فوریت های پزشکی در خفگی

اقدامات اولیه و فوریت های پزشکی در هنگام خفگی

خفگی هنگاهی اتفاق می‌افتد که یک جسم خارجی در گلو یا مجاری تنفسی گیر ‌کند و جریان هوا مسدود و یا دشوار شود. در بزرگسالان عموماً یک تکه غذا عامل خفگی است. کودکان اما اجسام کوچک را نیز ممکن است ببلعند. از آنجایی که خفگی موجب کاهش اکسیژن رسانی به مغز می‌شود، نیاز به اجرای کمک های اولیه در اسرع وقت است.

نشانه های خفگی

هرجای دنیا که باشید نشانه اصلی تشخیص خفگی، دستانی هستند که به دور گلو حلقه شده‌اند. پس اگر فردی را مشابه تصویر زیر می‌بینید احتمال دارد چیزی در گلویش گیر کرده باشد. اگر شک به خفگی دارید و فرد به شما جواب نمی‌دهد به دنبال نشانه های زیر باشید:

• ناتوانی در تکلم و صحبت
• سختی در تنفس
• تنفس با صدای بلند
• سرفه (که می‌تواند آرام یا پرقدرت باشد)
• تغییر رنگ پوست، لب و ناخن ها به سمت آبی
• پوستی که ابتدا سرخ و سپس به سمت رنگ پریدگی و آبی شدن پیش میرود
• عدم هوشیاری

اگر فرد می‌تواند با قدرت سرفه کند باید به اینکار ادامه دهد. اگر فرد در حال خفگی است و نمی‌تواند صحبت و گریه کند یا بخندد، برای کمک های اولیه هنگام خفگی رویکرد «5 ضربه به پشت – 5 فشار شکمی» پیشنهاد می‌شود.

نحوه انجام کمک های اولیه «5 ضربه به پشت – 5 فشار شکمی» به هنگام خفگی

1. 5 ضربه به پشت: در کنار و پشت فردی که در حال خفگی است بایستید. برای کودکان می‌توانید روی زانوهایتان و پشت کودک قرار بگیرید. یک دستتان را برای حمایت جلو و روی قفسه سینه فرد قرار دهید. فرد در حال خفگی را از کمر خم کنید تا تا تنه فرد تقریباً موازی با زمین شود. با پاشنه دست (کف دست در مجاورت شست که در شکل نشان داده شده است) 5 بار بین دو شانه ی فرد در حال خفگی، ضربه بزنید.
2. 5 فشار شکمی بدهید (مانور هایملیخ): نحوه اجرای این مانور را کمی جلوتر توضیح می‌دهیم.
3. تکرار کنید: تا زمانی که انسداد مجاری تنفسی و خفگی برطرف شود متناوباً ضربه به پشت و فشار شکمی را انجام داده و تکرار کنید.

نکته: به فردی که صاف ایستاده ضربه به پشت نزنید چراکه جاذبه ممکن است باعث پایین‌تر رفتن جسم داخل مجاری تنفسی شود. در هنگام کمک های اولیه فرد باید رو به جلو خم شده باشد.

نکته: اگر از نحوه انجام ضربه به پشت آگاه نیستید می‌توانید فقط مانور هایملیخ(فشار شکمی) را اجرا کنید.

انجام فشار شکمی (مانور هایملیخ) بر روی فرد دیگر

مطابق دستورات زیر عمل نمایید:

1. پشت فرد بایستید. برای تعادل یکی از پاهایتان را کمی جلوتر قرار دهید. دستانتان را به دور کمر فرد حلقه کنید.
2. یک دست خود را مشت کنید و آن را کمی بالاتر از محل ناف فرد قرار دهید.
3. با دست دیگر، مشت خود را بگیرید. محکم به داخل شکم و به سمت بالا فشار دهید (مانند اینکه می‌خواهید یک نفر را از پشت بلند کنید).
4. بین 6 تا 10 فشار شکمی دهید تا انسداد مجاری تنفسی برطرف شود.

نکته: اگر یک کودک یا بچه در حال خفگی است، پشت بچه روی زانوهایتان بنشینید.

اگر شما تنها نجات دهنده هستید، ضربه به پشت و فشار شکمی را قبل از تماس با اورژانس 115 شروع کنید. اگر فرد دیگری در دسترس است، در هنگامی که شما در حال انجام کمک های اولیه هستید از آن بخواهید به دنبال کمک باشد و با اورژانس 115 تماس بگیرد.

اگر فرد هوشیاری خود را از دست داد، احیای قلبی ریوی استاندارد (CPR) یعنی ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی را اجرا کنید.

انجام فشار شکمی (مانور هایملیخ) بر روی خودتان

مطابق دستورات زیر عمل نمایید:

ابتدا، اگر شما تنها و در حال خفگی هستید بلافاصله بااورژانس 115 تماس بگیرید.

سپس، اگرچه که شما نمی‌توانید به پشت خود ضربه بزنید اما می‌توانید فشار شکمی (مانور هایملیخ) را بر روی خودتان برای رفع انسداد مجاری تنفسی مطابق ذیل اجرا کنید.

1. یک مشتتان را کمی بالاتر از محل ناف خود قرار دهید.
2. با دست دیگر، مشت خود را بگیرید و بر روی یک سطح سفت مثل اپن آشپزخانه، میز یا صندلی تکیه دهید.
3. مشت خود را محکم به سمت داخل شکم و بالا فشار دهید.

باز کردن راه هوایی خانم حامله یا فرد چاق

مطابق دستورات زیر عمل کنید:

1. دستانتان را کمی بالاتر از حالت مانور نرمال و عادی قرار دهید. تقریباً در زیر استخوان جناغ سینه و بالای محل اتصال دنده های تحتانی مکان مناسبی است.
2. مانند مانور هایملیخ ادامه دهید، محکم به داخل سینه فشار دهید و سریع دستانتان را به سمت بالا بکشید.
3. تکرار کنید تا زمانیکه غذا یا جسمی که در مجاری تنفسی گیر کرده در بیاید.
4. اگر فرد هشیاری اش را از دست داد و بیهوش شد مطابق گام‌های بعد اقدام کنید.

باز کردن راه هوایی کسی که هشیاری اش را از دست داده (فرد بیهوش شده)

مطابق دستورات زیر عمل کنید:

1. شخص را در حالت خوابیده به پشت بر روی زمین و دست‌ها در کنار بدن قرار دهید.
2. راه تنفسی را باز کنید. اگر جسم را ته حلق یا بالای گلو می‌بینید، با انگشت خود سعی کنید عامل انسداد مجاری را در بیاورید.
3. احیای قلبی ریوی (CPR) را درصورتی آغاز کنید که جسم در راه تنفسی باقی مانده بود و فرد بعد از اقدامات فوق به شما پاسخی نمی داد. ماساژ قلبی که در احیای قلبی ریوی انجام می‌شود ممکن است به رفع انسداد مجاری کمک کند. حتماً در فواصل معین دهان فرد را چک کنید شاید جسم خارجی را ببینید.

نکته: اگر جسمی را نمی‌بینید سعی نکنید که با انگشت راه تنفسی را باز کنید!

نکته: حواستان باشد که جسم یا غذا را بیشتر به داخل فشار ندهید! به خصوص در کودکان که این اتفاق در آنها محتمل‌تر است!

باز کردن راه هوایی نوزاد کوچکتر از یک سال

مطابق دستورات زیر عمل کنید:

1. یک موقعیت نشسته را در نظر بگیرید و نوزاد در حالتی که صورتش رو به زمین است بر روی ساعدتان(که بر ران تکیه داده) نگه دارید. سر و گردن نوزاد را با دست خود به طوریکه سر نوزاد پایین‌تر از تنه‌اش است نگه دارید (مطابق شکل).
2. با پاشنه دستتان(کف دست در مجاورت انگشت شست) با ملایمت اما قوی، 5 بار به وسط کمر نوزاد ضربه بزنید. جاذبه و ضربه به پشت باید جسم گیر کرده در مجاری هوایی را آزاد کند.
3. نوزاد را بر روی ساعد(که بر روی پایتان تکیه دارد) به صورت سر بالا بگیرید به طوری که سر او پایین‌تر از تنه‌اش باشد (شکل سمت راست). اگر نوزاد نفس نمی‌کشد با کمک دو انگشت که بر وسط استخوان جناغ سینه نوزاد قرار می‌گیرند، 5 بار فشار دهید. با هر فشار، سینه باید حدود 4 سانتی متر فرو رود و سپس به آن فرصت بازگشت داده شود و سپس تکرار شود.
4. اگر تنفس دوباره آغاز نشد ضربه به پشت و فشار قفسه سینه را متناوباً تکرار کنید و درخواست کمک اورژانسی کنید.
5. اگر راه هوایی نوزاد باز شد اما نوزاد باز نفس نمی‌کشید. احیای قلبی ریوی (CPR) را آغاز کنید.

نکته: حواستان باشد که انگشتانتان را رو به عقب بگیرید تا به سر نوزاد ضربه نزنید.

نکته: اگر کودک بیش از یک سال سن دارد و هشیار است، فقط فشار شکمی دهید. مواظب باشید با فشار بیش از حد، منجر به آسیب دنده ها و اندام های داخلی بدن نشوید.

نکته: برای آمادگی کامل در این گونه شرایط، مانور هایملیخ (فشار شکمی) و احیای قلبی ریوی (CPR) را در مراکز آموزشی معتبر مثل جمعیت هلال احمر بیاموزید.

نگارش وگردآورنده: رضا رحیمی

منبع: فوریت های پزشکی، تألیف رضا رحیمی، انتشارات سپهراندیشه

بیماری پیسی چیست و چه علائمی دارد؟

ویتیلیگو که با نام‌های پیسی، برص، لک‌وپیس هم شناخته می‌شود، بیماری است که موجب کمبود رنگدانه در پوست و بروز لکه‌های سفیدرنگ روی پوست می‌شود. لکه‌های سفیدرنگ ممکن است به طور غیرمنظم در هر جایی از بدن باشند. به دلیل تفاوت بین لکه‌های سفید و رنگ خود پوست، این بیماری در افرادی با رنگ پوست تیره‌تر، بیشتر نمایان است. هرکسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود. بیماری پیسی در حدود 1 تا 2 درصد از کل جمعیت را مبتلا می‌کند. این بیماری می‌تواند غشاهای مخاطی بدن و شبکیه چشم را نیز درگیر کند. موهایی که در نواحی مبتلا به پیسی رشد می‌کنند نیز ممکن است سفید باشند. هرچند تا به امروز بیماری پیسی یا برص قابل درمان نیست؛ اما با استفاده از کرم‌های کورتیکو استروئید و اشعه‌ی UV و برخی درمان‌های دیگر می‌تواند ظاهر پوست بیمارانی که به پیسی شدید دچار هستند، بهبود داد.

علت بیماری پیسی

علل ایجاد پیسی هنوز به‌درستی مشخص نشده‌اند؛ اما تحقیقات انجام‌ شده موارد زیر را مشخص کرده‌اند:

• یک عارضه‌ی خود ایمنی، سیستم ایمنی بدن فرد بیش‌ازحد فعال شده و ملانوسیت های خودی را از بین می‌برد.
• عدم تعادل استرس اکسیداتیو ژنتیکی
• یک واقعه‌ی استرس‌زا
• آسیب به پوست به دلیل آفتاب‌ سوختگی شدید یا بریدگی
• قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی خاص
• علل عصبی
• وراثت رابطه‌ی فامیلی
• علل ویروسی

علائم پیسی

علائم و نشانه‌های پیسی عبارتند از:

• از بین رفتن رنگ طبیعی پوست به صورت لک و پیس که معمولاً ابتدا در دست‌ها، صورت (لک و پیس صورت) و نواحی اطراف دهانه‌های بدن و اندام تناسلی ظاهر می‌شوند.
• سفیدی زودرسمو، مژه‌ها، ابروها یا ریش
• از بین رفتن رنگ طبیعی بافت‌هایی داخل دهان و بینی (غشاهای مخاطی)

انواع پیسی

موضعی

• فوکال: این نوع از بیماری پیسی به صورت یک یا چند لکه‌ی سفید در یک ناحیه محدود مشخص می‌شود.
• سگمنتال: در این نوع از بیماری پیسی، یک یا چند لکه فقط در یک طرف بدن ایجاد می‌شوند. این نوع از پیسی بیشتر در کودکان شایع است و غالباً با اختلالات تیروئیدی یا سایر اختلالات خود ایمنی بدن ارتباطی ندارد.
• غشاهای مخاطی: در این نوع از بیماری پیسی فقط غشاهای مخاطی بدن تحت تأثیر قرار می‌گیرند.

عمومی

• اکروفیشیال: در این نوع از بیماری پیسی، نواحی فاقد رنگدانه تمامی نواحی دور از مرکز بدن مانند صورت، سر، دست‌ها و پاها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهند.
• ولگاریس: در این نوع پیسی، لکه‌های پراکنده‌ای به طور گسترده در تمامی نواحی بدن ایجاد می‌شوند.
• ترکیبی: این نوع پیسی ترکیبی از پیسی اکروفیشیال و ولگاریس و یا پیسی سگمنتال و اکروفیشیال و یا ولگاریس است.
• کامل: در این نوع پیسی، نواحی فاقد رنگدانه تقریباً تمامی نواحی بدن را پوشش می‌دهند.

بیماری پیسی در کودکان

کودکان مبتلا به لک‌وپیس مانند دیگر هم‌سالانشان کاملاً سالم هستند. اکثر این کودکان مبتلا به ویتیلیگو در سن چهار یا پنج‌سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند. بااین‌حال، حتی کودکان زیر یک سال می‌توانند لکه‌های ویتیلیگو را داشته باشند. یکی از تفاوت‌های مهم بین ویتیلیگو دوران کودکی و ویتیلیگو بزرگسالان این است که در کودکان تا حد زیادی بر نوزادان مؤنث تأثیر می‌گذارد. همچنین ویتیلیگو سگمنتال در کودکان شایع‌تر است.

