آینده ساز ( ترکیت وصفی ) صفت تفضیلی آینده سازتر ، آینده سازترین
*جوان و نوجوان ، چشمه جوشان نیرو و استعداد است . ( جمله ادبی )
در این جمله آرایه ادبی تشبیه بکار رفته است . جوان و نوجوانان ( مشبه ) به چشمه ( مشبه به ) جوشان نیرو و استعداد( وجه شبه ) و ادات شبه محذوف است .
استعداد = توانایی درونی
*جوان ،یعنی آینده ، جوان خوب برای یک کشور ، یعنی آینده خوب ، جوانان و نوجوانان ما اهل فکر کردن ، دریافتن و تحلیل کردن هستند.
فکر کردن ، دریافتن و تحلیل کردن ( مصدر و جزء اسم ها هستند ) و ( مراعات النظیر هستند )
دریافتن = فهمیدند / تحلیل کردن = پردازش کردن
*این هم امتیاز دیگری است .
امتیاز = وجه تمایز
*همه آنجه در تحلیل های دشمنان این ملت و این کشور به عنوان نقطه مرکزی مشاهده می شود . ( جمله )
مشاهده می شود = دیده می شود ( هم خانواده : شاهد، شواهد ، شهود )
*این است که این نسل جوان و پر شور و آینده ساز را از راه های مختلف برای ساختن ایران آباد و آزاد و مومن و پاکیزه آینده ، ناتوان کنند.(جمله)
جوان ، پرشور و آینده ساز ( مراعات النظیر ) / آباد و آزاد و مومن و پاکیزه آینده ( مراعات النظیر )
مومن = با ایمان ، کسی که دارای ایمان است ( هم خانواده : امین ، امن ، امنیت ) / ناتوان = عاجز
*اما به رغم تلاش های دشمنان ، واقعیت ، عکس این است .( جمله )
رغم = با وجود ، برخلاف / واقعیت = حقیقت موضوع / عکی این = خلاف این
*من به هیچ وجه قبول نمی کنم حرف ها و تحلیل های کسانی را که گاهی در برخی از مطبوعات یا رسانه ها از انجراف نسل جوان سخن می گویند . ( جمله )
به هیچ وجه = به هیچ صورت و شکل / مطبوعات = روزنامه ها ، هر چیزی که چاپ شود ( از ریشه طبع یعنی چاپ و مفرد آن مطبوعه)/رسانه – صدا و سیما / انحراف = ازراه درست خارج شدن
*این طور نیست . ( جمله )
*اگر گاهی اشتباه و خطایی از جوان سر بزند ،
اشتباه و خطایی ( مترادف هستند )
سر بزند = دچار مشکل شوند
*با توجه به دل پاک و نورانی جوان ، این اشتباه کاملا قابل جبران است .
دل پاک و نورانی ( مراعات النظیر ) / دل پاک ( ترکیب وصفی ) / اشتباه کاملا قابل جبران است ( می توانند اشتباه خود را جبران کند)
* اینها چرا صَلاح و پاکدامنی و پارسایی و صداقت جوانان را نمی بینند؟ (وجه پرسشی )
صَلاح = درستکاری ( هم خانواده : مصلح ، اصلاح ) /پاکدامنی = دوری از گناه /پارسایی = زهد و تقوا /صداقت =راستگویی ( هم خانواده : صادق ، صدق )
پاکدامنی و پارسایی و صداقت ( مراعات النظیر )
*چرا شور و شعور جوانان را نمی بینند؟( وجه پرسشی – نوع زبانی )
* متخصصان و دانشمندان جهانی مجبور شده اند؛
متخصصان و دانشمندان ( جمع نشانه دار با - ان - ) ( هم خانواده متخصصان: تخصص ، اختصاص ، مختص )
* اعتراف کنندکه جوانان ما با پشتوانه ایمان و همت و غیرت ، توانسته اند استعداد جوشان و پنهان خود را آشکار کنند .
اعتراف کنند = بازگو کنند ( هم خانواده : معترف ) / همت = تلاش و اراده / غیرت = آبرو ، مردانگی داشتن
ایمان و همت و غیرت ( مراعات النظیر ) / استعدادِجوشان ( ترکیب وصفی ) جوشان و پنهان ( مراعات النظیر )
*وقتی جوان های ما خرمشهر را باز پس گرفته بودند ، اوایل ریاست جمهوری بنده بود .
بازپس ( قید تکرار ) / باز پس گرفته بودند = دوباره پس گرفتند / اوایل= اول ( جمع مکسر ) نکته قابل توجه : جمع مکسر نوعی از جمع می باشد که نشانه ندارد و از مفهوم کلمات وجمله جمع بودن آن را دریافت می کنیم .
