تشخیص و درمان استرابیسم یا انحراف چشم

استرابیسم

انحراف چشم و روش های درمان

بینایی یکی از حواس اصلی انسان‌ها است که سلامت آن اهمیت ویژه‌ای دارد؛ افراد تا سن ده‌سالگی درحال‌رشد در این حواس هستند و بد نیست که والدین اطلاعاتی در این زمینه داشته باشند تا بتوانند از سلامت چشم خود و فرزندانشان محافظت کنند. در ادامه مقاله با ما باشید تا پاسخ خود را در مورد سؤال انحراف چشم چیست؟ درمان انحراف چشم در بزرگسالان و درمان استرابیسم به چه صورت است را بگیرید.

استرابیسم یا انحراف چشم چیست؟

استرابیسم یا انحراف چشم نوعی بیماری چشم است که در آن چشم‌ها در یک راستا قرار نمی‌گیرد؛ افرادی که به این عارضه مبتلا هستند در کنترل حرکات چشم ناتوان هستند و قادر نیستند حالت طبیعی چشم را حفظ کنند. به بیانی دیگر انحراف چشم یا استرابیسم عبارت‌است‌از عدم هماهنگی حرکت چشم که در نهایت باعث غیرعادی و غیرطبیعی بودن جهات چشم می‌شود.

استرابیسم انواع مختلفی دارد که یک مدل آن به‌گونه‌ای است که یک یا هر دو چشم به سمت داخل، خارج، بالا یا پایین قرار داشته باشد؛ از طرفی نوعی از انحراف چشم که به‌صورت مخفی است استرابیسم مخفی یا هتروفوریا نامیده و استرابیسم آشکار را هتروتروپی یا تروپی می‌گویند.

انواع استرابیسم یا انحراف چشم

انواع مختلف انحراف چشم، باتوجه‌به نوع و مقدار ضعف مشخص می‌شود که در ادامه به انواع آنها اشاره می‌کنیم.

انحراف به خارج: انحراف به خارج، یکی از انواع انحراف چشم است که زمانی که فرد به‌سمت روبرو نگاه می‌کند، چشم به‌سمت خارج انحراف پیدا می‌کند. این نوع انحراف، انواع مختلفی دارد که شایع‌ترین آن حالت متناوب است که به‌صورت دائم وجود ندارد و تنها در مواقعی که فرد در حالت گرسنگی، خواب‌آلودگی و عدم توجه و... وجود دارد، به‌این عارضه دچار می‌شود.

انحراف به داخل یا ازوترپی: همان‌طورکه از نام این عارضه پیدا است، زمانی‌که فرد به‌هدف بینایی خود نگاه می‌کند، مردمک به‌سمت داخل انحراف پیدا می‌کند. ازوتروپی انواع مختلفی دارد که در هر سنی می‌تواند رخ دهد؛ ازاین‌رو پزشک معالج درمان مناسب موقعیت و سن فرد را تجویز می‌کند.

انحراف به بالا: زمانی که فرد به‌سمت هدف بینایی خود نگاه می‌کند، مردمک چشم به‌سمت بالا هدایت می‌شود. این نوع استرابیسم نسبت به دیگر انواع آن، کمتر رواج دارد.

انحراف به پایین: زمانی که فرد به سمت هدف بینایی خود نگاه می کند، چشم به‌سمت پایین هدایت می شود.

علائم شایع انحراف چشم

علائم استرابیسم نشانه‌هایی است که با دانستن آنها می‌شود به‌راحتی به داشتن یا نداشتن استرابیسم پی برد؛ ناهماهنگی بین چشم‌ها گاه تنها زمانی تشخیص داده می‌شود که فرد به یک‌جهت خاص نگاه کند. اگر نگاه کودکتان به‌صورتی است که به داخل یا خارج منحرف می‌شود و تمرکز روی اشیا ندارد، بهتر است که به یک پزشک متخصص چشم مراجعه کنید. معمولاً این مشکل در کودکان زیر 6 سال رواج بیشتری دارد که کودک به دنبال استرابیسم دچار تنبلی چشم نیز می‌شود.

علائم شایع استرابیسم در بزرگسالان شامل موارد زیر است:

• خشکی چشم
• دوبینی
• محو بودن تصویر
• احساس کشش اطراف چشم‌ها
• احساس ناراحتی
• مشکل هنگام مطالعه
• اختلال درک عمیق

و...

زمان ایجاد انحراف چشم

زمان ایجاد انحراف چشم، برای همه افراد در یک سن مشخص نیست؛ کودکان در سن 3-4 ماهگی می‌بایست بتوانند بر روی اجسام نزدیک تمرکز داشته باشند و همچنین باید چشم‌های آن‌ها در یک راستا قرار بگیرد. از طرفی در سن 6 ماهگی می‌بایست بتوانند هم بر روی اجسام نزدیک و هم دور تمرکز کنند؛ درصورتی‌که این ویژگی وجود نداشته باشد لازم است که احساس خطر کنید.

البته ایجاد لوچی چشم، همیشه از کودکی قابل تشخیص نیست و گاه در بزرگسالی با علائمی کاملاً اتفاقی بروز می‌کند. بروز ناگهانی این عارضه در بزرگسالی و کودکی می‌تواند ناشی از اختلال عصبی جدی باشد؛ در این شرایط لازم است که فوراً به پزشک مراجعه کرد و معاینات لازم را انجام داد.

چه عواملی سبب انحراف چشم می‌شود؟

طبق تحقیقات انجام شده، ایجاد استرابیسم یا انحراف چشم، می‌تواند دلایل متنوعی داشته باشد که یکی از رایج‌ترین آن‌ها وراثت است. معمولاً 30 درصد کودکان مبتلا به این عارضه از طریق وراثت به‌آن دچار شده‌اند و از بستگان آن‌ها حداقل یک نفر به استرابیسم مبتلا است. البته دلایل دیگری در به‌وجودآمدن این عارضه اثر دارد که شامل فلج مغزی، مشکلات عصبی، بیماری گریوز، سندرم داون، عیوب انکساری اصلاح نشده، تومورهای مغزی، مشکلات عصبی، سکته مغزی و هیدروسفالی می‌شود.

تشخیص استرابیسم

درمان استرابیسم مستلزم آن است که آن را تشخیص دهیم؛ تشخیص زود وبه‌هنگام در درمان اهمیت زیادی دارد، ازاین‌رو لازم است اطلاعاتی را دراین‌خصوص برای خود و عزیزان و فرزندانمان داشته باشیم. تشخیص سریع و درمان انحراف چشم می‌تواند از کاهش بینایی دائمی جلوگیری کند و فرد را به معضلات بیشتر دچار نکند.

برای تشخیص استرابیسم، معاینه چشم‌پزشک با ابزارهای پزشکی لازم است؛ حتی توصیه می‌شود که کودکان 3 ساله را تحت‌نظر پزشک قرار دهید تا با معاینه‌های لازم، عدم وجود این مشکل بررسی شود.

عوارض استرابیسم

درمان نکردن استرابیسم، می‌تواند عارضه‌های متعددی را به وجود آورد که گاه قابل‌بازگشت نیست. عدم درمان فوری می‌تواند باعث کاهش بینایی در یک‌چشم و ازدست‌رفتن دید دائمی شود؛ حتی گاهی اوقات عدم درمان استرابیسم می‌تواند به زیبایی ظاهری چشم‌ها آسیب برساند.

معاینه و درمان زودهنگام در درمان این بیماری اهمیت بسیاری دارد؛ زیرا ممکن است به‌صورت ناگهانی عارضه‌هایی به‌دنبال داشته باشد.

روش درمان انحراف چشم چیست؟

روش درمان انحراف چشم شامل دودسته می‌شود که دسته‌ای از آنها جز درمان‌های ساده و دسته‌ای دیگر که شامل جراحی می‌شود کمی پیچیده است. بسته به وضعیت بیمار، پزشک مشخص می‌کند که کدام روش می‌تواند برای وی تاثیرگذار و مناسب باشد که در ادامه به انواع درمان‌های استرابیسم می‌پردازیم.

• عینک یا لنز تماسی

این گزینه درمانی برای افرادی که دارای عیوب انکساری هستند نیز می‌تواند مناسب باشد، چرا که لنزهای اصلاحی کمک می‌کنند چشم حالت طبیعی خود را حفظ کنند.

• داروها

پماد یا قطره چشم یکی از راه‌های درمانی انحراف چشم هستند که برای عده کمی جوابگو است؛ این راه درمانی می‌تواند در کنار جراحی و یا راه‌های دیگر صورت گیرد.

• تمرینات چشمی (ارتوپتیک)

تمرینات چشمی جزو راهکارهای درمان خانگی است که اغلب بر روی نارسایی همگرایی اثر می‌گذارد؛ از این روش درمانی در کنار روش‌های دیگر استفاده می‌شود چرا که خود به‌تنهایی بر روی برخی از انحراف چشم اثر می‌گذارد.

• لنزهای منشوری

لنزهای منشوری، لنزهایی هستند که می‌توانند به چشم کمک کنند تا حالت طبیعی خود را به دست آورد. در واقع لنزهای منشوری نور وارد شده به چشم را خم و میزان چرخش را کاهش می‌دهند.

• بستن چشم

بستن چشم راهکار درمانی مناسبی برای افرادی است که هم‌زمان با انحراف چشم دارای تنبلی چشم نیز هستند؛ چرا که بهبود بینایی می‌تواند باعث کنترل ناهنجاری چشم باشد.

• جراحی ماهیچه چشم

جراحی ماهیچه چشم سبب می‌شود ماهیچه تغییر کند و چشم تراز اصلی یا وضعیت نرمال خود را به دست بیاورد؛ این جراحی به‌گونه‌ای است که با بیهوشی و بخیه انجام می‌شود و درعین‌حال جزء جراحی‌های بسیار حساس شمرده می‌شود.

درمان انحراف چشم و سلامتی

همان‌طور که به آن پرداختیم درمان انحراف چشم، راهکارهای مختلف دارد که پزشک معالج می‌بایست بهترین روش را انتخاب کند؛ هم چنین تشخیص زود و به‌هنگام سبب می‌شود وضعیت بیمار جدی‌تر نشود و با روش‌های غیرپیچیده حل شود. ناگفته نماند که رژیم غذایی، به‌خصوص مصرف ویتامین A اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به‌سلامت چشمی فرد کمک به سزایی کند؛ به‎ همین ‎خاطر اگر دارای رژیم لاغری یا چاقی هستید حتماً این مورد را با پزشک تغذیه در میان بگذارید که مواد مغذی مورد نیاز را در برنامه شما قرار دهد.

درمان خانگی انحراف چشم

درمان‌های خانگی یکی از متدهای درمان انحراف چشم است که برای دسته‌ای افراد گزینه مناسبی است اما نیاز به صبر و تداوم دارد؛ تکنیک‌هایی مانند بستن چشم‌بند، تکنیک مداد، تکنیک طناب بروک، تکنیک استوانه‌های رنگی و کارت، استفاده از دم‌نوش جینکو بیلوبا یا کهن‌دار و تمرین چرخش چشم از جمله درمان‌های خانگی در این مشکل هستند.

درمان انحراف چشم در کودکان

انحراف چشم در کودکان شیوع زیادی دارد و درصد زیادی از کودکان بدو به‌دنیاآمدن دچار این مشکل هستند. تشخیص به‌موقع می‌تواند درمان انحراف چشم در کودکان را تسریع بخشد. درمان این عارضه برای برخی از کودکان با عینک و برای برخی دیگر با جراحی انجام می‌گیرد که تشخیص آن به عهده پزشک معالج است.

ناگفته نماند ناهماهنگی چشم‌ها ریشه در مغز دارد اما امکان جراحی آن نیست چرا که این جراحی اصلاً منطقی و به جا نیست؛ به‌همین‌خاطر پزشکان تصمیم درمان انحراف چشم را با جراحی عضلات چشم که قابل‌دسترسی هستند، می‌گیرند.

عمل انحراف چشم چگونه است؟

عمل انحراف چشم در واقع ایجاد برشی کوچک در بافت پوشاننده چشم است تا پزشک امکان دسترسی به لایه‌های زیرین را پیدا کند، بدون آنکه کره چشم از محل خود خارج شود. اینکه تنها یک‌چشم یا دو چشم تحت عمل جراحی قرار گیرد کاملاً وابسته به شرایط و مشکل بیمار دارد.

این عمل جراحی به‌گونه‌ای است که بیمار بعد از چند روز می‌تواند به فعالیت‌های روزمره خود ادامه دهد؛ البته بعد از جراحی اغلب پزشک توصیه می‌کند که بیمار از لنز تماسی یا عینک استفاده کند.

از طرفی این جراحی همانند جراحی‌های دیگر دارای عوارض و خطراتی است که می‌بایست برای کاهش آنها پزشک باتجربه و متخصص را انتخاب کرد؛ ناگفته نماند که عوارض جراحی استرابیسم شامل عفونت، خونریزی و... می‌شود که قبل از عمل می‌بایست با آن‌ها آشنایی داشته باشید تا در صورت بروز، نحوه برخورد با آن را بدانید. همچنین شما می توانید با استفاده از عمل لیزیک برای درمان انحراف چشم اقدام کنید.

با توجه به نظر پزشکان:

"خطرات جراحی انحراف چشم را نمی‌توان نادیده گرفت اما در حدی هم نیست که استرس و نگرانی زیادی را در ما به وجود آورد. در واقع بهتر است برای کنترل نگرانی قبل از درمان انحراف چشم، آگاهی خود را افزایش داد وهم چنین راه‌های اصولی جراحی استرابیسم را دانست."

هزینه عمل انحراف چشم

یکی از روش‌های درمانی انحراف چشم، برای افرادی که به‌صورت شدید به آن مبتلا شده‌اند، عمل چشم است. هزینه جراحی برای افراد زیادی دارای اهمیت است که قبل از عمل درباره آن به جستجو می‌پردازند. لازم است بگوییم که هزینه این عمل درمانی به‌موارد مختلف از جمله تجربه پزشک، بیمارستان انتخاب شده، خدمات ارائه شده و... بستگی دارد.

ازاین‌رو برای اطلاع از قیمت جراحی بهتراست به پزشک موردنظر مراجعه کنید و هزینه دقیق را باتوجه‌به خدمات ارائه شده دریافت کنید.

چه انتظاراتی بعد از جراحی انحراف چشم باید داشت؟

انتظاراتی که می‌بایست بعد از جراحی انحراف چشم داشته باشید، کاملاً وابسته‌به شرایط شما و نظر پزشک دارد. قبل از جراحی به‌احتمال زیاد پزشک مشخص می‌کند که انتظارات بعد از عمل برای شما تا چه اندازه باشد. ازاین‌رو در نهایت می‌توانید آن‌ها را با نتیجه نهایی مقایسه کنید.

مراقبت‌های بعد از عمل استرابیسم

مراقبت‌های بعد از عمل، تأثیر به‌سزایی در نتیجه جراحی دارند که می‌بایست هر بیمار به‌طورکامل از آن‌ها باخبر باشد. در ادامه به مهم‌ترین مراقبت‌های بعد از عمل استرابیسم می‌پردازیم؛ اگر در آستانه انجام این جراحی درمانی هستید به تمامی نکات گفته شده توجه و عمل کنید.

• استفاده از کمپرس یخ: 24 ساعت بعد از انجام عمل، نیاز است به‌صورت مکرر از کمپرس یخ بر روی چشم جراحی شده استفاده کرد.
• پماد و قطره‌های تجویز شده: استفاده به‌موقع از پماد، قرص و قطره‌های تجویز شده کمک می‌کند روند درمانی با سرعت بیشتری پیش رود.
• نمالیدن چشم: خودداری از مالیدن چشم، از جمله مراقبت‌هایی است که بسیار حائز اهمیت است؛ بعد از عمل تا یک الی دوهفته به‌هیچ‌عنوان نباید به چشم خود فشاری را وارد کنید و یا تماسی با آن‌ها داشته باشید.
• دوش گرفتن: تا یک هفته بعد از عمل جراحی، از تماس چشم با آب خودداری کنید تا از بروز عفونت چشم جلوگیری کنید.
• فعالیت‌ها: تا دوهفته بعد از جراحی، تا جایی‌که ممکن است، بهتر است استراحت داشته باشید و از انجام کارهای سنگین، ورزش‌هایی همچون شنا و... پرهیز کنید.

خطرات جراحی انحراف چشم چیست؟

هر عمل جراحی، دارای خطرات و عارضه‌هایی است که می‌بایست قبل از انجام جراحی، آگاهی کامل را نسبت به آن‌ها داشت. این خطرات در صورتی نگران‌کننده است که پزشک متبحری را انتخاب نکنید و یا مراقبت‌های قبل و بعد از عمل را جدی نگیرید. درصورتی‌که این موارد رعایت شود، احتمال بروز خطر بسیار پایین است و جای نگرانی وجود ندارد.

جراحی عضله چشم تا چه حد موفقیت‌آمیز است؟

زمانی که پزشک جراح، تشخیص درمان از روش جراحی را دهد به‌احتمال زیاد آخرین گزینه ممکن بوده و احتمال موفقیت بستگی به موقعیت و شرایط شما دارد. مورد دیگری که در موفقیت‌آمیزبودن جراحی بسیار تأثیرگذار است، مرتبط باتجربه و مهارت پزشک است. ازاین‌رو توصیه می‌شود پزشکانی را انتخاب کنید که در این حیطه مطرح و نام‌آور باشند تا بتوانید باخیال راحت به آن‌ها اعتماد کنید.

اگر پارامترهای یک عمل موفقیت‌آمیز را رعایت کنید بی‌شک نتیجه بسیار مثبتی را دریافت خواهید کرد.

سخن پایانی

استرابیسم از جمله مشکلاتی است که در بزرگسالان و کودکان می‌تواند رخ دهد بدون آنکه سابقه خانوادگی وجود داشته باشد. تشخیص به‌موقع کمک می‌کند درمان استرابیسم تسریع داده شود و هم چنین از روش‌های ساده برای درمان استفاده شود. اگر دارای علائمی از جمله خستگی زیاد چشم‌ها، سردرد هنگام فعالیت چشم‌ها، مشکل در خواندن، تاری دید، عدم تشخیص عمق در بینایی، حساسیت به نور و چرخش زیاد هستید، حتماً به یک پزشک متخصص چشم مراجعه و چشم‌هایتان را معاینه کنید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مریم روشنی جراح و متخصص چشم

افتادگی رحم یا پرورلاپس رحم

یکی از شایع ترین بیماری های زنان، افتادگی رحم است که با افزایش سن ممکن است اتفاق می افتد. با گذشت زمان و با چند بار زایمان طبیعی، ماهیچه ها و رباط های اطراف رحم شما ضعیف می شوند. وقتی این ساختار حمایتی شروع به از کار افتادن می کند، رحم می تواند از موقعیت خود خارج شود. درمان افتادگی رحم شامل گزینه‌های جراحی و غیرجراحی بر اساس شدت افتادگی است.

افتادگی رحم چیست؟

افتادگی رحم وضعیتی است که در آن عضلات و بافت های اطراف رحم ضعیف می شوند. این امر سبب آویزان ماندن و افتادن رحم داخل واژن می شود.. این مشکل می تواند برای هر دختری هنگام تولد نیز پیش آید، اما بیشتر پس از یائسگی و در افرادی که بیش از یک زایمان طبیعی داشته اند، شایع تر است.