درمان بیماری پیسی

برای اینکه بتوانید تأثیر درمان پزشکی بر بهبود بیماری پیسی را مشاهده کنید، به حداقل سه ماه زمان نیاز دارید. درمان‌های پزشکی این بیماری شامل موارد زیر می‌شوند:

• پمادهای موضعی: برخی از پمادهای موضعی ازجمله کورتیکواستروئیدها و مهار‌کننده‌های کلسی‌نورین (پمادهای ضدالتهاب) می‌توانند در مراحل اولیه بیماری به بازگرداندن رنگ به لکه‌های سفید پوست کمک کنند. برخی از این پمادها نیز می‌توانند پیشرفت بیماری را کند کنند. بااین‌حال، اگر این داروها به‌صورت بلندمدت استفاده شوند می‌توانند عوارض جانبی به همراه داشته باشند. این عوارض جانبی شامل آتروفی پوست، رشد موهای زائد و تحریک پوست می‌شوند.
• داروهای خوراکی: برخی از داروهای خوراکی مانند استروئیدها می‌توانند به کنترل بیماری پیسی کمک کنند.
• پسورالن همراه اشعه ماورا بنفش (PUVA): در این درمان لازم است پسورالن را به شکل قرص مصرف کنید یا پماد آن را بر روی پوست خود بمالید. سپس، پزشک شما را در معرض اشعه UVA قرار می‌دهد تا داروها فعال شوند و رنگ را به پوست شما بازگردانند. پس از این مرحله لازم است که تا جایی که می‌توانید در معرض نور خورشید قرار نگیرید و عینک ضدآفتابی هم بزنید. این درمان عوارض جانبی نیز دارد که از میان آنها می‌توان به آفتاب‌سوختگی، حالت تهوع، خارش و تیرگی پوست اشاره کرد.
• فرابنفش B با باند باریک: این درمان یک روش درمانی جایگزین برای PUVA است. در این نوع درمان، نور متمرکزتری ارائه می‌شود که درنتیجه آن احتمال ایجاد عوارض کاهش پیدا می‌کند.
• درمان با لیزر اگزایمر: این درمان به بهبود لکه‌های کوچک بیماری پیسی کمک می‌کند و به کمتر از چهار ماه زمان نیاز دارد. این درمان دو تا سه بار در هفته انجام می‌شود.
• دپیگمانتاسیون: اگر بیش از 50 درصد بدن شما تحت تأثیر بیماری پیسی قرار گرفته باشد، پزشک برای متعادل کردن رنگ پوست شما حذف رنگدانه‌ها را توصیه می‌کند. این روش اغلب زمانی انجام می‌شود که روش‌های بازگرداندن رنگدانه به پوست با شکست مواجه شوند. برای انجام دیپگمانتاسیون، پزشک داروی مونوبنزون را برای شما تجویز می‌کند که ممکن است برای مشاهده تأثیر کامل آن لازم باشد تا دو سال این دارو را مصرف کنید. عوارض جانبی این درمان شامل التهاب و افزایش حساسیت به نور خورشید هستند.

جراحی زمانی برای بیماری پیسی در نظر گرفته می‌شود که سایر داروها و روش‌های درمانی مؤثر نباشند. درصورتی‌ که لکه‌های سفید بدنتان پایدار باشند و در اثر آسیب ناشی از نور خورشید به وجود نیامده باشند پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. انواع روش‌های جراحی در این شرایط عبارتند از:

• پیوند پوست: در این روش، جراح پوست سالم و دارای رنگدانه را به نواحی بدون رنگدانه منتقل می‌کند. خطرات استفاده از این روش شامل عفونت و زخم است. پیوند پوست با استفاده از تاول گزینه دیگری است که خطرات کمتری دارد. این روش شامل ایجاد تاول بر روی پوست سالم و انتقال بالای تاول با ناحیه‌ای دیگر است.
• میکروپیگمنتیشن: در این روش، پزشک رنگدانه را بر روی پوست شما خالکوبی می‌کند. این روش برای ناحیه لب گزینه خوبی است؛ اما ممکن است هماهنگ کردن آن با رنگ پوست دشوار باشد.

آیا بیماری پیسی واگیردار است؟

این بیماری به هیچ عنوان ممکن نیست از فردی به فرد دیگر از طریق ارتباط پوستی یا هر نوع ارتباط دیگری سرایت کند.

عوارض پیسی

افراد مبتلا به بیماری پیسی ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار بگیرند:

• پریشانی اجتماعی یا روانی
• آفتاب سوختگی
• مشکلات چشمی
• از دست دادن شنوایی
• - نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی
• منبع: فاطمه عندلیب متخصص پوست و مو

آنچه در این مقاله می‌خوانید

انواع بیماری های اعصاب و روان یا اختلالات روانی می‌توانند روی خلق‌وخو، تفکر، ادراک و رفتار شخص تاثیر قابل‌توجهی داشته باشند. در این مطلب همراه ما باشید تا انواع این بیماری‌ها را به شما معرفی کنیم. همچنین توضیح دهیم که هر یک از بیماری های روانی چه علائمی دارند، کدام از آنها مزمن بوده و کدام در کوتاه‌مدت از بین می‌روند؟ آیا می‌توان آنها را درمان کرد؟ در صورت بروز چه نشانه‌هایی باید به پزشک مراجعه کرد؟ آیا برای درمان بیماری های اعصاب و روان بهتر است به روان‌شناس مراجعه کنیم یا روانپزشک؟

آشنایی با انواع بیماری های اعصاب و روان

بیماری های اعصاب و روان طیف گسترده‌ای داشته و شامل علائم و نشانه‌های مختلفی می‌شوند. اما به‌طورکلی این اختلالات روانی می‌توانند روی رفتار، خلق‌وخو، احساسات و تفکر شما تاثیر زیادی داشته باشند. بیماری های روانی تمامی جنبه‌های زندگی یک شخص را تحت تاثیر قرار می‌دهند.

DSM-5 راهنمایی برای تشخیص اختلالات روانی مختلف است. متخصصان سلامت روان برای تشخیص علائم و انتخاب بهترین روش درمان از این کتاب راهنما استفاده می‌کنند. در ادامه با استفاده از دسته‌بندی DSM-5 انواع بیماری های اعصاب و روان را توضیح داده و علائم هر یک از آنها را ذکر می‌کنیم.

اختلال نقص توجه و بیش فعالی هستند، در عملکرد خود الگوی مداومی دارند. این افراد یا دچار بیش فعالی بوده یا بی‌توجه هستند. در موقعیت‌های مختلف مانند خانه، مدرسه، محل کار یا هر موقعیت اجتماعی ممکن است این الگوها خود را نشان دهند. علائم این اختلال باید قبل از 12 سالگی مشخص شود و این علائم به گونه‌ای باشد که عملکرد شخص را تحت تاثیر قرار دهد.

اختلال دو قطبی است. این افراد دوره‌های شیدایی و افسردگی را به طور متوالی تجربه می‌کنند. این حالات به صورت زیر تعریف می‌شوند.

• شیدایی: در این دوره انرژی و فعالیت شخص افزایش پیدا می‌کند. تحریک‌پذیری بیشتر شده و علائمی مانند حواس‌پرتی و اعتماد‌به‌نفس بیش از حد ظاهر می‌شوند. زمانی که حالت شیدایی پیشرفت کند، علائم روان‌پریشی مانند هذیان و توهم ظاهر می‌شود.
• افسردگی: در دوره افسردگی شخص غمگین بوده و علاقه‌ای به فعالیت‌های مشخص ندارد. شخص در این دوره علاقه خود را به فعالیت‌های موردعلاقه گذشته خود از دست می‌دهد. احساس گناه و خستگی کرده و ممکن است به فکر خودکشی باشد.

به نقل از betterhealth در رابطه با علت بروز اختلالات دوقطبی:

تحقیقات نشان می‌دهد که حدود 80٪ از علل ابتلا به این اختلال ژنتیکی است. افراد می‌توانند استعداد ژنتیکی قوی برای اختلال دوقطبی داشته باشند. این بدان معناست که به دلیل کدگذاری در ژن‌هایشان، محرک‌های خاصی ممکن است باعث بروز علائم اختلال دوقطبی شوند. محرک‌ها ممکن است شامل عوامل استرس‌زا مانند سوءاستفاده، ازدست‌دادن یا ضربه باشد. گاهی اوقات اختلال دوقطبی بدون محرک ایجاد می‌شود.

4. اختلالات افسردگی

اختلالات افسردگی به چند دسته تقسیم می‌شوند. در تمامی انواعافسردگی شخص احساس پوچی، غم و تحریک‌پذیری دارد. اگر شخص برای بیش از دو هفته احساس غم و ناراحتی داشته باشد، از فعالیت‌های معمول لذت نبرد و حداقل سه مورد از علائم این بیماری را داشته باشد، احتمالا دچار افسردگی است.

علائم زیر می‌توانند از نشانه‌های افسردگی باشند.

• حس غم
• احساس بدبختی
• نارضایتی
• تحریک‌پذیری
• حس گناه
• ناامیدی
• اعتماد‌به‌نفس پایین
• بلاتکلیفی
• عدم تمرکز
• افکار شکست‌خوردگی
• مقصر دانستن خود
• حس بی‌ارزش بودن
• کناره‌گیری از خانواده و دوستان
• متوقف کردن فعالیت‌های لذت‌بخش
• تکیه به الکل یا داروهای آرام‌بخش
• خستگی
• احساس بیماری

انواع اختلالات افسردگی شامل موارد زیر می‌شود.

• اختلال بی‌نظمی خلقی مخرب: در دوران کودکی ظاهر شده و خشم شدید و تحریک‌پذیری از علائم آن است.
• اختلال افسردگی اساسی: شخص علاقه خود را به فعالیت‌ها از دست داده و خلق افسرده پیدا می‌کند.
• افسردگی مداوم: این نوع افسردگی مداوم و مزمن است. علائم آن شدت کمتری دارد، اما در طولانی‌مدت روی زندگی شخص تاثیر می‌گذارند.
• اختلال نارسایی پیش از قاعدگی: سندروم پیش از قاعدگی با علائم افسردگی، اضطراب و تحریک‌پذیری مشخص می‌شود. یک یا دوهفته قبل از قاعدگی شروع شده و چند روز بعد از خونریزی از بین می‌رود.
• افسردگی ناشی از بیماری دیگر: اگر با وجود علائم افسردگی شخص دچار بیماری زمینه‌ای مانند دیابت، سکته مغزی، سرطان یا عفونت HIV باشد، اختلال از این نوع خواهد بود.

اختلال اضطراب فراگیربرای رویدادهای روزمره نگرانی شدید دارند.

6. اختلال وسواس فکری – عملی و اختلالات مرتبط

اختلال وسواس فکری – عملی یک نوع اختلال اضطرابی محسوب می‌شود. 2 تا 3% جمعیت ممکن است به این بیماری مبتلا شوند. معمولا اولین علائم آن در اواخر کودکی یا اوایل نوجوانی خود را نشان می‌دهند. وسواس و اجبار در افکار و رفتار این بیماران دیده می‌شود. افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری – عملی افکار، تصاویر و تکانه‌هایی را به طور مکرر تجربه می‌کنند. این حالت ناخواسته و آزاردهنده است و نوعی وسواس محسوب می‌شود.

اعمال آنها نیز تکراری و تشریفاتی است که بیش از حد وقت بیمار را گرفته و باعث ناراحتی می‌شود. این بیماران از وسواس و اجبار خودآگاه هستند؛ ما کنترلی روی آن ندارند.

اختلالات مرتبط با اختلال وسواس فکری – عملی شامل موارد زیر می‌شود.

• وسواس اجباری (OCD)
• اختلال بدشکلی بدن
• اختلال احتکار
• کشیدن مو (تریکوتیلومانیا)
• اختلال خراشیدن یا کندن پوست
• اختلال وسواس اجباری مرتبط با مواد یا دارو
• وسواس اجباری مرتبط با بیماری دیگر

این بیماران معمولا علائم زیر را دارند.

علائم وسواس‌های رایج:

• ترس از آلودگی میکروب‌ها، خاک یا سایر عوامل محیطی
• ترس آسیب ناشی از تصادف و بیماری یا مرگ برای خود و نزدیکان
• افکار و تصاویر مزاحم از رابطه جنسی یا خشونت
• توجه بیش از حد به تقارن و نظم
• نگرانی بیش از حد در مورد بیماری، مسائل مذهبی یا اخلاقی
• نیاز به دانستن و به خاطر سپردن موارد مختلف

علائم اجبارهای رایج:

• شستن بیش از حد دست‌ها، دوش گرفتن و مسواک زدن
• نظافت و شستن بیش از حد خانه
• بررسی بیش از حد قفل‌ها، وسایل برقی و وسایل مرتبط با ایمنی
• تکرار مداوم فعالیت‌های معمول مانند نشستن و راه‌رفتن
• قوانین و الگوهای سفت‌وسخت برای چیدمان وسایل مختلف
• لمس، ضربه‌زدن یا حرکت‌دادن با الگوی معین یا تعداد دفعات مشخص
• سوال پرسیدن مداوم برای کسب اطمینان
• جایگزینی فکر بد با فکر خوب

استرس شامل موارد زیر می‌شود.

