علل در بیضه از تشخیص تا درمان

درد بیضه، علل، تشخیص و درمان درد آن چیست؟

درد بیضه چیست؟

برخی از مردان ممکن است تمایلی به صحبت در مورد درد بیضه نداشته باشند، اما عادی است که در برخی از زمانهای زندگی، درد در بیضه و یا کشاله ران شما وجود داشته باشد. به همین دلیل است که بسیاری از مردان یک متخصص اورولوژی را ملاقات می کنند. درد بیضه که اورکیالژی نیز نامیده می شود، درد طولانی مدت بیضه در مردان در هر سنی، از نوجوانان تا افراد مسن، دیده می شود که علل آن از تروما گرفته تا التهاب تا نگرانی های جدی تر است و موارد بسیاری نیز به دلایل نامعلوم رخ می دهد.

علل درد بیضه

اگرچه موارد بسیاری می تواند دلیل این نوع ناراحتی باشد، متخصصان گمان می کنند که علت درد مزمن بیضه در 50 درصد از مردان ناشناخته است. عنوان شناخته شده اورکیالژی مزمن، درد متناوب یا ثابت بیضه است که سه ماه یا بیشتر طول می کشد. پزشکان غالباً گمان می کنند که چنین دردی ناشی از اعصاب تحریک شده، عضله کشاله ران کشیده شده یا اسپاسم کف لگن است، اما این موارد قابل تأیید نیست. مواردی که علت آن شناسایی شده باشد معمولاً به دلیل موارد زیر است:

علل شایع درد بیضه

درد بیضه اغلب در مردان با این نگرانی ها دیده می شود.

اپیدیدیمیت

اپیدیدیمیت به التهاب اپیدیدیمیس برمی گردد، مجرایی که در قسمت پشت بیضه قرار دارد. در کنار درد بیضه، اپیدیدیمیت باعث تورم و در موارد شدید اما نادر، تب و لرز می شود. در اکثر اوقات، اپیدیدیمیت ناشی از عفونت ادراری یا بیماری مقاربتیاست، اما ممکن است در نتیجه تروما یا یک وضعیت خود ایمنی باشد.

ضربه

ضربه به بیضه معمولاً خفیف است، در نتیجه صدمات شدید ایجاد نمی شود و در اثر ضربات مستقیم به بیضه آسیب دیدگی عضله ایجاد می شود.

فتق کشاله ران یا باد فتق

درد بیضه ممکن است زمانی رخ دهد که بخشی از روده بیرون زده باشد (باد فتق) و بهمراه بیضه ها داخل کیسه بیضه قرار گیرد. فتق اینوژینال فقط در صورت سرفه یا بلند کردن چیزی سنگین ممکن است به عنوان برآمدگی کشاله ران مشاهده شود.

بعد از وازکتومی

بعد از وازکتومی، فرد ممکن است متوجه استحکام و توده ای درون اپیدیدیمیس (به نام اپیدیدیمیت احتقانی) یا گره دردناکی به نام گرانولوم اسپرم شوید که این امر بیانگر نشت اسپرم در بیضه است. هر دو حالت می تواند باعث ناراحتی شود. گرفتگی عصب بعد از جراحی وازکتومی نیز ممکن است باعث درد بیضه شود.

تورم حاد کیسه بیضه

برخی از مردان تورم بدون درد در کیسه بیضه دارند که علت مشخص یا علائم دیگری ندارند. این حالت معمولاً طی دو تا سه روز مراقبت های محافظه کارانه مانند بالا نگه داشتن کیسه بیضه و مصرف داروی ضد التهابی به تنهایی برطرف می شود.

پیچ خوردگی بیضه

پیچ خوردگی بیضه یا پیچش بیضه و یا تورشن بیضه یک جراحی اورژانسی است که از پیچ خوردگی بند اسپرماتیک، ساختاری که اعصاب را به سمت بیضه ها منتقل می کند، حاصل می شود. این منجر به بروز ناگهانی درد یک طرفه، شدید بیضه و تورم به همراه تهوع و استفراغ می شود. در حالی که پیچ خوردگی بیضه در نوزادان و پسران جوان شایع تر است، اما در هر سنی ممکن است رخ دهد.

علل نادر

خوشبختانه، علل جدی تر درد بیضه نادر است. با این حال، آنها اهمیت توجه به بدن و توصیه پزشک مبنی بر بررسی بیشتر را گوشزد می کنند.

تومور

بسیاری از سرطان های بیضه باعث ایجاد درد نمی شوند، بلکه به عنوان گره های بدون درد یا توده وجود دارند. با این وجود، برخی از تومورها که به سرعت در حال رشد هستند ممکن است خونریزی کنند یا جریان خون به بیضه را قطع کنند که هر دو منجر به درد بیضه می شوند.

قانقاریای فورنیه

قانقاریای فورنیه (Fournier’s Gangrene)یک عفونت شدید باکتریایی است که از روی دیواره شکم شروع می شود، به درون کیسه بیضه و آلت تناسلی انتشار می یابد و باعث قانقاریا (مرگ بافت) می شود. این یک بیماری نادر، اما به طور بالقوه تهدیدی برای ایجاد درد و تورم است.

علائم دیگر ممکن است شامل تاول های پوستی، کرپیتوس (احساس ترک خوردگی یا پوسته پوسته شدن) و علائم شوک سپتیک مانند تب، ضربان قلب بالا و فشار خون پایین باشد. شایع ترین عامل خطر برای ایجاد قانقاریای فورنیه، دیابت است.

تشخیص درد بیضه

تشخیص علت اصلی درد بیضه، اولین قدم برای بهتر شدن و داشتن احساس خوب است. پزشک معاینه فیزیکی انجام می دهد و در صورت لزوم آزمایشات را توصیه می کند.

معاینه بدنی و جسمی

در طی معاینه بدنی، پزشک معاینه می کند و سپس روی بیضه ها را فشار می دهد تا تورم، حساسیت، تغییرات پوستی و توده ها را بررسی کند. او همچنین ممکن است معاینه شکمی انجام دهد و غدد لنفاوی بزرگ شده در کشاله ران را بررسی کند.

آزمایشگاه ها و آزمایشات

به منظور رد عفونت مانند عفونت بیضه یا اپیدیدیمیت، پزشک کشت ادرار را تجویز خواهد کرد و همچنین سواب ادراری را برای غربالگری عفونت های مقاربتی انجام می دهد. اگر به تومور مشکوک باشد، ممکن است آزمایش خون که علایم تومور آلفا-فتوپروتئین (AFP) و گنادو تروپین کوریونی انسان را بررسی می کند، انجام شود.

تصویربرداری

آزمایش تصویربرداری مشخص برای بررسی درد بیضه، سونوگرافی می باشد که می تواند ناهنجاری هایی مانند سرطان بیضه را تشخیص دهد. در پیچ خوردگی بیضه، سونوگرافی داپلر رنگی نشان می دهد که جریان خون در بیضه کاهش یافته یا وجود ندارد.

سایر آزمایش های تصویربرداری، مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن (CT) یا تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی یا ام آر آی (MRI)، در صورت تشخیص سرطان بیضه برای مرحله بندی استفاده می شوند.

تشخیص افتراقی

همه درد ناحیه بیضه در واقع ناشی از بیضه نیست. در حقیقت درد ناشی از جایی دیگر، مانند سنگ کلیه یا گرفتگی عصب، ممکن است دلیل این امر باشد.

اگر پزشک به سنگ کلیه مشکوک باشد، ممکن است آزمایش ادرار برای جستجوی خون و یا سی تی اسکن برای ارزیابی دستگاه ادراری شما انجام شود. به همین ترتیب، تصویربرداری غالباً MRI از ستون فقرات شما و یک آزمایش کامل عصبی برای تشخیص عصب منقبض شده می تواند انجام شود.

درمان درد بیضه

بسته به علت درد بیضه، پزشک یکی از بسیاری از روش های درمانی را توصیه می کند.

درمان در منزل

بسیاری از دلایل درد بیضه را می توان با درمان های خانگی به طور کامل یا تا حدودی درمان کرد. به عنوان مثال، علاوه بر آنتی بیوتیک های تجویز شده، اپیدیدیمیت را می توان با بالا نگهداشتن اسکروتوم یا کیسه بیضه، یخ و یک ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن برای کاهش درد درمان کرد.

در مورد مردان مبتلا به اورکیالژی توضیح داده نشده و بدون دلیل، گزینه های زیر ممکن است سبب تسکین درد شود، هرچند که ممکن است سه ماه یا بیشتر طول بکشد تا شما متوجه پیشرفت شوید:

• استراحت: اجسام سنگین را بلند نکنید یا ورزش شدید انجام ندهید. از فشار بر روی ماهیچه های دردناک خودداری کنید.
• گرما: استفاده از یک پد گرمکن یا نشستن در یک حمام گرم می تواند باعث تحریک جریان خون و تسکین دردهای عضلانی شود.
• داروهای ضد التهاب: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن می تواند درد را کاهش دهد.
• لباس زیر تنگ: پوشیدن آن به مهار حرکت و دردی که می تواند ایجاد کند کمک می کند.
• فیزیوتراپی: تمرینات خانگی و کشش ممکن است به تقویت عضلات کف لگن و کاهش اسپاسم کمک کند.

داروهای درد بیضه

علاوه بر داروهای ضد التهاب، از آنتی بیوتیک ها برای درمان علل عفونی درد بیضه مانند اپیدیدیمیت یا قانقاریای فورنیه استفاده می شود.

عمل جراحی

برای دلایل خاصی از درد بیضه، جراحی لازم است. به عنوان مثال، در قانقاریای فورنیه به جراحی فوری و برداشتن از بافت آلوده و در حال مرگ و همچنین بعضی اوقات جراحی ترمیمی نیاز خواهد بود.

همچنین جراحی اولین درمان برای تقریباً همه سرطانهای بیضه است.

بلاک عصب و عصب کشی

در صورتیکه درمان خانگی پاسخگو نباشد، ممکن است از یک بلاک عصبی یا بلاک منطقه‌ای عصبی برای ارکیالژی مزمن استفاده شود.

با بلاک عصبی، یک متخصص اورولوژیستیک بی حس کننده را به عصب اسپرماتیک تزریق می کند. اگر بی حس کننده درد را از بین ببرد، متخصص اورولوژیست می تواند نتیجه بگیرد که علت درد در بیضه است.

سپس متخصص اورولوژی می تواند روشی بنام عصب کشی را پیشنهاد کند که در آن عصب های بیضه قطع می شوند. این کار در یک مرکز جراحی سرپایی انجام می گردد و درد بیضه را در حدود 75 درصد از مردان به طور دائم تسکین می دهد.

توجه داشته باشید که اگر بلاک عصبی اولیه باعث تسکین درد نشود، برای دسترسی بیشتر به منشاء درد، احتمالاً اورولوژیست شما را به یک متخصص مدیریت درد ارجاع می دهد.

جمع بندی

مطمئن باشید که در اکثر موارد، درد بیضه قابل درمان است. برای گفتگو در مورد نگرانی های خود با پزشکتان راحت باشید و البته درمورد هر گونه درد ناگهانی و شدید بیضه به دنبال فوریت های پزشکی باشید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: علی اکبر کرمی، ارولوژیست، جراح و متخصص کلیه و مجاری اداری، فلوشیب آندرولوژی

شاید کم رویی تعدادی از افراد به دلیل حجب و حیا مانع باشد تا نتواند دلیل کجی آلت تناسلی خود را از پزشک بپرسد.

شکل طبیعی آلت تناسلی و غیر طبیعی بودن آن چگونه است؟

بطور کلی حدود 20 نوع آلت تناسلی وجود دارد و اندازه طبیعی آن بطور میانگین 12 تا 15 سانتیمتر است

حدود 20 نوع آلت تناسلی مختلف وجود دارد:

آلت تناسلی مخروطی ترافیکی

این نوع آلت تناسلی، پایه پهن تری دارد و در ابتدا ممکن است دخول آسانتر باشد، اما با جلوتر رفتن، دخول سخت تر می شود.

آلت تناسلی با سر قارچی شکل

این نوع آلت تناسلی، پایه ی باریک تری دارد و رفته رفته سر آن بزرگ تر می شود و شکل آن درست برعکس آلت مخروطی شکل است.

آلت تناسلی ضخیم

برخی از انواع آلت تناسلی، قطر بزرگتری دارند و بیشتر از آن که بلند باشند، پهن هستند.

