ادبیات پایه نهم (حکایت)

 

این حکایت از زبان ابو سعید  ابی الخیر نقل شده است و تاکید بر خویشتن شناسی دارد و می گوید شناخت واقعی همان شناخت خود ( خود شناسی ) می باشد .

 معنی حکایت : یک روز  شیخ و راهنمای ما ابوسعید ابی الخیر با گروهی از همراهانش به در آسیابی رسید . اسبش را نگه داشت و توقف کرد و مدتی صبر کرد سپس به همراهانش گفت : می دانید که این آسیاب چه چیزی را به ما می گوید ؟ می گوید : شناخت واقعی همین است که من در حال پرداختن و انجام دادن آن هستم . به هنگام گشتن با خودم اندیشه می کنم و به کارهای خودم توجه می کنم و آن چیزهایی را که شایسته نیستند انجام نمی دهم و از خودم دور می سازم . 

تاریخ ادبیات: 

کتاب اسرار التوحید فی مقامات ابو سعید کتابی است  از احوال شیخ ابو سعید ابی الخیر که محمد بن منور آن را  در قرن ششم نگاشته است . 

 

پیش از اینها

نکاتی را در ابتدای درس بیان می کنم :

نکات ادبی :

الف) برای درک بهتر یک اثر باید به ( ساختار ) و ( محتوا ) ی آن توجه کنیم. بررسی ساختاریا شکل بیرونی اثر در  زبان فارسی ( نظم  و نثر ) می باشد  .

 که اگرنظم یا  شعر باشد باید بدانیم که درچه قالبی می باشد و اگر نثر است در چه سبک و سیاقی می باشد .

 شیوه بیان متن های زبان فارسی  به دو قسمت ( زبانی و ادبی  ) تقسیم می شود و واژه های شعر ها و متون به دو قسمت ساده و قابل فهم و دیگری دشوار و دیریاب

شعر ستایش از سعدی و درس اول سروده ی قیصر امین پورهر دو به نظم هستند . شیوه بیان شعر ستایش ادبی است و شیوه ی بیان شعر درس اول سروده قیصر امین پور زبانی است .  

ب ) شعر از دو مصرع که تشکیل یک بیت را می دهد تشکیل می شود / هر بیت دارای قافیه ای است که در شعر فارسی قافیه کلمات هم آهنگی است که آخر حروف آنها مانند هم است و در پایان مصرع و یا هر بیت می آید .

مانند :

پیش از اینها فکر می کردم خدا               خانه ای دارد میان ابرها

که  ( خدا  و  ابرها ) کلمات قافیه ایت و حرف الف  مشترک است و حرف قافیه است .

اگر کلمه ایی در آخر هر دو مصرع  یا بیت ها مانند هم تکرار شود و معنی آنها هم مثل هم باشد  به آن کلمه  ردیف می گویند .

مانند :

ماه ، برق کوچکی از تاج او               هر ستاره  پولکی از تاج او

( از تاج او  ) ردیف است و  ( کوچکی و  پولکی )  قافیه می باشد .

ج)  تلمیح :  آرایه ایی است که داستان یا شعر و یا اتفاق تاریخی را یاد آوری  میکنند در ابیات و یا متون  که این پرداختن را تلمیح  می گویند .

مهربان و ساده و بی کنیه است       مثل نوری در دل  آیینه است

اشاره به صفت خداوند که ( نور )  است می کند .

عادت او نیست خشم و دشمنی     نام او نور و نشانش  روشنی

 این بیت اشاره داره به سوره نور  آیه 35

آرایه  تشبیه و اغراق و مراعات نظیر را قبلا خوانده ایید که در این ابیات به فراوانی مشاهده می شود 

تاریخ ادبیات : قیصر امین پور  استاد دانشگاه و شاعر معاصر از شاعران موفق بعداز انقلاب اسلامی و آثار او که معروف است : در کوچه آفتاب/تنفس صبح / مثل چشمه رود / به قول پرستو /آیینه های ناگهان

رساله القشریه : به زبان عربی نوشته  ابوالقاسم قشیری  عارف قرن  پنجم و یکی از شاگردانش کتاب او را به فارسی ترجمه می کند موضوع کتاب او معرفی برخی از بزرگان عارف و شرح اصطلاحات و الفاظ رایج میان آن ها است که اثری به چاپ رسیده و تصحیح و تعلیقات استاد فروزانفر است .

