دارای گلوکوزید قابل ‌تبلوری با طعم بسیارتلخ به نام کولوسنتین است. این گلوکوزید که به حالت متبلور و خالص به رنگ زرد است، در آب به نسبت 20 درصد حل می ‌شود و اگر هیدرولیز شود، گلوکز و ماده‌ ای به نام کولوسنتتین می ‌دهد.

در طب سنتی بسیاری از کشورها از جمله ایران تجویز میوه این گیاه جهت کاهش قند خون متداول است. میوه این گیاه بسیار سمی ‌است و مصرف مقدار زیاد آن باعث اسهال ‌خونی و درنهایت مرگ می‌ شود.

تجویز مقدار 100 میلی ‌گرم 3 بار در روز ماده موثر هندوانه ابوجهل به مدت 2 ماه در بیماران دیابتی نوع دوم، موجب کاهش مختصر میزان هموگلوبین HbA1C و قندخون ناشتا می ‌شود. تجویز این مقدار به مدت 2 ماه در این بیماران بدون هیچ ‌گونه عوارض جانبی گوارشی، کبدی و کلیوی است.

7- پسیلیوم

پسیلیوم یا اسفرزه، گیاهی از خانواده پلانتاجیناسه‌ آ و یک داروی ملین گیاهی است که از طریق جذب آب باعث حجیم‌ شدن محتویات روده شده و با افزایش حرکات دودی شکل باعث تخلیه مدفوع می‌ شود. مصرف پودر پسیلیوم به مقدار 10 گرم در روز و به مدت 8 هفته هموگلوبین HbA1C را مختصرا کاهش می‌ دهد.

8- عدس ‌الملک

این گیاه بومی ‌ایران است و در طب سنتی جهت کاهش قندخون بیماران دیابتی تجویز می‌ شود. با این حال مصرف روزانه پودر بذر گیاه به مقدار 1500 میلی‌ گرم در روز به مدت 2 ماه اثر مفیدی بر قندخون نشان نداده است و فعلا اطلاعات علمی کافی در مورد اثرات این گیاه در دسترس نیست.

9- چای سبز

بسیاری از خواص چای سبز مربوط به ماده ‌ای به نام کاتچین است که فعالیت آنتی ‌اکسیدانی آن بسیار بالا است. مصرف روزانه 5/1 گرم پودر چای سبز خشک موجب کاهش مختصر قندخون در بیماران دیابتی می‌ شود. مقدار توصیه ‌شده برای بیماران دیابتی مصرف 2 فنجان چای دم ‌کرده در روز است.

10- دم‌ کرده گزنه

ساقه این گیاه را پرزها و تارهای مخروطی ‌شکل پوشانده است که در صورت لمس کردن ساقه به دست می ‌چسبد و پوست را می ‌گزد و تولید خارش و سوزش می‌ کند و شاید به همین دلیل آن را گزنه نامیده ‌اند. تخم آن نرم، ریز و تیره رنگ و مانند تخم‌ کتان است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ‌ های تازه، ریشه، شیره و دانه آن است.

گزنه در طب سنتی ایران به عنوان یک داروی کاهنده گلوکز خون معرفی شده است. عصاره برگ گزنه می ‌تواند یک نقش حفاظتی در برابر افزایش میزان قندخون و تخریب سلول ‌های پانکراس داشته باشد.

11 - کلپوره همدانی، مریم نخودی همدانی

استفاده از این گیاه به ‌طوری که در کتب دارویی قدیمی ‌آمده است به زمان‌ های دور نسبت داده می‌ شود. بقراط، دیوسکورید، پلین و جالینوس از این گیاه در آثار خود نام برده ‌اند. عصاره این گیاه محتوی مواد موثره زیره است. مصرف عصاره این گیاه به مقدار 125 میلی ‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به مدت 6 هفته قندخون را مختصرا کاهش می‌ دهد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: دانشگاه علوم پزشکی وخدمات درمانی کرمانشاه، دانشکده پزشکی

قندخون و تاثیرآن بر بینایی چشم

بیماری های چشمی مرتبط با دیابت

دیابت نوعی بیماری است که در طی آن بدن توانایی تولید یا استفاده‌ی بهینه‌ی از انسولین برای تنظیم قند خون را ندارد. در این بیماری به دلیل اینکه قند خون از جریان خون جمع‌آوری نمی‌شود، می‌تواند در درازمدت آسیب‌هایی جدی برای بخش‌های مختلف بدن ایجاد کند. قند خون بالا می‌تواند به آسیب قلبی، کلیه‌ها و رگ‌های خونی منجر شود. یکی از اندامی که از آسیب‌های دیابت مصون نیست، چشم‌ها هستند که دیابت می‌تواند به آسیب‌های غیرقابل جبران در آنها منجر شود اما نکته‌ی قابل توجه این است که حدود 90 درصد از مواردی که فرد دیابتی بینایی خود را از دست می‌دهد قابل پیش‌گیری هستند! این مسئله اهمیت توجه به سلامت چشم و وضعیت آن در افراد دارای بیماری دیابت را خاطرنشان می‌شود. لازم است افراد دیابتی، حتی در صورتی که علائمی ازمشکلات بینایی را نشان نمی‌دهند بصورت سالانه تست بینایی انجام دهند. بیماری‌های چشمی مرتبط با دیابت انواع مختلفی دارند که در ادامه به شایع‌ترین آنها اشاره شده و علائم هر کدام بیان می‌گردند:

بیماری‌های چشمی مرتبط با دیابت:

رتینوپاتی دیابتیک:

این بیماری زمانی ایجاد می‌شود که سطح بالای قند خون باعث می‌شود تا رگ‌های خونی موجود در شبکیه‌ی چشم ورم کرده و دچار پارگی شوند و یا رگ‌های خونی مسدود شوند که در این حالت از عبور جریان خون جلوگیری می‌شود. در برخی موارد نیز رگ‌های جدید خونی در شبکیه رشد می‌کنند. همه‌ی این موارد می‌توانند به اختلال در بینایی منجر شوند. این بیماری در دو شکل بروز می‌کند:

شکل NPRD بیماری رتینوپاتی: این حالت در بسیاری از افرادی که به دیابت مبتلا هستند مشاهده می‌شود و مرحله‌ی اولیه‌ی بروز رتینوپاتی است. در این حالت، رگ‌های خونی شبکیه متورم شده و نشت می‌کنند که موجب ورم شبکیه‌ی چشم می‌شوند. در برخی موارد نیز رگ‌های خونی شبکیه مسدود می‌شوند، در نتیجه خون کافی به شبکیه نمی‌رسد.

شکل PDR رتینوپاتی دیابتیک: این حالت، شکل پیشرفته‌ی رتینوپاتی است که در طی آن رگ‌های خونی جدیدی در شبکیه رشد می‌کنند. این رگ‌های جدید که شکننده هستند، می‌توانند موجب جریان نشت خون به زجاجیه‌ی چشم شوند که در حالت خفیف، لکه‌های تیره و درحالت شدید آن، مسدودشدن کامل بینایی و نابینایی بروز می‌کند.

علائم رتینوپاتی دیابتیک:

گاهی ممکن است که این بیماری وجود داشته‌باشد اما فرد از آن خبردار نباشد زیرا در مراحل اولیه معمولا علائم قابل درکی ایجاد نمی‌کند. در صورتی که این بیماری پیشرف کند ممکن است علائم زیر بروز کنند:

• مشاهده‌ی ذرات شناور در هوا
• تاری دید
• تغییر وضعیت موقتی دید از حالت دید تار به دید واضح و برعکس
• مشاهده‌ی نقاط تیره یا بدون تصویر در میدان دید
• کاهش دید در تاریکی
• محوشدن رنگ‌ها
• از دست‌دادن بینایی

معمولا علائم رتینوپاتی دیابتیک در هر دو چشم بروز می‌کنند و افرادی که سابقه‌ی بیشتری در دیابت دارند احتمال بیشتری برای بروز این بیماری خواهند داشت.

درباره کانتوپلاستی، جراحی چشم گربه ای یا چشم روباهی و چشم آسیای شرقی بیشتر بدانید...

ادم ماکولار دیابتیک:

ادم ماکولار زمانی ایجاد می‌شود که مایعات در بخش ماکولار شبکیه تجمع می‌یابند. این تجمع باعث ورم شبکیه می‌شود. در نتیجه‌ی بروز ادم ماکولار بینایی دچار اختلال شده و اجسام بصورت تار دیده شده و رنگ‌ها محو می‌گردند. در صورتی که این بیماری به موقع تشخیص داده نشده و درمان نشود می‌تواند به از دست‌رفتن دائمی بینایی منجر شود.

علائم ادم ماکولار دیابتیک:

تاری دید و یا مواج در مرکز یا نزدیک مرکز میدان دید: این علائم از اولین نشانه‌های بروز این بیماری است.

• رنگ‌ها بصورت غیرطبیعی مشاهده شده و یا محو می‌شوند
• خواندن مطالب سخت می‌شود

در صورتی که هرکدام از این علائم در فرد وجود داشته‌باشد لازم است تا فرد در سریع‌ترین زمان ممکن به پزشک متخصص مراجعه نماید زیرا ادم ماکولار می‌تواند به کاهش شدید بینایی یا نابینایی کامل منجر شود.

آب مروارید چشم ناشی از دیابت:

آب مروارید چشم زمانی ایجاد می‌شود که پروتئین‌های عدسی چشم تخریب می‌شوند و در نتیجه‌ی آن، عدسی حالت غیرشفاف می‌گیرد و بینایی با اختلال مواجه می‌شود. در آب مروارید دیابتیک، قند خون موجب این آسیب‌ها می‌شود و برای رفع این مشکل ممکن است لازم باشد تا عدسی‌های تارشده با جراحی از چشم در آورده شوند. در صورتی که فرد قند خون خود را کنترل کند می‌تواند تا حد زیادی از تاری دید دائمی خود جلوگیری کند.