عضلات کف لگن که شامل ماهیچه ها، رباط ها و بافت های لگن است. این ماهیچه ها از رحم، راست روده، واژن، مثانه و سایر اندام های لگنی نگهداری کنند. افتادگی زمانی اتفاق می‌افتد که عضلات کف لگن آسیب دیده یا ضعیف شده‌اند تا جایی که دیگر نتوانند حمایت کنند. این باعث می شود که اندام های لگن شما به داخل یا خارج از واژن شما بیفتد.

افتادگی رحم می تواند خفیف یا شدید باشد، بسته به اینکه عضلات پشتیبان رحم شما چقدر ضعیف شده اند. در یک افتادگی ناقص، رحم شما ممکن است به اندازه کافی لیز خورده باشد که بخشی از واژن شما باشد. این یک توده یا برآمدگی ایجاد می کند. در موارد شدیدتر، رحم شما می تواند به اندازه ای بلغزد که از واژن شما خارج شود. به این پرولاپس کامل می گویند.

مراحل پرولاپس یا افتادگی رحم

پزشک ممکن است از سیستمی برای طبقه بندی افتادگی رحم استفاده کند. مراحل افتادگی رحم عبارتند از:

مرحله اول: رحم شما به قسمت بالایی واژن می ریزد.
مرحله دوم: رحم شما به قسمت پایین واژن می افتد.
مرحله سوم: رحم شما از واژن بیرون زده است.
مرحله چهارم: تمام رحم شما خارج از واژن شما می لغزد.

چه کسانی دچار افتادگی رحم می شوند؟

افتادگی رحم بیشتر در افرادی اتفاق می افتد که:

• یک یا چند زایمان طبیعی داشته اند.
• خانم ها به سن یائسگی رسیده اند.
• سابقه افتادگی رحم داشته باشند
• قبلاً جراحی های لگن داشته اند.

یائسگی زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌های شما تولید هورمون‌هایی را که دوره قاعدگی ماهانه شما را تنظیم می‌کنند متوقف می‌کنند. یکی از این هورمون ها استروژن است. این هورمون خاص به قوی نگه داشتن عضلات لگن شما کمک می کند. بدون آن، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پرولاپس هستید.

چه عواملی سبب افتادگی رحم می شوند؟

رحم در داخل لگن توسط گروهی از ماهیچه ها و رباط ها (عضلات کف لگن) در جای خود نگه داشته می شود. وقتی این ساختارها ضعیف می شوند، نمی توانند رحم شما را در موقعیت خود نگه دارند و شروع به افتادگی می کند.

عوامل متعددی می توانند در ضعیف شدن عضلات لگن نقش داشته باشند، از جمله:

• از دست دادن تون عضلانی در نتیجه یائسگی.
• بارداری.
• زایمان واژینال، به خصوص اگر نوزادان زیادی یا نوزادان بزرگ (بیش از 9 پوند) داشته باشید..
• سرفه یا زور زدن مزمن.
• یبوست مزمن.
• بارها و بارها بلند کردن سنگین.

درمان افتادگی رحم

گزینه های جراحی و غیرجراحی برای درمان افتادگی رحم وجود دارد. ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما مسیر درمانی شما را بر اساس شدت افتادگی، سلامت عمومی، سن و اینکه آیا در آینده فرزند می‌خواهید یا نه انتخاب می‌کند. درمان به طور کلی برای اکثر افراد موثر است. گزینه های درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:

روش های درمانی غیر جراحی

روش های غیر جراحی برای درمان افتادگی رحم به شرح زیر است:

ورزش

تمرینات ویژه ای که تمرینات کگل نامیده می شوند، می توانند به تقویت عضلات کف لگن کمک کنند. این ممکن است تنها درمان مورد نیاز در موارد خفیف افتادگی رحم باشد. برای انجام تمرینات کگل، ماهیچه های لگن خود را به گونه ای سفت کنید که انگار می خواهید ادرار را نگه دارید. ماهیچه ها را برای چند ثانیه سفت نگه دارید و سپس رها کنید. 10 بار تکرار کنید. می توانید این تمرینات را در هر مکان و در هر زمان (حداکثر چهار بار در روز) انجام دهید.

پساری واژن

پساری وسیله ای لاستیکی یا پلاستیکی به شکل دونات است که در اطراف یا زیر قسمت تحتانی رحم شما (دهانه رحم) قرار می گیرد. این دستگاه به نگه داشتن رحم و نگه داشتن آن در جای خود کمک می کند. یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی پساری را که باید مرتباً تمیز شود و قبل از رابطه جنسی خارج شود، قرار داده و وارد می کند.

رژیم غذایی و سبک زندگی

تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی شما ممکن است در تسکین علائمی مانند یبوست مفید باشد. افزایش مصرف آب و فیبر ممکن است دفعات دفع مدفوع را کاهش دهد. حفظ وزن مناسب برای تیپ بدنی شما فشار کمتری بر عضلات لگن شما هنگام ایستادن یا راه رفتن وارد می‌کند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: اعظم موسوی، متخصص زنان و زایمان فوق تخصص آنکولوژی

تحلیل رفتگی لثه چرا اتفاق می افتد؟

جراحی لثه تحلیل رفته چگونه است؟

جراحی لثه تحلیل رفته یکی از درمان‌های رایجی است که برای افرادی که دچار مشکلات و بیماری‌های لثه هستند، صورت می‌گیرد. لثه به دلایل مختلفی تحلیل می‌رود. این دلایل شامل مسواک نزدن یا مسواک زدن نادرست، رعایت نکردن بهداشت دهان و بیماری‌های لثه است. پس از تحلیل لثه مشکلاتی مانند نمایان شدن ریشه دندان برای فرد به وجود می‌آید.

در طی درمان لثه تحلیل رفته، ریشه‌های نمایان شده پوشانده شده تا در مقابل پوسیدگی از آ‌ن‌ها محافظت شود. همچنین حساسیت‌های دندانی فرد کاهش یافته و لبخند آن اصلاح می‌شود. جراحی تحلیل لثه چه با هدف زیبایی و چه بهبود شرایط دندان‌ها صورت گیرد، می‌تواند مزایای زیادی برای فرد به همراه داشته باشد. ابتدا باید ببینیم آیا آیا لثه تحلیل رفته ترمیم می‌شود یا خیر؟

لثه تحلیل رفته چگونه است؟

زمانی که لثه تحلیل می‌رود، معمولا برخی از دندان‌ها بلنندتر دیده می‌شوند و ناهماهنگی‌هایی در میان آن‌ها به وجود می‌آید. گاهی اوقات نیز فرد با مشکلاتی مانند حساسیت زیاد به گرما و سرما روبرو می‌شود، که این موارد نیز از علائم و نشانه‌های تحلیل لثه هستند. در این وضعیت تحلیل لثه آغاز شده و با نمایان شدن ریشه‌ دندان‌ها این حساسیت ایجاد شده است.

پس از تحلیل لثه باکتری‌ها در محل ایجاد آن جمع شده و با بافت و استخوان دندان آسیب‌های جدی وارد می‌کنند. در این شرایط ممکن است دندان لق شده یا مجبور به کشیدن آن شوید. موارد مختلفی مانند رعایت نکات بهداشتی، نوشیدن آب و رژیم غذایی سالم از بروز این مشکل جلوگیری می‌کنند. اما در صورت بروز آن مجبور به درمان تحلیل رفتن لثه با کمک جراحی هستید.

فیلم لثه تحلیل رفته

مهم‌ترین علت‌های لثه تحلیل رفته

علت‌های مختلفی در افراد وجود دارند که باعث بروز این مشکل می‌شوند. شایع‌ترین دلایل در ادامه ذکر شده‌اند.

عفونت و بیماری‌های لثه

یکی از مهم‌ترین و شایع‌ترین علت‌هایی که باعث تحلیل لثه می‌شود، بیماری‌های لثه است. بیماری لثه خود به دلایل مختلفی مانند مشکلات ژنتیکی، تغییرات هورمونی، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان، بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و … اتفاق می‌افتد. با این مشکلات احتمال بروز عفونت لثه بالا رفته و تحلیل لثه اتفاق می‌افتد.

مصرف دخانیات

یکی دیگر از مواردی که باعث بروز این مشکل شده و فرد به جراحی لثه تحلیل رفته نیاز پیدا می‌کند، مصرف سیگار است. بر اساس تحقیقات افرادی که سیگار می‌کشند، چهار برابر بیشتر در معرض ابتلا به مشکل تحلیل لثه هستند.

ایجاد فشار بر دندان‌ها

از دیگر عوامل تأثیر گذار بر بروز این مشکل ایجاد فشار زیاد بر دندان‌ها است. این فشار ممکن است بر اثر مسواک زدن نادرست یا مشکلاتی مانند دندان قروچه ایجاد شده باشد. برخی از بیماری‌های شایع و اختلال‌های بایت نیز تأثیر بسیار زیادی بر تحلیل رفتن لثه دارند.

از کجا بفهمیم لثه تحلیل رفته؟

اگر در مراحل ابتدایی متوجه این مشکل در لثه خود شوید، بهتر می‌توانید آن را درمان کرده و از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کنید. نشانه‌های مختلفی برای تحلیل لثه وجود دارد که هنگام مشاهده آدن‌ها باید به دندانپزشک مراجعه کنید. در این شرایط دندانپزشک شرایط لثه و دهان و دندان شما را بررسی می‌کند و از بروز مشکل اطمینان حاصل می‌کند. مهم‌ترین نشانه‌های تحلیل لثه به صورت زیر هستند.

• قرمز شدن لثه‌ها
• لق شدن دندان‌ها
• ایجاد بوی بد دهان
• کاهش اندازه لثه‌ها
• نامرتب شدن دندان‌ها
• نمایان شدن ریشه دندان‌ها
• احساس درد در لثه‌ها
• خونریزی لثه و دندان مخصوصا هنگام مسواک زدن و استفاده از نخ دندان

با مشاهده این علائم باید هرچه سریع‌تر به دندانپزشک مراجعه کرده و از آسیب‌های جدی تر جلوگیری کنید. جالب است بدانید بیشتری مشکلات پیش آمده برای دندان‌ها در سن بزرگسالی در نتیجه تحلیل لثه به وجود می‌آیند. پس از از بین رفتن بافت لثه، ریشه‌های دندان نیز آسیب دیده و سست می‌شوند. در نتیجه فرد دندان‌های خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل برای جلوگیری از این مشکلات جراحی تحلیل لثه انجام می‌شود.

آیا لثه تحلیل رفته ترمیم می‌شود؟

بله این مشکل قابل درمان است و دندانپزشک می‌تواند با روش‌های مختلف آن را درمان کند.

درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی

در اولین مرحله باید علت تحلیل لثه تشخیص داده شود. اگر این مشکل به دلیل تجمع جرم‌ها بر روی دندان‌ها باشد، دندانپزشک برای شما جرم گیری انجام می‌دهد تا هم جرم از بین رفته و هم از بیماری‌های لثه و در نهایت تحلیل لثه جدی‌تر جلوگیری شود. به این صورت جرم و پلاک از روی دندان پاک شده و لثه‌ها التیام می‌یابند.

گاهی اوقات افراد برای درمان لثه تحلیل رفته بدون جراحی از روش‌های خانگی استفاده می‌کنند. در این شرایط می‌توان از نمک دریا، روغن کنجد، چای بابونه، روغن درخت چای، روغن نارگیل و صمغ برای شستشوی لثه و دندان‌ها استفاده نمود.

درمان تحلیل لثه با جراحی

اما اگر مشکل جدی‌تر باشد و تحلیل لثه بیشتر اتفاق افتاده باشد، جراحی لثه تحلیل رفته انجام می‌شود. این نوع جراحی نه تنها ناحیه زخم را ترمیم و بازسازی می‌کند، بلکه از بروز مشکلاتی مانند عفونت نیز جلوگیری می‌کند. بافت از نقاط دیگر برداشته شده و بر روی بخش‌هایی که دچار تحلیل شده قرار می‌گیرد. با این کار ریشه‌های نمایان شده پوشانده شده و از دندان‌ها محافظت می‌شود.

اگر تحلیل لثه به علت از بین رفتن بافت استخوان به وجود آمده باشد، جراح باید عمل پیوند استخوان برای بیمار انجام دهد. در این حالت قسمتی از بافت استخوان از قسمت‌های دیگر بدن برداشته شده و در قسمت موردنظر کاشته می‌شود.

جراحی تحلیل لثه چگونه انجام می‌شود؟

برای انجام عمل تحلیل لثه، ابتدا از منابع مختلفی مانند کام یا سقف دهان، بافت موردنیاز تأمین می‌شود. برای این کار پس از انجام بی حسی در محل موردنظر، پیوند را برداشته و زخم را با نخ‌های مخصوصی که بسیار باریک هستند، می‌بندد. این کار حتما باید توسط متخصص لثه یا دندانپزشک کاملا با تجربه و آموزش دیده انجام شود.

در جراحی تحلیل لثه تزریق آرام بخش برای کاهش درد و التهاب صورت می‌گیرد. برای انجام این جراحی حتما با همراه به مطب دندانپزشک یا جراح مراجعه کنید، زیرا پس از اتمام عمل ممکن است حالت خواب آلودگی داشته باشید. اگر قصد انجام جراحی دارید می‌توانید با مشاهده فیلم جراحی لثه تحلیل رفته با جزئیات کامل این روش درمان آشنا شده و برای انجام عمل جراحی تصمیم بگیرید.

انواع پیوند لثه در جراحی تحلیل لثه

پیوند لثه به دلایل مختلفی انجام می‌شود. برخی از افراد به دلیل بروز مشکلات گفته شده نیازمند انجام پیوند هستند، اما در برخی از موارد فرد برای زیباتر شدن دندان‌ها و ایجاد لبخندی زیباتر، اقدام به این کار می‌کند. با پیوند لثه می‌توانید به اعتماد به نفس بالایی برسید. در هر جراحی می‌توان از سه نوع پیوند متفاوت استفاده کرد.

پیوند بافت همبند

متداول‌ترین روشی که برای جراحی لثه تحلیل رفته استفاده می‌شود، پیوند بافت همبند لثه است. در این روش به صورت همزمان یک یا چند ناحیه تحلیل رفته درمان می‌شود. بافت موردنیاز در این روش از سقف دهان برداشته می‌شود و پس از کاشت رشد می‌کند. در این روش ابتدا پوست نازکی از سقف دهان برداشته شده و بافت از زیر آن خارج می‌شود.

پیوند لثه آزاد یا بافت سطحی و همبند با یکدیگر

این روش مشابه با روش قبلی است با این تفاوت که بافت موردنیاز به طور مستقیم از سقف دهان برداشته می‌شود. اگر فرد دارای بافت لثه بسیار نازک باشد، از این روش برای درمان استفاده می‌شود.

پیوند پدیکل

در این روش پیوند بافت موردنیاز از بافت‌های نزدیک دندان برداشته می‌شود. معمولا افرادی که بافت لثه کافی داشته باشند، می‌توانند از این روش برای پیوند و جراحی لثه تحلیل رفته استفاده کنند.

مراقبت‌های لازم پس از جراحی لثه تحلیل رفته

پس از انجام عمل جراحی بهتر است نکات و مراقبت‌های لازم را در نظر داشته باشید تا بهترین نتیجه از عمل پیوند حاصل شود. مهم‌ترین نکات مراقبتی به صورت زیر هستند:

• بیمار به مدت 24 ساعت پس از انجام عمل به استراحت بپردازد.
• در هنگام دراز کشیدن سر و گردن خود را بالاتر نگه دارد.
• از خوردن غذاهای سفت پرهیز کنید.
• در صورتی که از سقف دهان بافت برداشته شده، از محافظ تا زمان التیام زخم آن استفاده شود.
• نکات بهداشتی را پس از انجام جراحی رعایت کنید.
• پس از درمان تحلیل رفتن لثه رژیم غذایی سالم داشته باشد.
• از خمیر دندان حاوی فلوراید و نخ دندان استفاده کنید.
• به صورت مستقیم جرم گیری انجام داده و برای بررسی شرایط خود به دندانپزشک مراجعه کنید.

عمل تحلیل لثه تا چه میزان موفقیت آمیز است؟

موارد زیادی در این زمینه تأثیرگذار هستند. ابتدا باید شرایط لثه شما توسط دندانپزشک بررسی شود. اگر عمل جراحی به درستی و با روش مناسب انجام شود عمل می‌تواند موفقیت آمیز باشد. در کنار آن فرد باید نکات مهم و مراقبت‌های لازم پس از جراحی را نیز رعایت کند. در این صورت عمل موفقیت آمیز است و نتایج خوبی به همراه خواهد داشت.

از دیگر موارد بسیار مهم نوع عارضه‌ای است که برای لثه پیش آمده و باعث بروز این مشکل شده است. اگر تحلیل به میزان کم باشد و بافت میان دندان‌ها در شرایط سالم‌تری باشد، شانس موفقیت بسیار بالاست.

عوارض جراحی پیوند لثه

همان‌طور که گفته شد این عمل با میزان موفقیت بالایی همراه است. اما گاهی اوقات ممکن است مشکلاتی نیز به وجود آمده و عوارضی برای فرد به دنبال داشته باشد. مهم‌ترین عوارض به صورت زیر هستند:

ورم شدید

از آنجایی که در سطح داخلی دندان‌ها هیچ رگ خونی وجود ندارد، خونرسانی و زنده ماندن بافت با کمک استخوان‌های اطراف انجام می‌شود. اگر این حمایت به خوبی انجام نشود، بافت دچار مشکل شده، ممکن است بخیه‌ها شل شده و ورم شدید ایجاد شود.

بروز عفونت در لثه

این جراحی نیز همانند تمام جراحی‌های انجام شده می‌تواند در معرض ابتلا به عفونت باشد. بروز عفونت، باعث ایجاد تأخیر در بهبود زخم‌ها می‌شود. دهان نیز به صورت مرتب در معرض باکتری‌ها قرار دارد، به همین دلیل عفونت در آن‌ها بسیار مهم است. استفاده از دهانشویه‌های آنتی باکتریال در این زمینه کمک کننده هستند.

ناهمواری در محل برداشتن بافت

بافت از قسمت‌های مختلفی در دهان قابل برداشت است. گاهی اوقات پس از بهبود این زخم‌ها ناهمواری‌هایی درون دهان به وجود می‌آید. برخی از افراد از ژینژیووپلاستی برای بهبود این شرایط استفاده می‌کنند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: کلینیک دندانپزشکی ایده آل

خشکی گلو به خشک شدن غشاهای مخاطی حنجره اشاره دارد و ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. عملکرد اصلی حنجره محافظت از مجاری تنفسی است، زیرا حنجره برای جلوگیری از ورود غذا و مواد خارجی به ریه ها بسته می شود و ممکن است در تلاش برای دفع این مواد خارجی، سرفه ایجاد شود. عملکرد حنجره نیز شامل کنترل تهویه و تولید صدا است. اما سوال اینجاست که علت خشکی گلو چیست؟ به منظور آشنایی بیشتر با علل و درمان خشکی گلو تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.