-------------------------------------------------------------------------------------------

پیش از  اینها .......( قافیه  / خدا و رها)

مثل قصر......(  قصر/ کاخ   - خشتی / آجر )

پایه های برجش....( برج/ ساختمان بلند -  عاج / دندان فیل  - غرور / تکبر )

ماه برق کوچکی .....(قافیه  / کوچکی و پولکی )  -  ( از تاج او  / ردیف ) آرایه تشبیه  ماه مانند یک برق  / ستاره مانند یک پولک

رعدو برق ... ( طنین / آهنگ ، صدا  -  طوفان / فریاد بلند – توفنده  اش / پر خروش )  آرایه تشبیه  در طنین خنده اس و صدا / من فکر می کردم که خدا آنقدر ترسناک است که خنده اش صدای رعد و برق و فریادش پر خروش است .

هیچ کس از ...( قافیه / آگاه و راه )

آن خدا ....( قافیه / خشمگین و زمین )

بود ، اما....( قافیه / ما و زیبا )  (  نبود  کلمه ردیف است )

در دل او ...( قافیه/ جایی و معنایی )  (  نداشت  کلمه ردیف )

هر چه می پرسیدم .... (  قافیه / خدا و ابرها )         زود می گفتند ... (قافیه /  خداست و خطاست  )  آرایه مراعات نظیر بین ابر و آسمان و ...  -   هر چه ازخدا می پرسیدم از زمین و آسمان وابرها  زود به من میگفتند که این کار خداهست و پرس و جو کردن در کار خدا اشتباه است  ( این دو بیت معنی آنها به هم ارتباط دارد و باید باهم معنی شود)

نیت من ... (قافیه / دعا و خدا )  ( نیت  به معنی اراه و قصد است )

پیش از .... (  قافیه /  دلگیر و تصویر )  ( ردیف  در این بیت – بود-  است ) دلگیر به معنی ناراحت و غمگین

تا که یک شب....( قافیه / پدر و سفر )

در میان ....( قافیه / روستا و آشنا )

زود پرسیدم ....( قافیه / کجاست و خداست ) رسیدیم به یک مسجد خانه ایی دیدیم پاک و بی ریا و ساده و دوست داشتنی  و پرسیدم اینجا کجاست .

گفت : .... ( قافیه / ماند و خواند )

با وضویی ... ( قافیه / رویی  و گویی )  ردیف  =  تازه کرد

گفتمش : ... ( قافیه / خشمگین و  زمین )

گفت : آری ....( قافیه  / بی ریاست و بوریاست )  بوریا یعنی حصیری که از نی درست می کنند

مهربان و ساده ... ( قافیه / بی کینه و آیینه )  و ردیف – است .

عادت او ..... ( قافیه / دشمنی و روشنی )  خداوند نور است و نور علی کل نور است .   یکی از صفات خداوند که نور است در این بیت یادآوری شده است و آرایه تلمیح بکار رفته است .

تازه فهمیدم .... (  قافیه / خداست و آشناست )  اشاره به آیه 35 سوره نور  شده است در این بیت که آرایه تلمیح بکار رفته است .  آیه ( نحن اقرب الیه من حبل الورید)  ما از شاهرگ او به او نزدیکتریم  و این شعر که در این معنا بکاررفته است .  ( دوستی از من به من نزدیک تر / از رگ  گردن به من نزدیک تر )

دوستی از ... ( قافیه / من و گردن )  ردیف  ( به من نزدیک تر )

می توانم بعد ....( قافیه / خدا و بی ریا ) 

--------------------------------------------------------

دانش زبانی

اصلی ترین بخش جمله فعل است  و اصلی ترین بخش فعل  بن یا ریشه است که زمان فعل را از روی آن متوجه می شویم .