اختلال استرس حاد

اضطراب شدید بعد از یک موقعیت آسیب‌زا مانند جنگ، بلای طبیعی یا مرگ یکی از نزدیکان باعث بروز این اختلال می‌شود. این اضطراب شدید حدودا تا یک ماه بعد از حادثه ادامه دارد. علائم آن شامل موارد زیر است:

• تغییر واقعیت در ذهن
• فراموشی جنبه‌های مهم آن موقعیت استرس‌‍زا
• فلاش‌بک‌های واضح از رویداد
• کاهش پاسخ عاطفی
• خاطرات ناراحت‌کننده از موقعیت استرس‌زا
• مشکل در تجربه احساسات مثبت

اختلالات سازگاری

اختلالات سازگاری هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زمانی که یک تغییر ناگهانی مانند طلاق، پایان یک رابطه، جابه‌جایی یا ازدست‌دادن شغل در زندگی شخص ایجاد می‌شود، ممکن است در پاسخ به آن دچار اختلالات سازگاری شود. علائم آن شامل موارد زیر است.

• اضطراب
• تحریک‌پذیری
• حالات افسرده
• نگرانی
• عصبانیت
• ناامیدی
• احساس انزوا

اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)

زمانی که شخص یک تجربه آسیب‌زا مانند تجاوز جنسی، حمله فیزیکی یا مرگ یکی از عزیزان را تجربه می‌کند، ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه شود. آن خاطرات تروما اثرات آسیب‌زایی روی شخص ایجاد می‌کنند. علائم این اختلال شامل موارد زیر می‌شود.

• احیای تروما با خاطرات و کابوس‌ها
• بی‌حسی
• مشکلات خواب
• دوری از افراد یا مکان‌های خاص
• احساسات شدید از قبیل ترس، نگرانی یا خشم

اختلال دل بستگی واکنشی

این نوع اختلال کودکان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زمانی که کودک در سال‌های اول زندگی با مراقبان بزرگسال خود رابطه سالمی نداشته باشد، دچار این اختلال می‌شود. علائم آن عبارتند از:

• دوری و کناره‌گیری از مراقبان بزرگسال
• اختلالات اجتماعی
• اختلالات عاطفی

قرارگرفتن در موقعیت استرس‌زا و انواع آسیب می‌تواند باعث بروز اختلالات مرتبط با استرس شود. این اختلال شامل استرس حاد، اختلال سازگاری، استرس پس از سانحه و دل‌بستگی واکنشی می‌شود.

8. اختلالات تجزیه ای (گسستی)

اختلالات تجزیه‌ای یا گسستی باعث می‌شود بیمار از افکار، احساسات، خاطرات یا احساس هویت خود جدا شود. ممکن است افراد در زمان رویداد آسیب‌زا یا ساعات و روزهای بعد از آن دچار این اختلال شوند. ممکن است شخص رویداد را غیرواقعی تصور کند یا خود را خارج از آن رویداد ببیند. انگار رویداد را از تلویزیون تماشا می‌کند. معمولا این نوع اختلال بدون درمان برطرف می‌شود.

نوع و شدت بیماری در علائم ظاهر شده تاثیر دارد. اما به‌طورکلی ممکن است شخص دچار نشانه‌های زیر شود.

• احساس جداشدن از خود
• مشکل در مدیریت احساسات
• تغییرات ناگهانی و بدون دلیل در خلق‌وخو
• مشکلات افسردگی یا اضطراب
• واقعیت‌زدایی (احساس واقعی نبودن دنیا)
• مشکل در حافظه (مشکلی که به آسیب فیزیکی مرتبط نباشد.)
• مشکل در تمرکز
• نقص قابل‌توجه در حافظه مانند فراموش‌کردن اطلاعات شخصی
• احساس اجبار برای انجام رفتاری خاص
• سردرگمی هویت

چهار نوع اختلال تجزیه‌ای وجود دارد که شامل موارد زیر هستند.

فراموشی تجزیه ای

زمانی که شخص نمی‌تواند جزئیات یک موقعیت استرس‌زا را به خاطر بیاورد. بیمار متوجه ازدست‌دادن حافظه خود می‌شود. فراموشی ممکن است چند روز تا چند سال طول بکشد. گاهی ممکن است این بیماری با اختلال دیگری مانند اختلال اضطراب مرتبط باشد.

اختلال مسخ شخصیت

بیمارانی که دچار اختلال مسخ شخصیت هستند، احساس جدایی از زندگی، افکار و احساسات خود می‌کنند. این افراد در ارتباط عاطفی با خود دچار مشکل هستند. این حالت شبیه تماشای یک شخصیت در فیلمی خسته‌کننده است. این بیماران مشکلات تمرکز و حافظه دارند. در مراحل پیشرفته بیماری، شخص حتی نمی‌تواند خود را در آینه تشخیص دهد.

اختلال هویت تجزیه ای

شدیدترین نوع اختلال تجزیه‌ای این اختلال بوده و جز بحث‌برانگیزترین حالات این بیماری است. در گذشته به اختلال هویت تجزیه‌ای اختلال شخصیت چندگانه می‌گفتند. در این بیماری دو یا چند شخصیت در فرد بیمار همزیستی می‌کنند. این حالات شخصیتی روی رفتار بیمار تاثیر می‌گذارد. اما شخص از آنها اطلاعی نداشته و آن را نقص حافظه به‌حساب می‌آورد. این بیماران معمولا همیشه دچار اختلال فراموشی تجزیه‌ای هم می‌شوند.

9. اختلال علائم جسمانی و اختلالات مربوط به آن

در گذشته به این دسته از بیماری‌ها اختلالات جسمانی گفته می‌شد. اختلالات علائم جسمانی دسته‌ای از بیماری های اعصاب و روان هستند که علائم جسمی در آن برجسته بوده اما توضیح فیزیکی قابل تشخیصی برای آن وجود ندارد. زمانی که برای نشانه فیزیکی توضیح پزشکی وجود نداشته باشد و در کنار آن افکار، احساسات و رفتارهای غیرعادی ایجاد شود، احتمالا شخص دچار اختلال علائم جسمانی است. این نوع اختلالات شامل موارد زیر می‌شود.

اختلال علائم جسمی

در این نوع اختلال شخص به‌قدری با علائم فیزیکی درگیر می‌شود که عملکرد کلی او در زندگی مختل می‌شود. در نتیجه شخص دچار پریشانی عاطفی می‌شود. البته علائم فیزیکی آن‌قدر جدی نیستند که از تحمل شخص خارج باشند. اما واکنش افراطی به آن می‌تواند تاثیر منفی روی زندگی بیمار ایجاد کند.

اختلال اضطراب بیماری

این بیماران از وجود یک بیماری خطرناک و جدی در نگرانی هستند. در این اختلال شخص بیش از حد نگران عملکرد بدن خود است و این اطمینان را دارد که به بیماری جدی مبتلا شده یا در آینده مبتلا می‌شود. حتی اگر در چکاپ و آزمایش‌های پزشکی هیچ مورد مشکوکی مشاهده نشود، شخص اطمینان حاصل نمی‌کند.

اختلال تبدیلی

در این بیماری شخص علائم حسی یا حرکتی را تجربه می‌کند. اما توضیح پزشکی برای آن وجود ندارد. معمولا شخص بعد از تجربه آسیب فیزیکی یا رویداد استرس‌زا دچار این اختلال می‌شود.

اختلال ساختگی

این اختلال قبلا به طور مجزا بررسی می‌شد، اما امروزه در دسته بیماری‌های علائم جسمانی قرار گرفته است. شخص در این اختلال علائم بیماری را ایجاد کرده یا آن را مبالغه می‌کند. بیمار برای جلب‌توجه وانمود به بیماری می‌کند.

ختلالات خوردن جز بیماری های روانی جدی هستند که تعداد افراد مبتلا به آنها در حال افزایش است. بسیاری از این بیماران برای مدت طولانی این بیماری را تشخیص نداده و برای درمان آنها اقدامی نمی‌کنند. رژیم غذایی، افسردگی و نارضایتی از بدن از مهم‌ترین دلایل ابتلا به این اختلالات است.

بی اشتهایی عصبی

بیمارانی که دچار اختلال بی‌اشتهایی عصبی هستند، غذای محدودی مصرف می‌کنند. این اقدام باعث کاهش وزن شدید می‌شود. بیماران دچار اختلال بی‌اشتهایی عصبی ترس از افزایش وزن دارند. بیشتر این بیماران کم‌وزن هستند. اما ممکن است شخص بیمار در محدوده وزن طبیعی یا بالاتر از حد متوسط هم باشد.

پرخوری عصبی

پرخوری عصبی باعث خوردن زیاد غذا و سپس جبران این پرخوری می‌شود. این بیماران بعد از خوردن غذای زیاد با رفتارهای جبرانی مانند استفراغ، استفاده از داروهای ملین یا ورزش بیش از حد پرخوری را جبران می‌کنند.

اختلال نشخوار

این بیماران غذایی که قبلا جویده و بلعیده شده است، بیرون ریخته یا مجدد قورت می‌دهند. این اختلال می‌تواند در هر سنی از نوزادی تا بزرگسالی ایجاد شود. این اختلال در افرادی که دچار بیماری افسردگی، اضطراب یا دیگر اختلالت اعصاب و روان هستند، بیشتر شایع است.

اختلال پیکا

افرادی که دچار این بیماری هستند، هوس مواد غیرخوراکی مانند خاک، رنگ یا صابون می‌کنند. این بیماری بیشتر در کودکان خردسال دیده می‌شود. در زنان باردار هم احتمال ایجاد آن وجود دارد. گاهی کمبود مواد مغذی در بدن باعث هوس غیر غذایی می‌شود.

اختلال پرخوری

اختلال پرخوری با دوره‌های پرخوری مشخص می‌شود. در این دوره‌ها شخص بیش از حد معمول غذا خورده و تا زمانی که به طور ناراحت‌کننده سیر شود، به خوردن ادامه می‌دهد. شخص بعد از خوردن ممکن است دچار افسردگی یا انزجار شود؛ اما رفتارهای جبرانی انجام نمی‌دهد.

اختلالات خوردن از بیماری های اعصاب و روان شایع هستند که تعداد افراد مبتلا به آنها در حال افزایش است. عواملی مانند رژیم غذایی سخت، افسردگی و نارضایتی از بدن باعث بروز چنین اختلالاتی می‌شود.

شب ادراری باشد. در حالت دوم شخص در دفع مدفوع دچار بی‌اختیاری شده و در مکان‌های نامناسب دفع می‌کند. در برخی از این بیماران هر دو اختلال با هم ظاهر می‌شوند.

اگر دچار بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع هستید و این موضوع باعث اضطراب و افسردگی شما شده است، با روان‌شناس یا روانپزشک صحبت کنید تا تشخیص بیماری انجام شود. برای ارتباط با این پزشکان می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص وجود دارد.

12. اختلالات خواب و بیداری

بیماران مبتلا به این اختلال در الگوی خواب دچار مشکل می‌شوند. این تغییرات باعث پریشانی شده و روی عملکرد روزانه فرد تاثیر منفی می‌گذارد. این اختلالات شامل موارد زیر می‌شود.

نارکولپسی (حمله خواب)

شخص در این اختلال نیاز سرکوب نشدنی به خواب دارد. در این حالت قدرت عضلانی به طور ناگهانی کاهش پیدا می‌کند. این بیماران در خواب و در بیداری توهماتی را تجربه می‌کنند.

اختلال بی خوابی

این بیماران برای خواب کافی دچار ناتوانی می‌شوند. بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگی خود مشکلات خواب را تجربه کنند. اما زمانی به آن اختلال گفته می‌شود که باعث پریشانی شخص شده و اختلالات قابل‌توجهی ایجاد کند.

اختلال پرخوابی

در اختلال پرخوابی شخص علی‌رغم خواب کافی دچار خواب‌آلودگی می‌شود. بیمار ممکن است در زمان و مکان نامناسب مانند مدرسه و محل کار به خواب برود.

اختلالات خواب مربوط به تنفس

افرادی که دچار ناهنجاری‌های تنفسی مانند آپنه خواب هستند، در طول خواب دچار وقفه‌هایی می‌شوند. در نتیجه شخص بیمار مشکلاتی را در طول روز از جمله بی‌خوابی و خواب‌آلودگی را تجربه می‌کند.

پاراسومنیا

رفتارهای غیرعادی در خواب مانند راه‌رفتن، صحبت‌کردن، ترس از خواب و خوردن در خواب جز علائم اختلال پاراسومنیا است.

سندروم پاهای بی قرار

این بیماری نوعی اختلال عصبی است. شخص در پاهای خود احساس ناراحتی مانند سوزش یا خزش می‌کند. برای رفع این ناراحتی شخص میل غیرقابل‌مقاومت برای حرکت‌دادن پاها دارد. حرکات بیش از حد خواب را مختل می‌کند.

اختلال سلوک شخص قوانین را نقض کرده و حقوق دیگران را پایمال می‌کند. این کودکان نسبت به انسان‌ها و حیوانات رفتار پرخاشگرانه دارند. اموال را تخریب کرده، دزدی می‌کنند و قوانین را زیر پا می‌گذارند.

verywellmind در رابطه با اختلال شخصیت ضداجتماعی:

علائم اختلال شخصیت ضداجتماعی اغلب در دوران کودکی شروع می‌شود. اگرچه این بیماری اغلب تا اواخر زندگی تشخیص داده نمی‌شود. در کودکی، افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، انفجارهای خشمگینی را تجربه می‌کنند، نسبت به حیوانات ظلم می‌کنند و توسط همسالان خود به‌عنوان قلدر توصیف می‌شوند. درحالی‌که این بیماری ممکن است در دوران کودکی شروع شود، نمی‌توان آن را به طور رسمی قبل از 18 سالگی تشخیص داد. کودکانی که این علائم را نشان می‌دهند، مبتلا به اختلال سلوک تشخیص داده می‌شوند.