چه زمانی خشکی گلو خطرناک است؟

خشکی گلو اغلب با وجود بیماری های جزئی همراه است و می توان آن را با روش های ساده درمان کرد. البته شایان ذکر است که در صورت تداوم گرفتگی صدا یا خشکی گلو بیش از یک هفته، بیمار باید به پزشک خود مراجعه کند. در صورت بروز هر یک از علائم زیر مرتبط با خشکی دهان و گلو، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• مشکل در بلع یا تنفس
• خس خس سینه هنگام نفس کشیدن
• تب
• سرفه همراه با خون
• زخم در گلو
• وجود درد قفسه سینه
• یک توده در گردن

علت خشکی گلو چیست؟

دلایل متعددی برای خشکی گلو وجود دارد که مهترین آن ها عبارتند از:

• کم آبی عمومی
• تنفس دهانی به ویژه در هنگام خواب
• آلرژی
• رفلاکس اسید معده
• سرطان حنجره
• ناشی از داروها

خشکی گلو ناشی از کم آبی عمومی

یکی از دلایل خشک شدن گلو و احساس تشنگی، کم آبی بدن است. کم آبی چه به دلیل مصرف ناکافی مایعات باشد، چه به دلیل از دست دادن مایعات به دلایل خاصی مانند دیابت، اسهال شدید، یا عرق کردن در حین ورزش می تواند سبب خشکی دهان شود.

علائم کم آبی بدن عبارتند از:

• خشکی گلو
• افزایش تشنگی
• ادرار تیره، ادرار کمتر از حد طبیعی.
• خسته
• سرگیجه

بنابراین، کم آبی باید درمان شود و همیشه از نوشیدن مقادیر کافی مایعات اطمینان حاصل کنید.البته شایان ذکر است که محیط خشک نیز یکی از دیگر دلایل خشکی است که می تواند نتیجه زندگی در یک محیط خشک مانند محیط بیابانی یا استفاده از بخاری برای گرمایش باشد.

بیشتر بخوانید: سینوزیت چیست و چه علائمی دارد؟

خشکی گلو ناشی از تنفس دهانی (در هنگام خواب)

علت خشکی گلو در خواب ناشی از تنفس از راه دهان در هنگام خواب است که معمولا با بوی بد دهان، خستگی عمومی و خروپف همراه است. هنگامی که دهان هنگام خواب باز می ماند، هوا بزاق تولید شده را خشک می کند تا دهان را مرطوب نگه دارد و در نتیجه، گلو و دهان ممکن است پس از بیدار شدن احساس خشکی کنند.

تنفس دهانی ممکن است با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی همراه باشد. شایان ذکر است که اگر تنفس دهانی مزمن باشد، ممکن است نشان دهنده وضعیت جدی تری مانند بزرگ شدن لوزه ها و پولیپ یا حساسیت مزمن باشد. در موارد شدید و مزمن، علت تنفس از راه دهان در شب ممکن است به دلیل دوره‌های آپنه خواب باشد، بنابراین بیمار ممکن است نیاز به جراحی خواب داشته باشد.

آلرژی و خشکی گلو

یکی از دلایل خشکی بزاق، آلرژی است که واکنش غیرطبیعی و بیش از حد بدن نسبت به موادی است که ممکن است آن را مضر بداند اما مضر نیستند. علل آلرژی از فردی به فرد دیگر متفاوت است و علائم معمولاً از سرفه، احتقان ملتحمه، خارش پوست، دهان یا چشم ها، خشکی گلو و زبان یا علائم دیگر متغیر خواهد بود.

خشکی گلو ناشی از رفلاکس اسید معده

یکی از علل خشکی گلو نیز رفلاکس اسید معده است، زیرا رفلاکس اسید معده باعث مشکل در بلع، سرفه خشک، خشن شدن صدا، آروغ زدن و خشکی گلو می شود. یکی از بارزترین بیماری‌های رفلاکس اسید معده به مری یا GERD است. رفلاکس معده باید با داروهای مناسب همراه با کنترل وزن، پرهیز از سیگار و رعایت رژیم غذایی مناسب درمان شود.

خشکی گلو ناشی از سرطان حنجره

سرطان حنجره یکی از علل خشکی است، اما معاینه پزشکی به ندرت وجود سرطان حنجره را در بیماران مبتلا به خشکی گلو نشان می دهد. با وجود آن، تداوم علائم برای مدت طولانی نیاز به مراجعه به پزشک دارد.

خشکی گلو ناشی از داروها

بسیاری از داروها باعث ایجاد یا تشدید خشکی گلو می شوند، از جمله:

• داروهای فشار
• داروهای مسکن
• داروهای ضد افسردگی
• دیورتیک ها
• آنتی هیستامین ها

شایان ذکر است که خشکی گلو ناشی از داروها موقتی بوده و آزاردهنده نیست.

از عوامل مستعد کننده خشکی گلو

از دیگر دلایل و عواملی که بروز خشکی در گلو را افزایش می دهد، عبارتند از:

• سیگار کشیدن
• مصرف مواد مخدر وروانگردان
• عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
• انجام ورزش
• ابتلا به ویروس کرونا

علائم خشکی گلو

علائم زیادی در ارتباط با خشکی بزاق و خشکی گلو و حنجره وجود دارد که با توجه به علت و جزئیات زیر متفاوت است:

• علائم مرتبط با خشکی گلو همراه با عفونت تنفسی: سرفه، مشکل در تنفس، گرفتگی صدا، لکه های سفید در اطراف زبان یا گلو، و گلودرد.
• علائم مرتبط با خشکی بزاق همراه با مشکلات گوارشی: مشکل در بلع، سوزش سر دل و استفراغ.
• سایر علائم: بدن درد، تاری دید، تورم غدد لنفاوی، خستگی عمومی، تب و لرز، فشار خون پایین و ضعف عضلانی.

آیا خشکی گلو از علائم کرونا است؟

خشکی گلو و بزاق از شایع ترین علائم کرونا هستند، زیرا ویروس کرونای نوظهور ابتدا گلو را آلوده می کند و باعث احساس خشکی می شود. گلودرد که 2 تا 7 روز پس از ابتلا به ویروس ایجاد می شود. این خشکی حدود 3-4 روز طول می کشد و با مشکل خفیف در تنفس همراه است، سپس وارد نای و ریه می شود و باعث ذات الریه می شود.

بیشتر بخوانید: جراحی خواب؛ درمان قطعی آپنه خواب

خشکی گلو چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک ممکن است در مورد علائم مرتبط با خشکی دهان، مدت و سابقه علائم بیماری سوالاتی مطرح کرده و سوابق بیمار را بررسی کند. به طور کلی، مهمترین روش های تشخیص عبارتند از:

• معاینه فیزیکی
• آزمایشات خون
• نمونه برداری
• آندوسکوپی
• یک آزمایش تشخیصی سریع، مانند آزمایش جریان جانبی، برای بیماری‌های عفونی احتمالی

روش های درمان خشکی گلو

اکثر خشکی ها موقت و گذارا هستند و می توان آن ها را با روش های خانگی یا با دارو درمان کرد که به شرح زیر است:

درمان خانگی خشکی گلو

از جمله روش هایی که به عنوان درمان برای خشک کردن معده خالی در خانه استفاده می شود موارد زیر است:

1. غرغره دهان با آب نمک:نمک یک ماده استریل است که می تواند از رشد برخی از میکروب های بیماری زا جلوگیری کند. شما با خیال راحت می توانید از آن برای شستشوی دهان و گلو برای رفع خشکی و سوزش استفاده کنید. غرغره خوراکی با آب نمک دو بار در روز می تواند خشکی کمک کند.
2. نوشیدن نوشیدنی های گرم با عسل:عسل خاصیت ضدعفونی کنندگی و تسکین دهنده طبیعی دارد، بنابراین مصرف گیاهان گرم همراه با عسل می تواند سوزش و خشکی گلو را برطرف کرده و خشکی گلو را درمان کند.
3. مایعات زیاد بنوشید:خشکی گلو ممکن است نشانه کم آبی بدن باشد، بنابراین برای درمان خشکی گلو صرف نظر از سرد یا گرم بودن مایعات زیاد مهم است.
4. هوا را مرطوب کنید:هوای خشک اغلب در اتاق های بسته به دلیل استفاده از بخاری رخ می دهد. هوای خشک می تواند گلو را تحریک کند. هوای مرطوب و گرم یک درمان مهم برای خشکی به خصوص در هنگام خواب است. توصیه می شود از مرطوب کننده های برقی استفاده کنید یا به سادگی آن را با بخار یک کوزه آب جایگزین کنید.

درمان خشکی گلو با دارو

درمان دارویی با توجه به علت اصلی خشکی گلو و با توجه به علائم مرتبط با آن متفاوت است:

• در صورتی که علت خشکی گلو آلرژی باشد، گزینه های درمانی پیشنهادی آنتی هیستامین ها، ضد احتقان ها و غیره است.
• در صورتی که علت خشکی گلو رفلاکس اسید باشد، این مشکل را می توان با آنتی اسیدها درمان کرد و مهارکننده های پمپ پروتون از جمله داروهای پیشنهادی برای درمان رفلاکس معده به مری هستند که معمولاً با خشکی گلو همراه است.
• پزشک ممکن است در مورد گلودرد استرپتوکوکی یا لوزه های باکتریایی آنتی بیوتیک و برخی خلط آورها و رقیق کننده های خلط را برای درمان خشکی گلو و خلط تجویز کند.
• پزشک ممکن است مسکن های بدون نسخه مانند پاراستامول یا ایبوپروفن را برای رهایی از گلودرد و بدن درد تجویز کند.

لازم به ذکر است که در صورت تداوم علائم بیش از یک تا دو هفته، مراجعه به پزشک ضروری است.

پیشگیری از خشکی گلو

رعایت برخی نکات و توصیه ها بسیار مهم به رفع خشکی گلو و خشکی بزاق کمک می کند که عبارتند از:

• مراقب مصرف مقدار کافی مایعات باشید: می توانید آب و آب میوه های طبیعی بنوشید، در عین حال از مایعات حاوی کافئین خودداری کنید، زیرا به دلیل اثر ادرارآوری که دارند باعث کم آبی بدن می شوند.
• از سیگار کشیدن خودداری کنید.
• در صورت تداوم علائم برای درمان علت به پزشک مراجعه کنید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: کیان احمدی متخصص گوش، حلق و بینی

پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی به توده خاکستری و گاهاً بی رنگ داخل بینی اطلاق می شود که معمولا از مخاط سینوس ها یا از خود بینی منشأ می گیرد، در این مقاله دکتر بشارتی زاده در رابطه با این موضوع توضیحاتی را مطرح می نمایند.

پولیپ بینی چیست و چه علائمی دارد؟

برای ایجاد شدن این عارضه علل مشخصی وجود ندارد ولی التهابات و عفونت های مزمن می تواند موجب پیدایش پولیپ بینی شود. معمولا پولیپ به دلیل آلرژی بینی ایجاد می شود که امکان دارد با حساسیت هایی همچون آسم یا حساسیت پوستی همراه باشد.

آتل یا اسپلینت چیست

آتل یا اسپلینت Splint وسیله ای است که اندام را در آن قرار می دهند تا آن را محافظت کرده و یک یا چند مفصل را بیحرکت کند.

هدف استفاده از آتل یا اسپلینت چیست

از آتل یا اسپلینت در موارد زیر استفاده می شود

• برای بیحرکت کردن موقت محل شکستگی یا دررفتگی اندام. موقتا از محل حادثه تا رساندن بیمار به اولین مرکز درمانی یا موقتا از زمان رسیدن بیمار به اورژانس تا زمان انجام درمان قطعی به توسط پزشک

• برای درمان قطعی شکستگی یا پیچ خوردگی یا دررفتگی

• برای بیحرکت کردن استخوان یا مفصل بعد از عمل جراحی

آتل یا اسپلینت با بیحرکت کردن استخوان و مفصل موجب کاهش درد اندام بعد از آسیب شده و مانع از ایجاد آسیب بیشتر در اندام به علت حرکت استخوان های شکسته شده می شود.

آتل ها دو نوع هستند

• از جنس پلاستیک یا فلز و از قبل آماده شده به شکل اندامی که باید برای آن بکار رود

• از جنس گچ یا فایبرگلاس که به توسط پزشک یا دیگر پرسنل درمانی به شکل اندام مورد نظر ساخته می شود

انواع آتل کدامند

آتل ها انواع متفاوتی دارند که هر کدام برای یک قسمت از دست یا پا بکار برده می شوند. انواع آتل یا اسپلینت ها عبارتند از

آتل بلند اندام فوقانی: از زیر بغل شروع شده و تا کف دست پایین میاید. بصورت یک زاویه قائمه بوده بطوریکه آرنج بیمار را در حالت 90 درجه نگه می دارد.

آتل کوتاه اندام فوقانی: از آرنج تا نوک انگشتان دست ادامه میابد. در سطح قدامی ساعد و کف دست قرار می گیرد بطوریکه در ناحیه دست کف آن را میپوشاند.

آلنار گاتر: از آرنج تا نوک انگشت دست قرار می گیرد ولی مانند یک ناودان در ساعد در طرف استخوان النار و در کف دست در طرف انگشت کوچک دست قرار می گیرد.

آتل انگشت: معمولا از یک نوار آلومینیمی درست می شود که در تمام طول یک انگشت دست قرار می گیرد

آتل بلند اندام تحتانی: از مفصل ران تا کف پا پیش میرود. در پشت ران و ساق و در کف پا قرار دارد. طوری تهیه می شود که مچ پا را در یک زاویه 90 درجه نگه دارد.

آتل کوتاه اندام تحتانی: از زانو تا کف پا پیش میرود. در پشت ساق و کف پا است و طوری تهیه می شود که مفصل مچ پا را در یک زاویه 90 درجه نگه دارد.

آتل یا اسپلینت چگونه درست می شود

در مواردی که آتل از گچ یا فایبرگلاس درست می شود ابتدا بیمار مینشیند یا دراز میکشد. پزشک یا پرسنل درمانی گچ یا فایبرگلاس نواری را باز کرده و در طولی که مورد نظرش است آن را چند بار روی خودش تا میزند تا چند لایه از نوار گچ یا فایبرگلاس بر روی هم قرار گیرد.

پس از خیس کردن این نوارها در آب و گرفتن آب اضافه، آن را در لایه ای از نوارهای پنبه ای قرار می دهد. چیزی را که بدین ترتیب بدست آمده آتل مینامند.

سپس مفاصل اندام مورد نظر را در زاوایای مناسب قرار داده و آتل را که درست کرده اند در کنار اندام گذاشته و آن را به شکل اندام فرم داده و به توسط باند پارچه ای یا باند کشی آن را در کنار اندام نگه می دارند. چند دقیقه صبر می کنند تا آتل سفت و محکم شود. آتل آماده شده است.

مراحل تهیه یک آتل گچی که با باند به ساق بسته می شود

اندام چه مدت باید در آتل بماند

بسته به موردی که آتل برای آن گرفته می شود مدت نگهداری از آن متفاوت است. در موارد اورانس این مدت چند ساعت تا چند روز است ودر موارد بعد از جراحی ممکن است به چند هفته برسد.

تفاوت اسپلینت و بریس چیست

بریس ها Brace که گاهی به آنها ارتوز Orthosisهم می گویند وسایلی هستند که از آنها برای بیحرکت کردن یک مفصل و یا مهار بعضی حرکات مفصل و اجازه دادن به حرکات دیگر استفاده می شود. بریس ها را از پلاستیک های محکم می سازند ولی گاهی اوقات اجزای فلزی و یا پارچه ای هم در آنها بکار برده می شود.

شکل ظاهری بریس ها بسیار شبیه آتل یا اسپلینت های آماده و از پیش تهیه شده است. تفاوت بریس و اسپلینت ها بیشتر در مورد استفاده آنها است.

از آتل یا اسپلینت در موارد اورژانس و برای بیحرکت کردن اندام آسیب دیده و یا بعد از عمل جراحی استفاده می شود. پس طول مدت استفاده از اسپلینت کوتاه بوده و یک ابزار موقتی است در حالیکه بریس ها به عنوان یک وسیله درمانی و برای مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار می گیرند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: مهرداد منصوری متخصص ارتوپدی

دست نوشته های امداد و نجات نگارنده در هلال احمر

امداد و نجات مصدومان حادثه بدون افزایش آسیب احتمالی به مصدوم یکی از اصول مهم امداد و نجات در بکاربست فوریت های پزشکی است.حادثه هیچ وقت خبر نمی کند ولی آمادگی مقابله با آن الزامی است. حال شما با 8 روش صحیح و مهم حمل مصدوم آشنا خواهید شد.

عدم شناسایی روش های حمل مصدوم های یک حادثه به صورت صحیح ممکن است باعث بروز خطرات و آسیب های بسیار شدیدتری برای افراد شود.

در مبحث کمک های اولیه تا قبل از رسیدن تیم اورژانس به محل حادثه گاهی لازم است که مصدوم ها را از محیط دور کنیم تا از عوامل آسیب زننده بیشتر مثل انفجار خودروی تصادف کرده جلوگیری کنیم.

در این مقاله ما شما را با روش های درست انجام این کار آشنا خواهیم کرد و اصول صحیح حمل اشخاص آسیب دیده را همراه با نکات ایمنی مطرح می کنیم.

همراه ما باشید تا در شرایط حساس بروز یک اتفاق ناخوشایند بتوانید به هم نوعانتان کمک کنید.

???? شرایط حمل مصدوم

بهتر است که کمک های اولیه در محل حادثه به مصدوم ارائه شود؛
اما اگر این شرایط وجود نداشت باید انتقال اضطراری صورت گیرد؛
زیرا ممکن است خطر فوری برای بیمار یا امدادگر وجود داشته باشد.

خطراتی مانند:

• احتمال وجود مواد منفجره
• خطر آتش سوزی
• تصادفات جاده ای
• غرق شدگی ها
  و…

قبل از تصمیم گیری در مورد حمل و نقل، بیمار را تا حد ممکن ثابت نگه دارید.

از باز بودن راه های تنفسی بیمار اطمینان داشته باشید.

سعی کنید که به کمک یک نفر دیگر مصدوم را حمل کنید؛
اما به طور کلی حمل ها را بر اساس تعداد نفرات کمک رسان می توان به سه دسته تقسیم کرد:

• یک نفره
• دو نفره
• گروهی

اگر فکر می کنید فردی دچار آسیب نخاعی شده است، او را حرکت ندهید.

جا به جایی او می تواند باعث افزایش صدمات احتمالی و حتی فلج شدن وی شود.

علائم آسیب نخاعی عبارت اند از:

• احساس درد در کمر یا گردن
• حرکت نکردن گردن
• احساس ضعف
• بی حسی یا فلجی در اندام ها
• از دست دادن کنترل مثانه یا روده
• سر یا گردن در موقعیت عجیبی پیچ خورده باشد

???? روش حمل مصدوم با آسیب نخاعی

کسی که دچار آسیب نخاعی شده است، با حرکت دادنش ممکن است آسیب بهستون فقرات را افزایش دهیم.

فردی که احتمال آسیب دیدگی ستون فقرات دارد باید بدون این که گردن یا کمر او خم شود، او را بر روی برانکارد قرار دهیم.

• برای انتقال مصدوم به داخل برانکارد، او را در کنار خود در حالت خوابیده به پشت قرار دهید.
• دستانش را نیز در کنار پهلو قرار دهید.
• سپس یکی دیگر از امدادگران، بازوی خود را به زیر کمر مصدوم ببرد و
  امدادگر دیگر نیز زیر مفصل ران و زانو های او را بگیرد و
  با شمارش همدیگر، مصدوم را بلند کنید و روی برانکارد قرار دهید.