برای یافتن بن ماضی ابتدا باید  مصدر را بشناسیم و مصدر کلمه ایی است که به کاری دلالت می کند و در پایان آن ( ن )  وجود دارد مانند :  رفتن

که ( ن) را از آخر آن حذف کرده (  رفت) می ماند که بن فعل  ماضی است و  بن مضارع ( رو )  

 

سوالات فصل اول : خواندن و درک متون فارسی 

1- تاریخچه زبان و خط را به صورت خلاصه بیان کنید : 

خاورشناسان و پژوهشگران معتقدند که خط کوفی یا عربی از خط نبطی گرفته شده است که در شبه جزیره طور سینا منتشر بوده است . قدیمترین سندی کتیبه ایی معروف به ( نقش نماره ) است که تاریخ آن 328 بعد از میلاد است . دومین سند  کتیبه معروف به ( نقش زید ) متعلق به 511 بعد از میلاد و سند سوم هم کتیبه ( نقش حران ) است که تاریخش 568 بعد از مسیح است . که مبدا دو خط اسلامی کوفی و نسخ است . از آثار اسلامی متوجه می شویم که خط کوفی زودتر از خط نسخ  مشق شده و اصلاح گردیده و استادانی در آن پیدا شده است و حروفش بهتر از خط نسخ می باشد.

خط مانوی و پهلوی در سده های نخستین اسلامی خط ایرانیان بوده است و خط های سریانی و کوفی حروف بدون نقطه نوشته می شدند و مصوت های کوتاه و برخی مصوت های بلند مانند (ا) نوشته نمی شد . و چون قرآن به زبان عربی بود عرب ها مشکلی در خواندن نداشتند ولی ایرانیان نمی توانستند بخوانند و به این دلیل خط اسلامی شکل گرفت که ایرانیان  سهم عمده ای  در این امر داشتند و بر اساس نیازهای زبانی خود الفبای فارسی را پدید آوردند  و از سده سوم هجری به علت نامه نگاری های دیوانی ، کم کم خط های مانوی و پهلوی جای خود را به خط الفبای  فارسی دادند . 

در قرن 18 میلادی خط ثلث و نسخ فارسی  و خط توقیع در هند  پاکستان متداول و مرسوم بود  و از انبار  به نجد عربستان رفته است و خط های متداول سریانی و نبطی با تحولاتی در نوشتن در زبان عربی بکار رفته است .  

ترتیب الفبای فارسی در آغاز به صورت ابجد بوده است و بسیاری از خطوط از جمله خط لاتین برگرفته از خطوط کهن سامی است شعوبیه  ایانی  برای تسهیل  درفراگیری الفبای فارسی حروف همسان از نظر صوت و ردیف صوتی را  در کنار هم قرار داند تا برای نو آموزان فراگیری آن آسان باشد و نامش را الفبای پیر آموز گذاشتند و اولین کسی که خط را از کوفی به خط نسخ و اعراب دار و نقطه دار  تبدیل کرد  ابن مقلد موگلای شیرزای بود . خط فارسی یا الفبای فارسی ، خط یا دبیره ای است که از آن برای نوشتن زبان فارسی استفاده می شود . این خط در واقع مادر خط عربی است .خط فارسی درکشورهای ایران افغانستان و پاکستان خط رسمی است که درتاجیکستان  خط فارسی را به خط نیاکان ( فارسی تجیکی ) می نامند . 

اصول یادگیری سریع خوانی 

مفهوم خواندن و مطالعه:

مطالعه:

بررسی عمیق و همه جانبه یک مقوله است و به عبارتی دیگر روندی است که از به کار گیری ذهن و به منظور دریافت اطلاعات، توجه دقیق و تجربه و تحقیق در باره هر موضوع، رویداد پدیده صورت میگیرد و شامل خوب دیدن وخوب شنیدن و لمس کردن ورزیدن و پرسش کردن و به دنبال پاسخ ها داده میشود.  

مطالعه به معنای نگریستن به هر چیز برایتان شدن به آن ،تامل،تفکرواندیشه آمده است. 

خواندن زیر مجموعه مطالعه می باشد. عملی که در آن دیدن ،شناسایی کردن علائم نوشتاری،  تبدیل علائم نوشتاری به صوتی،درک مجموعه علائم و آواها و در نتیجه درک معنا از آن حاصل می شود، اما این درک بی هدف صورت نمیگیرد و خوانندگان به قصد آموختن ، زمانی برای آگاه شدن و گاهی هم به قصد لذت بردن و پر کردن اوقات فراغت به آن روی می آورند، که هر سه می تواند با یکدیگر همراه شود. 