اختلال شخصیت دوری گزین یا اجتنابی

این بیماران در اجتماع احساس ناامنی کرده و مدام تصور می‌کنند که توسط دیگران طرد می‌شوند. همین مشکل باعث بازداری شدید اجتماعی شده و در زندگی فردی و روابط با دیگران تاثیر زیادی می‌گذارد.

اختلال شخصیت مرزی

اختلال شخصیت مرزی با رفتارهای تکانشی مشخص می‌شود. این بیماران در احساسات عاطفی بی‌ثبات بوده و روابط بین فردی ناپایداری دارند. به طور کلی شخصیت این بیماران ناپایدار است.

اختلال شخصیت وابسته

بیمارانی که دچار اختلال شخصیت وابسته هستند، ترس از جدایی داشته و نیاز شدید به مراقبت دارند. این الگو در اختلال شخصیت وابسته مزمن است. رفتار این بیماران به‌گونه‌ای است که به طور مداوم اقدامات مراقبتی را از دیگران دریافت کنند.

اختلال شخصیت نمایشی

افراد با اختلال شخصیت نمایشی هیجان بالایی داشته و برای جلب توجه افراد رفتارهایی از خود نشان می‌دهند. این بیماران اگر در محیطی مورد توجه قرار نگیرند، ناراحت می‌شوند. احساسات آنها مدام در حال تغییر بوده و گاهی برای جلب توجه دیگران ممکن است رفتارهای اجتماعی غیرمعمول انجام دهند.

اختلال شخصیت خودشیفته

بیمارانی که دچار اختلال شخصیت خودشیفته هستند، بیشتر به خودشان علاقه دارند و احساس همدلی آنها با دیگران کم است. خودمحوری در این بیماران بارزترین علامت است.

اختلال شخصیت وسواسی – جبری

این اختلال با اختلال وسواس فکری – عملی (OCD) متفاوت است. در این بیماری شخص به نظم و کمال‌گرایی مشغول بوده و انعطاف‌پذیری کمی دارد. بیماران مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری برای کنترل ذهنی و بین فردی تلاش می‌کنند.

اختلال شخصیت پارانوئید

افرادی که دچار اختلال شخصیت پارانوئید هستند، نسبت به دیگران احساس بی‌اعتمادی دارند. این حس ممکن است نسبت به خانواده، دوستان یا شریک عشقی به وجود بیاید. این بیماران بدون هیچ مدرک یا توجیهی نیت دیگران را بد می‌دانند.

اختلال شخصیت اسکیزوئید

این بیماران تمایل دارند، از اجتماع و روابط اجتماعی دور شوند. اختلال شخصیت اسکیزوئید باعث می‌شود، شخص به‌مرور به زندگی درونی خود محدود شود. این بیماران نسبت به روابط اجتماعی بی‌تفاوت بوده و حس عاطفی از خود نشان نمی‌دهند. مهم‌ترین علائم آنها سردی در روابط و گوشه‌گیری است.

اختلال شخصیت اسکیزوتایپال

افرادی که دچار این اختلال می‌شوند، در رفتار، گفتار، ظاهر و تفکر ویژگی‌های عجیبی از خود نشان می‌دهند. این بیماران ممکن است افکار عجیب یا تفکر جادویی داشته باشند. معمولا در ایجاد روابط دچار مشکل می‌شوند.

18. اختلالات پارافیلیک

اختلالات پارافیلیک یا پارافیلیا باعث بروز رفتارهای ناسالم در رابطه جنسی می‌شود. جایگزین‌های ناسالم در رابطه جنسی باعث آسیب به شخص یا شریک جنسی می‌شود. این اختلالات انواع مختلفی داشته که شامل موارد زیر هستند.

• پدوفیلی یا میل جنسی به کودکان که در ایران با نام کودک بازی، بچه بازی یا شاهدبازی رایج است.
• فتیشیسم، یادگارخواهی یا فتیش که شخص در این بیماری برای لذت جنسی از اشیاء بی‌جان استفاده کرده یا به قسمت خاصی از بدن مانن پا علاقه خاصی دارد.
• نمایش‌گرایی یا عورت نمایی
• فضول‌گرایی
• مالش دوستی یا تن مالی
• مازوخیسم جنسی
• سادیسم جنسی
• سکس با حیوانات یا زوفیلیا که شخص به**با حیوانات تمایل دارد.
• سومنوفیلی (تمایل به رابطه با شخص بی‌هوش)
• اوروفیلی (تمایل به مشاهده ادرار کردن دیگران)
• نکروفیلی (تمایل به اجساد)
• اسکاتولوژی (تمایل به تماس تلفنی مستهجن)
• کوپروفیلیا (تمایل به مشاهده مدفوع و اجابت مزاج دیگران)

اختلالات پارافیلیا، انحرافات جنسی محسوب شده و ممکن است باعث آسیب به شخص بیمار یا شریک جنسی شود. رفتارهای ناسالم در روابط جنسی مختلف بوده و این بیماری به انواع مختلفی دسته‌بندی می‌شود.

پارافیلیا انحرافات جنسی محسوب می‌شود که شخص رفتارهای جنسی ناسالم را دنبال می‌کند

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

بیماریهای کلیه راههای پیشگیری و درمان

سنگ کلیه یکی دیگر از مشکلات شایع کلیه است. این مشکل زمانی اتفاق می افتند که مواد معدنی و سایر مواد موجود در خون در کلیه متبلور می شوند و توده های جامد (سنگ) را تشکیل می دهند.

سنگ کلیه معمولاً هنگام ادرار از بدن خارج می شود. دفع سنگ کلیه می تواند بسیار دردناک باشد اما بندرت باعث ایجاد مشکلات جدی می شوند.

گلومرولونفریت

گلومرولونفریت التهاب گلومرول است. گلومرول ها ساختارهای بسیار کوچک در کلیه ها هستند که خون را تصفیه می کنند.

گلومرولونفریت می تواند در اثر عفونت ها، داروها یا ناهنجاری های مادرزادی ایجاد شود (اختلالی که در طول یا اندکی پس از تولد رخ می دهد) و معمولا به خودی خود بهتر می شود.

خون در ادرار (هماچوری)

علائم بیماری کلیوی چیست؟

بیماری کلیوی شرایطی است که می تواند به راحتی و بدون بروز علائم حاد شود. موارد زیر علائم هشدار دهنده اولیه ابتلا به بیماری کلیوی است:

• خستگی
• مشکل در تمرکز
• مشکل خواب
• اشتهای کم
• گرفتگی عضلات
• تورم پا / مچ پا
• پف کردگی اطراف چشم هنگام صبح
• پوست خشک و پوسته پوسته
• تکرر ادرار به خصوص در اواخر شب

علائم جدی که می تواند به معنای پیشرفت بیماری کلیوی و نارسایی کلیه باشد عبارتند از:

• حالت تهوع
• استفراغ
• از دست دادن اشتها
• تغییرات در دفع ادرار
• احتباس مایعات در بدن
• کم خونی (کاهش گلبول های قرمز)
• کاهش میل جنسی
• افزایش ناگهانی سطح پتاسیم (هایپرکالمی)
• التهاب پریکارد (کیسه پر از مایعات که قلب را پوشانده است)

عوامل خطرزا در ایجاد بیماری کلیه یا پیشرفت آن

مبتلایان به دیابت بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری کلیوی هستند. دیابت عامل اصلی بیماری کلیه است و حدود 44 درصد از موارد بیماری های جدید را تشکیل می دهد.

در صورت وجود موارد زیر احتمال بروز بیماری کلیوی بیشتر است:

• فشار خون بالا
• مبتلا بودن سایر اعضای خانواده به بیماری مزمن کلیوی
• سن بالا
• دارای نسل آفریقایی، اسپانیایی، آسیایی یا هندی آمریکایی

بیماری کلیوی چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک ابتدا مشخص خواهد کرد که آیا شما در گروه های پرخطر قرار دارید یا خیر. سپس برای بررسی عملکرد درست کلیه ها آزمایشاتی انجام خواهد شد. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR)

این آزمایش نحوه عملکرد کلیه ها را مشخص کرده و مرحله بیماری کلیوی را تعیین می کند.

سونوگرافی یا اسکن توموگرافی محاسباتی (CT)

سونوگرافی و سی تی اسکن تصاویر واضحی از کلیه ها و مجاری ادراری شما ارائه می دهند. تصاویر به پزشک این امکان را می دهند تا کوچکی یا بزرگی بیش از حد کلیه ها را بررسی کند.

آن ها می توانند هر نوع تومور یا مشکلات ساختاری موجود را نیز نشان دهند.

بیوپسی کلیه

پزشک معالج از طریق بیوپسی کلیه در حالی که به شما آرامش بخش تزریق شده است تکه کوچکی از بافت کلیه را خارج می کند. نمونه بافت می تواند به پزشک در تعیین نوع بیماری کلیوی و میزان صدمات وارد شده کمک کند.

آزمایش ادرار

پزشک می تواند برای بررسی آلبومین از شما بخواهد یک آزمایش ادرار انجام دهید. آلبومین پروتئینی است که در صورت آسیب دیدن کلیه ها می تواند به ادرار منتقل شود.

آزمایش کراتینین خون

کراتینین (یک مولکول ذخیره شده در عضله) محصولی زائد است که هنگام شکسته شدن وارد خون می شود. سطح کراتینین خون در صورت درست کار نکردن کلیه ها افزایش می یابد.

بیماری کلیوی چگونه درمان می شود؟

درمان بیماری کلیوی به طور معمول بر روی کنترل علت اصلی بیماری متمرکز است.

این بدان معناست که پزشک به شما در مدیریت بهتر فشار خون، قند خون و کلسترول کمک کرده و ممکن است از یک یا چند روش زیر برای درمان بیماری کلیوی استفاده کند.

داروها

پزشک بازدارنده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) مانند لیسینوپریل و رامی پریل یا مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین (ARBs) مانند ایربسارتان و اولسمارتان را تجویز خواهد کرد.

این ها داروهای فشار خون هستند که می توانند پیشرفت بیماری کلیوی را کاهش کنند. پزشک حتی اگر فشار خون بالا نداشته باشید می تواند برای حفظ عملکرد کلیه این داروها را تجویز کند.

این احتمال وجود دارد که با داروهای کلسترول (مانند سیمواستاتین) نیز درمان شوید. این داروها می توانند سطح کلسترول خون را کاهش داده و به حفظ سلامت کلیه کمک کنند.

پزشک با توجه به علائم شما می تواند برای رفع تورم و درمان کم خونی (کاهش تعداد گلبول های قرمز) نیز داروهایی تجویز کند.

تغییر رژیم و سبک زندگی

ایجاد تغییر در رژیم غذایی به اندازه مصرف دارو مهم است. دنبال کردن یک شیوه زندگی سالم می تواند به جلوگیری از بسیاری دلایل اصلی بیماری کلیوی کمک کند. پزشک می تواند موارد زیر را به شما توصیه کند:

• کنترل دیابت از طریق تزریق انسولین
• قطع مصرف غذاهای سرشار از کلسترول
• قطع مصرف نمک
• شروع رژیم قلب سالم که شامل مصرف میوه های تازه، سبزیجات، غلات سبوس دار و لبنیات کم چرب می باشد.
• محدود کردن مصرف الکل
• ترک سیگار
• افزایش فعالیت بدنی
• کاهش وزن

دیالیز و بیماری کلیوی

دیالیز یک روش مصنوعی برای تصفیه خون است. از این مورد هنگامی که کلیه های فرد از کار افتاده و یا در حال از کار افتادن است استفاده می شود. بسیاری از مبتلایان به بیماری کلیوی مهلک باید به طور دائم یا تا زمانی که کلیه اهدا کننده پیدا شود به دیالیز ادامه دهند.

دو نوع دیالیز وجود دارد: همودیالیز و دیالیز صفاقی.

همودیالیز

در همودیالیز خون از طریق یک دستگاه مخصوص که مواد زائد و مایعات را تصفیه می کند به بدن تزریق می شود.

همودیالیز در خانه، بیمارستان یا مرکز دیالیز انجام می شود. بیشتر افراد هفته ای سه جلسه این عمل را انجام می دهند که هر جلسه سه تا پنج ساعت طول می کشد. اگرچه همودیالیز می تواند در جلسات کوتاه تر و مکرر نیز انجام شود.

بیشتر افراد چند هفته قبل از شروع همودیالیز برای ایجاد فیستول شریانی (AV) یک عمل جراحی انجام می دهند. فیستول AV از طریق پیوند شریان و یک رگ درست در زیر پوست و معمولا در ساعد ایجاد می شود.

رگ خونی بزرگ تر باعث می شود در طول درمان همودیالیز به طور مداوم مقدار بیشتری خون در بدن جریان یابد. این بدان معناست که می توان خون بیشتری را تصفیه کرد.

در صورت پیوند نخوردن شریان به رگ ها می توان بصورت مشابه از پیوند شریانی (لوله حلقه ای پلاستیکی) استفاده کرد.

شایع ترین عوارض جانبی همودیالیز فشار خون پایین، گرفتگی عضلات و خارش است.

دیالیز صفاقی

در این نوع دیالیز، صفاق (غشایی که دیواره شکم را تشکیل می دهد) به عنوان کلیه ها قرار داده خواهد شد.

در این روش لوله ای برای پر کردن شکم با مایعی به نام دیالیزیت کاشته شده و مواد زائد موجود در خون از داخل صفاق به داخل دیالیزیت جریان می یابد. بعد از انجام کار مایع دیالیزیت از شکم تخلیه خواهد شد.

دو نوع دیالیز صفاقی وجود دارد: دیالیز صفاقی سرپایی مداوم که در آن شکم در طول روز چندین بار پر و تخلیه می شود، و دیالیز صفاقی مداوم در گردش که از یک دستگاه برای چرخش مایعات درون و خارج از شکم در شب و هنگام خواب استفاده می شود.