حال اگر برانکارد در دسترس نبود، با کمک امدادگر دیگر و روش های حمل مصدوم اورا به پهلو قرار دهید و
مراحل زیر را انجام دهید:

• ابتدا یک امدادگر از سمت سر مصدوم، سر و شانه های او را در یک وضعیت ثابت نگه دارد (بدون حرکت گردن).
• امدادگر دیگر بازوهای مصدوم را بالای سر او قرار دهد؛ اما اگر بازو نیز آسیب دیده باشد، بازوی او را در همان حالت بگذارید بماند.
• همه امدادگران بدون این که گردن مصدوم را حرکت دهند، مصدوم را بغلتانند.

در هنگام غلتاندن فرد، سعی کنید که ستون فقرات او در یک راستا قرار بگیرد.

پیچ خوردن می تواند باعث آسیب مضاعف به ستون فقرات شود.

???? روش های حمل مصدوم بدون آسیب نخاعی

????روش حمل مصدوم آسیب دیده از ناحیه پا

اگر فرد هوشیار باشد و فقط از ناحیه یک پا آسیب دیده باشد، می توان از این روش استفاده کرد.

در حالی که زانوهای فرد را خم و پشت او را صاف کرده اید، در کنار او قرار بگیرید.

از فرد بخواهید بلند شود و بازوی خود را روی شانه شما قرار دهد.

به آرامی بایستید و به مصدوم اجازه دهید با آن پایی که سالم است کنترل خود را حفظ کند.

شما نیز سعی کنید که وزن او را در کنار خود تحمل کنید.

دست او را دورتر از شانه ها بگیرید و دست دیگر خود را به کمر او بچسبانید.

???? حمل مصدوم با طناب

روش موثر دیگر برای مصدومانی بدون آسیب نخاعی این است که
از صندلی یا طناب توسط یکی از امدادگران قوی برای حمل مصدوم، استفاده شود.

این کار با عبور طناب یا بندی به طول 2/5 متر از پشت مصدوم و زیر بازوها و سپس عبور طناب از جلوی سینه او شکل می گیرد.

انتهای طناب از روی شانه های امدادگر و سپس از زیر بغل او و از پشت مصدوم می گذرد.

سپس در بین پاهای مصدوم قرار می گیرد و انتهای طناب دست امدادگر می باشد.

پاهای مصدوم باید درست در زیر باسن و در مقابل کمر امدادگر بسته شود.

???? حمل مصدوم با کشیدن پتو

کشیدن فرد آسیب دیده هم برای امدادگر و هم برای مصدوم، روشی ایمن تر از بلند کردن او می باشد.

با بلندکردن مصدوم وزنی که باید تحمل کنید افزایش می یابد و فرد را در معرض سقوط قرار می دهد.

توجه کنید که مصدوم را آهسته و پیوسته بکشید.

شما باید ستون فقرات مصدوم را صاف و ثابت نگه دارید تا به طور غیر طبیعی پیچ خورده یا خم نشود.

بنابراین باید سعی کنید که مصدوم را تا حد امکان در یک خط مستقیم حرکت دهید.

نوع کشیدن شما به صدماتی که به فرد وارد می شود بستگی دارد.

با یک گروه امداد سه نفره، مصدوم را بر روی پتو قرار دهید.

سپس سر فرد را از لبه پتو حدود 0.5 متر فاصله دهید.

پتو را به دور شخص پیچیده و پشت خود را صاف نگه دارید و از پاها برای کشیدن شخص مصدوم استفاده کنید.

???? حمل مصدوم با کشیدن شانه

این روش زمانی ضروری است که فرد از ناحیه پا آسیب دیده باشد.

در این روش از کمر به جلو خم شوید و زانوهای خود را خم نگه دارید.

زیر شانه ها و زیر بغل فرد آسیب دیده را گرفته و او را به آرامی بکشید.

هنگام کشیدن مراقب سر مصدوم باشید.

???? روش حمل مصدوم به وسیله صندلی چهار دست

در این روش دو امدادگر ابتدا با دست چپ خود ساعد دست راست خود را می گیرند.

سپس با دست راست خود دست ساعد دست چپ امدادگر رو به رو را می گیرند و
در نتیجه هر چهار دست بهم می پیوندد و مصدوم روی صندلی چهار دست می نشیند.

???? حمل مصدوم با صندلی طناب (اسپلیت کویل)

صندلی طناب اسپلیت کویل با پیچیدن طناب ایجاد می شود.

سپس این طناب های به هم تنیده شده را در یک طرف ثابت می کنند و آن را می بندند.

این روش هم به صورت انفرادی و هم به صورت دو نفره انجام می گیرد.

در حمل تک نفره، حلقه های پیچیده شده طناب از وسط پای امدادگر عبور می کند و
پاهای مصدوم را از پشت، از داخل طناب رد می کنیم و مصدوم روی حلقه های پیچیده شده طناب می نشیند.

اما در روش های حمل مصدوم به صورت دو نفره، حلقه های طناب دور گردن هر دو امدادگر قرار می گیرد و
از قسمت جلو فرد مصدوم روی طناب ها می نشیند.

????حمل مصدوم به صورت کوله پشتی

از این روش می توانیم برای افرادی که بیهوش هستند استفاده کرد.

مصدوم را با مچ به آرامی به سمت بالا و به حالت ایستاده بکشید.

در همان حال طوری بچرخید که سینه فرد به پشت شما باشد و دستانش را روی شانه های شما قرار دهد.

در این حالت بازوهای فرد را بگیرید، کمی از کمر به سمت جلو خم شوید و
فرد را مانند یک کوله پشتی حمل کنید.

???? روش حمل مصدوم به روش گهواره

کودکان را با استفاده از این روش حمل کنید.

این روش سریع و آسان است؛ اما فقط برای کودکان و افراد بسیار کوچکتر از امدادگر قابل استفاده است.

کودک را به سمت بالا جمع کرده تا بتوانید او را در مقابل خود حمل کنید.

یک دست آن را به پشت و دست دیگرش را زیر زانوانش قرار دهید.

هنگام بالا آوردن، از زانو خم شوید و کمر را صاف نگه دارید.

اگر در حین بلند کردن فرد به کمر خود آسیب برسانید، نمی توانید به همان کیفیت به او کمک کنید.

????دستمال سه گوش برای بستن دست

باند طبی سه گوش یا دستمال سه گوش در تمامی فعالیت های امدادی و اورژانس کاربرد دارد. کم جا، سبک و کاربردی می باشد. از دیر باز طبق طب قدیم و همچنین در عصر کنونی یکی از وسایل ضروری کیف امداد شما می باشد. طریقه استفاده از آن و نحوه بستن آن در قسمته های مختلف بدن متفاوت است. کاربرد آن از بستن سر تا مچ پا می باشد. جنس آن از کتان و پارچه ضد حساسیت است.

باند مثلثی را می توان در موارد متعدد بکار برد. این باند را بصورت باز یا تا نشده می توان بعنوان نوار شکسته بندی برای حفاظت یا نگه داشتن بازو یا سینه و یا محکم کردن پانسمان در ناحیه هایی مانند سر، دست و پا بکاربرد. یا اینکه آنرا بصورت تا شده برحسب نیاز خاص مورد استفاده قرار داد. باند مثلثی درحالت تا شده برای بی حرکت نگهداشتن دست یا پا به هنگام حمل مصدوم یا برای محکم کردن تخته شکسته بندی یا آتل بکار می رود.
انواع مختلف بانداژ؛ بانداژ سر، بانداژ سینه، بانداژ بازو، بانداژ شکم، کف دست، باسن، ساق پا، چشم، گردن، آرنج، مچ، زانو، کف پا، کتف – سینه، ساعد، ران و مچ پا می باشد. یکی از پرکاربرد ترین موارد مصرف فیکس کردن بازو و ساعد در در رفتگی، شکستگی و تروما به دست و شانه می باشد که توسط پارچه و باند سه گوش دست از قسمت آرنج خم و بر روی سینه ثابت می شود تا از حرکت های احتمالی و آسیب دیدگی های آتی حفظ شود. در این روش باند مثلثی برای محافظت از بازو، مچ و دست آسیب دیده و ایجاد تکیه گاه برای این اعضا و همچنین برای بی حرکت کردن بازو در مواردی که سینه جراحت برداشته، به کار می رود. از باند مثلثی به دو منظور استفاده می شود یکی برای بستن بازو و دیگری برای بالا نگه داشتن دست. همیشه در موارد شکستگی دست، برای محافظت و بی حرکت نگهداشتن دست آسیب دیده از این نواراستفاده کنید. همچنین برای بازو این باند برای شکستگی قسمت بالای دست به کار می رود. با این باند می توانید ساعد را روی سینه محکم کنید. برای بستن بازو باند را درست سر جای خود ببندید، مچ دست مصدوم می بایست کمی بالاتر از آرنج او قرار می گیرد و قاعده باند در زیر انتهای انگشت کوچکترقرار گرفته و انگشت ها شل باقی بمانند.

ابعاد و اندازه: 90 × 90 × 140 سانتی متر

روش کار:

• از مصدوم بخواهید که بنشیند و ساعد دست آسیب دیده را طوری نگهدارد که مچ و انگشتان کمی بالاتر از آرنج قرار گیرند.
• یک سر باند مثلثی را بین دست و سینه مصدوم عبور دهید به طوریکه راس باند کاملا فراتر از آرنج قرار گیرد.
• انتهای بالای باند را از روی شانه دست سالم عبور دهید از پشت گردن رد کنیدو آنرا تا جلوی شانه قسمت آسیب دیده بکشید.
• در حالیکه هنوز مصدوم دست خود را نگه داشته انتهای پایینی را از کنار دستو ساعد بالا بکشید و در حفره ترقوه شانه قسمت آسیب دیده دو سر باند راگره مربعی بزنید.
• سرانجام راس باند را در قسمت آرنج برگردانید و آنرا به قسمت جلوی بان سنجاق کنید.
• گردش خون را چک کنید اگر اختلالی در آن به وجود آمده بود بانداژ یاوضعیت باند شکسته بندی را مجددا تنظیم کنید.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: کارگاه های آموزشی امداد و نجات هلال احمر

یکی از موارد مهمی که در ارتباطات فرد را آزار می دهد بوی بد دهان است. گاهی بی توجهی به سلامت بدن فرد را به سمت این بیماری سوق می دهد. در مقاله زیر شما با بوی بد دهان و علل آن آشنا خواهید شد و در نهایت به درمان آن خواهیم پرداخت.

حال ببینیم علت چیست؟ چرا دهان بعضی افراد بوی بد می دهد؟

بوی بد دهان (Foetor ex ore) در فرم “کلاسیک” آن فقط هنگام بازدم یا باز بودن دهان قابل درک است. در نوع نادرتر بوی بد هنگام بازدم از طریق بینی نیز قابل درک است.

معده فقط در نادرترین موارد علت بوی بد دهان است. در اغلب موارد نوعی گندیدگی در دهان هستند که می توان آنرا با رعایت بهداشت دهان و دندان به راحتی کنترل کرد. به ندرت، بیماری های مختلف باعث بوی بد دهان می شوند.

بوی بد دهان ناشی از باکتری ها

در 80 تا 90 درصد از کل موارد، بوی بد دهان توسط باکتری های موجود در حفره دهان ایجاد می شود. این باکتری ها در درجه اول در فضاهای بین دندانی، جیب های لثه و شیارهای پشت زبان قرار دلرند و تحت شرایط بهینه یعنی گرما و رطوبت تکثیر پیدا می کنند. دسترسی به فضاهای مذکور توسط مسواک و یا دهان شوی معمولا مشکل است.

باکتری ها از بقایای مواد غذایی و سلولهای بافت مخاطی زندگی می کنند و با تولید ترکیبات گوگردی و گازهای دیگری (شبیه بوی تخم مرغ گندیده) سبب بوی بد دهان می شوند.

ترکیبات گوگردی عمدتا هنگام تجزیه پروتئین تولید می شوند. بنابراین، غذاهای غنی از پروتئین مانند ماهی و لبنیات می توانند بوی بد دهان را تشدید کنند. غذاهای دیگر مانند سیر یا سیگار کشیدن نیز می توانند باعث ایجاد بوی بد دهان در کوتاه مدت شوند،اما این یک مشکل پزشکی نیست.

همچنین خشکی بیش از حد دهان باعث ایجاد بوی بد دهان می شود. کاهش تولید بزاق در شب، طعم ناخوشایند صبحگاهی در دهان را توضیح می دهد. خروپف و خوابیدن با دهان باز نیز باعث خشک شدن غشای مخاطی می شود.

بیماریها ها کمتر و فقط بندرت باعث بوی بد دهان می شوند:

• التهاب دستگاه تنفسی، بعنوان مثال التهاب لوزه و التهاب سینوس ها.
• سنگ های لوزه همچنین یک عامل بوی بد دهان محسوب می شود. رسوبات موجود در سطح لوزه ها را می توان معمولاً با روش های خانگی خارج کرد.
• بیماریهای معده و مری نیز می توانند بر بوی بد دهان تأثیر بگذارند. در موارد ورم معده و التهاب بافت مخاطی، نفس بوی ترش می دهد. سوزش سر دل نیز یکی دیگر از عوامل بوی بد دهان است. التهاب مری یا فتق دیافراگم نیز می تواند سبب بوی بد دهان شود.
• بیماریهای دندان، مانند پوسیدگی دندان یا بیماری پریودنتال، می تواند با بوی بد دهان همراه باشند. شکایات از دردناک بودن دتدان نشانگر بیماریهای فوق است. یکی دیگر از عللی که باعث بوی بد دهان می شود، عفونت قارچی یا برفک دهانی است.
• اختلالات کبدی یا کلیوی نیز می تواند باعث بوی بد دهان شود. به طور معمول، در بیماری کبد نفس بوی شیرین می دهد و در صورت اختلال عملکرد کلیه، نفس بوی ادرار می دهد. علائم وابسته دیگر شامل حالت تهوع، منگی و گیجی است.
• اگر نفس بوی استون (مانند پاک کننده لاک ناخن) می دهد، باید دیابت شناخته نشده را مد نظر قرار داد. این بو همچنین در افرادی است که تحت رژیم غذائی سخت و یا روزه می گیرند، قابل تشخیص است. در این موارد بعلت عدم دسترسی بدن به کربوهیدراتها، سوخت چربی ها بطور کامل صورت نمی گیرد که نتیجه آن تولید ترکیبات کتونی است و بوی آن در باز دم به مشام می رسد.
• عادت ماهانه در زنان نیز در این رابطه دارای نقش است. در روز تخمک گذاری میزان تولید ترکیبات گوگردی فرّار دو تا چهار برابر بیشتر از روزهای دیگر است.

علت بوی بد دهان را پیدا کنید

اما چگونه می توان علت بوی بد دهان را پیدا کرد؟

• اولین قدم باید مراجعه به دندانپزشک باشد. دندان پزشک لثه ها و وضعیت دندانها را بررسی می کند. پوسیدگی، لثه های ملتهب یا بقایای ریشه دندان که به آهستگی در فک پوسیده می شوند، اغلب عامل بوی بد دهان هستند.
• اگر معاینه ناموفق بود، مرحله دوم مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی است. او از نزدیک، بینی، سینوس ها و گلو را مورد بررسی قرار می دهد.
• اگر پزشک گوش و حلق و بینی نیز نتواند چیزی پیدا کند، ممکن است برای رد کردن بیماری های دستگاه گوارش یا دیابت، معاینه داخلی و یا در رابطه با تشخیص بیماری های دستگاه تنفسی، معاینات سیستم تنفسی توسط متخصص مربوطه لازم باشد.

خلاص شدن از شر بوی بد دهان: بهداشت دهان و دندان

پس از مشخص شدن علت بوی بد دهان، می توان آن را بدون هیچ مشکلی از بین برد. بهداشت دقیق دهان و دندان می تواند به سرعت موفقیت آمیز باشد. از این اقدامات همچنین می توان برای جلوگیری موثر از بوی بد دهان استفاده کرد:

• بعد از هر وعده غذایی مسواک بزنید تا مواد مغذی مورد نیاز باکتری ها از دهان خارج شوند. فضاهای بین دندانی را یک بار در روز با نخ دندان (یا مسواک مخصوص بین دندانها) تمیز کنید.
• صبح و عصر پلاک های زبان را با مسواک یا پاک کننده مخصوص زبان پاک کنید. مسواک یا دستگاه تمیز کننده را حداکثر پس از دو ماه تعویض کنید.
• پس از مشاوره با دندانپزشک، استفاده از محلول ضد عفونی کننده دهان شویه می تواند مفید باشد. آماده سازی مناسب از داروخانه، به عنوان مثال با ماده فعال کلرهگزیدین، ​​رشد باکتری ها را مهار می کند و علیه التهاب مؤثر است. شستشوی دهان با محلول های کلرهگزیدین فقط به طور موقت مفید است، زیرا استفاده طولانی مدت عوارض جانبی دارد.

بعد آشنایی اجمالی حال به شایع ترین علت های بوی بد دهان خواهیم پرداخت

‌بوی بد دهان یا هالیتوزیس در اثر علت های مختلفی اتفاق می افتد و معمولا” قابل درمان می باشد. کسانی هستند که با اطلاع از این بیماری و پیدا نکردن روش درمان دچار ناراحتی های فکری و کناره گیری از دوستان و آشنایان خود شوند. گاهی اوقات هم افراد بدلیل عدم شناخت علت اصلی بوی بد دهان دچار سردرگمی می شود. لذا فرد مجبور به استفاده دائم از آدامس قرص یا اسپری های خوشبو کننده دهان می باشد که ممکن است عوارضی را در پیش داشته باشد.

تنفس نامطبوع علاوه بر ابعاد ارتباطی و اجتماعی می تواند ابعاد پزشکی نیز داشته باشد. چون می تواند علامتی از یک وضعیت غیر طبیعی یا حتی بیماری های خطرناکی مانند سرطان ریه یا نارسایی کلیه باشد. رفع نفس بد بو نه تنها حضور در اجتماع را برای فرد خوشایندتر می کند، بلکه در بعضی شرایط می تواند زندگی او را نیز نجات دهد. اگر شما هم دچار بوی بد دهان هستید، در ادامه با ما همراه باشید تا شایع ترین دلایل بوی بد دهان و روشهای تشخیص و درمان را بررسی کنیم.

بوی بد دهان(هالیتوزیس) چیست؟

هالیتوزیس اصطلاح پزشکی برای بوی بد دهان است. در بعضی افراد این بو آنقدر شدید است که از آن بعنوان سرطان بوی بد دهان نام میبرد. در واقع چنین سرطانی وجود ندارد اما هالیتوزیس ممکن است نشانه ای از سرطان باشد که در قسمت علل بوی بد دهان ذکر خواهیم کرد. اگر شما هم دچار نفس بدبو شده اید، نباید حس بدی داشته باشید. تقریباً از هر 5 نفر 1 نفر در جمعیت عمومی از آن رنج می برند و بسیاری از افرادی که فکر می کنند به این بیماری مبتلا هستند، در واقع مبتلا نیستند.