آلت تناسلی بسیار لاغر

بسیاری از آلت های تناسلی، قطر کمی دارند و بسیار باریک هستند.

آلت تناسلی ختنه شده

در این نوع آلت، معمولاً در دوران نوزادی، پوست روی ختنه گاه بریده می شود.

آلت تناسلی ختنه نشده

در این آلت، پوست ختنه گاه دست نخورده باقی می ماند.

آلت تناسلی بزرگ شونده (grower)

این آلت های تناسلی در حالت شل، کوچکتر از حالت نعوظ هستند.

آلت تناسلی گوشتی (shower)

این نوع آلت تناسلی در حالت معمولی، بزرگ است و در حالت نعوظ فقط سفتی آن تغییر می کند و در هر دو حالت اندازه ی آن یکسان است.

آلت تناسلی منحنی

این آلت تناسلی در حالت نعوظ، اندکی یا به مقدار زیاد، به یک طرف خم می شود.

آلت تناسلی کوچک

این آلت تناسلی در حالت نعوظ حدوداً سه اینچ طول دارد.

آلت تناسلی بزرگ

این آلت تناسلی در زمان نعوظ، دارای 7 اینچ طول یا بیشتر است.

آلت تناسلی غیرقابل پیش بینی

این آلت های تناسلی، در زمان لزوم سفت نمی شوند یا در حالت سفت باقی نمی مانند.

آلت تناسلی حساس از نظر عاطفی

این نوع آلت تناسلی، تحت تأثیر عواطفی همچون خجالت، اضطراب اجتماعی و خستگی های ذهنی، حالت نعوظ خود را از دست می دهد.

آلت تناسلی صاف

آلت تناسلی صاف، بدون رگ یا برآمدگی است.

آلت تناسلی رگه دار

برخی از آلت های تناسلی در هنگام سفت شدن، برجسته می شوند و رگ های آنها قابل مشاهده نیستند اما در حین رابطه ی جنسی احساس می شوند.

آلت تناسلی تیره تر

رنگ این آلت تناسلی نسبت به پوست دیگر نواحی بدن، تیره تر است و ربطی به نژاد فرد ندارد.

آلت تناسلی کک و مک دار

این آلت، دارای کک و مک های مشخص یا خال های مادرزادی است.

آلت تناسلی مودار

این نوع آلت تناسلی، دارای موی زائد در ناحیه پایه و سر آلت تناسلی است.

آلت تناسلی بدون مو

با وجود اینکه، موهای زائد آلت تناسلی، میکروب ها را دور نگه می دارند، اما هیچ چیز خطرناکی در مورد آلت تناسلی بدون مو وجود ندارد.

آلت تناسلی دارای توده های گوشتی

در اکثر مواد، برجستگی ها یا توده های گل کلم مانند در پوست ختنه گاه آلتی به وجود می آیند که ختنه نشده است.

به طور طبیعی آلت تناسلی مردان در هنگام نعوظ، مستقیم بوده، اما در برخی موارد هم کجی آلت تناسلی تا حدودی وجود دارد و جای نگرانی ندارد. اما بعضی از آقایان از کجی آلت تناسلی در حین نعوظ به دلیل درد و یا لذت نبردن حین رابطه جنسی شکایت دارند. برای رفع این مشکل در دو حالت نعوظ و غیرنعوظ با موبایل عکس بگیرید و به پزشک متخصص ارولوژی نشان دهید.

در هنگام نعوظ خون وارد قسمت های مختلف غاری الت شده و باعث سفتی آلت تناسلی می شود. پس نتیجه می گیریم که کجی آلت تناسلی زمانی ایجاد می شود که قسمتی از بافت های قابل انبساط آلت، قادر به ایجاد گنجایش نیستند که اغلب به علت بافت فیبری که در معاینه سفت می باشد، ایجاد می شود.

طبیعتا به علت عدم باز شدن قابل قبول بافت فیبری آلت در هنگام نعوظ، آلت حین نعوظ به همان سمت منحرف می شود که درصد و میزان انحراف، رابطه مستقیم با میزان بافت فیبروزه سفت و غیر قابل اتساع آلت دارد.

⚠ توجه: آلت تناسلی مردان در حالت شل و غیر نعوظ، به یک سمت (کجی الت تناسلی به سمت چپ) متمایل بوده که این موضوع بی اهمیت است و بیانگر مسئله خاصی نیست.

علت ایجاد کجی آلت تناسلی

عوامل مختلفی در ایجاد کجی الت تناسلی در بدن اشخاص وجود دارد، که در ادامه به آن می پردازیم:

1_ کجی آلت مادرزادی

کجی مادرزادی آلت تناسلی یک بیماری نسبتا شایع است و حدود 10 درصد مردان را گرفتار می کند. کجی آلت تناسلی مادرزادی بیشتر به علت متقارن نبودن اندام درونی الت تناسلی است.

انحراف آلت بیش از 30 درجه در حالت نعوظ و سفتی باید پیگیری پزشکی شود اگر همراه درد باشد. این انحراف حاصل تجمع کلسیم در بافت است. انحراف می تواند به یک سمت و یا ترکیبی (مثلا انحراف همزمان به پایین و چپ) باشد، گرچه در این نوع کجی انحراف بیشتر به سمت چپ می باشد. قابل توجه است که در این نوع کجی اغلب افراد دچار مشکل مقاربت نمی شوند و تنها 1 تا 2 درصد افراد کجی شدید با زاویه های زیاد دارند.

2_ کجی آلت اکتسابی

در این بیماری فرد از ابتدا دچار مشکل نبوده و در طول زمان بنا به دلایلی، دچار کجی آلت می شود. بیشتر کجی های آلت تناسلی اکتسابی به علت پلاک پیرونی بوده است. از دیگر علت ها می توان به ضربه به آلت و شکستگی آلت، هیپوسپادیازیس و … اشاره کرد.

3_ بیماری پیرونی و کجی الت تناسلی

بیماری پیرونی نوعی بیماری اکتسابی آلت تناسلی مردانه بوده که موجب انحراف و کوتاهی آلت می‌ شود. این بیماری به علت تشکیل بافت فیبری (لیفی) در داخل جسم غاری آلت ایجاد می‌شود. در بیماری پیرونی که حدود پنج درصد مردان را درگیر می‌سازد، بافت همبندی در داخل بافت نرم آلت ایجاد می‌شود و موجب اختلال در نعوظ، انحنای آلت، درد و کوتاهی پنیس می‌شود.

علت اصلی بیماری مشخص نیست ولی وارد شدن ضربه به آلت تناسلی در حالت نعوظ را در ایجاد آن مؤثر می‌دانند. از دیگر عوامل موثر در بیماری زایی پیرونی می توان به رسوب کلسیم در بافت اسفنجی آلت اشاره کرد. گرچه این رسوب کلسیم هیچ ارتباطی به سطح کلسیم خون ندارد. از علائم این بیماری می توان به:

• احساس سفتی در تنه ی آلت تناسلی
• درد آلت در هنگام نعوظ
• کوتاهی آلت
• اختلاف در قطر آلت
• و …

اشاره کرد. قابل ذکر است که این بیماری در افراد دیابتی، افراد مبتلا به فشار خون و مشکلات قلبی عروقی بیشتر دیده می شود.

4_ هیپوسپادیازیس

یک نقص مادرزادی در پیشابراه است که سوراخ خارجی پیشابراه قبل از کلاهک آلت (گلنس) و در سطح تحتانی آلت قرار دارد. در این بیماری گاهی کجی آلت تناسلی نیز دیده می شود که خمیدگی اغلب در نوک آلت و به سمت پایین است.

5_ شکستگی آلت تناسلی

هرگونه آسیب و ضربه می تواند باعث ایجاد خونریزی و بعد از آن تشکیل فیبروز در آلت شود، که در نهایت می تواند منجر به کجی آلت تناسلی شود. خودارضایی محکم و روابط جنسی خشن، از علل این شکستگی است که اگر به موقع درمان نشوند باعث ایجاد کجی می شوند.

راه های افزایش سایز آلت تناسلی مردان

درمان کجی آلت تناسلی

درمان کجی آلت تناسلی بیشتر به روش جراحی است اما روش های غیر جراحی نیز دارد. برای درمان کجی آلت تناسلی، روش درمان را با توجه به شرایط بیمار انتخاب می کنیم. در ابتدا این سوال پیش می آید که، عمل جراحی مناسب چه افرادی است؟

در افرادی که انحنای بیشتر از 30 درجه دارند، افرادی که در روابط جنسی مشکل دارند یا کسانی که از نظر زیبایی با الت خود کنار نمی آیند، جراحی الت انتخاب می شود که خود چند نوع مختلف دارد، از جمله: بریدن و برداشتن قسمت هائی از پوشش اجسام غاری، استفاده از پیوند در طرف مقابل کجی، چین دادن پوشش اجسام غاری و ….

ساده ترین و کم عارضه ترین روش جراحی برای کجی آلت تناسلی روش plication (چین دار کردن سمت مقابل انحراف) است. عمل فوق تحت بی حسی موضعی (بدون نیاز به بی هوشی عمومی)، به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری شبانه در بیمارستان است.

در طی جراحی فوق، ابتدا برشی حلقوی بر روی خط ختنه گاه قبلی داده می شود و سپس پس از پایین کشیدن پوست آلت با تزریق مواد محرک به داخل آلت و ایجاد نعوظ مصنوعی (Artificial Erecti) محل حداکثر انحراف روی آلت مشخص می شود، سپس در سمت مقابل با زدن چند بخیه انحراف از بین می رود.

مزیت جراحی فوق زمان کوتاه جراحی (کمتر از ١ ساعت)، ترخیص بیمار در بعد از ظهر روز جراحی، میزان کم کوتاه شدن آلت پس از جراحی (کمتر از ١ سانتیمتر) و احتمال عود کمتر از 5٪؜ است.

درمان کجی الت تناسلی بدون جراحی

روش های غیر جراحی درمان کجی آلت تناسلی بیشتر در افرادی انجام می شود که به تازگی دچار این مشکل شده اند و مشکل آنها حاد می باشد. از روش های غیر جراحی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مصرف دارو
• تزریق داخل موضع
• درمان های موضعی

درمان های خوراکی جهت تصحیح کجی آلت شامل موارد زیر است:

• ویتامین E
• تاموکسی فیلین
• کلشی سین
• تزریق استرویید، وراپامیل و کلاژن

از مثال های دیگر درمان دارویی کجی آلت تناسلی می توان به (potassium para-aminobenzoat (Potaba برای درمان پیرونی اشاره کرد. قابل ذکر است که درمان قطعی کجی آلت تناسلی درمان جراحی می باشد و این مزیت درمان جراحی نسبت به درمان خوراکی است.

توصیه پزشک

بسیاری از افراد به علت کم رویی یا خجالت به پزشک مراجعه نمی کنند و مشکل خود را مخفی می کنند. حتی گاهی ازدواج نمی کنند. باید ذکر کرد که این مشکل درمان دارد و با جراحی در خیلی از افراد قابل حل است. البته زمان تشخیص و درمان زودرس در پیش آگهی این بیماری بسیار تاثیر دارد.

افرادی که تحت عمل جراحی کجی آلت قرار می گیرند بهتر است جهت جلوگیری از ایجاد نعوظ شبانه و ایجاد درد در محل جراحی، تا ١ هفته الی ١٠ روز پس از جراحی به بیمار داروهای خواب آور و یا شل کننده حین خواب داده شود و هم چنین توصیه می شود بیمار تا 6 هفته پس از جراحی رابطه ی جنسی نداشته باشد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: اقتباس از

شهریار ناطق جراح کلیه و متخصص ارولوژی

آموزش و ارتقاء آگاهی برای بهزیستی و داشتن یک جامعه سالم از اهداف مهم این وبلاک است. درد نشانه توجه به بدن و علائم بیماری است و سینه زنان هم مثل دیگر اعضای بدن به بیماری با واکنش درد پاسخ می دهد.

بیماری های پستان

برای تشخیص و پیشگیری از بیماری های پستان، معاینات پستان باید بطور روتین و به فاصله کوتاهی بعد از تمام شدن پریود انجام پذیرد. درد پستان حدودا در دو سوم زنان در سنین باروری اتفاق می افتد و درمان های مختلفی برای درد سینه وجود دارد. در این مطلب شما می توانید انواع بیماری های پستان و توصیه های علمی پزشکی در این رابطه را مطالعه نمایید.