علائم آب مروارید چشم:

برخی از علائم آب مروارید چشم شامل موارد زیر است:

• تاری دید
• دودیدی (مشاهده‌ی همزمان دو تصویر از یک جسم منفرد)
• حساسیت شدید و بیش از اندازه به نور
• مشکل بینایی در تاریکی
• احساس نیاز به نور بیشتر در هنگام مطالعه
• مشاهده‌ی رنگ‌های روشن به صورت تار یا به رنگ زرد

گلوکوم بینایی دیابتیک:

چشم به صورت پایداری به تنظیم محیط آبی خود می‌پردازد و لازم است تا همان مقداری که محلول آبی به درون آن جریان می‌یابد، به همان اندازه نیز از درون آن خارج شود تا فشار مایع داخل چشم ثابت باقی بماند. گاهی تخلیه‌ی مایع درون چشم با همان سرعتی که مایع به درون چشم جریان می‌یابد صورت نمی‌گیرد. گلوکوم بینایی مجموعه‌ای از مشکلات مربوط به بینایی هستند که در آن‍‌ها عصب بینایی دچار آسیب می‌شوند. علت این آسیب‌های عصبی افزایش فشار مایعات داخل چشم به عصب بینایی در اثر اختلال در تخلیه‌ی مایع درون چشم است. آسیب عصب بینایی می‌تواند به از دست‌رفتن دائمی بینایی منجر شود. ابتلا به دیابت احتمال بروز گلوکوم بینایی را دو برابر می‌کند.

علائم معمول گلوکوم بینایی:

شایع‌ترین علائم گلوکوم بینایی موارد زیر هستند:

• تاری دید ناگهانی
• درد شدید در چشم‌ها یا پیشانی
• سرخی چشم‌ها
• کاهش بینایی یا تاری دید
• دیدن تصاویر رنگین‌کمانی و هاله‌های نورانی
• سر درد
• استفراغ
• حالت تهوع

علاوه بر بیماری‌های ذکرشده که شایع‌ترین بیماری‌های چشم مرتبط با دیابت هستند، مشکلات دیگری نیز ممکن است ایجاد شوند. تغییر سریع و شدید میزان قند خون می‌تواند شکل عدسی چشم را تحت تاثیر قرار دهد و تاری دید ایجاد کند. در این حالت با بازگشت قند خون به حد طبیعی، وضعیت بینایی بهبود می‌یابد. بنابراین قبل از تجویز عینک بهتر است قند خون افراد دیابتی چک شود تا مناسب‌ترین لنز برای این افراد استفاده شود.

چگونه از آسیب‌های چشم ناشی از دیابت جلوگیری کنیم؟

برای پیشگیری از آسیب‌های چشم ناشی از دیابت، لازم است تا همواره قند خون در مقدار مناسب تنظیم گردد. برای این کار باید از توصیه‌های پزشک پیروی کرده و از مواد غذایی مناسب به همراه فعالیت کافی و ورزش استفاده گردد. بررسی و آزمایش چشم سالانه توسط پزشک متخصص نیز بسیار مهم است و نباید این آزمایشات به تاخیر انداخته شوند زیرا عدم آزمایش به موقع چشم می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری در پی داشته‌باشد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع:بهرام اشراقى فوق تخصص پلاستیک و ترمیمى چشم

قند خون طبیعی در سنین مختلف چه قدر باید باشد؟

وقتی غذا می‌خورید، قند خونتان بالا می‌رود و لوزالمعده با ترشح هورمون انسولین سعی می‌کند آن را به محدوده‌ی طبیعی برگرداند. حفظ قند خون نرمال (Normal Blood Sugar) اهمیت زیادی دارد. اگر بدن شما قادر به تولید انسولین نباشد (دیابت نوع 1) یا نتواند به خوبی از این هورمون استفاده کند (دیابت نوع 2)، قند خونتان بالا می‌رود. با گذشت زمان، افزایش قند خون به اعصاب و عروق خونی آسیب می‌رساند و به بروز بیماری‌های قلبی و سایر مشکلات منجر می‌شود.

حفظ قند خون در محدوده‌ی طبیعی یکی از مهم‌ترین اهداف درمان دیابت است. برای اینکه مشخص شود درمان دیابت مؤثر بوده‌ است یا خیر، باید قند خون به‌طور منظم اندازه‌گیری و با مقادیر هدف مقایسه شود. استفاده از جدول راهنمای قند خون به شما نشان می‌دهد که قند خونتان در ساعات مختلف روز باید در چه محدوده‌ای قرار داشته باشد. پزشکان از این جداول برای تعیین قند خون مناسب افراد و بررسی میزان موفقیت درمان دیابت استفاده می‌کنند.

دستگاه تست قندخون

سطح ایده آل قند خون به عوامل فردی بستگی دارد. پزشک به صورت فردی سطوح مناسب قند خون را برای ساعات مختلف روز و بسته به زمان بیدار شدن، غذا خوردن یا ورزش کردن تعیین می‌کند. اگر می‌خواهید بدانید در طول روز باید قند خون‌تان چقدر باشد، اگر با توجه به سن‌تان با پرسش‌هایی شبیه این مواجه شده‌اید که قند خون نرمال در سن 50 سالگی چقدر است یا میزان قند خون نرمال در سن 40 سالگی باید چقدر باشد، خواندن این مقاله را به شما پیشنهاد می‌کنم. در این مقاله، میزان قند خون نرمال برای افراد سالم و بیماران دیابتی، همچنین قند خون نرمال در سنین مختلف به تفکیک بیان شده است.