در برخی موارد، دلایل ایجاد بوی بد دهان ساده و قابل پیشگیری است، بنابراین دیگران سریع قضاوت می کنند، اما موارد استثنایی و نادر وجود دارد که در آن شخص مبتلا به هالیتوزیس نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد. دانستن اینکه چه عواملی باعث بوی بد دهان می شود می تواند به شما در تشخیص مشکل کمک کند. در بیشتر موارد، بوی بد دهان جدی نیست، اما اگر بیش از چند هفته طول بکشد، ممکن است علامتی بر وجود یک مشکل اساسی باشد.

هالیتوزیس کاذب چیست؟

اگر کسی تصور کند که بوی دهان او نامطبوع است، ولی نفس او به صورت عینی مشکلی ندارد، دچار “هالیتوزیس کاذب” است. هالیتوفوبیا (Halitophobia) یا ترس از بوی بد دهان، علی رغم اطمینان پزشک، ممکن است همچنان ادامه یابد. در این صورت صحبت با یک درمانگر یا روانپزشک متخصص در این زمینه می تواند موثر باشد.

تشخیص بوی بد دهان توسط دستگاه و خود فرد

هالیمتر، راهی برای تشخیص بوی بد دهان

دندانپزشک غالبا به راحتی نفس فرد مشکوک به هالیتوزیس را بوییده و با استفاده از مقیاس شدت شش نقطه ای موجود، وضعیت را ارزیابی می کند. به علاوه می تواند قسمت پشت زبان را خراشیده و بوی آن را استشمام کند، زیرا این ناحیه اغلب می تواند منبع بوی بد دهان باشد.

برای تشخیص دقیق تر بد بویی دهان روش ها و ابزارهای آزمایشگاهی نیز موجود است که رایج ترین آنها عبارتند از:

• هالیمتر (Halimeter)

این وسیله برای اندازه گیری ترکیبات گوگردی موجود در دهان به کار می رود و قادر است سطح پایین گوگرد را تشخیص دهد.

• کروماتوگرافی گازی

توسط این روش سه ترکیب گوگرد فرار اندازه گیری می شود که عبارتند از: سولفید هیدروژن، متیل مرکاپتان و دی متیل سولفید

• آزمایش بانا (BANA test)

بوسیله این آزمایش میزان آنزیم خاص تولید شده توسط باکتری های ایجاد کننده بوی بد دهان اندازه گیری می شود.

• آزمایش بتا-گالاکتوزیداز

سطح آنزیم بتا-گالاکتوزیداز با بوی نامطبوع دهان ارتباط دارد و می تواند یکی از علل بوی بد دهان باشد.

علائم بوی بد دهان

بطور کلی فهمیدن نفس بد بو کار سختی نیست. دیگران هم ممکن است متوجه این مشکل شوند و به شما اطلاع دهند یا از شما فاصله بگیرند. بارزترین نشانه بوی بد دهان توجه به بوی ناخوشایند دهان است. برای اینکه بدون ناراحتی بوی بد دهان دیگران را به او اطلاع دهید می توانید مطلب چگونه به شخصی بگوییم دهانش بو می دهد؟ را مطالعه نمایید.

علائم و نشانه های دیگر بوی بد دهان عبارتند از:

• طعم ناخوشایند، ترش یا تغییر در طعم دهان
• خشکی دهان
• بروز یک پوشش بر روی زبان
• گلودرد
• سوزش زبان

علت های بوی بد دهان چیست؟

تولید بوی نامطبوع در دهان ناشی از وجود باکتری هایی است که در دهان زندگی می کنند. این باکتری ها باعث تجزیه مواد غذایی، پروتئین ها و حتی سلول های پوستی می شوند.این فرایند باعث تولید و آزاد سازی ترکیبات گوگرد می شود که دلیل اصلی بوی بد دهان است. رعایت بهداشت و حفظ سلامت دهان و دندان بهترین راهکار پیشگیری از نفس بد بو است. اما مواقعی وجود دارد که حتی با رعایت بهداشت دهان و مسواک زدن مستمر هم این بو از بین نمیرود که در ادامه به آن می پردازیم.

بوی دهان ما آیینه ی سلامتی و یا بیماری ماست. علت اصلی بوی بد دهان می تواند در داخل یا خارج از دهان باشد. در بیش از 85 درصد موارد، دلیل بوی بد دهان به مشکلات و بیماری های دهان و دندان مرتبط است. در 15 درصد باقیمانده نیز علت بوی بد دهان مربوط به موارد دیگری است که در ادامه ذکر خواهد شد.

حدود 85٪ بوی بد دهان مربوط به مشکلات دهان و دندان می باشد.

1. بوی بد دهان با منشا دهانی
2. بوی نامطبوع دهان به علت تغییرات هورمونی
3. نفس بد بو به علت مصرف مواد خوراکی و دخانیات
4. بوی بد دهان به علت بیماری های داخلی و سیستمی

بوی بد دهان با منشا دهانی شایع ترین علت بوی بد دهان

دلایل مرتبط با حفره ی دهان عبارتند از:

• دندان ها: وجود دندان های پوسیده یا پرکردن نامناسب دندان ترمیم شده، در اثر ایجاد گیرغذایی در موارد گفته شده به لثه ی محافظ دور دندان آسیب می رسد و به خودی خود می تواند موجب بوی بد دهان شود.

• لثه: با علائم مشخصه خونریزی و قرمزی بافت لثه که در اثر مسواک زدن غیر صحیح و خارج نشدن مواد غذایی از لثه، بوی بد دهان را نیز به همراه خواهد داشت.

• زبان: در گروه اندکی از افراد، بلند بودن جوانه های چشایی (پرزهای زبان) در بخش انتهای زبان می تواند عاملی برای ایجاد بوی بد دهان باشد که با مسواک زدن روی زبان معمولا” بوی بد دهان از بین می رود.
• پلاکت های باکتریایی: شروع آن از یک پلاکت زرد رنگ نرم و چسبیده، بعد از مدتی که مسواک می زنید تشکیل می شود و طی فرایند شناخته شده ای تبدیل به جرم می شود.
• روکش نامناسب دندان: استفاده از روکش های نامناسب، باعث عفونت دندان و لثه و در تنیجه بوی بد دهان می شود.
• دندان مصنوعی: مواد غذایی بین لثه و دندان مصنوعی می تواند علت بوی نامطبوع دهان باشد.
• ارتودنسی: گیر کردن مواد غذایی لابلای سیم های ارتودنسی می تواند باعث ایجاد بوی بد دهان در ارتودنسی شود.

بوی نامطبوع دهان به علت تغییرات هورمونی و کامپوزیت نیز هست

بارداری یکی از دلایل بوی بد دهان

• نفس بد بو در دوران بارداری: تغییرات هورمونی از اصلی ترین دلایل در طول حاملگی است. تغییرات در تولید پروژسترون و استروژن در بدن باعث بوجود آمدن پلاک در دندان شما می شود. گوگرد تولید شده توسط پلاک دندان باعث بوی نامطبوع دهان می شود.
• بوی بد دهان در دوران قاعدگی: در این زمان با توجه به کاهش ترشح بزاق و افزایش 300 درصدی ترکیبات گوگرد دار، این مشکل در بسیاری از زنان ایجاد یا تشدید می‌شود.

بوی بد دهان به علت مصرف مواد خوراکی و دخانیات

غذا

با شکسته شدن ذرات مواد غذایی در دهان، تعداد باکتری ها افزایش می یابد و در نتیجه فعالیت آنها، بوی بد ایجاد می شود. بعلاوه، بعد از خوردن برخی غذاهای خاص مانند پیاز، سیر، سبزیجات و ادویه جات خاص، ذرات بودار ایجاد می شود که از طریق جریان خون به ریه ها منتقل می شوند و بر بوی تنفس فرد تأثیر می گذارد. مصرف موادی مانند قهوه و نوشیدنی های الکلی نیز می تواند در ایجاد نفس ناخوشایند موثر باشد.

راهکارهای مناسبی برای برطرف کردن بوی سیر و پیاز در مقاله رفع بوی سیر یا پیاز از دهان ارائه شده است.

رژیم های غذایی پر قند نیز، به دلیل تعامل قند با باکتری های موجود در دهان، می توانند منجر به هالیتوزیس شوند. باکتری های موجود در دهان فرآورده های شیرین را به بوی ترش تبدیل می کنند. مصرف رژیم های غذایی بسیار فقیر از کربوهیدرات نیز باعث تغییر در متابولیسم بدن شده به بد بویی دهان منجر می شود.

رژیم غذایی پر پروتئین نیز، هنگام سوخت وساز گازهای گوگردی تولید و منتشر می کند که می تواند در ایجاد بوی بد دهان موثر باشد. با پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی، حاوی سبزیجات و مواد گیاهی، از این مشکل جلوگیری می شود.

گوگرد ایجاد شده توسط باکتری های داخل دهان باعث ایجاد ترکیبات بدبویی می شوند که حاصل آن بوی بد دهان است.

محصولات دخانی

استعمال دخانیات و نیز جویدن تنباکو باعث ایجاد بوی بد نفس می شود. بعلاوه، این مواد با آسیب رساندن به بافت لثه و ایجاد بیماری لثه نیز، بطور ثانویه در ایجاد هالیتوزیس موثرند.

داروهای تجویزی

بسیاری از داروهای تجویز شده با عوارض خشکی دهان همراه هستند. دهان خشک محیط زیست مناسبی برای باکتری های مولد بوی بد دهان است. علاوه بر این، برخی از داروها هنگام شکسته شدن در بدن تولید مواد شیمیایی می کنند که این مواد می توانند از طریق جریان خون به ریه منتقل شوند و نفس را نامطبوع کنند.

به عنوان مثال می توان برخی از داروهای شیمی درمانی و برخی از آرام بخش ها مانند فنوتیازین ها را نام برد. افرادی که مکمل های ویتامینی را در دوزهای زیاد مصرف می کنند نیز، مستعد بوی بد دهان هستند.

بوی بد دهان به علت بیماری های داخلی و سیستمی

برخی از بیماری های متابولیک و انواعی از سرطان می توانند بوی نامطبوع دهان ایجاد کنند. مطالعه ای که در آوریل 2015 صورت گرفته و در مجله Gut چاپ شده است، نشان می دهد که استفاده از فناوری جدید آزمایش تنفس می تواند سرطان معده را در مراحل اولیه خود تشخیص دهد. با این حال، سرطان معده تنها وضعیت پزشکی نیست که نفس فرد می تواند آن را نشان دهد. سرطان ریه و بعضی از مشکلات جدی نیز در این زمره اند که در اینجا به آنها اشاره می شود:

1. سرطان ریه

آیا سرطان ریه می تواند دلیل بوی بد دهان شود؟ معمولا متخصصان آسیب شناسی برای تشخیص سرطان ریه، بیوپسی و اسکن سونوگرافی را انجام می دهند، اما استفاده از آزمایش های تنفس ممکن است یک جایگزین ارزان تر و غیر تهاجمی برای این تشخیص باشد. براساس مطالعه ای در سال 2013، محققان دانشگاه لتونی با استفاده از یک “بینی الکترونیکی” از پیش برنامه ریزی شده، که قادر است ترکیبات آلی فرار (VOC) را در بازدم تشخیص دهد، نمونه های تنفس 475 آزمودنی را بررسی کردند. آنها دریافتند که در بین افراد غیر سیگاری، سرطان ریه در 128 بیمار به طور دقیق تشخیص داده شد و فقط در 5 مورد تشخیص اشتباه داده شد. در میان افراد سیگاری، بینی الکترونیکی به درستی 114 نفر را مبتلا به سرطان ریه تشخیص داد و 5 نفر را اشتباه تشخیص داد.

2. نارسایی قلبی

در مقاله ای که در مارس 2013 در مجله دانشکده قلب و عروق آمریکا منتشر شد، محققان توانستند از یک تست تنفس ساده برای شناسایی بیماران مبتلا به نارسایی قلبی استفاده کنند. محققان کلینیک کلیولند نمونه های تنفس را از 41 بیمار جمع آوری کردند. بیست و پنج بیمار رسماً با نارسایی حاد قلبی جبران نشده تشخیص داده شدند. شانزده بیمار شرایط قلبی و عروقی دیگری داشتند اما علائمی از نارسایی قلبی نشان ندادند.

3. دیابت

دیابتی که به خوبی مدیریت نشده باشد فرد را مستعد ابتلا به بیماری لثه و خشکی دهان می کند. هنگامی که سطح قند خون تثبیت نمی شود، بدن ضعیف می شود و قادر نیست با باکتری هایی که باعث عفونت در لثه ها می شوند مقابله کند. همین عفونت ها باعث ایجاد بوی بد دهان می شود.

بعلاوه، بوی تنفس میوه ای یا بوی شبیه استون در بیماران دیابتی می تواند ناشی از یک عارضه جدی بنام کتواسیدوز باشد. در غیاب انسولین کافی، بدن از اسیدهای چرب برای تولید انرژی استفاده می کند و همین باعث ایجاد کتونهای اسیدی می شود. این اسیدها محصولات جانبی متابولیسم چربی ها هستند و شامل استون، هیدروکسی بوتیرات و استواستات هستند می باشند که در خون رها شده، وارد نفس فرد می شوند.

4. نارسایی کلیه

نفس بوی ماهی همیشه ناشی از مصرف غذاهای دریایی نیست، بلکه ممکن است نشان دهنده نارسایی کلیه باشد. کلیه ها مسئول حذف مواد شیمیایی سمی از خون با ایجاد ادرار هستند. در نارسایی شدید کلیه، کلیه ها چنان آسیب می بینند که دیگر قادر به فیلتر کردن مواد سمی از خون نیستند. تجمع این مواد در بدن و ورود آنها به دستگاه تنفس باعث ایجاد بوی نفس ماهی می شود.

5. آلرژی ها و ترشحات پشت حلقی

عفونت های دستگاه تنفسی مانند آنفولانزا، برونشیت و سینوزیت از علل شایع بوی بد دهان هستند. هنگامی که سلولهای بافت توسط عفونت های دستگاه تنفسی ملتهب می شود، باعث تولید ترشحات مخاطی و واکنش سلول های ایمنی در آن منطقه می شوند.

آلرژی و ترشحات پشت حلقی نیز، ممکن است باعث ایجاد بوی ناخوشایند دهان شود زیرا در این شرایط بینی دچار گرفتگی می شود و ناچارا تنفس از راه دهان انجام می شود که می تواند منجر به خشکی و رشد باکتری های ایجاد کننده نفس نامطبوع شود. برای اطلاع از چگونگی برخورد با این بیماری می توانید مطلب درمان بوی بد دهان ناشی از سینوزیت را مطالعه فرمایید.

6. خشکی دهان

کاهش ترشح بزاق باعث خشک شدن دهان می شود. این وضعیت که به زروستومیا (xerostomia) شهرت دارد، مخصوصاً در افرادی که با دهان باز میخوابند، یکی از دلایل اصلی نفس نامطلوب صبح است. بزاق دهان همچنین با پاک کردن ذرات غذایی، به تمیز نگه داشتن آن کمک می کند.

7. سنگ لوزه

گاهی ممکن است بوی نامطبوع دهان بعلت عفونت لوزه و وجود سنگ لوزه پدید آمده باشد. این موارد معمولا با انجام یکسری دستورالعمل ها از بین میروند. گاهی اوقات هم ممکن است نیاز به جراحی لوزه باشد.

درمان های خانگی بسیاری در مقاله درمان بوی بد دهان ناشی از لوزه و حلق وجود دارد که می توانید از آن بهره ببرید.

8. انسداد روده

انسداد روده و استفراغ در مدت طولانی می تواند بویی شبیه بوی مدفوع در تنفس ایجاد کند.

9. برونشکتازی

این یک وضعیت مزمن است که در آن مجاری هوایی گشادتر از حالت عادی می شوند، و تجمع مخاط همراه با عفونت، به ایجاد نفس نامطبوع می انجامد.

10. پنومونی آسپیراسیون

تورم یا عفونت در ریه ها یا مجاری هوایی است که به دلیل ورود استفراغ، بزاق، غذا یا مایعات به مجاری تنفسی اتفاق می افتد و می تواند بوی بد دهان ایجاد کند.

بوی بد دهان ناشی از معده

ریفلاکس معده (GERD)

مشکلات گوارشی مانند بیماری ریفلاکس معده (GERD) یکی از دلایل بوی نامطبوع دهان است. وقتی هضم مواد غذایی در معده به تأخیر بیفتد یا از آن جلوگیری شود، غذا شروع به پوسیدگی می کند. برگشت حتی مقدار بسیار جزئی غذا باعث بوی بد دهان می شود. اما تنها مسئله سلامت گوارشی نیست که می تواند بر تنفس تأثیر بگذارد. مطالعه ای که در سال 2008 در ژورنال میکروبیولوژی پزشکی منتشر شده حاکی از آن است که باکتری اچ-پیلوری (H. pylori) که باعث ایجاد زخم معده می شود می تواند در ایجاد بوی بد دهان نیز موثر باشد.

سرطان معده

غربالگری سرطان معده در بسیاری از کشورها متداول نیست. دلیل آن هم تهاجمی بودن روش فعلی – آندوسکوپی – است. ولی با توسعه فن آوری تست نفس nanoarray analysis شرایط می تواند تغییر کند. این تست قادر است میزان برخی ترکیبات مرتبط با سرطان معده را در تنفس اندازه گیری کند.

محققان یک نمونه 484 نفری را که 12 ساعت روزه گرفته بودند و حداقل 3 ساعت قبل از آزمایش از سیگار کشیدن اجتناب کرده بودند، انتخاب نموده، تنفس آنها را بررسی کردند. 99 نفر از شرکت کنندگان تشخیص سرطان معده را دریافت، اما هنوز معالجه را شروع نکرده بودند.

آنالیز nanoarray با دقت بین مراحل اولیه سرطان معده تمایز قائل شد، و همچنین به پزشکان در شناسایی بیمارانی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری بودند، کمک کرد. اگرچه این مطالعه کوچک و مقدماتی بود، اما در حال حاضر یک آزمایش بزرگتر در اروپا در حال انجام است تا مشخص شود آیا می توان از این تست به عنوان یک روش غربالگری مؤثر استفاده کرد یا خیر.

بوی بد صبحگاهی دهان (آپنه خواب)

بد بو شدن نفس صبح هنگام، بعد از خواب شبانه طبیعی به نظر می رسد. چون تولید بزاق در خواب کاهش می یابد و باعث فعالیت باکتری های تولید کننده بو می شود. اما کند شدن تولید بزاق در هنگام خواب گاهی ناشی از بازماندن دهان برای مدت طولانی است. مبتلایان به اختلالات خواب مانند آپنه خواب (sleep apnea) و خروپف (snoring) ممکن است در تنفس از طریق بینی مشکل داشته باشند و بیشتر از دهان خود نفس بکشند که این خود عامل ایجاد بوی بد دهان است.

راهکارهای رفع این مشکل را در مطلب رفع بوی بد دهان در صبح مطالعه نمایید.

ارتباط تلخی دهان و نفس بدبو

بوی بد دهان شایع ترین نشانه تلخی دهان

شایع ترین نشانه تلخی و بد طعمی دهان، احساس بوی بد دهان توسط خود فرد و دیگران می باشد. برای برخی افراد این مشکل با طعم فلز یا ترشی در دهان همراه است. طعمی که در دهان احساس می شود ارتباط مستقیم با علت بوجود آمدن این مشکل دارد.