شایع ترین عوارض جانبی دیالیز صفاقی عفونت در حفره شکمی یا در ناحیه کاشت لوله است. عوارض جانبی دیگر می تواند شامل افزایش وزن و فتق باشد.

فتق زمانی اتفاق می افتد که روده از طریق یک بخش ضعیف یا پارگی در دیواره تحتانی شکم فشار وارد کند.

چشم انداز طولانی مدت برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی

بیماری کلیوی معمولا به محض تشخیص از بین نمی رود. بهترین راه برای حفظ سلامت کلیه ها دنبال کردن یک سبک زندگی سالم و پیروی از توصیه های پزشک است.

این احتمال وجود دارد که بیماری کلیه با گذشت زمان بدتر شده و یا حتی می تواند منجر به نارسایی کلیه شود. نارسایی کلیه در صورت عدم درمان می تواند مرگبار باشد.

نارسایی کلیه زمانی اتفاق می افتد که کلیه ها به سختی کار کنند یا اصلاً کار نکنند. این مشکل از طریق دیالیز کنترل می شود. در دیالیز ضایعات خون با استفاده از دستگاه تصفیه می شود.

پزشک در برخی موارد پیوند کلیه را توصیه می کند.

چگونه می توان از بیماری کلیوی جلوگیری کرد؟

کنترل برخی از عوامل خطر بیماری کلیوی مانند سن، نژاد یا سابقه خانوادگی غیرممکن است. هرچند اقداماتی وجود دارد که می توانید برای پیشگیری از بیماری کلیوی انجام دهید:

• نوشیدن آب زیاد
• کنترل قند خون در صورت داشتن دیابت
• کنترل فشار خون
• کاهش مصرف نمک
• ترک سیگار

مراقب داروهای بدون نسخه باشید

در صورتی که از داروهای بدون نسخه استفاده می کنید لازم است همیشه به دستورالعمل و مقدار مصرف توجه کنید. مصرف بیش از حد آسپرین (بایر) یا ایبوپروفن (Advil، Motrin) می تواند باعث آسیب کلیوی شود.

اگر دوز طبیعی این داروها به طور موثر به کاهش درد شما کمک نمی کند با پزشک خود تماس بگیرید.

انجام آزمایش

درباره انجام آزمایش خون برای مشکلات کلیوی از پزشک خود سؤال بپرسید. مشکلات کلیوی به طور کلی تا قبل از پیشرفت علائمی ایجاد نمی کنند.

پانل متابولیک جامع (BMP) نوعی آزمایش خون استاندارد است که می تواند به عنوان بخشی از معاینه معمول پزشکی انجام شده و کراتینین یا اوره خون را بررسی کند.

علت درست کار نکردن کلیه ها موادی شیمیایی است که در خون نشت می کنند. از طریق BMP می توان مشکلات کلیوی را زودتر و تا زمانی که درمان آن ها ساده تر است تشخیص داد.

در صورتی که مبتلا به دیابت، بیماری قلبی یا فشار خون بالا هستید لازم است سالانه این آزمایش را انجام دهید.

محدود کردن مصرف غذاهای خاص

مواد شیمیایی مختلف در غذای شما می تواند منجر به انواع خاص سنگ کلیه شود. این مواد شامل موارد زیر می باشد:

• سدیم بیش از حد
• پروتئین حیوانی مانند گوشت گاو و مرغ
• اسید سیتریک که در میوه های مرکبات مانند پرتقال، لیمو و گریپ فروت یافت می شود.
• اگزالات یا مواد شیمیایی موجود در چغندر، اسفناج، سیب زمینی شیرین و شکلات

سؤال درباره کلسیم

قبل از مصرف مکمل کلسیم با پزشک خود مشورت کنید. برخی مکمل های کلسیم با افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه در ارتباط هستند

نگارش وگردآورنده: رضا رحیمی

منبع:

علی حاجب متخصص اورولوژی

بیماری کلیوی یکی از بیماری‌های خاموش است که در صورت عدم درمان ممکن است منجر به ناتوانی طولانی‌مدت یا حتی مرگ شود.

ساق و مچ پاها، دست، اطراف چشم و صورت ممکن است نشانه‌ای از وجود یک بیماری شدید کلیوی باشد. در واقع اِدم یا همان احتباس مایعات می‌تواند به دلیل ناتوانی کلیه‌ها در دفع مایعات اضافی یا نمک و یا به دلیل نشت پروتئین از کلیه‌ها اتفاق بیفتد.

درد ناگهانی
ممکن است دچار کمردرد یا پهلودردی شوید که به قسمت جلوی بدنتان کشیده می‌شود. این درد می‌تواند نشانگر این موضوع باشد که شما به عفونت ادراری مبتلا هستید که به سمت کلیه‌ها مهاجرت کرده و آن‌ها را نیز آلوده کرده‌اند. درد خیلی شدید می‌تواند یکی از علائم سنگ کلیه نیز می‌باشد.

تغییرات ظاهری ادرار
ممکن است ادرار قهوه‌ای یا قرمز به نظر برسد و این نشان می‌دهد که حاوی خون است. وقتی کلیه‌ها به هر دلیلی آسیب ببینند؛ از جمله بیماری کلیوی، سنگ کلیه، سرطان، کیست یا التهاب کلیه و... باعث ضعیف شدن کلیه‌ها و نشت خون می‌شود. ادرار کف‌آلود نیز می‌تواند نشان‌دهنده نشت پروتئین در کلیه باشد.

خستگی و احساس ضعف
خسته‌اید و نمی‌دانید چرا؟ کمبود آهن می‌تواند مقصر این امر باشد. در واقع یکی از کارهای کلیه‌ی شما تولید گلبول‌های قرمز است و وجود بیماری پیشرفته کلیه می‌تواند کلیه‌ها را از تولید اریتروپویتین، هورمون تنظیم کننده تولید گلبول‌های قرمز، باز دارد و این امر می‌تواند منجر به کم‌خونی شود و از آنجا که گلبول‌های قرمز خون اکسیژن را به قسمت‌های مختلف بدن منتقل می‌کند، بنابراین در صورت کمبود آن، اکسیژن به اندام‌ها و ماهیچه‌های اصلی نمی‌رسد و باعث خستگی می‌شود. یکی دیگر از دلایل احتمالی احساس خستگی تجمع مایعات اضافی، سموم و ناخالصی‌های موجود در خون است که آن هم در نتیجه‌ی وجود مشکل در کار کلیه‌هاست.

پیچ‌خوردگی یا گرفتگی ناگهانی عضله
تجمع سموم در گردش خون می‌تواند باعث گرفتگی ناگهانی عضلات شود. این مشکل ممکن است نشانه‌ی یک بیماری پیشرفته کلیوی باشد.

گیجی و سردرگمی
گیجی و سردرگمی نیز یکی دیگر از علائم است که می‌تواند چندین دلیل مرتبط با بیماری کلیوی داشته باشد. برای مثال، مقادیر کم آهن ممکن است منجر به مشکلات شناختی یا سرگیجه شود، زیرا تعداد کمتری گلبول قرمز وجود دارد که اکسیژن را به مغز شما منتقل کند. سردرگمی همچنین ممکن است در نتیجه‌ی سطوح بالای سموم در مغز شما باشد. سطوح بالای پروتئین نیز می‌تواند بر عملکرد مغز تأثیر بگذارد.

فشارخون بالا
بیماری‌های کلیه یکی از شایع‌ترین دلایل فشارخون بالا است. کلیه‌ها هستند که تنظیم می‌کنند چه مقدار نمک باید در گردش خون ما باقی بماند. اگر آن‌ها به درستی قادر به انجام این کار نباشند و نمک اضافی در خون بماند، می‌تواند منجر به افزایش فشارخون شود. علاوه بر این، اگر کلیه آسیب ببیند می‌تواند موجب تحریک تولید هورمون‌هایی شود که فشارخون را بالا می‌برند.

مانند بسیاری از علائم دیگر بیماری کلیه، خارش و خشکی پوست ممکن است نشانه‌ای از تجمع سموم در بدن باشد. در واقع انباشت مواد زائد می‌تواند باعث خارش شدید بخصوص در پاها شود

نقرس
اوریک‌اسید اضافی باعث تورم مفاصل، به‌خصوص در شست پا می‌شود که بسیار دردناک است. در واقع 90 درصد مواقع، یک فرد به دلیل ناتوانی کلیه‌ها در دفع اوریک‌اسید از جریان خون، دچار نقرس می‌شود.

عفونت‌های مکرر دستگاه ادراری
عفونت‌های تکرارشونده دستگاه ادراری ممکن است به علت سنگ‌های کلیوی ایجاد شود. عفونت‌های دستگاه ادراری خطر ابتلا به عفونت کلیه را افزایش می‌دهد که در صورت عدم درمان می‌تواند به کلیه‌ها آسیب برساند.

تنگی نفس
هنگامی‌که کلیه‌های شما توانایی دفع مایعات اضافی از بدنتان را از دست می‌دهند، ممکن است این مایعات در قفسه سینه انباشته شده و باعث درد و فشار در این ناحیه شود. نارسایی کلیه گاهی اوقات با آسم یا نارسایی قلبی اشتباه گرفته می‌شود، که این نیز در نتیجه‌ی تجمع مایعات در ریه‌هاست.

درد عضلانی و تپش قلب
یکی از وظایف کلیه‌ها حفظ تعادل مواد معدنی در خون است. مواد معدنی مانند پتاسیم، کلسیم و سدیم که به‌عنوان الکترولیت شناخته می‌شوند در عملکرد عضلات نقش اساسی دارند. یکی از وظایف اصلی پتاسیم کنترل نحوه واکنش و انقباض عضلات است. بنابراین اگر سطح پتاسیم به دلیل عملکرد نادرست کلیه خیلی زیاد شود می‌تواند موجب درد عضلانی و تپش قلب شود.

بوی بد دهان
صحبت ما در اینجا بوی دهان به دلیل عدم رعایت بهداشت و مسواک و... نیست، بلکه وجود طعم فلزی و آمونیاک مانند است که معمولاً هنگامی اتفاق می‌افتد که کلیه‌های شما مواد دفعی و سموم را به‌خوبی از خونتان خارج نمی‌کنند. علاوه بر این، سموم می‌توانند مغز شما را به روشی تحت تأثیر قرار دهند که باعث تهوع یا استفراغ شود. در این شرایط تهوع صبحگاهی دیده می‌شود که در طول روز بهتر می‌شود.

خارش و خشکی پوست
مانند بسیاری از علائم دیگر بیماری کلیه، خارش و خشکی پوست ممکن است نشانه‌ای از تجمع سموم در بدن باشد. در واقع انباشت مواد زائد می‌تواند باعث خارش شدید به‌خصوص در پاها شود. خارش واکنشی است که وقتی اوره، ماده‌ای که از تجزیه پروتئین حاصل می‌شود، در بدنتان انباشته می‌شود، به وجود می‌آید. علاوه بر این خارش می‌تواند در نتیجه عدم تعادل مواد معدنی در خون نیز اتفاق بیفتد. مقادیر زیاد فسفر، که به طور طبیعی توسط کلیه‌های سالم دفع می‌شود، ممکن است در بافت‌های نرم جمع شده و باعث خارش شود.

مشکلات خواب
تجمع سموم در مغز می‌تواند موجب سخت به خواب رفتن و اختلالات خواب مانند آپنه، حتی در بیمارانی که اضافه‌وزن ندارند، شود و کم‌خونی ناشی از بیماری کلیه نیز می‌تواند خطر ابتلا به سندرم پای بی‌قرار را افزایش دهد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: وب سایت دانشگاه علوم پزشکی اراک

بیماری های مشترک انسان و حیوان

حدود ٢٠٠نوع بیماری مشترک بین انسان و حیوان وجود دارد که 6٠ درصد بیماری های عفونی منشاء حیوانی دارند. و از طرفی حدود 75 درصد از بیماری های نوظهور مانند کرونا، منشاء جانوری دارد. بیماری های مشترک انسان و حیوان در اصل از گروه باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و انگل ها هستند. براساس تعریف سازمان جهانی بهداشت، هر گونه بیماری‌ یا عفونتی که به طور طبیعی بین حیوانات مهره‌دار و انسان انتقال می‌یابند؛ به عنوان بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان (زئونوزها) شناخته می‌شوند. مهمترین بیماری های مشترک میان انسان و دام که در کشور ما دیده می شود شامل تب مالت، سالک، هاری، سیاه زخم، کیست هیداتیک، تب خونریزی دهنده کریمه کنگو، جنون گاوی، تب دره ریفت، آنفلوانزای پرندگان است.

بیماری های مشترک انسان و حیوان، تب مالت

بیماری تب مالت (بروسلوز) به عنوان یکی از مهم ترین بیماری های مشترک انسان و حیوان محسوب می گردد. باکتری بروسلا که ایجاد کننده بیماری است، طیف وسیعی از پستانداران اهلی و وحشی را مبتلا می سازد. این بیماری باعث سقط جنین، کاهش تولید شیر، عقیمی در دام می شود. این بیماری به علت عوارض که ایجاد می کند و از دست دادن ارزش های اقتصادی دام های مبتلا و همچنین به علت ابتلای انسان به بیماری تب مالت، همواره از دو بعد اقتصادی و بهداشتی مورد توجه بوده است. این بیماری از طریق گوشت و پوست حیوان آلوده به افرادی که در دامداری کار می کنند انتقال می یابد. علاوه بر این از طریق مصرف شیر و لبنیات محلی و آلوده انتقال می یابد. تب و لرز متناوب، خستگی زیاد، درد در هنگام مالیدن و یا لمس ستون فقرات، سردرد، بزرگی گره های لنفاوی، یبوست، کاهش وزن، ناتوانی جنسی، افسردگی از علائم این بیماری است. درمان بیماری تب مالت با داروهای آنتی بیوتیک موجود بخوبی انجام می شود.