معاینه پستان چطور انجام می شود؟

در کل معاینه پستان باید بطور روتین با لمس عمقی تمام نواحی پستان بطور دایره وار یا شعاعی انجام گیرد. این معاینه باید هم در حالت نشسته و هم خوابیده به پشت انجام شود سپس باید به بیمار گفت که عضله پکتورالیس را خم کند تا اگر گودرفتگی یا کشیدگی پوست به سمت داخل وجود دارد معلوم شود. ناحیه آرئول باید حتما از جهت کشیده شدن احتمالی نیپل به داخل یا هر گونه ترشح از آن با فشار دست بررسی شود و در نهایت باید با گذاشتن دست زیر سر، ناحیه زیر بغل همان طرف از نظر بررسی لنف نود های ناحیه اگزیلا معاینه شود.

چه تغییرات فیزیولوژیکی در طی فاز لوتئال سیکل قاعدگی در پستان اتفاق می افتد؟

علائم دوره ای شامل افزایش حساسیت، درد یا حتی ترشح از نیپل، افزایش سایز ندولاریتی و افزایش تراکم و سفتی پستان می باشد. حجم پستان حدود 25 تا 30 ML افزایش می یابد لذا معاینات پستان به فاصله کوتاهی بعد از تمام شدن پریود باید صورت گیرد.

شیوع درد پستان یا ماستالژی چقدر است؟

درد پستان حدودا در دو سوم زنان در سنین باروری اتفاق می افتد دردهای دوره ای منتشره دو طرفه و در ارتباط با تغییرات فیبروکیستیک پستان می باشند.

دردهای غیر دوره ای پستان لوکالیزه بوده و ممکن است در ارتباط با یک کیست یا توده مشخص باشند. درد به تنهایی علامت نادری از حضور بیماریهای بدخیم می باشد. درمان های مختلفی برای درد سینه وجود دارد از جمله: داروهای ضد التهاب، داروهای مدر یا دیورتیک با دوز کم، دانازول، کاهش دریافت کافئین.

ماستیت چیست؟

ماستیت در واقع التهاب بافت پستان می باشد. به دو گروه عفونی و غیر عفونی تقسیم می شود. ماستیت غیر عفونی ممکن است علامت خطری از سرطان احتمالی باشد. ماستیت مربوط به شیردهی در 2 تا 10 درصد از زنان شیرده بروز کرده و بصورت درد، تب، قرمزی و گرمی پستان مشخص می شود. درمان باید مستقیما بر علیه استافیلوک آرئوس باشد و حتما بیمار مربوطه به ادامه شیردهی تشویق می شود.

گالاکتوره چیست و به چه علت ایجاد می شود؟

گالاکتوره یعنی ترشح شیری خود به خودی و بدون خون از نیپل. معمولا در اثر سطوح بالای هورمون پرولاکتین ایجاد می شود. دوپامین اثر منفی روی ترشح پرولاکتین دارد و هورمون TRH هم ترشح پرولاکتین را مهار می کند بنابراین داروهایی که حاوی آنتاگونیست دوپامین هستند (مثل آنتی سایکوتیک ها و فنوتیازین ها) و یا هیپوتیروئیدی (که منجر به افزایش سطح TRH می شود) می توانند سبب گالاکتوره گردند.

شایع ترین علت ترشح خونی از نوک پستان چیست؟

علت ترشح خونی از پستان نئوپلاسم پستان است که در بین نئوپلاسم ها شایع ترین آنها پاپیلوم اینتراداکتال خوش خیم می باشد.

تغییرات فیبروکیستیک پستان چیست؟

این تغییرات شامل فیبروز استرومای پستان و تشکیل کیست است. اکثرا زنان سنین باروری را تحت تاثیر قرار می دهد، بعضی از زنان می توانند تغییرات بافت پستان خود را لمس نمایند اما اکثر آنها درد دوره ای پستان دارند. تغییرات فیبروکیستیک پستان هیچ ارتباطی با سرطان پستان ندارد.

تشخیص افتراقی های یک توده پستان چیست؟

سرطان پستان، بیماری فیبروکیستیک و تروما (که سبب نکروز چربی می شود) که شیوع اینها بر اساس سن متفاوت است. تغییرات فیبروکیستیک شایع ترین علت یک توده پستان است.

چه خصوصیاتی در یک توده پستان احتمال بدخیمی را مطرح می کند؟

توده پستان سرطان احتمالی اغلب توده ای است با حدود محو و نامنظم و شاید با چسبندگی به پوست یا بافتهای زیر جلدی یا فاشیا. اگر توده در مراحل پیشرفته باشد باعث تغییرات پوستی بصورت رتراکشن، فرورفتگی، برجستگی، ادم (شکل پوست پرتقالی)، زخم یا التهاب می شود اما در هر صورت هیچ معاینه فیزیکی خاصی نمی تواند بطور کامل بین توده خوش خیم و بد خیم افتراق قائل شود. هر توده مشکوک به بدخیمی باید بیوپسی شود.

ریسک فاکتور های سرطان پستان چیست؟

سرطان پستان شایع ترین بیماری بدخیم در زنان می باشد که در 12 درصد خانم ها در طی زندگی اتفاق می افتد یعنی تقریبا 1 نفر از هر 8 نفر.

انواع بیماری‌های بدخیم‌پستان

• سرطان سینه شایع‌ترین بیماری بدخیم سینه است که روند درمانی مختلفی دارد. هر فرد با توجه به سطح پیشروی و وضعیت توده سرطانی روند درمان و بهبود را طی می‌کند.
• هیپرپلازی یا رشد بیش از حد سلول‌های سینه بیماری بدخیم دیگری‌ است که نیاز به اقدامات پزشکی دارد. کار این بیماری این است که با رشد سلول‌های سینه خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهند.
• تومورهای فیلودس توده‌هایی هستند که به سرعت در میان بافت‌های سینه رشد و نفوذ می‌کنند. البته این تومور می‌توان هم بدخیم باشد هم خوش‌خیم و تشخیص آن با پزشک است.

علایم بیماری‌های بدخیم پستان

• حس کردن توده‌هایی که در طول ماه رشد می‌کنند و بزرگ می‌شوند و حتی زیر بغل هم وجود داشته باشند.
• تورم در بخشی از پستان یا ضخیم شدن پوست پستان.
• قرمز یا پوست پوست شدن نوک پستان.
• ترشح مایع از پستان که می‌تواند رنگ‌های مختلفی داشته باشد.
• تغییر در شکل و ظاهر پستان.
• یادتان نرود که بیماری سرطان پستان قابل درمان است به شرط اینکه زود متوجه آن بشیم.
• بهتر است هر ماه چند روز بعد از پریودی خودآزمایی انجام دهید تا با وضعیت پستان در حالت عادی آشنا بشوید. خودآزمایی کمک می‌کند تا اگر تغییری در پستان ایجاد شد بتوانید در سریعترین زمان به پزشک مراجعه کنید

ریسک فاکتور های سرطان پستان عبارتند از:

• سابقه فامیلی سرطان پستان
• سابقه سرطان پستان در سینه مخالف
• درمان هورمونی (ترکیب استروژن و پروژسترون)
• منارک زودرس
• یائسگی دیررس
• نولی پاریته
• قرار گرفتن در معرض اشعه
• یک تاریخچه از سرطان رحم یا کولون

روش های screening یا غربالگری سرطان پستان چیست؟

• ماموگرافی
• MRI

در بیماری که تازه یک توده پستان در وی تشخیص داده شده اولین اقدام تشخیصی چیست؟

اولین اقدام ماموگرافی است. اگر بیمار اخیرا یک ماموگرافی انجام داده باید سونوگرافی برای تشخیص solid یا کیستیک بودن توده انجام شود. همچنین در زنان باردار یا شیرده سونوگرافی اولین اقدام تشخیصی است.

در زمان آسپیره کردن مایع کیست پستان: فقط در صورتی که مایع خونی باشد جهت بررسی سیتولوژی ارسال می گردد. اگر مایع شفاف یا زرد رنگ باشد نیازی به بررسی میکروسکوپیک آن نیست.

در زمانی که توده واضحی در پستان لمس می شود اما ماموگرافی همه چیز را نرمال نشان می دهد به خاطر نتایج 16 درصد منفی کاذب ماموگرافی، لازم است حتما توده بیوپسی شود.

در خانمی که ماموگرافی یک توده غیر قابل لمس بصورت توده احتمالی خوش خیم گزارش کرده، چه باید کرد؟

دو انتخاب وجود دارد: بیوپسی یا تکرار ماموگرافی بعد از 6 ماه

مطالعات نشان داده که بررسی دوم یعنی تکرار ماموگرافی بعد از 6 ماه احتمالا بی خطر است چون ریسک بدخیمی در این موارد کمتر از 2 درصد می باشد و اگر توده ای در ماموگرافی مشکوک گزارش شده و توده قابل لمس نباشد، قدم بعدی شامل ماموگرافی مجدد، سونوگرافی و MRI خواهد بود.

دکتر ژیلا غفوریان نکات کلیدی زیر را در مورد بیماری های پستان مطرح کردند:

• تشخیص زودهنگام سرطان پستان با ارزیابی ریسک فاکتورهای موجود، معاینه فیزیکی پستان، ماموگرافی غربالگری و انجام MRI در بیماران خاص بهبود یافته است.
• هماهنگی در تست سه گانه محتاج توافق در نتایج معاینه فیزیکی پستان، تصویر برداری و نمونه گیری بافتی می باشد.
• شایع ترین بیماری خوش خیم پستان شامل تغییرات فیبروکسیتیک و درد پستان (ماستالژی) می باشد این شرایط معمولا با اطمینان بخشی بهتر درمان می شود.
• ترشح خونی یک طرفه و خود به خودی از یک پستان نیازمند ارزیابی هستولوژیکی است که بدخیمی رد شود اما علائم اغلب به نفع حضور موارد خوش خیم مثل پاپیلوم اینتراداکتال یا اکتازی مجرا است.
• آبسه پستان با FNA (آسپیراسیون سوزنی) و تجویز آنتی بیوتیک درمان می شود در موارد عود مکرر انسیزیون و درناژ لازم است.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: ژیلا غفوریان ابدی

جراح و متخصص زنان، زایمان و نازایی

ضمن آرزوی سلامتی داروی Padenza برایدرمان هدفمند سرطان پیشرفته پستان با محصول جدید داروسازی دکتر عبیدی آشنا خواهید شد

درمان نوین سرطان پیشرفته پستان با داروی خوراکی پادنزا �(Padenza)، تازه ترین محصول داروسازی دکتر عبیدی.

پادنزا (�Padenza) با نام علمی پالبوسیکلیب از دسته داروهای هدفمند است که برای درمان سرطان پیشرفته پستان در بانوان و آقایان کاربرد دارد. این دارو بصورت هدفمند و با اثربخشی بالا سلول‌های سرطانی را هدف قرار می دهد و بیش از 70 درصد بیماران می توانند آن را مصرف نمایند. مصرف خوراکی یک نوبت داروی پادنزا (�Padenza)در روز، می‌تواند روند غیرطبیعی رشد و تقسیم سلول‌های سرطانی را متوقف کرده و تا دو برابر بیشتر از هورمون درمانی، موجب تاخیر عود مجدد بیماری و در نهایت افزایش سطح کیفیت زندگی بیماران شود.

برای درمان سرطان پستان شیوه‌های مختلفی همچون شیمی درمانی، هورمون درمانی، ایمونوتراپی و درمان هدفمند وجود دارد. درمان هدفمند (Targeted therapy)، روشی نوین برای درمان این بیماری است؛ در این شیوه، از داروهایی استفاده می شود که سلول های سرطانی را تا حد امکان بدون تأثیر بر سلول های طبیعی هدف قرار می دهند. از مزایای درمان هدفمند نسبت به شیمی درمانی این است که بیمار عوارض شایع شیمی درمانی، همچون ریزش مو، تهوع، استفراغ و دیگر عوارض کاهش دهنده کیفیت زندگی را تجربه نمی کند.

داروی خوراکی پالبوسیکلیب از سال 2015 مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) قرار گرفته است و از آن زمان تمامی منابع علمی معتبر جهان آنرا بعنوان خط اول درمان در بیماران سرطان پیشرفته پستان توصیه می کنند. از زمان تایید پالبوسیکلیب بیش از نیم میلیون بیمار در بیش از 100 کشور دنیا از این دارو استفاده و از اثربخشی بالای آن بهره برده اند.