دلایل تلخی و طعم بد دهان عبارتند از:

• مشکلات گوارشی و ریفلاکس اسید معده
• مشکلات دهان و دندان
• بیماری سینوس و سرماخوردگی
• بیماری های لوزه و حلق
• بیماری های عصبی مانند صرع
• مصرف برخی ویتامین ها و مکمل های دارویی
• تغییرات هورمونی مانند بارداری
• عفونت های ریوی
• هپاتیت ب

علت بوی بد دهان در کودکان

مانند بزرگسالان، عدم رعایت یهداشت دهان و دندان در کودکان مهمترین علت بوی بد دهان است. بطور کلی عوامل تاثیرگذار عبارتند از:

• شی خارجی: گیر کردن اشیاء در بینی ممکن باعث بوی بد دهان بشوند.

• بهداشت نامناسب دندان: خودداری از مسواک زدن صحیح و استفاده منظم از نخ دندان دلیل عمده بوی بد دهان است. هنگامی که ذرات کوچک مواد غذایی در دهان می مانند، زمینه فعالیت باکتری های موجود در دندانها و روی زبان و در نتیجه، تولید بوی نامطبوع را فراهم می کنند. عمده ترین دلیل آن باکتری های موجود در دندان ها و بقایای روی زبان هستند. بنابراین جای تعجب نیست که بیشتر موارد بوی بد دهان با بهداشت ضعیف دهان و دندان و عفونت و التهاب لثه همراه باشد.
• عفونت های دندانپزشکی: پوسیدگی دندان، بیماری های لثه، زخم های جراحی و دندان های در حال پوسیدگی، همه از دلایل بوی بد دهان هستند.
• مصرف دارو و مکمل: استفاده از برخی دارو ها و دوزهای زیاد مکمل ویتامین هم ممکن است باعث بوی بد دهان بشوند.
• بیماری ها : بیماری های مثل التهاب لوزه، آلرژی و عفونت های سینوسی در کودکان می تواند باعث بوی نامطبوع دهان شود.

انواع بوی بد دهان نشانه چه بیماری است؟

نفس بد بوی ماهی نشانه بیماری کلیه

بوی بد دهان انواع مختلفی دارد. با توجه به اینکه نفس نامطبوع دهان شما چه بویی می دهد می توان تشخیص دهید دچار چه مشکل و بیماری هستید.

نفس میوه ای

نفس افراد مبتلا به دیابت می تواند بوی آستون دهد. قند خون در افراد مبتلا به دیابت بالا رفته (هایپرگلیسمی) و دلیل آن یا این است که پانکراس نمی تواند هورمون انسولین ایجاد کند و یا اینکه بدن نمی تواند به درستی از انسولین استفاده کند. و زمانی که بدن نتواند از گلوکوز برای دریافت انرژی بهره ببرد، از چربی ها استفاده می کند. یکی از تولیدات این متابولیسم کتون ها هستند که باعث می شوند تا بوی دهان به شیرینی بزند.

نفس متعفن

سیفلیس یک عفونت که از راه رابطه ی جنسی منتقل می شود و ناشی از باکتری Treponema pallidum است- می تواند بوی نفس بیمار را بسیار بدبو کند. این بیماری به صورت یک زخم بدون درد در دستگاه تناسلی، روده یا در دهان شروع می شود. در صورت عدم درمان می تواند بر قلب، مغز و سایر اعضای بدن تاثیر بگذارد و حتی منجر به مرگ شود.

بوی دهان جسد

نارسایی کبد و یا از کار افتادن کبد مشکلی است که می تواند منجر به مرگ شود، در این بیماری کبد قادر به دفع بیلی روبین (مواد زائد کبد) یا فیلتر خون یا انجام هر یک از وظایف دیگر خود نیست. به همین دلیل بوی دهان شخصی که به نارسایی کبد مبتلا است، “fetor hepaticus” و یا بوی دهان جسد نامیده شده است.

بوی دهان ترش و یا اسیدی

بعد از دهان، مشکلات مرتبط با شکم و اعضای داخلی آن رایج ترین علل بوی بد دهان هستند. ریفلاکس معده یا مری، وضعیتی است که در آن عضله اسفنکتر در انتهای لوله ی غذایی (مری) بسته نمی شود. نتیجه ی آن: اسید معده به اسفنکتر باز می گردد. این مشکل بیمار را بسیار آزار داده و باعث بوی بد دهان می شود.

بوی ماهی

تری متیل آمینوریا که با نام های سندرم بوی ماهی یا سندرم ماهی بدبو نیز شناخته می شود، یک بیماری متابولیک نادر است. بیماران مبتلا به این اختلال نمی توانند آنزیمی به نام مونوکسیژناز 3 حاوی فلاوین (FMO3) تولید کنند؛ این آنزیم باعث تجزیه ی ترکیبات حاوی نیتروژن موجود در رژیم غذایی، از جمله تری متیل آمین می شود. نتیجه این است که تنفس ایشان بوی ماهی می دهد.

بوی آمونیاک و یا ادرار

نارسایی کلیه یک بیماری جدی است که ممکن است به مرگ منجر شود؛ کلیه های فرد مبتلا به این بیماری قادر به فیلتر کردن خون نیستند – کلیه های ما قبل از دفع مواد زائد، آب و گلوکز مواد مصرفی را جذب می کنند – افراد مبتلا به نارسایی کلیه ممکن است نفس بدبویی همانند بوی آمونیاک و یا ادرار داشته باشند.

بوی شکر سوخته

بیماری ادرار شربت افرا به طور عمده در نوزادان دیده می شود. در این بیماری، بدن بیمار قادر به پردازش برخی از بلوک های سازنده پروتئین (اسیدهای آمینه) نیست. این باعث می شود که ادرار ایشان بوی شیرین و نفس ایشان بوی شکر سوخته بدهد. اگر این بیماری درمان نشود ممکن است برای بیمار خطر مرگ داشته باشد.

بوی دهان شیرین و ترشیده

هموسیستینوریا، یک بیماری ژنتیکی است که در آن بدن نمی تواند اسید آمینه متیونین را پردازش کند، و باعث ایجاد بوی دهان شیرین و ترشیده می شود. هموسیستینوریا بیشتر در نوزادان رایج است و اگر درمان نشود می تواند کشنده باشد.

بوی عرق پا

ایزوالریک اسیدمی یک بیماری ژنتیکی است که در آن آنزیم مسئول تجزیه ی اسید آمینه لوسین تولید نمی شود و منجر به تجمع اسید ایزووالریک در خون می شود. این شرایط می تواند سبب تولید سم در بدن شده و منجر به آسیب به مغز و سیستم عصبی شود. و همچنین می تواند بوی نفس بیمار را چیزی شبیه به بوی عرق پا کند.

بوی گوشت فاسد

برونشکتازی وضعیتی است که در آن مجاری تنفسی ریه ها گشاد شده و منجر به تجمع مخاط اضافی می شود. عفونت حاصل از آن در ریه ها باقی مانده و می تواند به دهان بیمار بوی گوشت فاسد بدهد.

بوی پوسیدگی و گندیدگی

آبسه ی ریه – یک عفونت میکروبی که می تواند باعث مرگ (نکروز) بافت ریه و تجمع بقایای بافت مرده در حفره های عمیق (بیش از 2 سانتی متر) شود – می تواند دلیل بوی بد دهان بیمار باشد.

بوی خون مانده

هر بیماری یا اختلال مرتبط با خون – به عنوان مثال، اختلالات خونریزی، اختلالات انعقادی و اختلال گلبول های قرمز – می تواند بوی دهان بیمار را چیزی شبیه به خون مانده یا زخم جراحی که تازه شروع به ترمیم کرده است، کند.

بوی زخم پوسیده

سیروز کبدی یک بیماری مزمن کبدی است که در آن یک بافت زخم روی کبد ایجاد می شود و ممکن است در نهایت منجر به نارسایی کبد شود. نفس افرادی که به این اختلال مبتلا هستند می تواند بوی زخم پوسیده داشته باشد.

بوی آمونیاک

آزوتمیا یک ناهنجاری بیوشیمیایی است که در آن مقدار زیادی مواد ازت دار، کراتینین خون و سایر مواد زائد در بدن وجود دارد. ازدیاد این مواد می تواند به کلیه ها آسیب برساند و باعث شود نفس بیمار بوی آمونیاک بدهد.

بوی جسد

گرانولوماتوز وگنر یک بیماری خود ایمنی است که باعث التهاب دستگاه تنفسی، کلیه ها و عروق کوچک بدن می شود. نفس افراد مبتلا به این اختلال می تواند بوی پوسیدگی بافت یا جسد پوسیده داشته باشد.

بوی مدفوع دهان

انسداد روده ممکن است باعث شود تا تنفس فرد بوی مدفوع بدهد.

بوی کلم آب پز

کمبود متیونین آدنوزیل ترانسفراز، یک اختلال ژنتیکی نادر است که در آن بدن قادر به پردازش صحیح متیونین نیست و می تواند در برخی بیماران منجر به ناتوانی ذهنی شود. اگرچه به طور معمول، بیماران علامتی به غیر از بوی دهان شبیه به بوی کلم آب پز نشان نمی دهند.

توصیه هایی برای جلوگیری از بوی بد دهان

در اینجا نکاتی برای بهبود و از بین بردن بوی بد دهان آورده شده است:

مسواک بزنید

سعی کنید روزی دو بار و ترجیحاً بعد از وعده های غذایی مسواک بزنید. هر 2 تا 3 ماه مسواک خود را عوض کنید تا از انتقال آلودگی به داخل دهان جلوگیری شود. قبل از خواب مسواک بزنید و با دهانشویه بدون الکل یا با آب نمک شستشو و غرغره کنید.

زبان را مسواک بزنید

باکتری ها، مواد غذایی و سلول های مرده معمولاً بر روی زبان تجمع می کنند، به خصوص در افراد سیگاری یا افرادی که مبتلا به خشکی دهان هستند. یک اسکراپر زبان (tongue scraper) برای زدودن پلاک های میکروبی مفید است. همچنین می توانید مطلب چگونه زبانی تمیز داشته باشیم را مطالعه کنید.

از نخ دندان استفاده کنید

مسواک زدن فقط حدود 60 درصد از سطح دندان را تمیز می کند. نخ دندان باعث خروج ذرات مواد غذایی و پلاک از بین دندانها می شود.

تمیز نگه داشتن پروتزهای دهانی

هر چیزی را که وارد دهان شما می شود، از جمله دندان مصنوعی، ابزارهای ارتودنسی و بطور کلی هر وسیله دیگری، باید طبق دستورالعمل روزانه تمیز شود. تمیز کردن این وسیله ها از ایجاد باکتری ها و انتقال مجدد آن به دهان جلوگیری می کند.

از خشکی دهان پیشگیری کنید

اگر دهان خشک دارید، از مصرف دخانیات و نوشیدنی های الکلی خودداری کنید. آب زیادی بنوشید. جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات، ترجیحا بدون قند، می تواند به تحریک تولید بزاق کمک کند. اگر دهان به صورت مزمن خشک باشد، پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند که جریان بزاق را تحریک کند. از مواد مرطوب کننده بدون نسخه مانند اسپری مخصوص دهان، و شستشو یا ژل مرطوب کننده دهان استفاده کنید.

از یک رژیم غذایی مناسب پیروی کنید

سیر، پیاز، و غذاهای پر ادویه در ایجاد بوی نامطبوع موثرند. هنگام حضور در اجتماعات از خوردن این مواد غذایی خودداری کنید مصرف زیاد غذاهای قندی هم علاوه بر همه معایبی که دارد، با بوی دهان مرتبط است. خوردن صبحانه حاوی غذاهای جامد متشکل از نان، غلات و سبزیجات می تواند به تمیز کردن قسمت پشت زبان کمک کند.

مصرف دخانیات ممنوع

از استعمال دخانیات و جویدن محصولات مبتنی بر تنباکو خودداری کنید.

داروهای گیاهی برای درمان بوی بد دهان

فرقی نمی کند بوی بد دهان به دلیل یک موضوع پیش پا افتاده و ساده باشد و یا یک علت جدی داشته باشد. به هر حال نمی توان با این بوی بد زندگی کرد!

خبر خوبی که برای شما داریم این است که مجبور نیستید با بوی بد دهان به زندگی خود ادامه دهید.

7 گیاهی که در زیر معرفی می کنیم، فقط برای پنهان کردن موقف بوی بد دهان نیست، بلکه مطالعات ثابت کرده اند که این گیاهان مخصوصا اگر با هم استفاده شوند، سبب پاکسازی محیط دهان و خوش بو کردن تنفس می شوند.

• نعناع فلفلی
• درخت چای
• مریم‌گلی
• مرمکی
• میخک
• کاج سوزنی
• اکالیپتوس
• ترکیب سرکه و گلاب

گیاهان دارویی برای مبارزه با بوی بد دهان:

نعناع فلفلی

اکثریت خمیر دندان ها حاوی طعم دهنده نعناع هستند و این تصادفی نیست. نعنا فلفلی احساس تر و تازگی و تمیزی در دهان ایجاد می کند. روغن های ضروری که از نعناع فلفلی واقعی گرفته شده اند، خواص خیلی بیشتری از ایجاد احساس تازگی در دهان دارند. یک مطالعه نشان داده است که روغن نعناع در کاهش بود بد دهان موثر تر از دهانشویه های شیمیایی ساخته شده در لابراتوار است.

درخت چای

روغن درخت چای مدت های زیادی است که به دلیل سمیتی که برای باکتری های ایجاد کننده بوی بد دهان ایجاد می کند، در بین متخصصان بهداشت طبیعی شناخته شده است. به دلیل داشتن چنین خواص منحصر به فردی، محققان در مطالعات مختلف اثربخشی عصاره روغن درخت چای را در دهانشویه ها بررسی کرده اند.

یکی از این تحقیقات نشان داده است که روغن درخت چای طیف وسیع تری از میکروارگانیسم ها را نسبت به کلرهگزیدین شیمیایی از بین می برد. مطالعه دیگری نشان داده است که Solobacterium moorei، (یک باکتری مرتبط با بوی بد دهان)، به روغن درخت چای بسیار حساس است. روغن درخت چای به عنوان جزیی از دهانشویه، در نبرد با بوی بد دهان بسیار موثر است. همچنین این روغن در رفع کاندیدا نیز موفق شناخته شده است. لازم به توضیح است که کاندیدا یکی از عوامل بوی بد دهان است.

مریم گلی

مریم گلی از زمان های بسیار قدیم به عنوان یک گیاه درمانی شناخته می شده است. تحقیقات مدرن فقط اثربخشی آن را برای از بین بردن میکروارگانیسم های مضر و مبارزه با بوی بد دهان تأیید کرده است. ثابت شده است که مریم گلی برای از بین بردن ارگانیسم هایی که باعث ایجاد بوی بد دهان می شوند مانند کاندیدا آلبیکانس، استرپتوکوک موتانس و Porphyromonas gingivalis موثر است.

مرمکی

هزاران سال است که از مرمکی به هزاران روش استفاده می شود. برای کسانی که می خواهند با بوی بد دهان خود مبارزه کنند. علت این بو هر چه باشد مرمکی یک درمان طبیعی عالی است؛ زیرا به پاکسازی دهان از میکروب ها کمک می کند و همچنین شرایطی را که ممکن است رشد آینده میکروب ها را ترغیب کند، برطرف می کند.

میخک

در طب چینی، بوی بد دهان به دلیل جریان نداشتن Qi ایجاد می شود. به گفته چینی ها، میخک جریان Qi را مجددا برقرار می کند. میخک در طب چینی سابقه طولانی برای رفع بوی بد دهان دارد. مطالعات جدید نشان داده است که میخک جزو موثری در دهان شویه ها است. در یک مطالعه، شرکت کنندگان میخک را از نظر طعم، مزه دهان پس از استفاده و سهولت استفاده به دهان شویه های تجاری ترجیح دادند. این مطالعه پیشنهاد کرده است که دهانشویه های گیاهی که با استفاده از گیاهان دارویی مثل میخک درست می شوند، گزینه مناسبی برای افرادی هستند که نمی توانند از شوینده های شیمیایی استفاده کنند.

کاج سوزنی

در طول تاریخ از رزین ها و روغن های کاج برای طیف وسیعی از درمان استفاده می شده است. کاج حاوی الکل های طبیعی به نان ترپن است که ماده پاک کننده پر قدرت و سمی در برابر ارگانیسم های مضر است. مطالعات نشان می دهد که روغن کاج دارای خواص آنتی اکسیدانی قوی نیز هست. به عنوان یکی از اجزای دهان شویه، کاج سوزنی از سلامت کلی دهان مراقبت می کند.

اکالیپتوس

اکالیپتوس اثربخشی قابل توجهی را در کاهش بوی بد دهان نشان داده است. در مطالعه ای در سال 2010 انجام شد، مشخص شد که اکالیپتوس از طریق کاهش قابل توجه ترکیبات گوگرد دار موثر در ایجاد بوی بد دهان، نقش چشمگیری در حل این مشکل دارد. اثرات قابل توجه اکالیپتوس نشان داد که این گیاه علاوه بر شرایط آزمایشگاهی، در عمل نیز تاثیرات پاک کنندگی زیادی دارد.

ترکیب گلاب و سرکه

5 فنجان گلاب و 1 فنجان سرکه را با هم ترکیب کنید. در طول روز می توانید چندین بار این دهان شویه را استفاده نمایید.

این دهانشویه در شرایطی که افراد دندان خود را کشیده اند, مفید است که سبب جلوگیری از خونریزی می‌شود.

این دهانشویه سبب خوشبو کردن محیط دهان می‌شود، همچنین عفونت‌ها و باکتری‌های موجود در محیط دهان را از بین می‌برد و برای لقی دندان‌ها, آفت دهان و جوش‌هایی که داخل دهان می‌زند بسیار مناسب است.

اگر در دهان آفتی وجود دارد که بعد از استفاده از این دهانشویه احساس سوزش می‌کنید بهتر است که گلاب خالی را استفاده کنید.

اطلاعات و اظهارات ارائه شده در این مقاله برای اهداف آموزشی است و هدف آن جایگزینی با توصیه های پزشک نیست. اگر بیمار هستید یا نگران سلامتی خود هستید، به پزشک مراجعه کنید.

بوی بد دهان از نظر طب سنتی

بر اساس موارد مطرح شده افرادی که از بوی بد دهان رنج می برند در مرحله اول اشکالات خود را در حفظ بهداشت دهان و دندانها و نیز بهداشت دستگاه گوارش رفع نمایند. در مرحله بعد به یک دندانپزشک مراجعه نمایند تا در صورت نیاز درمانهای لازم را صورت دهد. بعد از اطمینان از رفع بیماری لثه ها، عفونت، خرابی دندان و باقی ماندن بوی بد مراجعه به یک متخصص طب سنتی سودمند خواهد بود.