• 13 راه پیشگیری از دیابت نوع 2 (و نشانه‌های اولیه‌ی آن)

تست قند خون

اندازه‌گیری قند خون یکی از مهم‌ترین مراحل کنترل بیماری دیابت است. پزشکان سطح قند خون را بر حسب میلی‌گرم در دسی‌لیتر (mg/dl) اندازه‌گیری می‌کنند، اما میزان هموگلوبین A1C را به صورت درصد بیان می‌کنند. A1C مقدار هموگلوبینی را نشان می‌دهد که در خون گلوکز (قند) به آن متصل شده است.

جدول قند خون بزرگسالان

در ادامه می‌توانید جدول قند خون نرمال را برای افراد سالم و بیماران مبتلا به دیابت بررسی کنید. این ارقام به‌عنوان یک راهنما عمل می‌کنند، اما نیازهای فردی هر شخص بسته به سن و سایر عوامل متفاوت است. پزشک می‌تواند با توجه به شرایط یک فرد قند نرمال را تعیین کرده و به او کمک کند تا به اهداف مد نظر خود نزدیک شود.

قند خون ناشتا و بعد از صرف غذا

میزان قند خون نرمال برای افراد سالم و بیماران دیابتی به شرح زیر است:

افراد سالمبیماران مبتلا به دیابت

قبل از صرف غذا (قند خون ناشتا)72 تا 99 میلی‌گرم در دسی‌لیتر80 تا 130 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

2 ساعت بعد از صرف غذاکمتر از 140 میلی‌گرم در دسی‌لیترکمتر از 180 میلی‌گرم در دسی‌لیتر

هموگلوبین A1C

آزمایش A1C میانگین سطح قند خون را طی 3 ماه‌ی گذشته اندازه‌گیری می‌کند. این تست قند خون که می‌توانید مقادیر طبیعی آن را در جدول زیر مشاهده کنید، نشان می‌دهد که آیا استراتژی‌های انتخاب شده برای کنترل قند خون مؤثر بوده‌اند یا خیر.

میزان A1C

افراد سالمکمتر از 5٫7 درصد

افراد مبتلا به پیش‌دیابتبین 5٫7 تا 6٫4 درصد

بیماران مبتلا به دیابت6٫5 درصد یا بالاتر

پزشک برای تشخیص دیابت از طریق این آزمایش باید دو بار آن را تکرار کند، مگر اینکه در فرد علائم واضح بیماری دیابت مشاهده شود.

• 9 عادت غذایی مفید برای درمان پیش‌دیابت که از دیابت پیشگیری می‌کنند

میزان قند خون نرمال برای کودکان

سطح ایدئال قند خون برای سنین مختلف، متفاوت است. جدول زیر سطوح ایدئال‌ را برای کودکان در سنین مختلف نشان می‌دهد.

قند خون (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

0 تا 5 سال100 تا 180

6 تا 9 سال80 تا 140

10 سال و بالاتر70 تا 120

جدول زیر نشان می‌دهد که میزان قند خون کودکان در طول روز چگونه تغییر می‌کند. این تغییرات در سنین مختلف یکسان است و پزشک می‌تواند میزان دقیق آن را برای هر فرد مشخص کند.

قند خون (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

در زمان بیدار شدن72 تا 126

قبل از صرف غذا72 تا 126

2 ساعت بعد از صرف غذا90 تا 162

به گفته‌ی کارشناسان رعایت دقیق این اهداف، به‌خصوص برای کودکان، همیشه بهترین رویکرد محسوب نمی‌شود. گاهی اوقات، پزشک برای کودکان در مقایسه با بزرگسالان دستورالعمل‌های ساده‌تری را ارائه می‌دهد.

قند خون نرمال برای نوجوانان

جدول زیر متوسط قند خون را برای نوجوانان نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید با توجه به شرایط فردی خود مقادیر دقیق آن را بدانید، باید با پزشک مشورت کنید.

قند خون (میلی‌گرم در دسی‌لیتر)

قبل از صرف غذا72 تا 108

2 ساعت بعد از صرف غذاحداکثر 180

قند خون نرمال برای زنان مبتلا به دیابت بارداری

دیابت بارداری، بیماری‌ای است که فرد برای اولین بار در دوران بارداری به آن مبتلا می‌شود. غالبا دیابت بارداری یک مشکل موقتی است که بعد از زایمان برطرف می‌شود، اما می‌تواند عوارض ناشی از بارداری را افزایش دهد. انجمن دیابت آمریکا (ADA) مقادیر زیر را برای زنان مبتلا به دیابت بارداری توصیه می‌کند. با این حال، اهداف فردی ممکن است متفاوت باشد.