داروی پادنزا (�Padenza)، مورد تائید سازمان غذا و داروی ایران است. این دارو فقط با نسخه پزشک قابل تهیه بوده و در داروخانه‌های منتخب سراسر کشور در دسترس بیماران می باشد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: اقتباس از شرکت داروسازی دکتر عبیدی

IR-0825-PDZ-9860-PR

Palbociclib, FDA label 2022; Reference ID: 5093290
https://pfizer.com/news/press-release/press-release-detail/pfizer-announces-overall-survival-results-phase-3-paloma-2

فواید بی‌شمار تخم‌مرغ

از مجموعه مقالات پزشکی / رژیم و تغذیه / فواید بی‌شمار تخم‌مرغ

تخم‌مرغ، غذایی خوشمزه و بی‌ادعاست که از دیرباز تاکنون در سفره ملت‌های مختلف خودنمایی می‌کند. کمتر خوراکی را سراغ داریم که مانند تخم‌مرغ سریع حاضر شود. در دسترس‌بودن تخم‌مرغ باعث شده تا بسیاری این خوراکی را به لحاظ منابع غذایی دست‌کم بگیرند. جالب‌ است بدانید یک عدد تخم‌مرغ دارای چیزی حدود 6 گرم پروتئین است. جالب‌تر اینکه تخم‌مرغ اسید‌های آمینه‌ای دارد که بدن قادر به تولید آن‌ها نیست. فایده‌های تخم‌مرغ فقط به پروتئین و اسید آمینه آن خلاصه نمی‌شود. این خوراکی خوشمزه سرشار از مواد مغذی است و جلوی عارضه‌ قلبی را می‌گیرد. به فایده‌هایی که گفتیم خاصیت تقویت چشم و مغز را هم اضافه کنید. از آنجایی که افزایش آگاهی درباره خوراکی‌های روزانه، تاثیر مهمی برای تغییر رژیم‌غذایی و خوردن غذاهایی سرشار از مواد مغذی دارد، در ادامه اطلاعات جالبی از فایده‌های بی‌شمار تخم‌مرغ مطرح می‌کنیم.

فهرست مطالب

• سرشار از مواد مغذی
• کاهش سطح تری‌گلیسیرید خون
• کاهش احتمال سکته مغزی
• پیشگیری از بیماری‌ قلبی
• کاهش وزن
• تقویت بینایی
• افزایش ضریب هوشی
• عوارض احتمالی تخم‌مرغ

سرشار از مواد مغذی

تخم‌مرغ بیشتر از بسیاری از خوراکی‌های پرطرفدار دارای ویتامین، مواد معدنی و اسید‌های آمینه است. سلنیوم، فسفر، کولین و ویتامین B12 به‌عنوان مهم‌ترین مواد مغذی تخم‌مرغ شناخته می‌شود. به این مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان‌ها را هم اضافه کنید. همان‌گونه که حتماً شنیده‌اید، آنتی‌اکسیدان نقش مهمی در جوان ‌نگه ‌داشتن سلول‌های بدن دارد. در نتیجه مصرف تخم‌مرغ نه ‌تنها مواد مغذیِ لازمِ بدن را تامین می‌کند، بلکه باعث جلوی پیری را می‌گیرد.

کاهش سطح تری‌گلیسیرید خون

تری‌گلیسیرید (Triglycerides)، نوعی چربی است که در خون وجود دارد. بدن کالری‌ مازاد خوراکی‌ها را به تری‌گلیسیرید تبدیل می‌کند. مقدار زیاد تری‌گلیسیرید احتمال ابتلا به بیماری قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. چربی بیش‌از‌حد دور کمر، از افزایش سطح تری‌گلیسیرید حکایت دارد. خوشبختانه سطح این ماده مضر را به‌راحتی می‌توان با خوردن تخم‌مرغ کاهش داد.

کاهش احتمال سکته مغزی

تحقیقات مختلفی درباره ارتباط سکته با مصرف تخم‌مرغ وجود دارد. برای نمونه می‌توان به تحقیقات اخیری اشاره کرد که چینی‌ها انجام داده‌اند. در این تحقیقات مشخص شد افرادی که روزی یک تخم‌مرغ می‌خورند، به مقدار 30 درصد کمتر در معرض سکته هموراژیک (hemorrhagic stroke) قرار دارند. لازم به ذکر است در دنیای پزشکی به خونریزی داخل مغز، سکته هموراژیک می‌گویند.

پیشگیری از بیماری‌ قلبی

تخم‌مرغ، سپری دربرابر بیماری‌‌ قلبی ایجاد می‌کند. حتی افراد مبتلا به پیش‌دیابت (prediabetes) و دیابت نوع دوم نیز پس از خوردن خوراکی‌های سرشار از تخم‌مرغ، مقاومت بیشتری در برابر بیماری قلبی پیدا می‌کنند. بر اساس تحقیقاتی که به آن اشاره کردیم، افرادی که روزی یک تخم‌مرغ مصرف می‌کنند، حدود 20 درصد کمتر در معرض بیماری قلبی قرار دارند.

کاهش وزن

اگر روز طولانی در پیش دارید، تخم‌مرغ را برای صبحانه انتخاب کنید. از آنجایی که تخم‌مرغ سرشار از مواد مغذی است، مصرف آن باعث می‌شود تا در طول روز دیرتر احساس گرسنگی کنید. همچنین بدلیل کالری پایین تخم مرغ (70 کالری) این ماده غذایی جایگاه ویژه ای در میان افرادی که تمایل به کاهش وزن خود هستند دارند.

تقویت بینایی

تخم‌مرغ دارای آنتی‌اکسیدا‌ن‌های لوتئین (Lutein) و زآگزانتین (Zeaxanthin) است. پزشک‌های متخصص چشم به‌خوبی می‌دانند که این آنتی‌اکسیدان‌ها احتمال ایجاد آب‌ مروارید و عارضه‌‌های چشمیِ ناشی از کهولت سن را می‌گیرد. ناگفته نماند آنتی‌اکسیدان‌هایی که به‌ آن‌ها اشاره کردیم در سبزیجاتی با برگ سبز مانند اسفناج نیز وجود دارد. با این حال تخم‌مرغ منبع کامل‌تری برای این آنتی‌اکسیدان‌ها به حساب می‌آید. از طرف دیگر چربیِ تخم‌مرغ باعث جذب‌ راحت‌تر این مواد مغذی می‌شود.

افزایش ضریب هوشی

سلول‌های خاکستری مغز برای افزایش عملکرد نیاز به ویتامین D دارند. در این زمینه نیز می‌توانید از تخم‌مرغ کمک بگیرید. تخم‌مرغ سرشار از ویتامین D است. از طرف دیگر تخم‌مرغ دارای ماده‌ای با نام کلوئین است. به لطف این ماده، نرون‌های مغز تقویت می‌شود. مصرف کالوئین، رشد مغز نوزاد و جنین را به دنبال دارد. در نتیجه بانوان باردار و شیرده بهتر است تخم‌مرغ را به وعده‌های غذایی خود اضافه کنند.

عوارض احتمالی تخم‌مرغ

برای شما از فایده‌های بی‌شمار تخم‌مرغ گفتیم، با این حال این خوراکی نیز مانند هر غذای دیگری نکته‌هایی برای استفاده دارد. برای نمونه تخم‌مرغ بهتر است حتماً کاملاً پخته شود. باکتری با نام سالمونلا در بعضی از تخم‌مرغ‌ها وجود دارد. این باکتری فقط با پخته‌شدن کامل تخم‌مرغ از بین می‌رود. باکتری که از آن صحبت می‌کنیم باعث مسمومیت غذایی می‌شود. اگر خاطر شما باشد، اشاره کردیم که تخم‌مرغ منبعی سرشار از سدیم است. هر سفیده‌ تخم‌مرغ 403 میلی‌گرم سدیم دارد. مقدار بیش‌از‌حد سدیم عارضه‌هایی را برای افراد دچار نارسایی قلبی به دنبال دارد. بیماران مبتلا به فشار خون زیاد و دیابت نیز بهتر است در مصرف تخم‌مرغ جانب احتیاط را نگه دارند. دو وعده تخم‌مرغ در هفته از وعده‌‌های غذایی است که به این افراد پیشنهاد می‌شود.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: www.seebmagazine.com

خار پاشنه پا، از علائم تا درمان

پاها در یک مهندسی دقیق از 7 استخوان اصلی به همراه عضلات و رباط‌ها تشکیل شده‌اند که قادر هستند چند ده کیلو وزن بدن ما را تحمل کنند. از میان این 7 استخوان، پاشنه بزرگ‌ترین آن‌هاست. علاوه بر این اجزای نام‌برده، بافتی لایه‌مانند به‌نام فاشیا که مانند غلاف عضلات کف پا را در بر گرفته است ازجمله اجزای مهم این مهندسی است. در واقع التهاب در لایه فاشیای پلانتار یا کف‌پایی است که علت بروز درد در خار پاشنه پا است. خار پاشنه پا شیوع بالایی در میان جمعیت بزرگسال دارد. در یک برآورد انجام‌شده در آمریکا 11 درصد افراد بالغ در تصویربرداری اتفاقیِ صورت‌گرفته خار پاشنه پا داشتند. در این مطلب از مقالات پزشکی فارسی سایت سیب به بررسی خار پاشنه و درمان رسوب کلسیم در پاشنه پا می‌پردازیم.

علت رسوب کلسیم در پاشنه پا و ایجاد خار پاشنه

علت‌ تشکیل خار پاشنه وابسته به رسوب کلسیم به‌صورت زائده‌ای اضافه در استخوان پاشنه پا است. این زائده استخوانی کوچک را می‌توان به شکل یک خار که از پاشنه بیرون زده است در گرافی‌های استخوان دید.

به‌علاوه التهاب فاشیای کف پا نیز عامل مهمی در تشکیل خار پاشنه و یک علت رسوب کلسیم در پاشنه پا است. فرایند رسوب کلسیم اضافه در پاشنه پا در طی چندین ماه و به‌تدریج به دنبال اعمال فشار طولانی بر روی عضلات و رباط‌های پا، کشش در فاشیای کف پا و پارگی در غشای اطراف استخوان پاشنه پا اتفاق می‌افتد.

از این جهت است که، خار پاشنه شیوع بالایی در میان ورزشکاران رشته‌های دومیدانی و پرش دارد.
عامل دیگر، بد راه رفتن و استفاده نادرست از عضلات و مفاصل است که به‌مرورزمان با تشکیل التهاب موضعی رسوب کلسیم در پاشنه پا و فاشیای کف پا را افزایش می‌دهد. استفاده از کفش نامناسب در هنگام ورزش نیز نقش مهمی در ایجاد خار پاشنه دارد. موارد دیگری که می‌تواند علت رسوب کلسیم و ایجاد خار پاشنه در بیمار باشند شامل موارد زیر هستند:

• دیابت و افزایش سن؛
• چاقی و افزایش وزن به سبب فشار زیادی که بر عضلات و رباط‌های پا وارد می‌کند؛
• دوره‌های کوتاه ولی سنگین فعالیت ورزشی؛
• کف پای صاف یا کف پای قوس‌دار شدید.

علامت خار پاشنه و رسوب کلسیم در پاشنه پا

خار پاشنه شیوع بسیار بالایی در افراد به‌خصوص در سنین بالا دارد؛ ولی، اغلب علامتی ایجاد نمی‌کند. در غیر این صورت خود را با درد مزمن یا متناوبِ پاشنه پا نشان می‌دهد. درد توصیف‌شده تیز و شدید در ناحیه پاشنه پا است که به محض راه‌رفتن بیمار پس از یک دوره استراحت شروع می‌شود. بیشترین درد ناشی از رسوب کلسیم در پاشنه پا در هنگام صبح زمان بیدارشدن از خواب است.

ازکمبود ویتامین در پوسته‌شدن کف پا نیز نباید غافل بود.