بنابراین می توان گفت تب مالت یک بیماری عفونی حاد یا مزمن قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله گاو –گوسفند – بز – خوک – شتر است که از طریق تماس با دام یا فرآورده های دامی به انسان منتقل می شود.

عامل بیماری: باکتری بنام بوسال می باشد که سه نوع آن عامل اکثر عفونتهای تب مالت در انسان می باشد.

راههای انتقال: تماس مستقیم با بافتهای حیوانی آلوده نظیر خون – ترشحات وازن و ترشحات جنین سقط شده - مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی آلوده خصوصا پنیر تازه – خامه و سرشیر – انتقال تنفسی از طریق استنشاق هوای آلوده آغل – اصطبل

پیشگیری: شناسایی و کشتار دامهای آلوده – واکسیناسیون دامهای واجد شرایط – رعایت اصول بهداشتی در هنگام برخورد با دام و بافتهای حیوانی آلوده – خودداری از مصرف شیر خام و فرآورده های لبنی غیر پاستوریز

سالک

یکی از بیماری های مشترک انسان و حیوان سالک است. شایع‌ترین نوع سالک نوع پوستی آن است که بر اثر گزش جنس ماده نوعی پشه خاکی به انسان منتقل می‌شود. عامل این بیماری انگلی به نام لیشمانیا است. این انگل می تواند پوست یا احشا را درگیر کند. ناقل بیماری پشه ریزی است بنام پشه خاکی یا فلبوتوموس که اندازه آن 2 تا 3 میلی متر است. پشه خاکی ماده، خونخوار است و از بدن انسان و بعضی از حیوانات تغذیه می کند.

علائم ابتلا به سالک

سالک خشک یا شهری: حدود 2 تا 8 ماه پس از گزش، ضایعه ای شبیه به جوش و بدون درد در محل گزش پیدا شده و کم کم بزرگ و زخمی می‌شود. اندازه زخم چند میلی‌متر تا چند سانتی‌متر متغیر است که معمولاً در مناطق باز بدن که در معرض گزش است مانند صورت، دست و پا دیده می‌شود.
سالک مرطوب یا روستایی: چند هفته پس از گزش پشه (بسته به تعداد محل گزش) زخم‌های متعددی در نقاط باز بدن که مورد گزش قرار گرفته‌اند پیدا می‌شود. ضایعات معمولاً ترشح دار و مرطوب هستند و معمولاً پس از 6-4 ماه بهبود می‌یابند و از خود جوشگاه آثار پوستی پایدار و نامناسبی به جا می‌گذارند.
راههای پیشگیری شامل استفاده از توری برای پنجره ها، استفاده از پشه بند، سم پاشی، جمع آوری سگ های ولگرد است.

همانطور که‌ اشاره شد بیماری سالک (لیشمانیوز جلدی) است

سالک یک بیماری پوستی) طولانی مدت و بدون درد و تب (قابل انتقال بین انسان و تعدادی از حیوانات از جمله جوندگان مثل موش صحرایی و سگ می باشد.

راههای انتقال: سالک از طریق نیش پشه خاکی به انسان و حیوانات منتقل می شود. هنگام خونخواری پشه از زخمهای سالک در انسان – جوندگان یا سگ انگل به داخل بدن پشه خاکی وارد شده و با نیش پشه آلوده بیماری به انسان منتقل می شود.

پیشگیری: درمان کامل بیماران – پوشاندن زخم سالک با گاز استریل – جلوگیری از گزش پشه خاکی با استفاده از لباس مناسب و نصب توری در و پنجره و خوابیدن زیر جریان کولر و پنکه خودداری – خود داری از انباشتن هر گونه مواد زائد و کودهای حیوانی داخل یا خارج ازمنازل و جمع آوری و دفع صحیح زباله - مرمت و ترمیم حفره ها و شکاف دیوارها – تخریب و تسطیح اماکن مخروبه – مبارزه با جوندگان و معدوم ساختن سگهای ولگرد

هاری

یکی از بیماری های مشترک انسان و حیوان هاری است. هاری نوعی بیماری ویروسی است که ویروس آن از طریق بزاق حیوان هار و از محل گازگرفتگی وارد بدن شده و به سمت اعصاب انتهایی در ماهیچه ها می‌رود و شروع به تکثیر می‌نماید. این ویروس در انسان و سایر پستانداران خونگرم قابلیت رشد و تکثیر دارد. در بیشتر مواقع هاری در حیوانات وحشی و عمدتاً در اسکانک‌ها، راکون‌ها، خفاش، کایوت و روباه‌ها رایج است. همچنین در بین حیوانات اهلی، گاوهای شیرده در تعداد قابل ملاحظه‌ای مبتلا می‌شوند و با شیوع کمتر در اسب، بز، گوسفند، خوک و راسو تشخیص داده می‌شود. دوره نهفتگی در انسان بطور معمول 15 روز تا 3 ماه و بطور متوسط 1 تا 2 ماه (75% موارد کمتر از 3 ماه) به طول می انجامد. ولی از چند روز تا بیش از 3 ماه، حتی تا چند سال هم مشاهده شده است.طول دوره نهفتگی به شدت زخم، تعداد جراحت و محل آنها بستگی دارد. به نحوی که گاز گرفتن صورت زودتر موجب بروز علایم بیماری می شود. علایم اولیه غیر اختصاصی شامل تب، لرز، سردرد، ضعف،درد عضلانی،اشکال در بلع و علائم اختصاصی شامل سوزش، گزگز و مورمور در محل گاز گرفتن است.

همانطور که اشاره شد هاری بیماری ویروسی خطرناک و کشنده ای است که در اثر گزش یا خراش توسط حیوانات وحشی و اهلی و گاها جوندگان ایجاد می شود

راههای انتقال: گزش توسط حیوان هار و از راه پوست، خراشهای پوستی (از طریق لیسیدن مخاط لب – چشم و بینی انسان توسط حیوان هار –پیوند عضو از انسان مبتال به هاری وسایل آلوده به ویروس

پیشگیری: خودداری از نگهداری سگ و گربه در منزل و در صورت نگهداری قلاده زدن و واکسیناسیون آنها علیه هاری – جلوگیری از تردد سگهای صاحبدار در معابر عمومی – جلوگیری از نزدیک شدن کودکان به سگهای ولگرد – اتالف سگهای ولگرد – جمع آوری و دفن بهداشتی زباله – ایمن سازی و واکسیناسیون افراد در معرض خطر - توجه خاص به گاز گرفتگی حیوانات) هر چند جزئی و بصورت خراش باشد) و شستشوی زخم با آب صابون به مدت 15تا 20 دقیقه و مراجعه به واحدهای مبارزه با هاری مستقر در مرکز بهداشت شهرستانها در هر ساعت شبانه روز جهت انجام واکسیناسیون...

تب خونریزی دهنده کریمه – کنگو: (CCHF) بیماری ویروسی خطرناک واگیر دار و گاهی برای انسان کشنده است که با تب و خونریزی همراه است.

راههای انتقال: گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست – تماس پوست با الشه – خون یا ترشحات حیوان آلوده – تماس با خون یا ترشحات بدن انسانهای بیمار. پیشگیری: شناسائی و درمان کامل بیماران – جداسازی دام از محل زندگی انسانها – پرهیز از تماس بدن با بافتهای آلوده انسان و حیوانات مبتال – استفاده از وسایل حفاظتی و جلوگیری از گزش کنه – جلوگیری از نقل و انتقال حیوانات مبتلا و قاچاق دام – بهسازی محل نگهداری دام – جلوگیری از کشتار غیر مجاز دام – از بین بردن و کنه ها از طریق سم پاشی و ایجاد حمام ضد کنه –خودداری از کشتار دام بعنوان نذر و قربانی در داخل مغازه و معابر عمومی

کیست هیداتیک

بیماری کیست هیداتیک یکی از خطرناکترین بیماری های مشترک انسان و حیوان است. واژه هیداتیس به معنی یک قطره آب است بیماری توسط نوزاد یک انگل روده ای سگ که وارد بدن انسان و دام می شود بروز می کند. کرم بالغ در روده سگ و نوزاد در بدن انسان و حیوانات اهلی نشخوار کننده زندگی می کند. پس از بلع تخم، هر اندامی از بدن می تواند محل بوجود آمدن کیست باشد و بسته به اینکه در چه اندامی کیست ایجاد شده اختلال درعملکرد همان عضو را داریم. کیست های ریوی و کبدی شایع تر هستند. راههای پیشگیری آن رعایت بهداشت فردی و محیط شامل ضد عفونی نمودن سبزیجات با توجه به اینکه سبزیجات، صیفی جات و میوه های بوته دار زمینی مثل توت فرنگی از عمده ترین فاکتورهای آلودگی به تخم این انگل می باشند حتما باید قبل از مصرف به خوبی با آب شستشو گردیده و برای اطمینان از جداشدن تخم انگل از سبزیجات، چند قطره مایع ظرفشویی به داخل ظرف شستشو اضافه شود، سبزیجات چند لحظه در داخل آب تکان داده شود تا آب کف نماید.

سیاه زخم یا شاربن:

بیماری عفونی حیوانات وحشی و اهلی خصوصا نشخوار کنندگان است که انسان بطور اتفاقی در اثر تماس با دام یا فرآورده های دامی آلوده بدان مبتلا می شود با توجه به روش انتقال به سه شکل جلدی – تنفسی و گوارشی بروز می کند

راههای انتقال: از طریق تماس بریدگی یا خراشهای پوست با دام آلوده – تنفس اسپورهای زنده و جایگزینی آنها در ریه – مصرف بافت آلوده حیوانات تلف شده از شاربن.

پیشگیری: سوزاندن یا مدفون ساختن عمیق لاشه های مشکوک و پوشاندن آن با الیه ای از آب آهک – واکسیناسیون دامهای حساس و جداسازی حیواناتی که علائم بیماری را دارند – ضد عفونی کلیه فرآورده های دامی مثل: پوست – پشم و استخوان حیوانات مشکوک

اما نکات مهم جهت کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان:

• 
  پرهیز از کشیدن صورت روی بدن حیوان

• 
  شستشوی دست ها بلافاصله پس از نوازش حیوان

• 
  اجتناب از دست زدن به حیوانات ولگرد و غیر خانگی

• 
  استفاده از لباس و دستکش مناسب در صورت ذبح دام (تب کریمه کنگو)

• 
  جوشاندن شیر و مصرف نکردن فرآورده های لبنی غیر پاستوریزه (تب مالت(

• 
  در صورت نیش پشه یا دیگر حشرات، شستشوی محل با آب و صابون

  
  در صورتی که حیوان خانگی در منزل نگهداری می کنید، علاوه بر نکات ذکر شده چند توصیه دیگر را نیز جدی بگیرید:

• 
  باز کردن مرتب پنجره ها برای جلوگیری از انتقال آلودگی های تنفسی

• 
  ممانعت از حضور حیوان در آشپزخانه و هنگام طبخ غذا

• 
  اجتناب از لمس حیوان هنگام صرف غذا

• 
  کنترل سلامت حیوان (یک بار در ماه از 2 تا 8 ماهگی، یک بار در سال پس از 8 ماهگی)

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

8 غذا و نوشیدنی مفید برای دندان و دهان

تغذیه نادرست و ناکافی نیز می تواند در طولانی مدت سلامت دهان شما را به مخاطره اندازد. آموزش این که غذاها چگونه سلامت دندان و لثه های شما را تحت تاثیر قرار می دهند اولین گام به سوی تغذیه سالم برای حفظ بهداشت دهان است.
برخی از مواد غذایی تاثیر بدی روی دندان‌ها می‌گذارند و برخی دیگر نه تنها مضر نیستند، بلکه به بهبود و حفظ سلامت دندان‌ها، کمک شایانی می‌کنند که در اینجا به 8 مورد از آنها می‌پردازیم:

١) چای سبز
چای سبز حاوی پلی‌فنل‌ (یک آنتی‌اکسیدان گیاهی) است که از آسیب دندان‌ها و ایجاد حفره‌ دهانی و بیماری‌های لثه‌ای پیشگیری می‌کند. چای سبز برای رفع بوی بد دهان نیز موثر است و از رشد باکتری‌هایی که باعث ایجاد این بوی بد می‌شوند جلوگیری می‌کند. چای سبز، همچنین دارای مقداری فلوراید است که از خراب شدن مینای دندان نیز جلوگیری می‌کند.
٢) شیر و ماست
شیر و ماست بدون مواد شیرین کننده، برای دندان مفید است. آنها دارای اسیدیته پایینی هستند، بدین معنا که از تخریب تدریجی دندان که پوسیدگی نام دارد، پیشگیری می‌کنند. شیر، منبع غنی از کلسیم است که حافظ سلامتی دندان است و همان طور که می‌دانیم، جزء اصلی و مهم دندان و استخوان است.
٣) پنیر
پنیر با کربوهیدرات پایین و کلسیم و فسفات بالا، فواید بسیاری برای دندان دارد. این ماده غذایی، PH دهان را متعادل می‌کند و به حفظ و بازسازی مینای دندان کمک می‌کند و با تولید بزاق، باکتری که باعث ایجاد حفره دهانی و بیماری لثه می‌شود را از بین می‌برد.
4) میوه‌جات
میوه‌های مختلف مانند سیب، توت‌فرنگی‌، مرکبات بخصوص کیوی، حاوی مقادیر فراوانی ویتامین C هستند. این ویتامین به منزله سیمانی است که دیواره سلول‌ها را محکم نگه می‌دارد و برای سلامتی بافت لثه از اهمیت خاصی برخوردار است و اگر بدنتان به حد کافی این ویتامین را دریافت نکند، طبق نظر محققان، شبکه کلاژن در لثه‌هایتان از هم فرو می‌پاشد و لثه‌‌ها مستعد پذیرش باکتری می‌شوند که موجب ابتلا به بیماری پریودنتال می‌گردد.
5) سبزیجات
کدو حلوایی، هویج، سیب‌زمینی و بروکلی مملو از ویتامین A هستند و برای تشکیل مینای دندان وجود این ویتامین بسیار ضروری است علاوه بر آن سبزیجات ترد، لثه‌ها را تمیز کرده، باعث تحریک آنها نیز می‌شوند.
6) پیاز
این سبزی، دارای ترکیب ضد باکتری قوی، بنام سولفور(گوگرد) است. طبق نظر محققان، بیشترین خاصیت پیاز، زمانی است که به صورت خام و پوست کنده استفاده شود، البته ممکن است خوشمزه نباشد ولی ضامن سلامتی دندان‌های شما خواهد بود.
٧) آب
با نوشیدن آب، کمک می‌کنیم تا لثه‌ها مرطوب بمانند و مواد غذایی که لای دندان‌ها گیر کرده و تجزیه شده‌ و در نهایت باعث بوی بد دهان گشته‌اند، شسته شده و از بین بروند.
8) آدامس بدون قند
عموم مردم بر این باورند که جویدن آدامس برای سلامتی دندان ها مضر است. با این وجود بسیاری از دندانپزشکان به مردم توصیه می کنند بعد از غذا، آدامس های بدون قند بجوند.
لازم به توضیح است که در ساخت آدامس های بدون قند، از قندهای مصنوعی مانند آسپارتام و یا گزیلیتول استفاده می شود که جزو شیرین کننده های کم کالری هستند.
فرآیند پوسیدگى دندان با تولید اسید شروع مى شود که ناشى از متابولیسم باکترى ها در پلاک دندانى است. جویدن آدامس بعد از غذا باعث کاهش مقدار اسید پلاک می گردد، لذا از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
پلاک دندان یک توده ی بى رنگ و چسبناک از میکروارگانیسم ها و پلى ساکاریدها است که در اطراف دندان تشکیل مى شود و به دندان ها و لثه مى چسبد. پلاک باعث پرورش باکترى تولید کننده ی اسید در دهان می شود.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: محمد رضا دل آرام متخصص جراحی لثه

در این مقاله با؛ انواع بیمار یهای شایع دهان و دندان که برای سلامت عمومی خطرناکند آشنا خواهید شد

اتصال مجدد دنداندر سوکت آن، بهتر است حداکثر در عرض 30 دقیقه پس از حادثه انجام شود، اما تا دو ساعت پس از آن نیز امکان دارد که موفقیت آمیز باشد.

بیماری‌های عفونی

زبان و روی بافت نرم داخل گونه‌ها رشد می‌کند، و در تماس با سایرین می‌تواند مسری باشد. اگر در مراحل اولیه زخم، نسبت به درمان اقدام کنید، داروهای ضد ویروسی می‌توانند مانع از پیشرفت آنها شوند. با این حال، هنگامی که در نقطه‌ای، درد مشاهده می‌کنید، می‌توانید از داروهای بدون نیاز به نسخه (OTC) مسکن و دهانشویه لینک به دهانشویه استفاده کنید که سیستم ایمنی شما را به سمت درمان، هدایت می‌کند.

حفره‌های دندان

پلاک زندگی می‌کنند با قندهای موجود در غذا یا نوشیدنی‌های خورده شده، واکنش نشان دهند و منجر به تولید اسید شوند. سپس این اسید به سطح دندان شما حمله می‌کند. اگر ایجاد حفره متوقف نشود، به سمت داخل ساختار دندان پیشرفت می‌کند، که ممکن است دردناک باشد. لازم است به خاطر بسپارید که سن شما هرچقدر هم که باشد و اینکه چند دندان داشته باشید، مهم نیست. زیرا اگر فقط یک دندان هم داشته باشید، هنوز هم ممکن است روی آن حفره ایجاد شود.کودکان می‌توانند دچار پوسیدگی زودرس دندان یا ​​ECC شوند که همچنین به نام کرم خوردگی دندان کودکان شناخته می‌شود. این نوع پوسیدگی دندان معمولا بر روی چهار دندان جلو تاثیر می‌گذارد. این مشکل می‌تواند باعث درد، مشکلات گفتاری و فاصله بین دندان‌ها برای آنها در آینده شود. پوسیدگی دندان در اوایل دوران کودکی نیز ممکن است باعث ایجاد خطرات بهداشتی دیگری در زندگی شود. به عنوان مثال، کودکان ممکن است نیاز به یک بیهوشی عمومی برای انجام عمل درمان پوسیدگی دندان داشته باشند. خبر خوب این است که پوسیدگی دندان در کودکان (یا ECC) قابل پیشگیری است. همانطور که شما بزرگتر می‌شوید، احتمال بیشتری برای ایجاد حفره در اطراف ریشه‌های دندان‌هایتان و همچنین پوسیدگی ریشه وجود دارد. بزرگسالان باید به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن برای جلوگیری از ایجاد حفره‌های دندانی، مقید باشند. اگر دچار درد در دندان و دهان خود هستید، بلافاصله به دندانپزشک مراجعه کنید. یک دکتر دندانپزشک می‌تواند مانع از ایجاد یک حفره شود.

بیماری لثه

التهاب بافت لثه است. ورم لثه با ایجاد پلاک روی دندان‌ها آغاز می‌شود. باکتری‌های موجود در پلاک با قند موجود درمواد غذایی ترکیب می‌شوند و تولید اسید می‌کنند که می‌تواند به سطوح دندان و لثه‌ها حمله کند. نشانه‌های ورم لثه شامل:

• لثه‌های قرمز و متورم (پف کرده)
• درد در ناحیه لثه
• مشاهده خون بر روی مسواک یا نخ دندان
• مشکل پایدار در نفس کشیدن

معمولا این پلاک‌ها نرم هستند و می‌تواند با تمیز کردن دندان و لثه‌ها برداشته شوند. اما اگر برداشته نشوند، پلاک می‌تواند سخت‌تر شده و به جرم تبدیل شود که می‌تواند به شکل جدی‌تری به ایجاد یک بیماری لثه به نام بیماری پریودنتال کمک کند.

بیماری پریودنتال

بیماری پریودنتال بر روی لثه و استخوان‌هایی تأثیر می‌گذارد که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند. بیماری پریودنتال می‌تواند منجر به تضعیف لثه‌ها و در نهایت باعث از دست رفتن دندان شود. آسیب‌های ناشی از بیماری‌های پریودنتال را نمی‌تواند درمان کرد، اما می‌توان از وقوع آنها جلوگیری کرد. فقط کافی است که نکاتی را برای حفظ سلامت دهان و دندان خود بدانید و یاد بگیرید.

سرطان دهان

سیگار کشیدن یا استفاده از محصولات تنباکو خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می‌دهد، به خصوص اگر همراه با مصرف الکل زیاد باشد. این شامل تنباکوی دودی، جویدن تنباکو و سیگار کشیدن است.

تشخیص زود هنگام

سرطان دهان در صورت تشخیص در مراحل ابتدایی، می‌تواند با موفقیت درمان شود. اما اگر در مراحل اولیه درمان نشود، سرطان می‌تواند به سایر قسمت‌های بدن نیز گسترش یابد و پس از آن درمان، دشوار می‌شود. برای تشخیص سرطان دهان در مراحل اولیه، غربالگری سرطان دهان به طور منظم توسط متخصص دندانپزشکی و یا کارشناس بهداشت انجام می‌شود.

علائم و نشانه‌های سرطان دهان

اگر متوجه علائم زیر شدید، بلافاصله به دندانپزشک و یا یک متخصص بهداشت مراجعه کنید:

• زخم‌های دهانی که پس از گذشت دو هفته بهبود نمی‌یابند
• لکه‌های تیره قرمز یا سفید در دهان
• ایجاد توده در لب، زبان یا گردن
• خونریزی دهان
• گلو درد و دشواری در بلع

بهترین راه، پیشگیری است

بیماری های دهان و دندان بسیار دردناک و بعضا غیر قابل درمان هستند، بنابراین مخصوصا در مورد بیماری شایعی همچون سرطان دهان، به نظر می رسد بهترین و آسانترین راه، پیشگیری است. حذف پلاک از طریق مسواک زدن و نخ دندان کشیدن روزانه و نیز برنامه ریزی برای جرم گیری دندان‌ها به صورت دوره‌ای، بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های دهان است. در صورت لزوم، دندانپزشک شما می‌تواند یک برنامه شخصی برای شما در زمینه مراقبت از دهان و دندان طراحی کند تا بتواند نیازهای شما را تامین کند.

• دندان‌هایتان را روزانه حداقل دو مرتبه، دو تا سه دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید بشویید. اطمینان حاصل کنید که در امتداد لثه، مسواک را حرکت می‌دهید.
• روزانه برای حذف پلاک از مکان‌هایی که مسواک شما نمی‌تواند به آن برسد، از نخ دندان استفاده کنید. آیا نخ دندان را دوست ندارید؟ از یک مسواک بین دندانی لینک به مسواک بین دندانی استفاده کنید، که می‌تواند راحت‌تر از نخ دندان باشد.
• اگرچه یک جایگزین برای مسواک زدن و نخ دندان نیست، اما استفاده از دهانشویه می‌تواند پلاک‌ها را تا 20 درصد کاهش دهد.
• به طور روتین به یک دندانپزشک متخصص برای بررسی منظم و جرم گیری دندان‌ها لینک به جرمگیری مراجعه کنید.
• سیگار و استفاده از محصولات تنباکو دار را ترک (یا کاهش) کنید، زیرا ترک مصرف دخانیات خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.
• مصرف الکل را ترک کنید. خودداری از مصرف الکل خطر ابتلا به سرطان دهان را کاهش می‌دهد.
• اگر از نظر جنسی فعال هستید، استفاده از کاندوم خطر ابتلا به HPV را کاهش می‌دهد.
• هنگامی که شما در خارج و در معرض آفتاب قرار می‌گیرید، از کرم‌های محافظت کننده در برابر UV، روی لب‌ها، استفاده کنید.
• از یک رژیم غذایی سالم که همراه با میوه‌ها و سبزیجات است، استفاده کنید.
• روزانه دندان‌های خود را بشویید و نخ دندان بکشید.
• - نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

بیماری های گوش

بیماری های گوش: گوش یکی از اعضای مهم و پیچیده در بدن می باشد که علاوه بر شنوایی، گوش مسئولیت برقراری تعادل در بدن را نیز برعهده دارد.

با توجه به اهمیت گوش در اعضای بدن در این مقاله قصد داریم بیماری های گوش را معرفی کنیم.

برای توضیح بیماری های گوش آن را به چند گروه تقسیم می کنیم: وزوز گوش، اوتیت، سرگیجه، افت شنوایی

وزوز گوش

یکی از بیماری های رایج گوش صدایی شبیه به زنگ در گوش می باشد که به آن وزوز گوش می گویند که ممکن است در یک یا هر دو گوش شنیده شود.

محدوده فرکانس وزوز گوش می تواند از زیر تا بم متغییر باشد.

نوعی از وزوز گوش وجود دارد که به آن وزوز بارز می گویند که بر اثر اختلال در عروق خونی اطراف گوش یا اسپاسم عضله های داخل گوش میانی به وجود می آید.

اوتیت

بیماری اوتیت در اثر عفونت دستگاه مجاری تنفسی فوقانی که خارج از قفسه سینه قرار دارد، بروز می کند.

اوتیت به سه نوع تقسیم می شود:

• اوتیت سروز: این نوع از اوتیت جمع شدن مایع در گوش میانی با التهاب و بدون علائم می باشد و معمولا بعد از اوتیت مدیا مشاهده می شود.
• اوتیت مدیای حاد: نوعی عفونت ویروسی حاد که با عفونت دستگاه مجاری تنفسی فوقانی همراه می باشد.
• اوتیت مدیای مزمن: این نوع از اوتیت به دلیل عفونت گوش میانی بروز می کند و ممکن است باعث پاره شدن پرده گوش شود.

سرگیجه

برخی از افراد دچار سرگیجه و عدم تعادل می شوند که این احساس حاصل از مشکلات گوش داخلی می باشد.

سرگیجه به دو صورت : سرگیجه خوش خیم وضعیتی BPPV و بیماری منییر وجود دارد.

سرگیجه خوش خیم وضعیتی در اثر حرکات سر یا تغییر سریع وضعیت بروز می کند و به صورت کوتاه مدت می باشد.

بیماری منییر یکی از بیماری های گوش می باشد که با بالا رفتن مایع درون گوش همراه می باشد و از علل بروز آن می توان به استرس، واکنش خود ایمنی، سوء تغذیه و ضربه اشاره کرد.

عواملی که باعث بروز سرگیجه می شود عبارتند از:

• در صورتی که گوش داخلی جریان خون کافی دریافت نکند.
• برخورد ضربه ای که منجر به آسیب رسیدن به گوش داخلی شود.
• عفونت هایی که می توانند به گوش داخلی و اتصالات آن به مغز حمله کنند.

افت شنوایی

دو نوع افت شنوایی وجود دارد که عبارتند از: افت شنوایی هدایتی و افت شنوایی حسی- عصبی

افت شنوایی هدایتی یا انتقالی هنگامی بروز می کند که به کانال گوش، پرده گوش، گوش میانی و استخوانچه رکابی آسیب رسیده باشد.