یاد داشته باشید که هر نوع خواندن مطالعه تلقی نمی شود مثلا فروشنده که حساب فروش روزانه را بررسی می کند یا دانش آموزی که کتاب های درسی خود را می خواند، که نوعی انجام وظیفه به امور روز مره بوده است. 

تاریخچه تند خوانی :

مهارت مطالعه بیش از حد معمولاً زمان محدود را تند خوانی می گویند .

در نیروی هوایی ایالات متحده متخصصین فنون جنسی با تحقیقاتی متوجه ضعف خلبانها  در تشخیص دقیق و سریع هدف مورد نظر از فاصله دور به هنگام پرواز شدند که طی تکمیل و به کار گیری دستگاه سنجش توجه و حافظه از طریق انعکاس تصاویری بر روی صفحه نمایش بزرگ،  راه حل مسئله را یافتند که دستاوردهای این تجربه به ویژه در امر تند خوانی مورد استفاده قرار گرفت. 

 

 

معنی متن : آگاه باش که هر چه در جهان هستی وجود دارد . همه را خداوند بلند مرتبه آفریده است . آسمان، آفتاب ، ماه ، ستارگان و زمین  آن چه بر روی زمین است مانند کوه ، بیابان و رودخانه ها و آن چه  در کوه هاست از سنگ های قیمتی و معدن ها و آن چه که بر روی زمین وجود دارد ، از گیاهان گوناگو و آن چه که در خشکی و دریا وجود دارد از انواع حیوانات و آن چه که در میان آسمان و زمین است مانند ابر ، باران، برف  ، تگرگ ، رعد ، برق ، رنگین کمان و نشانه هایی که در هوا آشکار می شود همه شگفتی های آفرینش خداوند بلند مرتبه است و این ها ، نشانه هایی از خداوند بلند مرتبه است که به تو فرمان داده است که در آن ها نگاه کنی . پس در این نشانه های خداوند ، فکر و اندیشه کن .

دانش های ا دبی : آفتاب ، ماه  و ستارگان = مراعات النظیر / زمین ، کوه و بیابان = مراعات النظیر / جواهر ، معادن = مراعات النظیر / میغ ، باران ، تگرگ و قوس قزح = مراعات النظیر / آسمان ، زمین = تضاد / بر و بحر = تضاد 

چون میغ = به معنی مثال است و ادات تشبیه نیست .

دانش زبانی : جواهر جمع جوهر / معادن جمع معدن / نباتات جمع نبات به معنی گیاهان / بر به معنی خشکی /  بحر به معنی دریا / آیات جمع آیه به معنی نشانه ها 

تو را فرمود : ( را ) به معنی به هست و حرف اضافه است که ( تو ) متمم است . 

هم خانواده عجایب : عجیب ، تعجب / تعالی : عالی ، علی ، اعلی / تفکر : فکر ، فکور 

 معنی متن : به زمین نگاه کن که ( خداوند ) چگونه آن را مانند فرشی برای تو ساخته و ا طراف آن را وسیع ، گسترده است و از زیر سنگ های محکم ، آب های گوارا جاری کرده است ، که بر روی زمین ، جاری می شود و اندک اندک از زیر زمین  بیرون می آید و به هنگام بهار ، نگاه کن  زمین ، چگونه زنده و شادات می شود و مانند پارچه ابریشمی ، رنگارنگ و زیبا می شود ، بلکه هزار رنگ می شود . 

دانش های ادبی : سنگ ، آب  ،لطیف و روان = مراعات النظیر / زمین چون ( مانند ) دیبای هفت رنگ = تشبیه / آسمان و زمین = تضاد/ زمین زنده می شود = تشخیص / هزار رنگ = اغراق کرده است 

هم خانواده جوانب : جانب  به معنی اطراف / کم کم = قید مقدار 

 

معنی متن : به پرندگان آسمان و حشره های روی زمین نگاه کن که هریک را با شکل و ظاهری متفاوت آفریده و هر کدام از دیگری بهتر و زیباتر است . آنچه که لازم بود به هر یک ( موجودات ) داده و به هر کدام ، یاد داده که چگونه غذا به دست  بیاورد و بچه رانگه  دارد تا بزرگ بشود و چگونه لانه خود را بسازد و مورچه نگاه کن که چگونه در زمان مناسب  غذایش را جمع می کند . 