درمان خار پاشنه

ازآنجایی‌که شخص برای اینکه درد کمتری را تجربه کند مجبور است از پاشنه پا کمتر استفاده کند؛ بنابراین، لنگ‌لنگان راه می‌رود. این امر به‌تدریج موجب اعمال فشار غیر یکنواخت به عضلات و استخوان‌های پا شده و در واقع علائم التهاب فاشیای کف پا و درد را تشدید می‌کند. بنابراین خار پاشنه پا به‌ظاهر بی‌اهمیت است؛ ولی، باید آن را حتماً درمان کرد. در ادامه به چند راهکار ساده برای درمان رسوب کلسیم در پاشنه پا و کمترکردن علائم می‌پردازیم:

• استراحت: اصلی‌ترین و مهم‌ترین نکته در درمان خار پاشنه استراحت و عدم راه‌رفتن و دویدن برای مدت طولانی است.
• کشش فاشیای کف پا: برای این منظور پیشنهاد می‌شود از یک باند کشی استفاده کنید. باند را بر روی کف پا قرار داده و دو طرف آن را بکشید به‌نحوی‌که انگشتان پا به ساق پا نزدیک شوند و به این وسیله فاشیا کشیده شود.
• تقویت عضلات کف پا: برای این منظور سعی کنید خودکاری را از روی زمین با پا و با کمک‌گرفتن از عضلات کف پا بردارید و برای چند ثانیه نگه‌ دارید این کار به تقویت عضلات کف پا کمک کرده و از راه‌های درمان رسوب کلسیم در پا است.
• کم‌کردن فشار از روی پاشنه پا: پدهای پاشنه پا که در داروخانه‌ها موجود است در داخل کفش قرار گرفته و باعث کمترشدن فشار بر روی استخوان پاشنه می‌شوند.
• کاهش وزن: درمان چاقی با کم‌کردن فشار بر روی پاشنه می‌تواند علائم را بهبود ببخشد.
• ماساژ: یکی از درمان‌های مؤثر ماساژ پا در آب گرم است. برای این منظور هر روز 2 مرتبه پای خود را به‌مدت ده دقیقه در یک تشت آب گرم بگذارید. سپس خشک کرده و با جسمی مثل گوشت‌کوب ضربات آرامی به پاشنه پا بزنید.
• تزریق استروئید: راهکار درمانی دیگری است که درصورت پاسخ‌ندادن به مسکن‌ها و سایر درمان‌ها در نظر گرفته می‌شود.
• جراحی: در موارد شدید و مختل‌کننده فعالیت بیمار یا در مواردی که فرد جوان و فعال باشد جراحی کف پا و بریدن زائده استخوانی برای بیمار انجام می‌شود.

علاوه بر درمان‌های دارویی و جراحی، روش‌های تغذیه‌ای می‌تواند تا حدودی برای بهبود خار پاشنه پا مفید باشند. در واقع تغذیه سالم چه از طریق کاهش وزن و چه از طریق محتویات آنتی‌اکسیدانی می‌تواند به کاهش بروز خار پاشنه و کم‌کردن التهاب اطراف آن کمک کند. در واقع آنتی‌اکسیدان‌ها از طریق کم‌کردن التهاب در فاشیا کف پا به کاهش درد بیمار کمک می‌کنند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منابع:(اقتباس از سایت مجله فارسی پزشکی سلامتی سیب)

1. WebMD. Heel Spurs and Plantar Fasciitis. [Internet].
   URL: https://webmd.com/pain-management/heel-spurs-pain-causes-symptoms-treatments#1.
   2. Physiopedia. Calcaneal spurs. [Internet].
   URL: https://physio-pedia.com/Calcaneal_Spurs.

علت، علائم و درمان بزرگ شدن طحال

اسپلنومگالی یا بزرگ شدن طحال بیماری است که طی آن طحال بزرگ می شود.
طحال بخشی از سیستم لنفاوی است که با ذخیره سلول های سفید خون و کمک به ایجاد آنتی بادی به سیستم ایمنی بدن کمک می کند.

طحال در سمت چپ بالای شکم، زیر قفسه سینه قرار گرفته و به ترتیب توسط دنده های 9، 10 و 11 محافظت می ‌شود که درست بالای کلیه است. طحال از بدن در برابر عفونت ها محافظت می کند، مواد زائد و سموم را از بدن دفع می کند، گلبول های قرمز خون را تنظیم می کند، گلبول های سفید خون را ذخیره می کند که به سیستم ایمنی کمک می ‌کند تا با عفونت ها مبارزه کند.
این اندام مسئول موارد زیر می باشد:
– فیلتر کردن باکتری های پوشش داده شده با آنتی بادی
– پردازش مجدد گلبول های قرمز خون
– بازیافت آهن در هموگلوبین
طحال در مبارزه بدن با عفونت ها نقش بسیار مهمی دارد، زیرا منبع دو نوع گلبول سفید است که شامل سلول های B و سلول های T می باشند.
گلبول های سفید خون، بدن را در برابر باکتری ها و عفونت ها محافظت می کنند.
اندازه طحال در هر فرد به اندازه مشت آن فرد می باشد.

چه عواملی می‌توانند باعث بزرگ شدن طحال شوند؟

تعدادی از بیماری ها و شرایط می‌توانند باعث بزرگ شدن طحال شوند. عفونت ها مانند مونونوکلئوز از شایع‌ترین دلایل اسپلنومگالی هستند، همچنین مشکلاتی در کبد مانند سیروز کبدی و فیبروز کیستیک نیز می توانند باعث ایجاد بیماری اسپلنومگالی شوند.
یکی دیگر از دلایل احتمالی این بیماری آرتریت روماتوئید در جوانی می باشد. زیرا این وضعیت می‌تواند باعث التهاب سیستم لنفاوی شود.
از آنجایی که طحال بخشی از سیستم لنفاوی می‌باشد این التهاب می‌تواند منجر به بزرگ شدن طحال شود.
سایر علل های احتمالی اسپلنومگالی عبارتند از:
– مالاریا
– بیماری هوچکین
– سرطان خون
– نارسایی قلبی
– وجود تومور در طحال و یا تومورهایی که از اندام های دیگر به طحال گسترش یافته اند.
– عفونت های ویروسی، باکتریایی یا انگلی
– بیماری های التهابی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید
– بیماری سلول داسی شکل

بزرگ شدن طحال

چه موقع باید به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که علائم بزرگ شدن طحال را دارید، مهم است که حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در صورتی که در قسمت بالای سمت چپ شکم خود درد شدیدی را احساس می‌کنید و در هنگام تنفس درد بدتر می شود، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

علائم طحال بزرگ شده

اکثر افراد نمی دانند که دچار اسپلنومگالی شده‌اند، بیشترین علائم این بیماری عبارتند از:
– عدم توانایی خوردن یک وعده غذایی زیاد
– احساس ناراحتی، پری یا درد در قسمت بالایی سمت چپ شکم که این درد ممکن است به شانه چپ نیز گسترش یابد.
در صورت بزرگ شدن طحال بیمار ممکن است علایم یا نشانه های دیگری را نیز تجربه کند که مربوط به بیماری زمینه ای است که به آن مبتلا می باشد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشند:
– خستگی
– کاهش وزن
– عفونت های مکرر
– خونریزی آسان
– زردی
– کم خونی

نحوه تشخیص اسپلنومگالی

پزشک از بیمار سوالاتی در مورد علائم و سوابق پزشکی پرسیده و معاینه فیزیکی را انجام می دهد.
‌این معاینه شامل لمس طحال است. پزشک همچنین برای تایید علت ورم طحال آزمایشات تشخیصی را تجویز می‌کند که این موارد ممکن است شامل آزمایش خون، سونوگرافی یا سی تی اسکن باشد.

نکات قابل توجه در مورد بیماری بزرگ شدن طحال

برخی از افراد با بزرگ شدن طحال هیچ علائمی را تجربه نمی کنند و این بیماری تنها در طی یک معاینه روتین بدن کشف می شود.
افرادی که لاغر هستند ممکن است بزرگ شدن طحال را از طریق پوست احساس کنند.
علامت شایع این بیماری احساس درد یا ناراحتی در سمت چپ بالای شکم است، جایی که طحال واقع شده است.
فرد ممکن است بعد از خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری داشته باشد که دلیل آن ممکن است این باشد که طحال بزرگ شده به معده فشار وارد می آورد.
در صورتی که طحال شروع به فشار دادن اندام‌های دیگر کند، این مسئله می‌تواند جریان خون طحال را تحت تاثیر قرار دهد و باعث می شود که این عضو نتواند خون را به درستی فیلتر کند.
در صورتی که طحال خیلی بزرگ شود می‌تواند شروع به از بین بردن تعداد زیادی گلبول قرمز از خون کند و نداشتن گلبول قرمز به میزان کافی می‌تواند منجر به بیماری کم‌خونی شود.
اگر طحال بزرگ شده نتواند به اندازه کافی گلبول سفید ایجاد کند ممکن است بیشتر اوقات فرد دچار عفونت شود.

گزینه های درمانی بیماری بزرگ شدن طحال چیست؟

بیمار باید از فعالیت هایی مانند ورزش های تماسی که می‌توانند طحال را پاره کند، اجتناب کند.
پارگی طحال می تواند باعث از دست رفتن خون زیادی شده و تهدید کننده زندگی باشد.
مهم است که بیمار به دنبال علت بزرگ شدن طحال باشد.
در صورت عدم درمان اسپلنومگالی، این بیماری می‌تواند منجر به عوارض جدی شود.
در بیشتر موارد، درمان علت اصلی ایجاد این بیماری می تواند از برداشتن طحال جلوگیری کند.
در بعضی موارد طحال باید توسط جراحی برداشته شود. در صورت نیاز به جراحی، جراح به جای یک جراحی باز، طحال را با استفاده از لاپاراسکوپی خارج می کند.
بدین معنی که جراحی از طریق برش های کوچک انجام می شود. لاپاراسکوپ به جراح امکان مشاهده و برداشتن طحال را می دهد.
در صورت برداشته شدن طحال، بیمار دیگر نمی تواند برخی از باکتری ها را به طور موثر از بدن پاک کند و در برابر عفونت های خاص آسیب پذیر خواهد شد.
بنابراین نیاز به واکسن یا سایر داروها برای جلوگیری از عفونت دارد.

مواد غذاهایی که باید در هنگام بزرگ شدن طحال از آنها اجتناب کرد

همگام با اسپلنومگالی باید ازمصرف برخی مواد غذایی که سیستم ایمنی را تضعیف می کنند اجتناب کرد. این مواد غذایی عبارتند از:

غذاهای شیرین

غذاهای شیرین شامل شیرینیجات (شکلات، شیرینی، بستنی) نوشیدنی های شیرین شده با شکر(نوشابه، میلک شیک، نوشیدنی های انرژی زا) هستند.
برای افرادی که طحال بزرگی دارند توصیه می شود، میزان مصرف قند خود را برای سلامت طحال و سیستم ایمنی قوی تر کاهش دهند. پرهیز از غذاهای شیرین باعث کار بیش از حد پانکراس نمی‌شود و این برای داشتن طحال سالم مفید است.

فست فود ها

با توجه به این واقعیت که فست فودها حاوی درصد بالایی از نمک هستند، می‌توانند بر طحال بزرگ شده تاثیر بگذارند و باعث ناراحتی نقص ایمنی شوند.

روغن های فرآوری شده

روغن های طبیعی که سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین ها هستند باید مصرف شوند تا سیستم ایمنی را سالم نگه دارند. روغن های فرآوری شده باعث التهاب سیستم ایمنی بدن می شوند و بدن را در معرض بیماری‌ها و عفونت‌ها قرار می ‌دهند.

کافئین

قهوه انرژی لازم برای شروع روز را به ما می دهد، اکثر مردم نمی توانند روز خود را بدون قهوه شروع کنند. کسی از شما نمی ‌خواهد که مصرف قهوه را ترک کنید، تنها کاری که باید انجام دهید این است که میزان کافئین مصرفی خود را کاهش دهید. مصرف بیش از حد قهوه می ‌تواند الگوی خواب را تحت تاثیر قرار دهد، و منجر به اختلال در ریتم آرکادی شود. مطالعات نشان داده‌اند، که مصرف قهوه با طحال بزرگ شده می تواند منجر به بدتر شدن اختلال عملکرد طحال شود.