میزان قند خون

قبل از صرف غذا95 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا کمتر

1 ساعت بعد از صرف غذا140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا کمتر

2 ساعت بعد از صرف غذا120 میلی‌گرم در دسی‌لیتر یا کمتر

نکات مهم درباره میزان قند خون نرمال

اگر سطح قند خونتان در محدوده‌ی هدف قرار نگیرد، پزشک درباره‌ی کارهایی که می‌توانید برای حل این مشکل انجام دهید، شما را راهنمایی می‌کند. ممکن است قند خونی که پزشک برای بیماران دیابتی نرمال در نظر می‌گیرد، در مقایسه با افراد سالم بالاتر باشد. سطوح هدف قند خون در طول روز متفاوت است. قند خون قبل از غذا خوردن و بعد از ورزش کمتر و بعد از صرف غذا بیشتر می‌شود. پزشک هنگام تعیین قند خون نرمال عوامل فردی زیر را در نظر می‌گیرد.

• سن و امید به زندگی
• ابتلا به سایر بیماری‌ها، به‌ویژه بیماری‌های قلبی-عروقی
• مدت زمان ابتلا به دیابت
• مشکلات مربوط به مویرگ‌ها در بدن
• آسیب‌دیدگی چشم‌ها، کلیه‌ها، عروق خونی، مغز یا قلب
• عادات شخصی و سبک زندگی
• میزان آگاهی فرد از افت قند خون
• استرس

معمولا قند خون نرمال به صورت یک محدوده بیان می‌شود تا تفاوت‌های بین فردی در نظر گرفته شده باشد.

کنترل قند خون

اگر قند خون بالاتر یا پایین‌تر از محدوده‌ی طبیعی باشد، می‌توان با روش‌های مختلف آن را تنظیم کرد.

درمان افت قند خون

افراد مبتلا به �هیپوگلیسمی� (Hypoglycemia) یا قند خون بسیار پایین ممکن است متوجه‌ی علائم زیر شوند.

• احساس لرزش یا بی‌قراری
• گرسنگی یا خستگی
• احساس سرگیجه یا سبکی سر
• گیجی
• تغییر ریتم قلب
• سردرد
• مشکل در دیدن یا صحبت کردن

در صورت بروز علائم فوق مراحل زیر را انجام دهید.

• سطح قند خون خود را اندازه‌گیری کنید.
• یک ماده‌ی غذایی که حاوی 15 تا 20 گرم قند یا کربوهیدرات باشد، مصرف کنید.
• 15 دقیقه صبر کنید.
• دوباره میزان قند خون را بررسی کنید.
• اگر هنوز قند خون پایین است، مراحل بالا را دوباره تکرار کنید.

در صورتی که قند خون پایین باقی بماند، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر فرد به دلیل افت قند خون هوشیاری خود را از دست بدهد، اطرافیان باید او را به اورژانس منتقل کنند.

• قند خون پایین چه تأثیراتی بر بدن دارد؟

درمان قند خون بالا

قند خون بالا �هیپرگلیسمی� (Hyperglycemia) نامیده می‌شود و ممکن است به بروز علائم زیر منجر شود.

• تشنگی
• ضعف یا خستگی
• سردرد
• تکرر ادرار
• تاری دید

ورزش می‌تواند به کاهش قند خون کمک کند. اما اگر قند خون پایین نیاید، باید به پزشک مراجعه کنید. چون ممکن است لازم باشد برنامه‌ی درمانی شما تغییر کند. اگر علائم افت قند خون یا بالا بودن قند خون شدید بود، حتما باید با پزشک تماس بگیرید. چراکه ممکن است به مراقبت‌های پزشکی اورژانسی نیاز داشته باشید.

بررسی قند خون در طی روز

تست قند خون مداوم در طی روز بخش مهمی از مدیریت بیماری دیابت را تشکیل می‌دهد. متداول‌ترین زمان‌هایی که یک فرد باید میزان قند خون خود را بررسی ‌کند به صورت زیر است.

• قبل از صرف غذا
• قبل از خواب
• هنگام بروز علائم مربوط به کاهش یا افزایش قند خون

علاوه بر این، ممکن است در زمان‌های زیر هم به تست قند خون نیاز باشد.

• قبل، حین و بعد از ورزش
• در طول شب
• وقتی حال فرد خوب نیست
• پس از تغییر برنامه‌ی درمانی

تعداد دفعات تست قند خون با توجه به نوع و مرحله‌ی دیابت و شرایط فردی متفاوت خواهد بود. پزشک مشخص می‌کند که هر فرد چند وقت یکبار و چه زمانی آزمایش دهد.

خطرات قند خون بالا

معمولا بدن می‌تواند قند خون اضافی را با دفع کردن آن یا تبدیل آن به سلول‌های چربی کنترل کند. با این حال، اگر سطح قند خون در درازمدت بالا باقی بماند، ممکن است مشکلاتی ایجاد شود. با گذشت زمان، قند خون بالا به اندام‌های زیر آسیب می‌زند.