دانش ادبی : هوا ( آسمان ) و زمین =تضاد/ شکلی و صورتی = مترادف /نیکوتر = صفت تفضیلی / مرغان = مجاز از هر نوع پرنده ایی  

دانش زبانی : چون ( چگونه ) 

معنی متن : اگر داخل خانه ای بروی که نقاشی و گچ بری کرده باشند . زمان زیادی آن را وصف می کنی و از آن کار تعجب می کنی در حالی که همیشه در خانه خدا ( دنیا ) هستی و اصلا تعجب نمی کنی و این دنیا خانه خداست و فرش آن زمین است و سقف بی ستون آن آسمان است که این بسیار عجیب است و چراغ آن ماه است و شعله آن خورشید و چراغدان هایش ستارگان هستند و تو از شگفتی های این دنیا بی خبری زیرا دنیا بسیار بزرگ است و تو کوتاه نظری و زیبایی ها و بزرگی ها ی آن رادرک نمی کنی .

دانش ا دبی : خانه خدا ( استعاره از دنیا ) / این عالم مانند خانه خدا = تشبیه / زمین مانند فرش = تشبیه / سقف استعاره از آسمان / ماه مانند چراغ = تشبه / آفتاب مانند شعله = تشبیه / ستارگان مانند قندیل = تشبیه / ماه و آفتاب و ستاره = مراعات النظیر 

مختصر = کوچک 

معنی متن : این انسان مثل تو در ا ین دنیا مثل مورچه ای است که در قصر پادشاهی لانه دارد و جز غذا و یاران خویش به چیز دیگری فکر نمی کند و از زیبایی قصر و غلامان بسیار و تخت پادشاه باخبر نیست اگر می خواهی در حد واندازه مورچه باشی در همان حد باقی بمان واگر نمی خواهی مثل مورچه باشی به تو اجازه داده اند که در باغ شناخت خداوند بلند مرتبه ، دقت و تماشا کنی و خارج شوی . پس چشم باز کن تا شگفتی های جهان را ببینی که شگفت زده و حیران شوی . 

دانش ادبی : مثل تو چو مورچه =تشبیه / قصر و ملک و غلام = مراعات النظیر / بستان معرفت = تشبیه  و استعاره از دنیا / چشم و دیدن = مراعات النظیر 

دانش زبانی : مورچه = متمم / سوراخی = مفعول / غذا = متمم / هیچ چیز = ترکیب وصفی و گروه اسمی که چیز هسته می باشد .

تاریخ ادبیات 

کیمیای سعادت کتابی است اخلاقی و دینی به زبان فارسی تالیف محمد غزالی که اثر دیگرش ، احیای علوم دینی به زبان عربی که خلاصه آن رابه زبان فارسی ترجمه کرده که کیمیای سعادت نام دارد . قرن پنجم 

یک روز یک غلام گوسفندان اربابش را برای چریدن به صحرا برد و گوسفندان در دست مشغول چرا بودند که یک مسافر از راه رسید و با دیدن گوسفندان فراوان طمع کرد و به نزد چوپان رفت و گفت : از این گوسفندان یکی را به من بده . چوپان گفت  : هرگز نمی توانم این کار را کنم  . مسافر گفت :  پس یکی را به من بفروش . چوپان گفت : گوسفندان از من نیست . مسافر گفت : به صاحبش بگو که گرگ یکی از گوسفندان را برده  است . چوپان گفت : به خدا چه بگویم ؟!

آن ، او خداست .

به آن درخت که دارای شاخه های تر و تازه است نگاه کن .

که چگونه از دانه ایی رشد کردو درخت شد . 

پس جستجو کن و بگو این کیست که از آن میوه بیرون می آورد ؟

به خورشید نگاه کن که پاره آتش آن فروزان است .

نگاه کن نور  و روشنی در آن است و بوسیله آن گرما و حرارت پراکنده می شود. 

آن همان خداوندی است که نعمت هایش ریزان است . 