نوشابه های گازدار

نوشابه حاوی مقداری زیادی مواد ناسالم است که باعث بالا رفتن کالری و قند در بدن می شوند. طحال بزرگ شده نمی تواند قند را تحمل کند و مصرف نوشابه ها هیچ فایده ای برای سیستم ایمنی بدن ندارند. بنابراین بهتر است به جای مصرف مقداری زیادی نوشابه به نوشیدن آب پایبند باشید
به همان اندازه که غذاهای خاصی وجود دارد که هنگام بزرگ شدن طحال باید از آنها اجتناب کنید مواد غذایی نیز وجود دارند که از طحال محافظت کرده و عملکرد آن را تقویت می کنند.

مواد غذایی که برای طحال بزرگ شده مفید هستند، عبارتند از:

غلات کامل

بهترین راه برای محافظت یا دفاع از طحال خوردن غلات سالم مانند: برنج، جو و.. است.
مواد مغذی موجود در این غذا طحال را به خوبی تغذیه می کنند.

میوه ها

رژیم غذایی خود را با میوه هایی مانند: انگور، هندوانه، زردآلو و سایر مرکبات چاشنی کنید. توصیه می شود، سیستم ایمنی خود را با میوه هایی که سرشار از ویتامین سی هستند، تقویت کنید.

سایر مواد غذایی که باید با طحال بزرگ شده باید مصرف کرد، عبارتند از:
دانه‌ها و مغزها، دارچین،عسل، سیب زمینی، خربزه، سبزیجات نشاسته ای و حبوبات

نتیجه گیری
بهتر است مراقب آنچه می خورید باشید. از مصرف مواد غذا‌یی که وضعیت شما را بدتر می کند و منجر به ناراحتی می شود پرهیز نموده و با پزشک یا متخصص تغذیه صحبت کنید تا توصیه های حرفه ای در مورد تغذیه سالم به شما ارائه دهند تا اطمینان حاصل کنید که مواد غذایی سالم می خورید و از غذاهایی که برای سلامتی کلی شما مضر هستند اجتناب می کنید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مرکز تصویر برداری پزشکی بهار

ضعیفی چشم چه فرقی با آستیگمات دارد؟آیا درمان آستیگمات و ضعیفی چشم یکسان است؟

تفاوت آستیگمات و ضعیفی چشم

در این مقاله قصد داریم درباره تفاوت آستیگمات و ضعیف بودن چشم صحبت کنیم. گاهی ممکن است چشم افراد ضعیف باشد، اما آستیگماتیسم نداشته باشند. در این مطلب می خواهیم بدانیم آیا این دو مشکل تفاوتی باهم دارند و آیا روش درمان ضعیف بودن چشم و آستیگمات یکسان است یا خیر؟ با ما در ادامه همراه باشید.

ضعیفی چشم چه فرقی با آستیگمات دارد؟

ضعیفی چشم و آستیگماتیسم، نمونه‌هایی از عیوب انکساری چشم هستند که بیشتر مواقع باعث تاری دید می‌شوند؛ اگر چه شباهت زیادی دارند، اما بین دو حالت تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. هر دو عیب انکساری، بر میزان بینایی تاثیرگذار است؛ بااین‌حال، ضعیفی چشم باعث تاری دید اجسام می‌شود و آستیگماتیسم بر تمرکز و بینایی واضح چشم‌ها تمرکز دارد. همچنین عوامل مختلفی در بروز هر یک از مشکلات عیوب انکساری دخیل است. به‌همین‌خاطر تفاوت‌هایی میان ضعیفی چشم و آستیگمات وجود دارد.

گاهی اوقات مشکل آستیگماتیسم از بدو تولد رخ می‌دهد و هر چه سن بالاتر می‌رود شدت آن افزایش می‌یابد. این عارضه به‌دلیل ایجاد خمیدگی در قرنیه و لنزهای چشم شکل می‌گیرد و به‌عنوان نوعی ضعیفی چشم شناخته می‌شود؛ اما این مشکل مادرزادی با دیگر مشکلات ضعف چشم که با گذشت زمان رخ می دهد، کاملا متفاوت است.

آیا درمان آستیگمات و ضعیفی چشم یکسان است؟

آستیگمات، زمانی رخ می‌دهد که شکل قرنیه یا لنزهای چشم کاملا صاف یا منحنی نیست. این حالت غیرطبیعی چشم‌ها، موجب تاری دید می‌شود. تاری حاصل از این عارضه جزئی یا بسیار شدید است که ممکن است حاصل از بیماری‌های چشمی و آسیب‌دیدگی باشد.

درمان آستیگماتیسم به روش‌های مختلف قابل انجام است و در صورت رخ دادن آن در سطح بسیار خفیف، استفاده از عینک و لنز طبی پیشنهاد می‌شود. اما اگر آستیگمات در شدیدترین حالت رخ دهد، نیاز به درمان پزشکی دارد. امروزه با جراحی‌های انکساری شکل قرنیه تغییر و قدرت تمرکز چشم ارتقا پیدا می‌کند و بینایی فرد به آسانی اصلاح و بهبود می‌یابد. برای درمان ضعیفی چشم نیز از ابزارهای کمکی مختلفی مانند عینک‌های تلسکوپی، ذره‌بین‌های دستی، عینک‌های ذره‌بینی، لنزهای فیلتر کننده نور و غیره استفاده می شود و در صورتی که ضعف بینایی به دلیل بیماری هایی مانند دیابت رخ دهد ابتدا مشکل پیش زمینه درمان می شود، سپس چاره‌ای برای رفع ضعف بینایی ارائه خواهد شد.

طبق نظر چشم پزشکان:

"مشکل آستیگماتیسم ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما بیشتر مواقع مشکل ضعیفی چشم در سنین 14 سالگی رخ می‌دهد و تا حدود 15 الی 21 سالگی تثبیت می‌شود؛ پس اصلی ترین تفاوت ضعف چشم و آستیگمات زمان بروز آن است. هر دو مشکل با استفاده از ابزارها و لنزهای تماسی قابل رفع هستند؛ اما برای به‌دست‌آوردن بینایی بدون نیاز به عینک باید بررسی‌های لازم انجام و در بهترین حالت، روش جراحی اجرا شود."

سخن پایانی

عیوب انکساری مانند آستیگماتیسم و ضعیفی چشم تنها با بررسی‌های لازم توسط متخصص مراقبت‌های چشم قابل تشخیص است. درصورتی‌که با مشکلات بینایی حین انجام فعالیت‌های روزمره مواجه می‌شوید بهتر است هرچه سریعتر به متخصص چشم پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات لازم درک عمق و میدان بینایی را بررسی کند و مطابق با مشکلات ایجاد شده بهترین روند درمان را پیشنهاد دهد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مریم روشنی، فوق تخصص قرنیه چشم

چشم حساس ترین عضو بدن است. در این مقاله با بیماری آب سیاه چشم آشنا خواهید شد. آب سیاه چیست؟

گلوکوم (Glaucoma) یا بیماری آب سیاه به معنای بالارفتن فشار داخل چشم می باشد که می تواند سبب آسیب عصب بینایی و در نتیجه کوری دائمی شود. باید دانست که بعضی از انواع بیماری آب سیاه می تواند تا مراحل انتهایی بیماری هیچ علامتی نداشته باشد و هنگامی فرد متوجه بیماری خود می گردد که بسیاری از رشته های عصب بینایی وی از بین رفته و دید بشدت و بطور غیر قابل برگشت افت کرده است. بنابراین تشخیص زودرس آب سیاه و شروع درمان به موقع؛ کلید اصلی در پیشگیری از پیشرفت بیماری و کاهش دید بیمار خواهد بود.
در چشم دائما مایع شفافی ترشح می گردد که به آن زلالیه می گویند و این مایع از محلی که زاویه (محل تلاقی قرنیه با عنبیه) نامیده می شود؛ خارج می گردد. اگر بدلیلی انسداد یا مانعی بر سر راه خروج این مایع در چشم ایجاد گردد و زلالیه نتواند براحتی از چشم خارج گردد؛ در اینصورت فشار داخل چشم بالا می رود.

انواع بیماری آب سیاه:

دو نوع اصلی آب سیاه شامل

1. گلوکوم با زاویه بسته حاد
2. گلوکوم مزمن یا اولیه با زاویه باز

می باشد. زاویه؛ قسمت داخلی چشم، مرز بین عنبیه و قرنیه است که محل تخلیه (خارج شدن) مایع زلالیه از چشم می باشد.
دیگر انواع آب سیاه شامل گلوکوم مادرزادی، گلوکوم رنگدانه ای و گلوکوم ثانویه (به دیگر مشکلات چشمی) می باشد.
گلوکوم اولیه با زاویه باز (POAG) شایع ترین نوع این بیماری می باشد.

آب سیاه با زاویه باز اولیه: این بیماری به تدریج دید محیطی شما را کاهش می دهد. وقتی شما متوجه وجود آن می شوید که ضایعات جبران ناپذیر آن رخ داده است. اگر فشار بالای چشم شما ادامه پیدا کند (درمان نشود)، خرابیها ادامه یافته و باعث دید لوله ای می گردد. یعنی شما تنها قادر خواهید بود اجسامی که درست در مقابل شما هستند ببینید (اطراف را نمی بینید).

آب سیاه با فشار طبیعی چشم: مانند آب سیاه با زاویه باز باعث صدمه به عصب بینایی و کاهش میزان دید می شود. اما در این بیماری فشار چشم در محدوده ی طبیعی می باشد. چون درد ندارد ممکن است زمانی متوجه بیماری شویم که دید لوله ای ایجاد شده و صدمات غیر قابل برگشت به عصب بینایی وارد شده باشد. علت این بیماری مشخص نیست. اما عده ای از پزشکان معتقدند که به دلیل جریان خون ضعیف عصب بینایی می باشد. در ژاپنیها، زنان و یا افرادیکه سابقه بیماریهای عروقی دارند شایع تر است.

آب سیاه رنگدانه ای: این نوع نادر به دنبال قرار گرفتن رنگدانه های عنبیه روی محل خروج مایع زلالیه از چشم که باعث جلوگیری از تخلیه مایع می گردد، ایجاد می شود. پاسخهای التهابی به دنبال بسته شدن منافذ، به سیستم تخلیه آسیب بیشتری می زنند. بطور غیر معمول ممکن است علائمی مانند درد و تاری دید که ممکن است بعد از ورزش رخ دهد در این افراد وجود داشته باشد. این بیماری بیشتر مردان سفید پوست در میانه های سن 30 تا 40 سال را درگیر می کند.

آب سیاه با زاویه بسته: گلوکوم با زاویه باریک یا بسته با علائمی چون چشم درد، سردرد، هاله در اطراف منبع نور، مردمک باز، از دست دادن دید، چشمهای قرمز، حالت تهوع و استفراغ بطور ناگهانی بروز می یابد. این علائم ممکن است پس از چند ساعت از بین برود و دوباره پس از مدتی اتفاق بیفتد. در هر حمله قسمتی از میدان دید از بین می رود.
آب سیاه می تواند برای دید شما بسیار مخرب باشد. در واقع دومین علت منجر به نابینایی در آمریکا این بیماری است.

آب سیاه مادرزادی: این نوع وراثتی است که در زمان تولد بروز می یابد و هشتاد درصد موارد تا سن یکسالگی تشخیص داده می شود. این کودکان با زاویه باریک یا دیگر مشکلات سیستم تخلیه چشم متولد می شوند. کشف علائم این بیماری مشکل است زیرا کودکان بسیار کوچکتر از آن هستند که بدانند چه اتفاقی برایشان در حال وقوع است. اگر شما متوجه تیره، سفید، تاری و بزرگی یا بیرون زدگی چشم کودکتان شدید با یک چشم پزشک مشورت کنید. این بیماری در پسران بیش از دختران رخ می دهد.

آب سیاه ثانویه: علائم بیماری آب سیاه به دنبال یک ضایعه چشمی را آب سیاه ثانویه می گویند که اینها می تواند عفونت، التهاب، تومور و یا یک آب مروارید بزرگ شده باشد.

علل ایجاد آب سیاه:

علت آب سیاه معمولا به خاطر عدم تعادل در تولید مایع داخل چشمی زلالیه و میزان خروج آن است. دلایل زمینه ای این عدم تعادل بسته به نوع آب سیاه متفاوت می باشد.
مانند توپ بسکتبال یا فوتبال که به فشار هوای داخلی برای نگاه داشتن شکل خود نیاز دارند، چشم نیز به فشار مایع داخل خود برای قوام شکل کروی و تونایی دیدن نیازمند است. اما آب سیاه زمانی ایجاد می شود که ساختمان های داخل چشمی توانایی کنترل فشار درون چشمی را نداشته باشند و فشار چشم در حد خطرناکی بالا برود. برخلاف توپ و بالن چشم نمی تواند افزایش فشار را با افزایش ارتجاع و خالی کردن باد از طریق سوراخ بهبود ببخشد، به جای آن فشار بالا باقی می ماند و به عصب بینایی فشار آورده و باعث صدمه دائمی به آن و نابینایی می گردد.