• چشم‌ها
• اعصاب
• کلیه‌ها
• عروق خونی

علاوه بر این، می‌تواند به طیف گسترده‌ای از عوارض منجر شود. به‌عنوان مثال، سرعت التیام زخم‌ها را کاهش و احتمال بروز عفونت را افزایش دهد. از سایر عوارض احتمالی قند خون بالا می‌توان به مشکلات زیر اشاره کرد.

کتواسیدوز دیابتی

اگر بدن نتواند از قند برای تولید انرژی استفاده کند، شروع به تجزیه‌ی چربی‌ها می‌کند. درنتیجه، موادی به نام �کتون� (Ketone) تولید می‌شود که در مقادیر بالا سمی هستند. اگر میزان کتون خون افزایش یابد، کتوز اسیدوز دیابتی رخ (DKA) می‌دهد که علائم زیر را دارد.

• تنفسی که بوی میوه می‌دهد
• مشکلات تنفسی
• تهوع و استفراغ
• دهان بسیار خشک
• در بعضی موارد، از دست دادن هوشیاری و کما

کتواسیدوز دیابتی یک اورژانس پزشک است که در صورت درمان نشدن ممکن است به مرگ بیمار منجر شود. تحقیقات نشان می‌دهد که کتواسیدوز شایع‌ترین عارضه‌ی دیابت نوع 1 است.

سندرم هیپراسمولار هیپرگلیسمیک

سندرم هیپراسمولار هیپرگلیسمیک (HHS) یک وضعیت بالقوه خطرناک است که با قند خون بالا و کم‌آبی بدن مشخص می‌شود. علائم این سندرم به شرح زیر است.

• تشنگی شدید
• افزایش حجم ادرار
• ضعف و احساس ناخوشی
• خشکی پوست
• تغییر بینایی و هوشیاری به دلیل کاهش جریان خون مغز
• کما (در موارد شدید)

هر شخصی که علائم سندرم هیپراسمولار هیپرگلیسمیک را نشان دهد، به درمان اورژانسی نیاز دارد.

• چند نوع درمان دارویی برای دیابت وجود دارد؟ (از روش مصرف تا عوارض جانبی)

کلام پایانی

کنترل قند خون گام مهمی برای پیشگیری از عوارض دیابت محسوب می‌شود. اگر سطح قند خون در محدوده‌ی مناسب باقی بماند، نشان می‌دهد که درمان‌های دیابت مؤثر بوده‌اند. میزان قند خون نرمال در افراد مختلف با توجه به شرایط فردی متفاوت است. بنابراین، مقدار دقیق آن باید توسط پزشک مشخص شود.

این مطلب فقط جنبه‌ی آموزش و اطلاع‌رسانی دارد. پیش از استفاده از توصیه‌های این مطلب حتما با پزشک متخصص مشورت نمایید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: medicalnewstoday

دندان درد به دلایل گوناگون ایجاد می شود این پیشنهادات اقدامات پیشگیرانه موقتی است تا خود را به دندانپزشک برسانید. در این قسمت به معرفی قرص های مسکن برای رفع دندان درد می پردازیم:

• ناپروکسن: قرص ناپروکسن برای تسکین خیلی از دردها استفاده می شود از جمله: دوران قاعدگی، دردهای عضلانی و التهاب، درد دندان…و غیره. این دارو جز داروهای غیر استروئیدی است که با جلوگیری از به وجود آمدن برخی از مواد طبیعی که عامل به وجود آمدن التهاب می باشد را کنترل می کند.

• استامینوفن: معمولا همه برای کاهش درد از استامینوفن استفاده می کنند درد های مانند: سردرد، کمردرد، دندان درد…این قرص با مسدود کردن سیگنال های عصبی از انتقال درد به مغز جلوگیری می کند.
• ژلوفن: استفاده از این قرص جهت کاهش درد دندان در بین همه مردم بسیار رواج دارد و بسیار مورد استفاده قرار می گیرد، می توانید آن را به صورت 400 یا 200 گرمی در داروخانه ها پیدا کنید.
• آسپرین: از پرمصرف و پرکاربردترین قرص ها می توان به آسپرین اشاره کرد. البته این دارو شامل خواصی همچون جلوگیری از لخته شدن خون و ضد التهاب می باشد. و باید به این نکته نیز توجه داشت افرادی که آسم دارند نمی توانند از آن استفاده کنند.

درمان خانگی دندان درد شدید و غیرقابل تحمل

اگر درگیر درد شدید شده‌اید، می‌توانید از روش های خانگی در درمان دندان درد استفاده کنید. اما اگر درد شما را تسکین نداد به این چند توصیه توجه کنید:

• پیش از هر کاری سعی کنید با دندانپزشک مورد اعتماد خود تماس بگیرید و با او مسئله را در میان بگذارید و راهنمایی بخواهید.
• ازمصرف قند یا هر چیز شیرینی کمتر استفاده کنید.
• از مصرف الکل بپرهیزید.
• نوشیدنی گازدار استفاده نکنید.
• اگر از ژل بی حس کننده استفاده می‌کنید، حواستان باشد که روی لثه شما نیاید.