اوست دارای حکمتی کامل و نیروی توانمند ی  است . 

به شب نگاه کن پس چه کسی ماهش را در آن پدید آورد ؟ 

و آن شب را  با ستارگانی مانند مروارید های پراکنده زینت داد .

و به ابر نگاه کن پس چه کسی از آن بارانش را نازل کرد . 

 __________________________________________________________

ذاک ( ذلک به معنی آن )  هو ( او) الله ( خدا ) 

بیت اول :انظر = فعل امر ( نگاه کن ) لتلک ( به آن ) الشجره ( درخت ) ذات( که دارای ) الغصون ( شاخه ها ) النضره ( تر  و تازه ) 

بیت دوم: کیف ( چگونه ) نمت ( رشد کرد )  من  ( از ) حبه ( دانه  ای ) صارت( گردید ) 

بیت سوم : ف( پس ) ابحث ( جستجو کن ) قل ( بگو ) من ( چه کسی ) ذا ( این ) الذی ( که ) یخرج ( بیرون می آورد ) منها ( از آن ) الثمره ( میوه ) 

بیت چهارم : الی ( به سوی )  الشمس ( خورشید ) التی ( که )  جذوتها ( پاره آتش ) مستعره ( فروزان ) 

بیت پنجم : فیها ( در آن ) ضیاء ( روشنی ) بها ( بوسیله آن  ) حراره( حرارت ،جو ) منتشره ( پراکنده می کند . این بیت شرط بقای انسانها است .

بیت ششم : اوجدها ( پدید می آورد ) الجو ( درجو ) مثل  ( مانند ) الشرره ( پاره آتش ) 

بیت هفتم : الذی ( که ) انعمه ( نعمت هایش ) منهمره ( ریزان ) 

بیت هشتم : حکمه ( حکمتی ) بالغه ( کامل ) قدره ( قدرت ) مقتدره ( بی انتها ) 

بیت نهم : 

درس دوم  کتاب فارسی هفتم

چشمه معرفت

متن کوتاهی از کتاب کویر دکتر علی شریعتی است که با این متن شروع می شود .

در یکی از از سال های نوجوانی که کنجکاوی خستگی  نا پذیری داشتم ...

با نگاه کنجکاوانه و تشنه ،  به درس بزرگ طبیعت می نگریستم

نگاه پرسش گر که حامل سوال و مشتاق یادگرفتن است، که طبیعت را مثل یک کتاب وکلاس درس نگاه می کردم  که فراوان به من آموزش می داد.

 گوش می دادم ، چشم  می دادم  ، دل می دادم ....

یعنی به دقت نگاه می کردم تا به جزئیات طبیعت پی ببرم .

و روحم چنان غرق فهمیدن بود...

آنقدر تحت تاثیر قرار گرفته بودم که . احساس می کردم هم اکنون چشمه های معرفت ( تشبیه وجود داردکه معرفت را به چشمه تشبیه کرده است )

 ... سر باز خواهند کرد...( به جوشش  در آمدن )

 و آب های زلال و سرد و گوارای  فهم و دانایی در من خواهد جوشید( تشبیه پنهانی ایجاد شده است در چشمه های دانایی از من سرازیر خواهد شد، آب های گوارا فهم  در من خواهد جوشید –تشبیه دارد ) ( خواهد جوشید = خواهم فهمید با تمام وجودم )

... آن لحظه ها  تا کجا  می فهمیدم...( عمق فهم من تا کجا پیش می رفت )

 ... اما یقین دارم ...(مطمئن هستم )

 که در کلاس شگفت انگیز ( رکن دوم )  آفرینش ( رکن اول ) و زیبایی طبیعت ....(تشبیه آفرینش به یک کلاس درس شگفت انگیز  یعنی آفرینش مثل یک کلاس شگفت انگیز بود.)