درمان قطعی بوی بد دهان با لیزر

درمان بوی بد دهان با لیزر دندانپزشکی

معمولاً بر اثر صحیح مسواک نزدن بعد از مدتی مقداری از مواد غذایی در لابلای لثه ها و دندان ها گیر کرده و باعث فساد و بوی بد دهان می شود که متاسفانه به راحتی مشخص نمی شود تا زمانی که باعث تورم و قرمزی لثه شود.
در این مرحله برای برطرف شدن مشکل به روش های جراحی نیاز می‌شود که اکنون روش دندانپزشکی لیزری که بی خطر و بی درد ترین روش برای درمان بوی بد دهان با لیزر و رفع مشکلات لثه ای است.
برای از بین بردن بوی بد دهان با لیزر می توانید در یک تا دو جلسه توسط دندان‌پزشک مرتبط اقدام کنید. در روش‌های قدیمی، دندانپزشک برای درمان بوی بد دهان، قسمتی از بافت‌هایی لثه را جراحی می‌کرد.این روش درمانی به صورت کاملا تخصصی در کلینیک دندانپزشکی دکتر حاکم زاده انجام می شود. برای اطلاعات بیشتر می توانید با ما تماس بگیرید.

اسم قرص برای رفع بوی بد دهان

بهداشت مناسب دهان و دندان موثرترین روش برای درمان بوی بد دهان است. همراه با بهداشت دهان و دندان، داروی بوی بد دهان و محصولات تجویزی نیز ممکن است مفید باشند.

• دهان شویه هایی که حاوی عوامل ضد باکتریایی استیل پیریدینیم کلراید یا پراکسید هیدروژن هستند.
• پروبیوتیک ها: برخی از متخصصان به جای محصولاتی که برای از بین بردن باکتری ها (مانند دهانشویه ها) طراحی شده اند، از پروبیوتیک هابرای کمک به پاک کردن بوی بد دهان استفاده می کنند.
• مترونیدازول: این قرص نیز در برخی مواقع ممکن است به صلاحدید پزشک برای شما تجویز شود.

قرص مترونیدازول دارویی است که برای درمان طیفی از عفونت ها مورد استفاده قرار می گیرد.این دارو بر عفونت های ویروسی تاثیری ندارد. مترونیدازول به گروهی از آنتی بیوتیک ها که نیتروایمیدازول نام دارند، تعلق دارد. داروی آنتی بیوتیکی است که فقط بر روی عفونت های باکتریایی و تک یاختگان تأثیر دارد. از مهمترین عوارض آن می توان به تشنج،ناراحتی گوارشی، احساس بیحسی ر دست و پا و تغییرات بینایی اشاره کرد.

• لاکتوکام: از لاکتوگام برای مقابله با گلودردهای ناشی از سرماخوردگی یا آلرژی های فصلی در پاییز و زمستان می توان به خوبی بهره برد. همچنین اشخاصی که سیگار میکشند با استفاده از این محصول علاوه بر رهایی سریعتر از بوی ناخوشایند سیگار از دهان، می توانند از این محصول برای جلوگیری از مشکلات دندان و لثه بعلت مصرف سیگار استفاده کنند.
• قرص اشتوتزن: این دارو حاوی کلروفیل است و به تازه کردن نفس و رفع بوی بد دهان کمک می کند. روزانه 2 تا 3 قرص را می توانید همراه غذا مصرف نمایید.

قرص ها و داروهای ذکر شده عموما بطور موقت اثر بوی نامطبوع دهان را از بین میبرند و برای رفع دائمی بوی بد دهان باید علت اصلی آن رفع گردد.

چه موقع به پزشک مراجعه کنید؟

اگر بوی بد دهان دارید، عادت های بهداشت دهان خود را مرور کنید. سعی کنید تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کنید، مانند مسواک زدن به دندان و زبان بعد از خوردن غذا، استفاده از نخ دندان و نوشیدن آب فراوان. اگر بوی بد دهان شما پس از انجام چنین تغییراتی ادامه یافت، به دندانپزشک مراجعه کنید.

به یاد داشته باشید در حدود 85 درصد موارد، بیماری های دهان و دندان علت اصلی بوی بد دهان است. اگر مشکل با وجود رعایت عوامل فوق ادامه داشته باشد، توصیه می شود برای درمان بوی بد دهان و معاینات بیشتر به دندانپزشک مراجعه کنید تا سایر شرایط را بررسی کند.

نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

منبع: سیده مریم حاکم زاده متخصص دندانپزشکی

رفع بوی بد دهان در صبح

بوی بد دهان در صبح معمولا دارای دلایل مختلفی می باشد. که از جمله این دلایل می توان به عدم توجه به بهداشت دهان و دندان، عادت های خواب نامناسب، خوردن برخی از غذاها، عفونت و خشکی دهان اشاره نمود. همچنین در برخی از مواقع ممکن است بوی نامطبوع صبحگاهی دهان به دلیل وجود بیماری های مزمن باشد. تمامی این عوامل در طول روز می توانند باعث شوند، که شما هنگام بیدار شدن از خواب دهانتان بوی نامناسب بدهد.این مشکل ممکن است برای کودکان هم بعد از بیدار شدن از خواب رخ دهد. در ادامه قصد داریم شما را با علل و روش هایی جهت جلوگیری و رفع بوی بد دهان هنگام صبح، آشنا کنیم.

دلایل بوی بد دهان در هنگام صبح چیست؟

شایع ترین دلایل بوی نامطبوع صبحگاهی دهان شامل موارد زیر است:

• غذا. باقیماندن ذرات غذا در دهان باعث افزایش باکتری ها شده و ایجاد بود می کند. خوردن غذاهای خاص مثل پیاز،سیر و برخی ادویه جات نیز می تواند باعث نفس بد بو شود.پس از هضم غذا آنها همراه با جریان خون وارد ریه شما شده و بر نفس شما تاثیرگذار هستند.
• تنباکو. کشیدن سیگار یکی از دلایل بوی بد دهان است. افراد سیگاری بیشتر مستعد بیماری های لثه هستند.
• خشکی دهان. بزاق دهان عاملی جهت پاکسازی دهان است و ذراتی که باعث بو می شود را ازبین میبرد. شرایطی مثل خشک شدن دهان باعث بوی نامطلوب دهان می شود زیرا تولید بزاق کاهش یافته است. خشکی دهان معمولا موقع خوابیدن اتفاق میفتد و منجر به نفس بد بوی صبحگاهی می شود.این اتفاق زمانی که با دهان باز بخوابید تشدید می شود.
• داروها. برخی از داروها باعث خشک شدن دهان می شوند.این عامل باعث افزایش باکتری ها در صبح می شود.
• عدم رعایت بهداشت دهان. همانطور که با مسواک زدن و کشیدن نخ دندان ذرات غذایی مضر از بین میرود، عدم توجه به مراقبت های بهداشتی دهان و دندان می تواند منجر به بیماری لثه شود.

روشهای جلوگیری از بوی بد صبحگاهی دهان عبارتند از:

رعایت بهداشت دهان و دندان و رفع بوی صبحگاهی دهان

برای اینکه از بوی بد نفس در صبح جلوگیری نمایید. اولین قدم رعایت بهداشت دهان و دندان تان است. وجود پوسیدگی دندان و یا ماندن غذا در دهان از شب تا صبح، می تواند بوی بدی را در دهان شما ایجاد نماید. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است به توصیه های زیر عمل نمایید.

1. استفاده از مسواک و نخ دندان قبل از خواب. استفاده از نخ دندان و مسواک قبل از خواب، باکتری های حاصل از باقی مانده غذاها را در دهان شما از بین می برد. همچنین از باقی ماندن خوراکی ها میان دندان های شما جلوگیری می کند. به همین دلیل می تواند از ایجاد بوی بد جلوگیری نماید.

نکته: مراحل درست استفاده از نخ دندان به این صورت است که، ابتدا حدود 40 سانتی متر از نخ دندان را جدا نمایید. سپس آن را دور، دو انگشت دست راست و چپ خود بپیچید. نخ دندان را تا جایی که یک فضای خالی 5 سانتی متری و محکم ایجاد شود، بکشید. سپس نخ دندان را به آرامی میان هر دو دندان بگردانید، تا تمامی باکتری های باقی مانده میان دندان ها خارج شوند.

وقتی برای اولین بار از نخ دندان استفاده می نمایید، ممکن است تا چند روز لثه های شما مقدار بسیار کمی خونریزی داشته باشند. این مشکل کاملا طبیعی است و جای نگرانی ندارد. اما این خونریزی ها پس از سه تا چهار روز باید از متوقف شوند. در غیر این صورت بهتر است به دندان پزشک مراجعه نموده و در رابطه با مشکلتان با او صحبت نمایید.

2. در صورت امکان از مسواک برقی استفاده نمایید. استفاده از مسواک های معمولی می توانند در درمان بوی بد دهان موثر باشند. اما استفاده از مسواک های برقی به دلیل پخش یکنواخت خمیر دندان روی دندان ها و تمیز کردن یک دست تمامی دندان ها، دقت بالایی در از بین بردن باکتری های دهان و دندان دارند. به همین دلیل می توانند در از بین بردن بوی صبحگاهی نفس، بسیار موثر واقع شوند.

3. تمیز کردن زبان. شاید شما نیز این تصویر را مشاهده نموده باشید، که روی زبان شما لایه ای سفید رنگ ایجاد شود. زبان نیز مانند دندان ها نیاز به مراقبت و تمیزی دارد. عدم توجه به تمیزی روی زبان می تواند یکی از دلایل اصلی ایجاد بوی بد دهان در صبح باشد. بنابراین نیاز است تا حداقل روزانه یکبار زبان خود را با استفاده از مسواک تمیز نمایید.

چگونه بوی بد دهان را برای همیشه از بین ببریم؟

برای اینکار یک مسواک نرم تهیه نمایید. و مقداری دهان شویه غیر الکلی روی آن بریزید. سپس به آرامی مسواک را حرکت دهید. این کار به از بین بردن باکتری های روی زبان شما بسیار کمک می نماید.

4. استفاده از دهان شویه. یکی دیگر از روش های مناسب برای حفظ بهداشت دهان و دندان در صبح ها، استفاده از دهان شویه است. دهان شویه هایی که فاقد الکل می باشند. دارای خاصیت ضد عفونی و ضد باکتریایی هستند. که استفاده از آنها می تواند باکتری های بویایی را از بین ببرد. اگر دهان شویه در دسترس شما نبود. می توانید از ترکیب آب و جوش شیرین به جای دهان شویه استفاده نمایید.

فقط به این موضوع توجه داشته باشید، که دهان شویه و یا ترکیب آب و جوش شیرین را تحت هیچ شرایطی قورت ندهید. همچنین از خوردن آب و یا شستن دهان پس از غرغره نمودن دهانشویه، خودداری نماید. از طرفی اگر روکش دندان، مواد زیبایی دندان و … در دهان خود دارید. از استفاده کردن و غرغره نمودن، جوش شیرین خودداری نمایید. زیرا جوش شیرین موجب نرم شدن چسب دندان می گردد. و می تواند به درمان های دندانی شما آسیب وارد نماید.

5. چکاپ های منظم دندانپزشکی. مراجعه به دندان پزشکی و چکاپ دندان ها می تواند شما را از دلایل بد بویی دهان و شناخت راه حل های درمانی آن، آگاه سازد. همچنین در صورتی که پلاک ها روی دندان های شما ایجاد شده باشند. دندان پزشک آنها را در یک جلسه از بین خواهد برد.

تنظیم عادت خواب و تاثیر آن بر بوی نامطبوع دهان در صبح

عادت های نامناسب هنگام خوابیدن می تواند، یکی دیگر از دلایل ایجاد تنفس بد بو در صبح باشد. برای تنظیم عادت خوابیدن بهتر است با برخی از عادت های مناسب، هنگام خوابیدن بیشتر آشنا شوید.

1. درمان خرو پف. خروپف کردن یا تنفس های شدید در زمان خواب، ممکن است باعث بد بویی دهان بعد از بیدار شدن باشد. به همین دلیل است که، اکثر افرادی که در خواب خرو پف می کنند. صبح، دهان آنها بوی نامطبوعی می دهد. برای جلوگیری از بوی بد نفس، که ناشی از خرو پف است. بهتر است به درمان آن بپردازید.

به طور مثال اگر دلیل خرو پف کردن شما، گرفتگی بینی می باشد. بهتر است قبل از رفتن به رختخواب، آن را رفع نمایید. برای اینکار می توانید از اسپری و یا قطره های بینی استفاده نمایید. همچنین می توانید از بخورهای مناسب برای رفع گرفتگی بینی استفاده کنید. از طرفی، در صورتی که علت خرو پف پایین قرار گرفتن سر شما، نسبت به بدنتان می باشد. بهتر است از بالش های بلند تر استفاده نمایید.

2. تنفس از بینی. یکی از دلایل دیگر بوی نامطبوع در صبح، تنفس از دهان در طول شب می باشد. بهتر است اگر شما نیز به تنفس از راه دهان عادت کرده اید. در طول روز تنفس از بینی را تمرین نمایید. زمانی که شما شب ها از طریق دهان نفس می کشید. هوای بیرون وارد دهان شما می شود. از همین رو باعث ایجاد بوی بد در دهان شما می گردد.

یک نمونه از تمرین هایی که می تواند به شما در تنفس از بینی کمک نماید، نفس عمیق کشیدن است. برای این کار نیاز است تا دهان خود را کاملا بسته نگه دارید. سپس از طریق بینی نفس عمیق بکشید و چند ثانیه صبر کنید. سپس با فشار زیاد بازدم را از طریق بینی خارج کنید. همچنین می توانید راحت و مستقیم بنشینید. و به مدت چند دقیقه دهان خود را کاملا بسته نگه دارید. یا به نوعی به زبان خود استراحت دهید. پس از بسته شدن دهانتان، ناخوداگاه از طریق بینی نفس خواهید کشید.

یکی دیگر از تمرین های مهم تنفس از طریق ریه های شماست. به این صورت که روی یک صندلی مستقیم و صاف بنشینید. سپس دست خود را روی شکم خود قرار دهید. و سعی کنید نفس های عمیق بکشید. اما به جای تنفس از طریق قفسه سینه، سعی کنید از درون شکم و ریه ها تنفس را انجام دهید. انجام تمرین های بالا می تواند به شما در تنفس از بینی کمک نماید. همچنین به میزان قابل توجهی در خوشبویی نفس، موثر است. بهتر است چندین روز به طور مداوم این تمرین ها را انجام دهید تا، به آنها عادت نمایید.

3. نوشیدن آب قبل از خواب. کمبود آب بدن یکی از عمده ترین و مهم ترین دلایل بد بویی دهان بعد از بیدار شدن می باشد. افرادی که میزان آب کمی می نوشند و یا به نوعی بدن آنها کم آب است. معمولا از بوی نامطبوع دهان رنج می برند.زیرا کم آبی بدن موجب خشک شدن بزاق دهان می شود. خشکی بزاق دهان نیز می تواند باعث ایجاد گوگردهای بی بو شود.

به همین دلیل بهتر است که روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید. اگر نمی توانید زیاد آب بخورید. بهتر است از مایعات دیگر مانند آب میوه، چای کم رنگ و … در طول روز استفاده نمایید. همچنین نوشیدن آب قبل از خواب، موجب از بین رفتن باکتری های بو دار و غذاهای مانده شده در دهان می شود.

4. استفاده از محرک های بزاق دهان. اگر میزان بزاق دهان شما به طور طبیعی کم می باشد. و یا در هنگام خواب دچار خشکی دهان می شوید. می توانید از محرک های بزاق دهان، که در داروخانه ها موجود می باشند، استفاده نمایید. از آنجایی که خشکی دهان در طول شب می تواند، موجب نفس بد بو دهان در صبح شود. بهتر است قبل از خواب یکی از محرک های بزاق دهان را استفاده نمایید.

تنظیم رژیم غذایی مناسب و جلوگیری از بوی بد دهان درصبح

استفاده از رژیم غذایی مناسب می تواند در جلوگیری از این مشکل بسیار موثر باشد. بنابراین بهتر است به توصیه هایی که در رابطه با رژیم غذایی سالم وجود دارند، توجه نمایید.

1. استفاده از میوه و سبزیجات. استفاده از میوه های خام و آبدار مانند سیب، هویج، کرفس و … می تواند در پاکسازی دهان شما از باکتری ها، بسیار موثر باشد. خوردن سیب قبل از خواب می تواند دهان و دندان های شما را تمیز کرده و از ایجاد بو، جلوگیری نماید. همچنین حفظ کردن رژیم غذایی متعادل و سالم می تواند از تجمع و خشک شدن باکتری ها در دهان شما جلوگیری کند.

استفاده از غذاهایی که دارای کربوهیدرات کمی می باشند. می توانند در ایجاد تنفس بد بو بسیار تاثیر گذار باشند. همچنین عدم خوردن و آشامیدن در طولانی مدت، نیز در ایجاد این مشکل بی تاثیر نخواهد بود. زیرا در این صورت به دلیل تجزیه چربی های بدن، ماده شیمیایی به نام کتون در بدن ساخته می شود.

2. خودداری از مصرف سیر و پیاز. استفاده زیاد از سیر، پیاز و ادویه های تند می تواند موجب بوهای شدیدی در دهان شما شوند. اسیدهای موجود در سیر و پیاز موجب می شود تا، پس از استفاده از آنها دهان دچار بوی بد شود. در صورت استفاده از آنها به صورت خام، این بوهای نامطبوع شدیدتر خواهند بود. که معمولا تاثیر آنها به گونه ای است که، پس از خوردن نفس بد بو در فردا نیز استشمام می گردد.

3. کاهش مصرف قند. مصرف زیاد غذاها و مواد قندی موجب می شود تا، میزان قابل توجهی قند پس از استفاده از آنها، در دهان باقی بماند. این قندها به رشد باکتری ها در دهان کمک می کنند. از همین رو می توانند موجب بوی بد صبحگاهی دهان شوند.

از طرفی وجود این قندها در دهان، در طولانی مدت می تواند موجب پوسیدگی دندان ها شود. به همین منظور در صورتی که صبح ها دچار نفس بد بو رنج می شوید. بهتر است از خوردن نوشابه های قندی گازدار، تنقلات قندی و غذاهایی که دارای قند فراوانی می باشند، خودداری نمایید. اسید موجود در این خوراکی ها در ایجاد باکتری های بو دار دهان، بسیار موثر می باشند.

4. عدم استفاده از الکل و قهوه. قهوه دارای بوی بسیار قوی می باشد. که استفاده بیش از یکبار در روز می تواند بوی آن را در دهان شما، ماندگار کند. استفاده کردن از قهوه در شب، می تواند موجب بد بویی دهان در صبح شود. الکل نیز می تواند موجب خشک شدن بزاق دهان شود. که همین موضوع دلیلی برای ایجاد این مشکل می باشد.

همچنین الکل دارای بوی بسیار زننده و قوی می باشد. که به راحتی و با استفاده از مسواک از دهان شما خارج نمی شود. بوی الکل معمولا بیش از 12 ساعت در دهان شما باقی می ماند. که همین موضوع باعث ایجاد بد بویی تنفس می شود. استفاده از سیگار و قلیان نیز، تاثیراتی مانند الکل دارند. که با از بین بردن بزاق دهان، می توانند در علت بوی بد دهان، بسیار تاثیر گذار باشند.

5. استفاده از آدامس بدون قند. استفاده از آدامس های بدون قند، به شما در افزایش میزان بزاق دهانتان کمک می کند. همچنین این آدامس ها در از بین بردن بوهای درون دهان بسیار موثر می باشند. در ساخت این آدامس ها از شیرین کننده های مصنوعی استفاده نشده است. به همین دلیل علاوه بر از بین بردن بوی نا مطبوع دهان در طول روز، می تواند در کاهش حفره های روی زبان شما نیز موثر باشند.