درمان خانگی دندان درد (عصب دندان)

دندان درد به دلایل مختلفی مثل پوسیدگی یا شکستگی دندان یا چرک دندان به وجود می‌آید. با این‌که همه موارد گفته شده، دلایل متداول دندان درد است، می‌توان گفت متداول‌ترین دندان دردها به علت تحریک اعصاب دندان است. اگر بخواهید از عوامل جلوگیری از دندان درد به واسطه عصب بدانید باید بگوییم که مرتب مسواک زدن، استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و همچنین استفاده مرتب از نخ دندان می‌تواند از درصد زیادی از ابتلا به دندان درد جلوگیری کند. در این قسمت به معرفی راهکارهای خانگی برای درمان دندان درد می‌پردازیم:

1. استفاده از کمپرس سرد

یخ را درون یک نایلن یا دستمال بگزارید و آن را روی گونه خود بگزارید تا آن را بی حس کند، این کار را 15تا20 دقیقه انجام دهید، همچنین کمپرس سرد به کاهش التهاب و تورم کمک می کند.

2. روغن درخت چایی

یک دیگر از درمان های عصب دندان استفاده از روغن درخت چایی می باشد، ازخواص آن می توان به ضدعفونی کننده، ضد درد و خارش، جلوگیری از عفونت…غیره اشاره کرد. طرز استفاده از این دارو به این صورت است که یک یا دوقطره از روغن را روی لثه نزدیک دندان بگزارید و به آرامی ماساژ دهید تا درد را تسکین دهد.

3. درمان خانگی دندان درد با استفاده از گل میخک

یکی دیگر از روش هایی که برای درمان خانگی دندان درد وجود دارد، استفاده از گل میخک می باشد. برای تسکین درد دندان با استفاده از گل میخک، می توانید چند قطره روغن میخک را روی پنبه بریزید و سپس پنبه آغشته به روغن را تا زمان تسکین درد بر روی دندان خود بگذارید. علاوه بر این می توانید با جویدن گل میخک نیز درد دندان خود را کاهش دهید، به این صورت که آنقدر باید یک دانه میخک را بجوید تا روغن آن بیرون بزند.

4.درمان دندان درد با سیر

حتما دیده اید که وقتی یکی از اعضای خانواده از دندان درد رنج می برند، مادر خانواده و یا دیگر بزرگترها به او پیشنهاد می دهند که از سیر استفاده کند. دلیل این امر، تاثیر فوق العاده ای است که سیر در تسکین درد دندان دارد. خرد کردن یک حبه سیر سبب ترشح ماده ای به نام «آلیسین» می شود که این ماده نوعی آنتی باکتریال طبیعی می باشد که اثر شگفت انگیزی در تسکین درد دندان دارد. شما می توانید با استفاده از 2 روش گوناگون از سیر برای درمان خانگی دندان درد خود استفاده کنید.

در روش اول باید یک حبه سیر را له و سپس با کمی نمک مخلوط نمایید و آن را روی دندانی که درد می کند، قرار دهید. روش دوم جویدن 1 یا 2 حبه سیر در طول روز می باشد که بهتر است این کار را 2 یا 3 بار تکرار نمایید. ناگفته نماند که استفاده از سیر مانند سایر درمان های خانگی دندان درد، به طور موقت باعث تسکین دندان درد می شود.

برای درمان قطعی آن حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید. علاوه بر این، اگر درد به دلایلی به غیر از عفونت دندان رخ داد، استفاده از سیر حتی به طور موقتی هم نمی تواند باعث آرام تر کردن درد آن شود.

5. درمان دندان درد با زردچوبه

زردچوبه بسیار در کاهش درد عصب دندان تاثیر گذار است به طوری که از آن به عنوان ایبوپرون یاد می کنند، طرز استفاده از زردچوبه به این صورت است که چند قطره آب گرم رابه 1قاشق چایی خوری زردچوبه اضافه کنید تا یک خمیر به دست بیاید، و آن را به لثه خود بزنید.

• زردچوبه و نمک برای دندان درد

برای درمان سه سوته دندان درد، در زمانی که فرصتی برای مراجعه به دندانپزشک ندارید یا در تعطیلات هستید، می‌توانید از ترکیب زردچوبه و نمک استفاده کنید. همان‌طور که در قسمت قبل دیدید استفاده از زردچوبه می‌تواند به کاهش درد یا از بین بردن آن کمک کند. بعد از ساخت خمیر برای لثه با زردچوبه، بعد از گذشت حدود دو ساعت برای تاثیرگذاری بیشتر می‌توانید دهان خود را با نمک گرم بشویید و عفونت ها را بشویید. به صورت کلی ترکیب آب نمک برای بهبود هر نوع زخم و کم کردن التهاب کمک کننده است.

6. درمان دندان درد با دود

دود دندان، ماده‌ای است که می‌توانید از مغازه عطاری آن را تهیه کنید. این ماده برای از بین بردن کرم دندان قابل استفاده است و تاثیر آن در از بین بردن عفونت و درد دندان، محسوس است. طریقه مصرف آن این است که مقداری از دود را روی کفگیر می‌ریزید و روی آتش می ‌گیرید تا دود آن متصاعد شود. دور را به سمت موضع درد راهنمایی کنید تا از درد دندان شما بکاهد.