...خالق درس ( خداوند )  

غرقه ....(مجذوب این طبیعت زیبا بودم )

نوازش لطیف و خنکی را  در لای انگشتان پاهای برهنه ام احساس کردم ( آب بود که به پاهایم رسیده بود و پاهایم را نوازش می داد )

مذاب (آب شده)

...تا خود را به دهان خشک  زمین ...( زمین به دهان خشک تبدیل می شود و استعاره است که بعدها می خوانید )

 ... شاخه دست های خود رابه آسمان بر افراشته بودند ...( شاخه درختان به دستان که به سمت آسمان بر افراشته شده بود تشبیه شده است که در حال دعا کردن است )

و کودکان پر نشاط ( تشبیه دارد )

... همه عظمت و بزرگی ...( کلمات هم معنی )

 ... تماشا می کردم  ..( نگاه می کردم )

... آشنایی دیرینه ایی دارم ...( آشنایی  طولانی و مدت دار دارم )

....رفیق و خویشاوندم...( آنقدر با طبیعت آشنایی قدیمی داشتم که حس میکردم  با این شاخه های و ساقه ها و گل ها سالیان سال است که رفیق هستم)

از صحرا باز می گشتم و نسیم  مانند مادری مهربان و آداب دان که به کودکان خویش ....( تشبیه نسیم به مادری مهربان  / آداب دان  یعنی مبادی آداب و آگاه است )

...بوته های نوزاد خویش را به نشانه احترام و  وداع با من خم کرده بود...( وداع  = خداحافظی  / شاخه ها که بواسطه نسیم خم می شدند به نشانه احترام و  وداع با من خم می شدند و تکان می خوردند )

...ناپدید شد ....( محو می شد )

... به احساسات خاموش اما سرشار از پاکی و صفای ....( خداحافظی آنها با من صدا نداشت اما پر از احساس بود )

... و به خالق آنها می اندیشیدم ...( از این پدیده ها به صانع و آفریدگار پی می بردم  و در ذهنم به این خالق پدیده ها فکر می کردم )

..زمزمه می کردم ...( زیر لب خواندن به آهسته )

برگ درختان سبز در نظر خوشیار             هر ورقش دفتری است معرفت کردگار

هر کدام از این برگ های سبز درخت  انگار دفتری است که بزرگی خدا را  به ما آموزش می دهد و خدا را به ما معرفی می کند .

---------------------------------------------------------

دانش ادبی و زبانی 

جمله :  هدف از جمله  انتقال  فعل از گوینده به شنونده  و از نویسنده به خواننده است . 

انواع جمله :

خبری  =اطلاعی به دانش ما می افزاید و یا خبری به ما میدهد. ( با نگاه کنجکاوانه به درس طبیعت  می نگریستم ) 

پرسشی = سوالی از ما می کند  از جملات پرسشی یا لحن استفاده می شود . ( صدای زیبای چشمه را شنیده ایی ؟ ) 

امری = کاری از ما درخواست میکند ( برو ، بیا ، سلام کن .) 

عاطفی = احساس مارا نسبت به کسی یا چیزی  نشان می دهد ( چه مزرعه زیبایی!) 

---------------------------------------------------------------

کلمات هم خانواده = کلماتی که هم ریشه و ارتباط معنایی با هم دارد . 

طفل ، طفولیت ،  اطفال 

معنی شعر : 

بیت اول : مرغ با تواضع از کرم پرسید : تا چه وقت می خواهی به دور خود پیله ببافی و چرا اقدام به رهایی نمی کنی : 

دانش ادبی : شعر به صورت مناظره است و حرف زدن کرم و مرغ = آرایه تشخیص 

دانش زبانی : تا به کی = قید  / مصراع دوم = جمله چهار جزئی بامفعول و متمم است 

بیت دوم : تا چه زمای میخواهی تنها و گوشه گیر باشی ؟ و تا کی می خواهی در جسم خود زندانی باشی ؟ 

دانش ادبی : محبس تن = اضافه تشبیهی / تنی در بیت اول و بیت دوم = جناس تام 

دانش زبانی : منزوی = مسند / ( ی ) در خلوتی و تنی به معنی هستی است و خلوت و تن مسند هستند  

بیت سوم : کرم پاسخ داد : من به فکر آزادی خود هستم به این علت د رگوشه ای تنها نشسته ام ( گوشه گیر کرده ام ) 

دانش ادبی : تشخیص در پاسخ دادن کرم 

دانش زبانی : پاسخ بداد کرم = جمله چهار جزئی با مفعول و متمم / بداد = فعل ماضی ساده 

بیت چهارم : هم سن های من تبدیل به پروانه شدند و از پیله بیرون آمدند ( آزاد شدند ) و قابل دیدن شدند .