آب سیاه و ساختمان چشم:

1. برای فهمیدن اینکه چرا آب سیاه ایجاد می شود شما باید نکاتی در رابطه با ساختمان چشم و چگونگی حرکت مایعات در چشم را بدانید.
2. مایع داخل چشمی توسط جسم مژگانی (cilliary body) تولید می شود. اینها ساختمان کوچک و حلقوی هستند که در پشت عنبیه چشم قراردارند.
3. این مایع که زلالیه نامیده می شود از پشت عنبیه و از میان مردمک یا سوراخ وسط عنبیه به جلو جریان می یابد و اتاق قدامی که فضای میان پشت قرنیه و جلوی عنبیه است را پر می کند.
4. مایع زلالیه از میان ساختمانی که فیلتر زاویه نامیده می شود از چشم خارج می گردد. این زاویه ساختمان درون اتاق قدامی و حد فاصل عنبیه و قرنیه محیطی می باشد.
5. زلالیه از میان این زاویه و صلبیه (قسمت سفید چشم) فیلتر شده و به شبکه ی عروقی بیرون چشم می پیوندد. هر اختلالی در این گردش مایع زلالیه می تواند باعث افزایش فشار داخل چشمی شود.

بسته به اندازه زاویه چشم، نوع زاویه باز و بسته (باریک) مشخص می شود، باریک بودن این زاویه باعث می شود که عبور مایع زلالیه از میان آن دشوارتر باشد. یک زاویه باز هم می تواند باعث تاخیر خروج زلالیه گردد اگر ساختمان زاویه در درون چشم مشکل داشته باشد.

آب سیاه، جریان خون و صدمه به عصب بینایی:

هر چند افزایش فشار درون چشم اغلب همراه با بیماری آب سیاه است لیکن این بیماری می تواند زمانی رخ دهد که فشار چشم طبیعی باشد (آب سیاه با فشار طبیعی Normal-tension Glaucoma). افراد با این موقعیت در واقع عصب بینایی شان حساسیت زیادی به افزایش فشار داخل چشمی دارد و با فشار نزدیک به طبیعی صدمه جبران ناپذیر به عصب بینایی وارد می شود. در مقابل افراد خاصی هستند که با فشار بالای طبیعی نیز هرگز مشکل آب سیاه پیدا نمی کنند. شایع ترین روش سنتی تشخیص آب سیاه با اندازه گیری فشار داخل چشمی می باشد اما چون بیماری آب سیاه با فشار طبیعی نیز ممکن است وجود داشته باشد. معاینه مستقیم عصب بینایی و اندازه گیری میدان دید یا موارد دیگری ممکن است برای تشخیص لازم باشد.
در آب سیاه با فشار طبیعی بر اساس یک تئوری ممکن است کاهش جریان خون عصب بینایی دلیل ایجاد این مشکل باشد. کاهش جریان خون عصب ممکن است با افزایش فشار چشم در آسیب رسانی به عصب بینایی کمک کند. برخی مطالعات نشان دادند که کاهش جریان خون با ایجاد نقاط کور (اسکوتوما) که در نقص میدان بینایی همراه با آب سیاه دیده می شود، دخیل است.
بر اساس یک مطالعه گول زننده که در آگوست 2007 منتشر شد بیان گردید که علت بالقوه ی آب سیاه و آلزایمر که به علت ضایعات مغزی فرد دچار فراموشی می گردد مانند هم می باشد. محققان لندنی دریافتند که ساختارهای پروتئینی به نام بتا – آمیلوئید که در شبکیه چشم و بافت مغز یافت می شود باعث آب سیاه و آلزایمر می گردد به هر حال تجمع غیر طبیعی پروتئین بتا – آمیلوئید بدین معنی نیست که هرکس آلزایمر دارد دچار آب سیاه می شود و یا بالعکس. محققان می گویند که تشابه ساختمان مغز و شبکیه چشم می تواند علت اینکه پروتئین بتا – آمیلوئید هر دو عضو را درگیر می کند توجیه کند.
به علاوه اخیرا آب سیاه بر پیشگیری آسیب به سلول های عصبی چشم استوار گردیده است.

آب سیاه با زاویه باز اولیه: (P-OAG)

این آب سیاه مزمن ” دزد خاموش بینایی ” لقب گرفته است، زیرا هیچ علائم هشدار دهنده ای ندارد. نه دردی و نه هیچ تذکر جزئی که بیان کند مشکلی وجود دارد حدود نیمی از مردم آمریکا که این بیماری را دارند از وجودش بی خبرند.
در آب سیاه با زاویه باز، مایع زلالیه که در اتاق قدامی حد فاصله قرنیه و عنبیه (قسمت رنگی چشم) قرار دارد، نمی تواند از محل خروج که برای خارج شدن به آن نیاز دارد (زاویه چشم) خارج شود. این بدین دلیل است که منافذ خروجی (شبکه ترایکولار) مشکل دارند و بدین سان فشار چشم بالا می رود.
افزایش فشار داخل چشمی، به فیبرهای عصب بینایی که مسئول انتقال تصویر به مغز است فشار وارد می کند. این افزایش فشار، جریان خون عصب بینایی را کاهش داده و آن را از اکسیژن و مواد مغذی بی بهره می سازد. علاوه بر آن افزایش فشار داخل چشمی می تواند باعث صدمه غیر قابل جبران به عصب بینایی و کوری گردد.

موارد خطر برای آب سیاه مزمن یا باز شامل موارد ذیل است:

سن: با افزایش سن خطر ابتلا به این بیماری افزایش می یابد. این امر به خصوص بعد از چهل سالگی است و با هر ده سال سن بیشتر خطر آن نیز افزایش می یابد. بالا رفتن سن همچنین می تواند باعث چروکیده شدن و باریک شدن شبکه ترایکولار (محل خروج مایع زلالیه از چشم) گردد که این خود باعث کاهش جریان خروج مایع از چشم می شود.

مشکلات خاص پزشکی: دیابت، نزدیک بینی خیلی بالا و سابقه ی جراحی قبلی چشم از عوامل افزایش خطر ابتلا به آب سیاه با زاویه باز می باشد. اگر شما به دلایلی مجبور به استفاده ی طولانی مدت و به میزان زیاد از اسپری تنفسی استروئیدی هستید این امر می تواند خطر ابتلای شما را افزایش دهد. موارد دیگری که شانس ابتلا به گلوکوم را افزایش می دهد شامل سردرد های میگرنی، فشار خون بالا، عروق خونی باریک (اسپاسم عروق) و بیماری های قلبی-عروقی می باشد.

اختلالات ساختمانی چشم: اختلالاتی که ساختمانهای درونی چشم را درگیر می کنند می توانند باعث آب سیاه شوند سندرم پوسته شدن کاذب (pseudoexfoliation) باعث می شود که پروتئین هایی از لنز طبیعی، عنبیه و دیگر ساختمانهای چشمی به صورت پوسته جدا شده و سیستم تخلیه چشم را مسدود نماید. همچنین اگر یک عنبیه تغییر شکل داده باعث بستن محل خروج شود باعث ایجاد آب سیاه می شود.

نژاد: آب سیاه مزمن سه تا چهار برابر در آفریقا – آمریکایی ها شایع تر از سفید پوستان است همچنین این نژاد به نوع شدیدتر این بیماری که جوان ها را درگیر می کند مستعد ترند.

سابقه فامیلی: خطر ابتلا به این بیماری سه تا چهار برابر می شود اگر یکی یا بیشتر از والدین و یا خواهر برادران به این بیماری مبتلا باشند.

1درجه بندی: اعدادی که خطر شما را مشخص می کنند باهم جمع کنید. درجه 4 و بالاتر، پرخطر، درجه ی 3 خطر متوسط، کمتر و مساوی 2، کم خطر محسوب می شود.
آب سیاه مزمن به تدریج دید محیطی را کاهش می دهد. اما زمانی که شما متوجه آن می شوید که ممکن است ضایعات دائمی ایجاد کرده باشد. اگر فشار چشم بالا باقی بماند باعث ادامه صدمه به دید محیطی می شود تا آنجائی که فرد فقط می تواند اجسامی که درست مقابل دید او هستند را ببیند.
مانند دیگر انواع آب سیاه درمان ممکن است تنها قطره های چشمی باشد جراحی های لیزری و یا غیر لیزری ممکن است برای کنترل فشار چشم لازم باشد.

آب سیاه با زاویه تنگ:

این آب سیاه در حالت حاد رخ می دهد، وقتی که قسمت رنگی چشم (عنبیه) به جلو کشیده یا هل داده می شود این امر باعث بسته شدن زاویه تخلیه چشم می گردد. جایی که شبکه ترایکولار اجازه ی خروج مایع را می دهد.
وقتی ساختمان داخلی چشم بدین طریق بسته می شود، فشار داخلی چشم ممکن است به طور ناگهانی بالا برود و به عصب بینایی آسیب برساند. آب سیاه با زاویه تنگ یا بسته ی حاد علائمی چون چشم درد، سردرد، هاله ی اطراف منبع نور، مردمک باز شده، از دست دادن بینایی، قرمزی چشم، حالت تهوع و استفراغ دارد. این علائم ممکن است برای ساعاتی یا تا زمان کاهش فشار داخل چشمی باقی بماند. با هر حمله ی آب سیاه با زاویه ی تنگ ممکن است قسمتی از میدان بینایی از بین برود. این بیماری از اورژانس های پزشکی می باشد اگر فشار بالا برای ساعت ها کاهش داده نشود، ممکن است دید برای همیشه از بین برود. هر کس این علائم را داشت باید فورا به چشم پزشک و یا به یک مرکز اوراژانس مراجعه نماید. برخی از آب سیاه با زاویه تنگ، مزمن بوده و می تواند به طور آهسته پیشرفت کرده و بدون هیچ درد و ناراحتی باعث صدمه به بینایی گردد.

علل آب سیاه با زاویه باریک یا بسته:

علل قرار گرفتن غیر طبیعی عنبیه در این بیماری شامل موارد ذیل است:

انسداد مردمکی: مایع زلالیه توسط جسم مژگانی تولید می شود که در پشت عنبیه قرار دارند. به طور طبیعی این مایع از میان مردمک به اتاق قدامی، جلو عنبیه می رود. اما اگر پشت عنبیه به عدسی چشم بچسبد، این امر باعث بسته شدن مسیر مردمک می شود. سپس مایع بر می گردد و در پشت عنبیه تجمع می یابد و باعث فشار به جلوی آن و بسته شدن زاویه تخلیه در اتاق قدامی می گردد.
عنبیه صاف: در این حالت عنبیه به اجسام مژکی نزدیک تر است تا به شبکه ترایکولار، جایی که تخلیه رخ می دهد. وقتی مردمک باز می شود، بافت عنبیه محیطی روی زاویه تخلیه تا می خورد (جمع می شود) و شبکه ترایکولار را می پوشاند و باعث افزایش فشار چشم به طور ناگهانی می شود. در این نوع بیماری حمله وقتی رخ می دهد که فرد در موقعیت نور کم (تاریکی) قرار گیرد و یا قطره های بازکننده مردمک که برای معاینه چشم لازم است استفاده شود.
دور بینی: افرادی که دوربین هستند برای داشتن زاویه باریک تر و اتاق قدامی کم عمق مستعد ترند. خطر ایجاد آب سیاه با زاویه بسته با باز شدن مردمک، تغییرات و افزایش سن در چشم افزایش می یابد.
توده ها یا تومورها (بیماری های چشمی یا غیر چشمی): یک توده پشت عنبیه، ورم کردن اجسام مژکی به دنبال التهاب داخل چشمی (یوییت حد وسط) و تغییر شکل چشم بعد از جراحی جدا شدگی شبکیه نیز می تواند باعث آب سیاه با زاویه بسته گردند.