7. استفاده از چای سیاه و آب نمک برای درمان خانگی دندان درد

از آنجایی که چای سیاه حاوی ماده ای به نام «تانین» که ماده ای قابض است، می باشد، می توان از آن برای درمان خانگی دندان درد استفاده کرد. برای اینکه بتوانید به کمک چای سیاه درد دندان خود را کاهش دهید، یک چای کیسه ای را خیس کنید و آن را روی ناحیه ای از دندان که درد می کند، قرار دهید و یا اینکه چای سیاه را دم کرده و بعد از خنک شدن آن را غرغره کنید.

یکی دیگر از روش های خانگی درمان درد دندان، آب نمک می باشد. برای تهیه آب نمک به منظور درمان دندان درد، توصیه می شود که نمک را در آب جوشیده حل کرده و آنقدر صبر کنید تا مخلوط آب و نمک سرد شود و سپس مقداری از آن را به مدت 30 ثانیه در دهان خود بچرخانید، با این کار خواهید دید که چگونه درد دندان به سرعت فروکش می کند.

8. درمان خانگی درد دندان با استفاده از آلوئه ورا

همانطور که می دانید سالیان درازی است که از ژل موجود در گیاه آلوئه ورا برای درمان انواع سوختگی ها و بریدگی های موجود در پوست استفاده می شود. امروزه دانشمندان به این نتیجه رسیده اند که این گیاه دارای خواص آنتی باکتریالی می باشد و به همین دلیل می توان از آن برای تمیز کردن لثه و درمان دندان درد استفاده کرد. اگر می خواهید که از این روش برای درمان و تسکین درد دندان استفاده کنید، باید مقداری از ژل آلوئه ورا را برداشته و دندان خود را به آرامی با آن ماساژ دهید.

9. استفاده از آویشن و جوش شیرین برای درمان دندان درد

گیاه آویشن برای درمان سرفه های شدید و عفونت های قفسه سینه مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این، گیاه آویشن ماده اصلی تشکیل دهنده روغن طبیعی می باشد و با خواص ضدعفونی کننده و ضد قارچی که دارد، می تواند به درمان درد دندان کمک کند. برای استفاده از این گیاه به منظور تسکین درد دندان می توانید چند قطره روغن طبیعی آویشن را با آب مخلوط کرده و آن را در دهان خود غرغره نمایید.

علاوه بر این با اضافه کردن چند قطره روغن آویشن به پنبه و قرار دادن آن بر روی دندان نیز می توانید به تسکین درد دندان خود کمک کنید. استفاده از جوش شیرین، یکی دیگر از روش های موجود برای درمان خانگی دندان درد می باشد. برای اینکه بتوانید به کمک جوش شیرین دندان درد خود را کاهش دهید. مقداری پنبه را برداشته و آن را با جوش شیرین بجوشانید و سپس پنبه را بر روی همان دندانی که درد می کند، بگذارید تا درد تسکین یابد.

10. استفاده از اسپند برای تسکین درد دندان

از بین روش هایی که تاکنون برای درمان خانگی درمان دندان درد گفته شد، هیچکدام به اندازه اسپند نمی توانند موثر واقع شوند. اسپند علاوه بر اینکه می تواند به کاهش درد دندان کمک کند، تاثیر بسیار زیادی در درمان خونریزی لثه و التهابات آن دارد. برای استفاده از آن باید مقداری پودر اسپند را با 2 برابر همان مقدار آب لیمو ترکیب و سپس آن را گرم کنید.

مقداری پنبه را برداشته و به خوبی به این ترکیب آغشته نمایید و بعد آن را بر روی دندان خود بگذارید. با این کار می بینید که چگونه می توانید به سرعت درد دندان را کاهش دهید. یک روش دیگری که برای استفاده از اسپند وجود دارد، این است که مقداری اسپند را برداشته و گرم کنید و بعد آن را درون حفره دندانی که درد می کند بریزید تا دردش کاهش یابد.

درمان فوری دندان درد

تا به حال تجربه کرده‌اید که دندان درد به سراغتان می‌آید اما دندانپزشک مورد اعتماد شما در دسترس نیست؟ در این مواقع درمان‌های خانگی کمک کننده خواهند بود. حال اگر به دنبال درمان دندان درد فوری هستید، پیشنهاد می‌کنیم این مراحل را به صورت متوالی انجام دهید:

• سر خود را خم نکنید و به سمت بالا نگه دارید.
• کمپرس سرد را روی نقطه دندان خود را قرار دهید.
• سعی کنید دراز نکشید، چون معمولا درد بیشتری را احساس می کنید. اگر هم نیاز به خواب دارید، یک بالش زیر سر بگذارید تا سر از بدن بالاتر قرار گیرد.
• در هنگام مسواک زدن عجله نکنید و بسیار آرام انجام دهید.
• استفاده از آب نمک به شما کمک می‌کند تا از درد را کاهش دهید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: سینا دنت