دانش ادبی : قفس استعاره از پیله 

دانش زبانی : دو فعل شدند و گشتند ، جمله سه جزئی هستند با مسند / پروانگان و دیدنی = مسند هستند 

بیت پنجم : در زندان و تنهایی به سر می برم تا به وسیله مرگ از این جهان رها شوم یا برای پریدن ،بال و پر در آورم ( زندگی کنم ) 

دانش ادبی : ای مرغ خانگی = تشخیص / مرغ و پر = مراعات النظیر 

دانش زبانی : اینک = قید زمان / مرغ = منادا / مرغ خانگی = ترکیب وصفی / کوشش =مفعول 

مهارت تند خوانی در واقع ریشه در فلسفه  منطق  ریاضی عرفان و روانشناسی دارد . این مهارت از راه تقویت نیروهای نهفته درون انسان به ویژه اعتماد به نفس ،تمرکز حواس ، شعور باطنی ، عواطف درونی ، کنترل خشم و نفرت ، عشق ورزی ، تزکیه نفس و داشتن  الگوها و اندیشه های منطقی و فلسفی و عرفانی به دست می آید . پدیده های دیگری نیز مانند تقویت  حافظه ، نظم و ترتیب مراقبت از نفس ، و آمادگی بیشتر ذهن برای تفکر و به یاد سپاری موضوع های اصولی باید در درون انسان مهیا شود . 

تند خوانی مبتنی بر فن  دید زنی است . دیدزنی  ( اسکن ) یک حرکت منظم دست و چشم  بر روی صفحات است . این فن جهت مرور مطالب با سرعت بالا بکار می رود. 

هدف از تند خوانی آشنایی کلی با مطالب کتاب از طریق مرور کتاب با یک سرعت فوق العاده است . سرعت تقریبی تند خوانی 1500 تا 20000 کلمه در دقیقه است . 

قنون تندخوانی 

1- تعیین هدف مطالعه  : قبل از مطالعه باید هدف از مطالعه مشخص شود. در مطالعه طرح مسئله بدین گونه است که به چه منظور و برای رسیدن به کدامین هدف اقدام به مطالعه می کنیم ؟  برای برداشت کلی کتاب ؟ برای کشف جزئیات ؟برای امتحان ؟برای سرگرمی ؟ یا برای رفع نیاز شغلی ؟ 

اطلاع از این امر که به چه منظور اقدام به مطالعه می کنیم موجب  توجه بیشتر و دقت به متن و افزایش تمرکز حواس و در نتیجه  افزایش یاد گیری و .... می شود . 

هدفدار بودن ذهن هنگام مطالعه  خیلی مهم است . آن قدر که می گویند : 

« یا مطالعه نکنید یا قبل ازآن برای ایجاد تمرکز حواس درمطالعه هدف خو را تعیین کنید . »

2- سوال کردن : قبل از مطالعه سوالات ذیل را مطرح نموده و به آن پاسخ دهید . 

به دنبال چه اطلاعاتی هستید ( کلی ، جزئی ، مفاهیم ، عنوان کتاب )آیا عبارات ذکر شده اطلاعات مورد  نیاز را در اختیار شما قرار می دهد ؟ برای کسب اطلاعات مورد نیاز به کدام قسمت کتاب باید مراجعه کنید ؟ 

هدف از سوال گذاری ایجاد تمرکز و کنجکاوی درهنگام مطالعه است. 

3- دید زنی : 

روش های دیدزنی ( اسکن کردن ) 

الف ) توسط یک انگشت : دید زنی مبتدی - که با یک ا نگشت مطالب را با چشم  می بینیم . 

ب) سه انگشت  به صورت همزمان : دید زنی نیمه حرفه ایی - که کلمات بیشتری از روش یک انگشتی دیده می شود و با سه انگشت مطالب را می بینیم . 

پ) چهار ا نگشتی : شکل  s  بلند  روش دید زنی حرفه ای - که در این روش کلمات بیشتری از روش سه انگشتی دیده می شود و با حرکت چهار انگشت از بالای صفحه تا پایین  صفحه می توان مطالب صفحه را دید .