عوامل خطر برای آب سیاه با زاویه باریک

علاوه بر دوربینی موارد ذیل عوامل خطر زا برای این بیماری می باشند.
سن: همانگونه که سن ما افزایش می یابد، عدسی داخل چشمی ما بزرگتر می شود و خطر انسداد مردمک افزایش می یابد. همچنین با افزایش سن، اتاق قدامی میل به کوچکتر شدن دارد و در نتیجه زاویه تخلیه باریک می شود.
نژاد: آسیایی ها و اسکیموها نسبت به سفید پوستان به طور آناتومیک زاویه ی باریک تری دارند و به ابتلا به این بیماری مستعد ترند.
جنس: در نژاد اروپایی – قفقازی این بیماری در زنان سه برابر بیشتر از مردان رخ می دهد. در نژاد آفریقایی – آمریکایی شیوع زن و مرد برابر است.

درمان آب سیاه با زاویه باریک

هدف درمان کاهش فشار داخل چشمی در اسرع وقت می باشد. این امر می تواند با داروهای سیستمیک خوراکی یا داخل وریدی محقق شود. قطره های چشمی نیز گاهی در این مورد کاربرد دارند. اغلب اوقات جراحی های لیزری یا غیر لیزری ممکن است جهت کاهش فشار لازم باشد. به خاطر داشته باشید آب سیاه حاد با زاویه بسته می تواند به دنبال هر چیزی که مردمک را باز کند و عنبیه زاویه مسدود کند ایجاد شود. نور کم، داروهایی که برای معاینه چشم استفاده می شود و یا داروهایی مانند قطره و یا قرص آنتی هیستامین، دکونژستانت که برای سرما خوردگی استفاده می شوند ممکن است باعث بروز حمله گردند.
اگر زاویه ساختمان داخل چشم برای تخلیه مایع و کاهش فشار داخل چشمی باز نشود، فرم حاد این بیماری در چند ساعت باعث صدمه به عصب و از دست دادن بیماری می گردد.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: کلینیک فوق تخصصی چشم پزشکی ایرانیان

در این مقاله با سنگ لوزه آشنا خواهید و روش‌های درمانی آن

سنگ لوزه چیست؟

سنگهای لوزه ای، یا لوزه سنگی، اجسام سخت سفید یا زرد هستند که در لوزه ها یا در داخل آنها واقع شده اند.معمول است که افراد دارای سنگ لوزه حتی متوجه نشوند که آنها را دارند. دیدن رسوبات یا دبری ها همیشه آسان نیست و می توانند از اندازه برنج تا اندازه یک انگور بزرگ متغیر باشند. سنگ های لوزه بندرت باعث عوارض سلامتی مهمی می شوند. با این حال، گاهی اوقات آنها می توانند به شکل های بزرگتر رشد کنند که می تواند باعث بزرگی لوزه های شما شود و اغلب بوی نامطبوع دارند.

چه عواملی باعث ایجاد سنگ لوزه می شود؟

لوزه های شما از شکاف ها، تونل ها و چاله هایی به نام کریپت لوزه تشکیل شده است. انواع مختلفی از باقی مانده ها، مانند سلول های مرده، مخاط، بزاق و مواد غذایی، می توانند در این جیب ها گیر بیفتند و جمع شوند. باکتری ها و قارچ ها از این محصول تغذیه می کنند و بوی مشخصی ایجاد می کنند.

با گذشت زمان،این بقایا به سنگ لوزه سخت تبدیل می شوند. بعضی از افراد ممکن است فقط یک سنگ لوزه داشته باشند، در حالی که برخی دیگر سنگهای متعدد کوچکتر دارند.

علل احتمالی سنگ لوزه عبارتند از:

• بهداشت ضعیف دندان
• لوزه های بزرگ
• مشکلات سینوس مزمن
• التهاب لوزه مزمن (لوزه های ملتهب)

علائم سنگ لوزه

اگرچه دیدن برخی از سنگهای لوزه دشوار است، اما هنوز هم می توانند علائم قابل توجهی ایجاد کنند. علائم سنگ لوزه می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بوی بد دهان
• گلو درد
• بلع مشکل
• درد گوش
• سرفه مداوم
• لوزه های متورم
• بقایای سفید یا زرد روی لوزه ها

سنگ های لوزه کوچکتر از بزرگتر متداول تر هستند، ممکن است هیچ علامتی ایجاد نکنند.

جلوگیری از سنگ لوزه

اگر سنگ لوزه دارید، ممکن است به طور مرتب اتفاق بیفتد. خوشبختانه قدم هایی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از آنها بردارید. این مراحل شامل موارد زیر است:

• تمرین بهداشت دهان و دندان خوب
• تمیز کردن باکتری ها در پشت زبان در هنگام مسواک زدن دندان ها
• توقف سیگار کشیدن
• غرغره با آب نمک
• نوشیدن مقدار زیادی آب
• برداشت سنگ لوزه

بیشتر سنگ لوزه ها بی ضرر هستند، اما بسیاری از افراد مایل به خارج کردن آنها هستند زیرا می توانند بوی بدی ببخشند یا باعث ناراحتی شوند. درمان ها از داروهای خانگی تا اقدامات پزشکی متغیر است.

درمان خانگی سنگ لوزه:

گاها سنگ لوزه به راحتی قابل دیدن است و بیمار قادر به خارج کردن آن بدون کمک پزشک می باشد. راهکارهای زیر به شما کمک می کند که در منزل از شر سنگ لوزه خلاص شوید:
• گوش پاک کن:همانطور که در ویدیو مشاهده کردید به راحتی میتوید با استفاده از یک گوش پاکن استریل، کمی به سنگ لوزه فشار بیاورید تا خارج شود. دقت داشته باشید که باید این کار به آرامی انجام گیرد زیرا بافت لوزه ها بسیار نرم و حساس می باشد.
• دهانشویه غیر الکلی: همانطور که قبلتر توضیح داده شد سنگ لوزه از تجمع ویروس ها و باکتری ها ایجاد می شود و استفاده کردن از دهانشویه های غیر الکلی می تواند باعث جلوگیری از تشکیل این سنگ ها شود. همچنین استفاده از این دهانشویه ها می تواند باعث دفع سنگ لوزه گردد.
• آب نمک: با کمک یک فنجان آب جوشیده (بگذارید کمی از حرارتش کم شود) کمی نمک بریزید و در قسمت انتهای گلو غرغره کنید.بهتر است غرغره را با شدت بیشتری انجام دهید تا به خارج شدن سنگ ها هم کمک کند.
• قاشق و چنگال شخصی: بهتر است از قاشق و چنگال جداگانه استفاده کنید.

راهکارهای پیشگری از تشکیل سنگ لوزه:

• اولین پیشنهاد ما رعایت بهداشت دهان می باشد، شستشوی دهان و مسواک زدن های منظم، کمک زیادی به کم شدن سنگ لوزه می کند.
• نکته ی بعدی نوشیدن آب است. اگر در طول روز حداقل 8 لیوان آب بنوشید، کمک بزرگی به جلوگیری از ایجاد سنگ لوزه کرده اید.
• بهتر است سیگار نکشید!
• نوشیدن آبمیوه یا سایر نوشیدنی های گازدار تاثیر زیادی بر تشکیل سنگ لوزه دارد، پس بهتر است به فکر کم کردن مصرفشان باشید.
• بهتر است از مصرف زیاد خوراکی هایی که با مواد نگهدارنده درست شده اند هم خودداری کنید.
• 2 مورد از بیماری هایی که می تواند باعث ایجاد سنگ لوزه گردد، آلرژی و سینوزیت مزمن است، بهتر است اگر علائم این بیماری ها را دارید، به فکر درمان باشید.

درمان سنگ لوزه

شست و شوی گلو

غرغره شدید با آب نمک می تواند ناراحتی در گلو را برطرف کند و ممکن است به بیرون ریختن سنگ لوزه کمک کند. آب نمک ممکن است به تغییر شیمیایی دهان نیز کمک کند. همچنین می تواند به خلاص شدن از شر سنگ لوزه بودار کمک کند. 1/2 قاشق چایخوری نمک را در 8اونس معادل دویست و پنجاه سی سی یا یک لیوان آب گرم حل کنید و غرغره کنید.

سرفه

سرفه پرانرژی می تواند به شل شدن سنگ ها کمک کند.

حذف دستی

برداشتن سنگها با وسایل سفت و سخت مانند مسواک توصیه نمی شود. لوزه های شما بافت های ظریفی هستند، بنابراین مهم است که ملایم باشید. از بین بردن دستی سنگ های لوزه می تواند خطرناک باشد و منجر به عوارضی مانند خونریزی و عفونت شود. اگر باید چیزی را امتحان کنید، به آرامی استفاده از آبسلانگ یا سواب پنبه ای انتخاب بهتری است.

در صورت بزرگ شدن سنگها یا ایجاد درد یا علائم مداوم، ممکن است روشهای جراحی جزئی توصیه شود.

لیزر لوزه

در طی این روش از لیزر برای از بین بردن حفراتی که در آن سنگ لوزه وجود دارد استفاده می شود. این روش اغلب با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود. ناراحتی و زمان بهبودی معمولاً حداقل است.

کوبلاسیون لوزه

در روش کوبلاسیون، گرما دخیل نیست. در عوض، امواج رادیویی یک محلول نمکی را به یونهای باردار تبدیل می کنند. این یون ها می توانند بافت را قطع کنند. همانند لیزرها، کوبلاسیون حفرات لوزه را کاهش می دهد اما بدون همان احساس سوزش.

تونسیلکتومی

تونسیلکتومی برداشتن جراحی لوزه ها است. این روش ممکن است با استفاده از دستگاه اسکالپل، لیزر یا کوبلاسیون انجام شود.

انجام این عمل جراحی برای سنگ لوزه بحث برانگیز است. پزشکانی که برداشتن لوزه را برای سنگ لوزه توصیه می کنند، آن را فقط در موارد شدید و مزمن استفاده می کنند و بعد از این که تمام روش های دیگر بدون موفقیت آزمایش شده اند.

آنتی بیوتیک ها

در برخی موارد، می توان از آنتی بیوتیک ها برای مدیریت سنگ های لوزه استفاده کرد. از آنها می توان برای کاهش تعداد باکتری ها که نقش مهمی در رشد سنگ های لوزه دارند استفاده کرد.

نکته منفی آنتی بیوتیک ها این است که آنها دلیل اصلی سنگ را درمان نمی کنند و عوارض جانبی احتمالی خود را به همراه دارند. همچنین نباید از آنها طولانی مدت استفاده شود، به این معنی که احتمالاً سنگ های لوزه پس از قطع مصرف آنتی بیوتیک ها برمی گردند.

عوارض سنگ لوزه

در حالی که عوارض ناشی از سنگ لوزه نادر است، اما ممکن است. یکی از جدی ترین عوارضی که ممکن است ناشی از سنگ لوزه باشد،عفونت بافتهای عمقی لوزه معروف به آبسه لوزه است.

سنگ های بزرگ لوزه می توانند بافت طبیعی لوزه را آسیب رسانده و مختل کنند. این می تواند به تورم، التهاب و عفونت قابل توجه منجر شود.

سنگهای لوزه ای که به عفونت لوزه مرتبط هستند نیز ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.

آیا سنگ های لوزه مسری هستند؟

نه، سنگ های لوزه مسری نیستند. آنها از ماده ای به نام بیوفیلم ساخته شده اند، بیوفیلم ترکیبی از باکتری ها و قارچ های دهان خود فرد است که باترکیب شیمیایی دهان شما ارتباط دارند و این مخلوط خود را به هر سطح مرطوب متصل می کند.

در مورد سنگ های لوزه، مواد درون لوزه ها سخت می شوند. یکی دیگر از بیوفیلم های رایج در دهان، پلاک دندان است. بیوفیلم ها در حفره ها و بیماری لثه نیز نقش دارند.

چشم انداز

سنگ های لوزه یک مشکل شایع است. اگرچه آنها می توانند طیف وسیعی از علائم را به وجود آورند، اما سنگ لوزه به ندرت منجر به عوارض جدی می شود.

اگر سنگ مکرر لوزه دارید، حتماً بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید و در معرض آبرسانی قرار دهید. اگر آنها به مشکل تبدیل شدند یا نگران آنها هستید، با پزشک خود صحبت کنید. با هم می توانید بهترین روش برای درمان سنگ لوزه خود و جلوگیری از موارد بعدی را تعیین کنید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع:healthline.com

وحیده درتاججراح و متخصص گوش و حلق و بینی