اگر به هر دلیلی نمی توانید از این آدامس ها استفاده نمایید. می توانید دو برگ از نعنای تازه را جایگزین آنها کنید. استفاده از نعنا قبل از خواب می تواند در از بین بردن بوی بد صبحگاهی دهان موثر باشد. اما نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید. این است که نعنا فقط قادر به از بین بردن بوها در دهان شما هستند. و تاثیری در از بین بردن باکتری های دهانی ندارند.

6. مراجعه به دندانپزشک. تمامی راه حل هایی که آنها را با یکدیگر بررسی نمودیم. در جلوگیری از بوی بد دهان در صبح، بسیار مهم و تاثیر گذار هستند. اما در برخی از مواقع با رعایت تمام موارد بالا، ممکن است بوی نامطلوب دهان رفع نشود. در این صورت نیاز است تا به دندانپزشک مراجعه نمایید. آنها با بررسی وضعیت دهان و دندان شما، راه حل های پزشکی را برای رفع قطعی بوی بد دهان به شما، پیشنهاد خواهند داد

نکارش و گردآورنده: رضا رحیمی

تا حالا دچار گوش درد شده اید؟یا فرزندتان دچار این درد شده است این تجربه یکی از آزاردهنده ترین دردهاست.

روش‌های درمان انواع عفونت گوش

یکی از مهم‌ترین مشکلات گوش، عفونت گوش است که در کودکان بیش‌تر از بزرگسالان شایع است. عفونت گوش معمولاً با گوش‌درد، خارش گوش، ترشح گوش و احساس انسداد گوش همراه است. عفونت گوش یکی از مهم‌ترین دلایل مراجعت به پزشک اطفال است. امروزه بیش از نیمی داروهای آنتی‌بیوتیکی که برای کودکان و نوزادان تجویز می‌شود به دلیل عفونت‌‌های گوش است.

در صورت عدم درمان، عفونت‌های گوش می‌توانند منجر به مشکلات جدی‌تری مانند پارگی پرده گوش، ماستوئیدیت (التهاب استخوان ماستوئید)، مننژیت (آماس سر)، فلج صورت، و احتمالاً در بزرگسالان بیماری منیر شود.

گوش از سه قسمت اصلی تشکیل شده است. گوش خارجی شامل قسمت قابل مشاهده و مجرای منتهی به پرده گوش است. گوش میانی شامل استخوان‌های کوچکی است که با ارتعاش خود صدا را تقویت و منتقل می‌کنند و با پرده توسط پرده گوش از گوش خارجی جدا شده است. گوش داخلی جایی است که صداها به پالس‌های الکتریکی تبدیل می‌شوند و به مغز منتقل می‌شوند. هر کدام از این قسمت‌ها می‌تواند به باکتری، قارچ یا ویروس آلوده شود و فرد به عفونت گوش دچار شود. در این مقاله به بررسی انواع، علل، علائم و درمان عفونت‌های گوش می‌پردازیم.

هر کدام از قسمت‌های گوش می‌تواند به باکتری، قارچ یا ویروس آلوده شده و فرد را به عفونت گوش دچار کند.

انواع عفونت گوش

عفونت گوش انواع مختلفی دارد که با توجه به محل عفونت و نوع عفونت می‌تواند دسته‌بندی شود. مهم‌ترین انواع عفونت گوش اوتیت مدیا (otitis media) یا عفونت گوش میانی و اوتیت اکسترنا (otitis externa) یا عفونت گوش خارجی است.

عفونت گوش میانی (اوتیت مدیا)

عفونت یا التهاب گوش میانی که در علم پزشکی به آن اوتیت مدیا می‌گویند بیش‌تر در کودکان اتفاق می‌افتد اما بزرگسالان نیز ممکن است درگیر آن شوند. این نوع عفونت معمولاً به دنبال سرماخوردگی، آنفولانزا یا دیگر عفونت‌های تنفسی می‌آید. دلیل آن این است که گوش میانی از طریق یک کانال کوچک به نام شیپور استاش یا لوله استاش (Eustachia tube) به مجرای تنفسی فوقانی متصل است. میکروب‌هایی که در بینی یا سینوس‌ها رشد می‌کنند می‌توانند از طریق لوله استاش وارد گوش شوند و در آنجا به رشد خود ادامه دهند.

اوتیت مدیا هر چند در بزرگسالان نیز می‌تواند اتفاق بیفتد اما در کودکان بسیار شایع‌تر است. تقریباً از هر 4 کودک 3 کودک تا سن 3 سالگی دست‌کم یک بار عفونت گوش میانی را تجربه می‌کنند.

اوتیت مدیا خود دارای سه نوع است:

اوتیت مدیای حاد (acute otitis media)

این عفونت گوش میانی به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد و باعث التهاب و قرمزی گوش می‌شود. مایعات و ترشحات درون گوش محبوس و باعث بروز تب و درد گوش در کودک می‌شود. عفونت گوش میانی حاد در کودکان دارای علائمی مانند کشیدن گوش، گریه، بیقراری، تب و ضعف بدنی است، بنابراین والدین در صورت مشاهده این علائم باید فرزند خود را نزد یک متخصص گوش،حلق و بینی ببرند.

اوتیت مدیا همراه با ترشح (otitis media with effusion)

التهاب گوش میانی با ترشح به تجمع مایع غیرعفونی در گوش میانی اطلاق می‌شود که معمولاً بدون علامت است. این مایع ممکن است به دلیل یک سرما‌خوردگی، گلودرد یا عفونت مجرای تنفسی فوقانی در گوش تجمع کند. اوتیت مدیا با ترشح معمولاً پس از 4 تا 6 هفته خودبه‌خود بهبود می‌یابد اما در برخی موارد ممکن است ادامه پیدا کند و تبدیل به اوتیت مدیای حاد یا مزمن شود. این نوع اوتیت مدیا در پسران بیشتر از دختران اتفاق می‌افتد و در فصل‌های پاییز و زمستان شایع‌تر است.

اوتیت مدیای مزمن همراه با ترشح

گاهی ممکن است مایع غیرعفونی در گوش میانی به مدت طولانی (بیش از سه ماه) باقی بماند یا پس از بهبود پیدا کردن مجدداً عود کند. اوتیت مدیای مزمن با ترشح معمولاً به دلیل اختلال شیپور استاش اتفاق می‌افتد و با ایجاد مشکلات شنوایی در کودکان می‌تواند فرایند یادگیری و تحصیل آن‌ها را مختل کند.

علایم عفونت گوش میانی

• احساس درد ملایم در گوش
• احساس فشار در گوش که مدت زیادی ادامه دارد
• بی‌قراری در کودکان
• بی‌خوابی
• خارش غیرطبیعی گوش
• ترشح مایع چرکین از گوش
• کاهش شنوایی
• تب (به‌ویژه در کودکان و نوزادان)

احساس درد ملایم و احساس فشار ادامه دار در گوش از علائم عفونت گوش میانی هستند.

این علائم ممکن است ادامه‌دار باشند یا هر از چندگاهی ناپدید شوند و دوباره بروز کنند. علایم می‌توانند در یک یا هر دو گوش ظاهر شوند. در صورت عفونت هر دو گوش شدت درد معمولاً بیش‌تر است. علایم عفونت مزمن گوش معمولاً از عفونت حاد گوش کمتر است. عفونت گوش در نوزادان معمولاً با تب همراه است، بنابراین در صورتی که نوزاد زیر 6 ماه شما دارای تب بالای 39 درجه است یا علایم عفونت گوش دارد حتماً باید به متخصص مراجعه کنید.

نحوه تشخیص عفونت گوش میانی

متخصص گوش برای تشخیص عفونت گوش علاوه بر معاینات فیزیکی و بررسی سوابق پزشکی با استفاده از یک اتوسکوپ گوش و پرده گوش را معاینه می‌کند. اتوسکوپ ابزاری است که به پزشک امکان مشاهده داخل گوش را می‌دهد. پزشک با معاینه داخل گوش وجود موارد زیر را بررسی می‌کند:

• قرمزی، حباب هوا، یا مایع چرکین در گوش میانی
• ترشح مایع از گوش میانی
• سوراخ در پرده صماخ
• باد کردن یا افتادن پرده صماخ

اگر عفونت پیشرفته باشد پزشک ممکن است نمونه‌ای از مایع درون گوش را بردارد تا با انجام آزمایش روی آن امکان وجود باکتری‌های مقاوم در برابر آنتی‌بیوتیک را بررسی کند. برای تشخیص گسترش احتمالی عفونت به دیگر نقاط ممکن است به یک سی‌تی اسکن نیز نیاز باشد.

همچنین آزمایشی به نام تمپانومتری وجود دارد که با استفاده از آن عملکرد ساختار گوش میانی و تغییر فشار در گوش میانی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. البته انجام این آزمایش برای کودکان و نوزادان مشکل است زیرا فرد باید در هنگام انجام آزمایش بی‌حرکت بماند و گریه یا صحبت نکند. برای کودکانی که به کرات دچار عفونت‌های گوش می‌شوند ممکن است یک آزمایش شنوایی نیز انجام شود.

عفونت گوش خارجی (otitis externa)

التهاب گوش خارجی که در اصطلاح پزشکی به آن اوتیت اکسترنا و به صورت عامیانه (به دلیل شیوع آن در بین شناگران) به آن «گوش شناگر» (Swimmer’s ear) می‌گویند عفونت یا التهاب کانال گوش بین پرده گوش و گوش خارجی است. این عفونت گوش می‌تواند به دلیل قرار گرفتن در معرض آب آلوده یا آسیب فیزیکی ناشی از تمیزکردن بیش‌ازحد گوش خارجی اتفاق بیفتد.

علائم گوش شناگر

علائم عفونت گوش خارجی معمولاً در ابتدا خفیف هستند اما ممکن است اگر درمان نشود یا عفونت گسترش یابد شدیدتر شوند. به طور کلی پزشکان علائم گوش شناگر را برحسب میزان شدت به سه دسته خفیف، ملایم و شدید دسته‌بندی می‌کنند.

علایم خفیف اوتیت اکسترنا شامل این موارد است:

• خارش در مجرای گوش
• قرمزی خفیف در گوش
• درد خفیف که با کشیدن لاله گوش یا فشار دادن برجستگی کوچک جلوی گوش (زبانه گوش) شدیدتر می‌شود
• اندکی ترشح ماده شفاف و بی‌بو

سرخی یا التهاب گوش خارجی از علائم اوتیت اکسترنای پیشرفته هستند.

علائم گوش شناگر رو به پیشرفت عبارتند از:

• خارش شدیدتر
• افزایش درد
• افزایش سطح قرمزی پوست داخل گوش خارجی
• ترشح زیاد مایع از گوش
• احساس پر بودن گوش و انسداد نسبی مجرای گوش ناشی از ورم، مایع یا جرم
• کاهش شنوایی

علائم اوتیت اکسترنای پیشرفته شامل موارد زیر است:

• درد شدید که ممکن است به صورت، گردن یا کنار سر نیز کشیده شود
• انسداد کامل مجرای گوش
• سرخی یا التهاب گوش خارجی
• تورم گره‌های لنفاوی در گردن
• تب

عفونت گوش داخلی

عفونت گوش داخلی به عفونت یا التهاب داخلی‌ترین بخش‌های گوش گفته می‌شود. در بیش‌تر مواقع عفونت گوش درونی در واقع یک عفونت به معنای واقعی کلمه نیست بلکه التهاب بخش‌هایی از گوش است که مسئول حفظ تعادل و شنوایی هستند (از جمله پیچال یا لابیرنت استخوانی). در این حالت به این بیماری آماس گوش درونی یا لابرینتیت (Labyrinthitis) می‌گویند. البته گاهی نیز ممکن است عفونت گوش داخلی یک عفونت واقعی ناشی از ویروس یا باکتری باشد.

علائم عفونت گوش درونی

علایم عفونت گوش داخلی عبارتند از:

• سرگیجه
• مشکل عدم تعادل و راه رفتن
• حالت تهوع
• استفراغ
• کاهش شنوایی
• گوش درد
• وزوز گوش

عفونت گوش در کودکان

عفونت گوش در نوزادان و کودکان شایع‌تر از بزرگسالان است. دلایل مختلفی وجود دارد که کودکان بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر عفونت‌های گوش قرار دارند. یکی از این دلایل آن است که شیپورهای استاش در کودکان کوچک‌تر و دارای شیب کمتری است. این خروج مایعات از گوش را حتی در شرایط عادی سخت‌تر می‌کند. در صورت تورم یا انسداد لوله‌های استاش با ترشحات بر اثر سرماخوردگی یا دیگر بیماری‌های تنفسی عمل خروج مایعات ممکن است به کلی ناممکن شود.

دلیل دیگر شیوع عفونت‌های گوش در کودکان سیستم ایمنی ضعیف آن‌هاست. سیستم ایمنی کودکان و نوزادان به اندازه بزرگسالان نمی‌تواند با عفونت‌ها مقابله کند زیرا هنوز در حال تکامل است.

آدنوئید‌ها به عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن به باکتری‌های درحال عبور از بینی و دهان واکنش نشان می‌دهند. گاهی اوقات باکتری‌ها در آدنودئیدها محبوس می‌شوند و یک عفونت مزمن ایجاد می‌کنند که می‌تواند به شیپورهای استاش و گوش میانی منتقل شود.

یکی از علت‌های شیوع عفونت‌های گوش در کودکان، سیستم ایمنی ضعیف آن‌هاست.

عفونت گوش در بزرگسالان

بزرگسالان اگرچه کمتر دچار عفونت گوش می‌شوند اما از این بیماری مصون نیستند. همچنین برخلاف کودکان که عفونت‌های گوش در آن‌ها معمولاً کم‌خطر و گذرا هستند. عفونت گوش در بزرگسالان ممکن است نشانه یک مشکل پزشکی جدی‌تری باشد. در بسیاری از مواقع عفونت گوش علت گوش درد در بزرگسالان است. احتمال بروز عفونت گوش در بزرگسالان سیگاری، کسانی که در محیط‌های آلوده کار می‌کنند، و شناگران بیشتر است. در صورتی که علایم عفونت‌های گوش را دارید پس از چند روز درصورت عدم بهبود به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.

علت عفونت گوش چیست؟

به طور کلی عفونت‌های‌ گوش به دلیل آلودگی میکروبی یا ویروسی در قسمت‌های مختلف گوش اتفاق می‌افتند. دلایل عفونت‌ گوش با توجه به نوع عفونت متفاوت است. برخی از علل و عوامل خطر عبارتند از:

• عفونت‌های مجرای تنفسی فوقانی
• تغییر ناگهانی در فشار هوا (برای مثال هنگام مسافرت هوایی)
• شیپور استاش کوچک‌تر از حد نرمال، یا انسداد شیپور استاش
• شکاف کام
• سیستم ایمنی ضعیف به دلیل سن پایین (کودکان)
• شنا در آب آلوده
• عدم خشک کردن کامل گوش پس از شنا و استحمام
• تمیز کردن وسواس‌گونه و خشن گوش که می‌تواند به بافت‌های حساس گوش آسیب وارد کند
• حساسیت به مواد آرایشی و جواهرآلات

درمان عفونت گوش

بسیاری از عفونت‌های خفیف گوش خود‌به‌خود بهبود می‌یابند و نیازی به مراجعه به پزشک نیست. برای کاهش علائم عفونت‌ خفیف گوش می‌توانید از درمان‌های خانگی مانند قرار دادن حوله گرم روی گوش و محلول آب نمک استفاده کنید. همچنین استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن، قطره‌های گوش بدون نسخه و داروهای دکونژستان‌ مانند سودوافدرین برای رفع گرفتگی بینی می‌تواند به درمان عفونت خفیف گوش کمک کند.

اگر پس از چند روز علایم بهبود پیدا نکرد یا شدیدتر شد باید یک وقت ملاقات با یک متخصص گوش تدارک ببینید. اگر عفونت مزمن باشد پزشک شما ممکن است برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز کند.

اگر فرزند شما زیر 2 سال سن داشته باشد و علائم عفونت گوش داشته باشد احتمالاً پزشک برایش آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. کامل کردن دوره مصرف آنتی‌بیوتیک بسیار مهم است حتی اگر پس از چند روز علائم عفونت ناپدید شوند.

استفاده از قطره‌های گوش بدون نسخه، به درمان عفونت خفیف گوش کمک می‌کنند.

در صورتی که درمان‌های دارویی موثر واقع نشوند یا شما در یک دوره زمانی کوتاه چندین مرتبه به عفونت گوش مبتلا شده‌اید ممکن است پزشک گزینه جراحی را پیشنهاد کند. در این روش لوله‌هایی در گوش جاگذاری می‌شوند تا از طریق آنها مایع درون گوش تخلیه شود.

در بیمارانی که آدنوئیدها (لوزه سوم) آنها بیش از حد بزرگ شده‌ است ممکن است نیاز به عمل جراحی برداشتن لوزه سوم (آدنوئیدکتومی) باشد.

عوارض بلندمدت عفونت گوش چیست؟

عفونت‌های گوش درصورت عدم درمان می‌توانند در درازمدت باعث مشکلات دیگری برای کودکان یا بزرگسالان شوند. این عوارض اگرچه شایع نیستند اما برای سلامت فرد خطرناک‌اند. از مهم‌ترین عوارض تاخیر در درمان عفونت گوش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کاهش شنوایی دائمی
• تاخیر در فرایند زبان‌آموزی و اختلال گفتار در کودکان
• ماستوئیدیت (عفونت استخوان ماستوئید جمجمه)
• مننژیت (عفونت باکتریایی غشای مغزی-نخاعی)
• پارگی پرده گوش

چطور از عفونت گوش جلوگیری کنیم؟

برای کاهش خطر ابتلای خود و فرزندانتان به عفونت‌های گوش موارد زیر را رعایت کنید:

• گوش‌های خود (یا فرزندتان) را دائماً با شستشو و استفاده از گوش‌پاک‌کن پنبه‌ای تمیز نگه دارید. دقت داشته باشید حتماً پس از شستشو و شنا گوش‌ها را کاملاً خشک کنید.
• تا حد امکان از سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود سیگار بپرهیزید – اگر نمی‌توانید سیگار را ترک کنید به هیچ وجه در نزدیکی نوزادتان سیگار نکشید.
• از چیز‌هایی که به آنها حساسیت دارید دوری کنید و داروهای ضدحساسیت خود را به طور مرتب مصرف کنید.
• دست‌های خود را مرتب بشویید و سعی کنید از افرادی که علایم سرماخوردگی یا دیگر عفونت‌های تنفسی دارند دوری کنید.
• واکسیناسیون را جدی بگیرید.
• نوزاد خود را با شیر مادر تغذیه کنید.
• از پستانک برای آرام کردن نوزاد خود استفاده نکنید. تحقیقات نشان داده است مکیدن پستانک علاوه بر کم کردن تمایل کودک به مکیدن پستان مادر، به دلیل پتانسیل بالای جذب آلودگی باعث افزایش 90 درصدی خطر ابتلای کودک به عفونت گوش میانی می‌شود.

✍️نگارش و گردآورنده: رضا رحیمی

????منبع:معصومه سعیدی جراح و متخصص گوش، حلق و بینی (ENT)، فلوشیپ جراحی گوش و قاعده جمجمه