از دلایل بروز افت شنوایی هدایتی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• وجود جرم گوش یا واکس
• پارگی پرده گوش
• عفونت گوش میانی
• خوردگی استخوانچه ها
• سفت شدگی استخوانچه
• اتواسکروز

افت شنوایی حسی- عصبی

کاهش شنوایی حسی-عصبی در اثر عوامل شناخته شده و ناشناخته شده به وجود می آید.

ناشنوایی بیمار کاملا اتفاقی یا طی چند ساعت اتفاق می افتد.

از دلایل بروز افت شنوایی حسی-عصبی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• بیماری MS
• استفاده از داروهایی که به شنوایی آسیب می زند.
• برخورد ضربه به سر
• عفونت های ویروسی، مننزیت چرکی، بیماری لایم و ایدز، سیفیلس
• مشکلات عروقی
• دلایل تومورال مانند: آکوستیک نوروما، مننژیوما و غیره
• بیماری منییر
• سارکوئیدوز
• عوامل ژنیتیکی
• پیری گوش
• بیماری های اتواپسون گوش داخلی

درمان بیماری های گوش

بیماری های گوش از اهمیت بالایی برخوردار هستند زیرا شنوایی فرد را تحت تاثیر قرار می دهند.

بیماری های مختلفی برای گوش وجود دارد که در مطالب قبلی به برخی از آن ها اشاره شد، در برخی مواقع بیماری در مراحل اولیه است و علائم بسیار کمی دارد که فرد به آن توجهی ندارد و هنگامی متوجه می شود که بیماری پیشرفت بسیار زیادی داشته و منجربه بروز علائم زیادی شده است.

در صورت بروز علائمی که در ادامه مقاله گفته می شود حتماً به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید تا بیماری به طور دقیق تشخیص داده شود و مراحل درمان هرچه سریع تر آغاز شود.

• درد در نواحی گوش و سر
• ترشح خفیف یا شدید گوش
• کم شنوایی یا اختلال در شنوایی
• سرگیجه و اختلال در عدم تعادل
• تب و بدخلقی شدید

موارد بالا عمومی ترین علائم بیماری های مرتبط با گوش است و امکان بروز علائم دیگر نیز وجود دارد.

بنابراین در صورت مشاهده علائم غیر طبیعی در ناحیه گوش یا کوچک ترین اختلال در شنوایی حتماً به یک فرد متخصص مراجعه کنید تا به خوبی درمان شوید و دیگر از بیماری های مرتبط با گوش رنج نبرید.

باید آگاه بودبیماری های گوش اگر از حدی بگذرند، باعث اذیت و آزار فرد می شوند. درمان بیماری های گوش و کم شنوایی به سه بخش جراحی گوش ، درمان های طبی و توان بخشی تقسیم می شود.

گوش از جمله مهم ترین و پیچیده ترین اعضا در بدن می باشد.وزوز گوش ، اوتیت، سرگیجه، افت شنوایی

درمان وزوز گوش

در اکثر مردم دلیل خاصی برای وزوز گوش وجود ندارد، در صورتی که پزشک دلیل خاصی برای ایجاد سر و صدای گوش پیدا کند، می تواند به درمان آن بپردازد.

اما تعیین دلیل ایجاد سر و صدا در گوش نیاز به انجام آزمایشات متفاوت از جمله رادیوگرافی و تست تعادل دارد.

برای درمان وزوز گوش ممکن است از داروهای متفاوتی استفاده شود، تا تاثیر آن در درمان مشخص گردد.

جهت مشاهده ادامه ویدیو باید به گالری ویدیو سایت مراجعه نمایید.

رعایت موارد زیر در از بین بردن وزوز گوش موثر می باشد:

• از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند خودداری کنید.
• افرادی که مبتلا به فشار خون هستند، باید با مراجعه به پزشک آن را کنترل کنند.
• از مصرف چای، قهوه، نوشابه و تنباکو اجتناب کنید.
• به صورت کامل استراحت کنید.
• تا جایی امکان دارد به وزوز گوش توجه نکنید.
• کاهش مصرف نمک سبب ایجاد اختلال در گردش خون می شود.

درمان بیماری های گوش

درمان بیماری اوتیت

پیش از جراحی باید نوع دقیق و وسعت بیماری تعیین شود.

این تست ها برای تعیین درمان جراحی یا درمان دارویی می باشد.

درمان دارویی

با استفاده از درمان دارویی می توان ترشح پی در پی گوش را قطع کرد.

این نوع درمان شامل تمیز کردن گوش و استفاده هم زمان از آنتی بیوتیک موضعی به صورت قطره در گوش می باشد.

متخصص گوش و حلق و بینیمراجعه کنید تا اقدامات لازم برای درمان مشکل گوش انجام شود.

سهل انگاری برای درمان بیماری های گوش می تواند باعث از دست دادن شنوایی فرد شود.

سوالات رایج درمان بیماری های گوش و مشکلات مربوط به گوش

چگونه می توان تشخیص داد که کودک به کم شنوایی مبتلا است یا خیر؟

کم شنوایی یک سری علائم دارد که عبارتند از:

• دوران نوزادی:

کودک در دوران نوزادی با ایجاد صداهای بلند و ناگهانی همچون صدای کوبیده شدن در عکس العمل نشان نداده و از جا نمی پرد.

شروع تکلم در چند سال اول بسیار دیر و با تاخیر انجام می شود.

کودک در ماه های ابتدایی با شنیدن صدای مادر به سمت او بر نمی گردد.

• دوران نوپایی:

هنگام تماشای تلوزیون، صدای آن را بلند می کند.

زمانی که او را صدا می زنید نشینده یا با تاخیر پاسخ می دهد.

استفاده مداوم از تلفن همراه موجب ایجاد مشکل در گوش می شود؟

هبچ منبع موثق علمی وجود ندارد که در آن به تاثیر سو استفاده از تلفن همراه بر گوش ها اشاره شده باشد ولی یک اصل کلی وجود دارد؛

صدای بلند ممکن است منجر به ایجاد مشکل در گوش ها شود.

بنابراین در هنگام استفاده از هدفون و هندزفری، صدای آن ها را خیلی زیاد نکنید زیرا این وسایل صدا را به طور مستقیم به کانال های گوش هدایت می نماید.

آیا وجود جرم در گوش ضرر دارد؟

تجمع جرم در گوش ها می تواند مشکلات زیر را ایجاد نماید:

وجود جرم در گوش ها از معاینه دقیق این عضو جلوگیری نموده و تشخیص بیماری را با مشکل روبرو می کند بنابراین برای تشخیص بیماری های مربوط به گوش و درمان آن ها، زدودن گوش از جرم الزامی است.

وقتی حجم زیادی از جرم در گوش ها انباشته شده و به مدت طولانی در آن جا بماند عوارض جدی همچون کم شنوایی، درد گوش، عفونت گوش، عدم تعادل، سرگیجه و غیره برای آن ها به همراه خواهد داشت.

آیا استفاده از گوش پاک کن مفید است؟

استفاده از گوش پاک کن را به دلایل زیر توصیه نمی نماید:

استفاده از گوش پاک کن موجب تحریک گوش و در صورت وجود خارش، موجب تشدید آن می شود. لذا افراد نباید از گوش پاک کن برای تسکین خارش گوش و خاراندن آن استفاده نمایند.

برخی از افراد برای خارج نمودن جرم های موجود در گوش خود از گوش پاک کن استفاده می نمایند که اصلاً کار درستی نیست. شاید بتوان حجم بسیار اندکی از جرم را به کمک این وسیله بیرون آورد ولی مقدار بسیار زیادی از آن به درون گوش هل داده شده و خارج نمودن آن مشکل تر خواهد شد.

همچنین استفاده از گوش پاک کن می تواند منجر بهپارگی پرده گوش و ایجاد عفونت های دردناک در آن گردد.

مراقبت های بعد از جراحی گوش

• به طور مرتب و سر وقت از دارو هایی که پزشک معالج شما تجویز نموده استفاده کنید. استفاده از این دارو ها از اهمیت بالایی برخوردار است و در تسریع روند بهبودی بسیار موثر می باشد.
• توصیه می شود بعد از جراحی سعی کنید تا گوش ها را به سمت بالا نگه دارید.
• در صورتی که جراحی گوش توسط جراح خوب و با تجربه انجام شود، دارای هیچ عوارضی نیست اما این عمل مانند بسیاری از عمل های دیگر دارای یک سری عوارض جزئی و گذرا همچون درد و ناراحتی می باشد که طبیعی است و به تدریج بر طرف خواهد شد.
• بعد از جراحی گوش فین کردن شدید، ممکن است به گوش آسیب وارد کند بنابراین از انجام آن خودداری نمایید.
• برای جلوگیری از فشار وارد شدن به اجزای مختلف صورت، به هنگام عطسه دهان خود را به طور کاملا باز کنید.
• بعد از جراحی گوش معمولا افراد بعد از گذشت سه روز قادر به انجام فعالیت های روزمره خود هستند. البته حداقل تا دو هفته نباید جسم سنگین بلند کنند.
• در صورتی که حداقل تا 5 هفته صدای وزوز در گوش احساس شد، طبیعی است.
• بعد از جراحی، پانسمانی به روی گوش قرار می گیرد که موجب کاهش شنوایی خواهد شد. این مشکل به تدریج برطرف خواهد شد و جای نگرانی نیست. اما در این مدت توصیه می شود از رانندگی کردن بپرهیزید.
• چنانچه بعد از جراحی گوش متوجه خارج شدن ترشحات خونی از گوش خود شدید، بهتر است با پزشک خود در میان بگذارید.
• تا مدتی رفتن به استخر، شنا و شیرجه زدن ممنوع می باشد. توجه داشته باشید که تا اتمام روند بهبودی گوش، نباید داخل گوش خیس گردد، چرا که ممکن است منجر به عفونت گوش شود.
• در صورت لزوم استفاده از سمعک مانعی ندارد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مهدی سلیمان پور متخصص گوش و خلق بینی

ایجاد جرم، رسوب و پلاک روی دندان

جرم، رسوب، و پلاک دندان

علل تشکیل پلاک های دندانی

دهان شما یک اکوسیستم فعال است. باکتری و دیگر ارگانیسم ها هنگامی که غذا و نوشیدنی می خورید و نفس می کشید وارد دهان شما می شوند. در اکثر موارد، یک تعادل یف در اکوسیستم دهان شما حفظ می شود، اما وقتی برخی انواع خاص باکتری ها بسیار زیاد می شوند مشکلات زیادی می توانند بروز پیدا کنند.

وقتی کربوهیدرات و غذاها و نوشیدنی های حاوی قند می خورید، باکتری ها از قند موجود در آنها تغذیه می کنند، و در این بین اسید تولید می کنند. این اسیدها می توانند منجر به بروز مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان ها، ژینژیویت، و دیگر اشکال خرابی دندان شوند.

پوسیدگی دندان ها ناشی از پلاک های دندانی حتی می توانند زیر لثه ها نیز بروز پیدا کنند، جایی که شما قادر به دیدن آن نیستید، و باعث از بین رفتن حمایت دندان می شوند.

جرم، رسوب، و پلاک دندان

چه درمان هایی برای پلاک های دندانی وجود دارد؟

شما می توانید پلاک های دندانی را با کشیدن نخ دندان و مسواک زدن منظم با استفاده از یک مسواک دارای فرچه های نرم بردارید. برخی دندانپزشکان مسواک های برقی را توصیه می کنند، زیرا تصور می شود آنها در زدودن پلاک های دندانی مؤثرتر باشند. مطالعه ای که در سال 2019 انجام شده است نشان می دهد که استفاده از خمیر دندان های حاوی جوش شیرین راهی خوب برای رهایی از شر پلاک های دندانی است.

پلاک هایی که سفت شده اند و به تارتار تبدیل شده اند باید با دندانپزشکی تخصصی زدوده شوند. دندانپزشک شما می تواند آن را طی یک چکاپ و پاکسازی معمولی دندانپزشکی پاک کند. از آنجا که تارتار می تواند در قسمت هایی بوجود بیاید که دسترسی به آنها دشوار است، برای تحت کنترل نگه داشتن آن باید دو مرتبه در طول سال به دندانپزشک مراجعه کنید.

چگونه می توان از تشکیل پلاک های دندانی پیشگیری نمود؟

بهداشت دهانی را به خوبی رعایت کنید

برای جلوگیری از آسیب به دندان ها و لثه ها در نتیجه باکتری های موجود در پلاک های دندانی، مهم ترین کاری که باید انجام دهید این است که دندان های خود را هر روز تمیز کنید. دندان های خود را دو مرتبه در طول روز، و پس از خوردن غذاهای حاوی قند مسواک بزنید. انجمن دندانپزشکان آمریکا توصیه می کند دندان های خود را دو مرتبه در طول روز و به مدت دو دقیقه مسواک بزنید.

مهم است هر روز دندان های خود را نخ دندان بکشید زیرا پلاک های دندانی می توانند در قسمت های تنگ بین دندان ها شکل بگیرند. و بخش حیاتی بهداشت خوب دهانی مراجعه منظم به دندانپزشک برای پاکسازی و چکاپ است.

رژیم غذاییخود صحبت کنید. مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهند پلی فنول های موجود در زغال اخته از جمله عوامل بازدارنده مؤثر در برابر دو باکتری مضر دهان هستند که احتمالاً منجر به بروز پوسیدگی های دهان می شوند: استروپتوکوک موتانس و استرپتوکوک سوبرینوس.

مهم است دقت داشته باشید که گرچه این نتایج امیدوار کننده هستند، اما آنها در آزمایشگاهی اتفاق می افتند، بنابراین تأثیرات زغال اخته روی پلاک های دندانی در دهان انسان هنوز مورد تأیید قرار نگرفته است.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: سعید فروزش، جراح دندان و لثه