* یک هیأت جهانی به ایران آمد .
هیآت = دسته و گروه
* و رئیس آن به من گفت :
جمله نوعش زبانی است و وجه آن خبری است .
* امروز در دنیاو ضع شما با یک سال پیش ، از زمین تا آسمان تفاوت کرده است .
از زمین تا آسمان تفاوت کرده است ( کنایه است یعنی به کلی تغییر کرده است )
* راست می گفت .
* دنیا باور نمی کرد (ایمان نداشت ، عقیده نداشت )
*جوانان ما ، بسیجیان ما و ارتش ما بتوانند خرمشهر را با آن همه استحکاماتی که دشمن و پشتیبانانش درست کرده بودند ، پس بگیرند .
بسیجیان ما و ارتش ما ( مراعات النظیر)
استحکاماتی = پشتوانه ، موانعی که برای مقابله با دشمن ساخته می شود ( هم خانواده : مستحکم ، محکم) / پشتیبانانش = حامیانش
* جامعه ما بحمدالله از میلیون ها جوان و دختر و پسر برخوردار است .
بحمدالله = به شکر خدا ( واژه عربی ) / برخوردار = شامل (از محاسن زیادی برخوردار است )
* این مایه افتخار برای ملت ماست .
مایه= باعث، سبب ( مایع به معنای یکی از حالت های ماده که جامد ، مایع ، گاز است ) / افتخار = سر بلندی (هم خانواده : مفاخر ، فاخر)
* این ملت بایدبه وجود این همه جوان ، این همه استعداد و این همه دل پاک و نورانی ببالد .
دل پاک و نورانی ( مراعات النظیر) / ببالد = افتخار کند
* جوان هم باید به کشور خود ، به انقلاب خود ، به نظام اسلامی خود و به پرچم بر افراشته اسلام خود ببالد و آینده را بسازد. (5 جمله )
ببالد در پایان جملات بالا به قرینه لفظی حذف شده است .
برافراشته = بلندکرده
* آینده با حرف ، ساخته نمی شود ؛
باید برای رسیدن به هدف عمل کرد (به عمل کار برآید به سخندانی نیست )
* با کار هوشمندانه و مومنانه ساخته می شود ؛
* باید کار کنید. (فعل امر )
* آن هم کار هوشمندانه و برخوردار از پشتوانه ایمان .
* به شما جوانان به عنوان فرزندان عزیز و پاره های دل این ملت .... می گویم:
عزیز =گرانقدر ( عزیزترین چیز )
* عزیزان من ، کار کنید؛( ای حرف ندا حذف شده است / عزیز ان منادا می باشد و با هم یک شبه جمله است )
* امروز دشمنان نمی خواهند دانشگاه و درس و مدرسه و معلم باشد .
دانشگاه و درس و مدرسه و معلم ( مراعات النظیر )
* دشمان ما نمی خواهند میلیون ها جوان با درس خواندن و حفظ ایمان و رستگاری و پارسایی و پاکدامنی شان دراین منطقه فردای شکوهمندی را برای ایران مقتدر به وجود بیاورند.
خواندن ( مصدر ) ( توجه کنید : مصدر شخص و شمار ندارد و زمان بندی ندارد و ( ن ) مصدری دارد به جای شناسه و مصدر انجام دادن کار یا روی دادن حالتی را توضیح می دهد ، مثلا خواندن به کا رخواندن و نوشتن به کار نوشتن اشاره دارد و این مطالب تفاوت فعل و مصدر است / پارسایی و پاکدامنی ( مترادف )
دشمنان ما نمی خواهند = دشمنان ما نمی خواهند کشور علم داشته باشد/ حفظ ایمان = نگهداری ایمان(هم خانواده : حافظ ، حفظ ، محافظت ) فردای =آینده / شکوهمندی= با شکوه ، با عظمتمقتدر= پر توان ، با قدرت (هم خانواده : قادر ، قدرت ، مقدر )
*ایمان و پاکدامنی تان را حفظ کنید . ( فعل امر )
* درستان را خوب بخوانید .( فعل امر)
*و جوانی تان را قدر بدانید؛ ( فعل امر )
قدر بدانید= برایش ارزش قایل شوید
*این نیرو و نشاط باید در راه به دست آوردن این ارزش های والا خرج شود ، وقعتش هم آلان است .
نیرو و نشاط ( مراعات النظیر )/ به دست آوردن ( مصدر ) / ارزش های والا ( ترکیب وصفی )ارزش (مضاف) های ( مضاف الیه) والا ( صفت بیانی )
والا = برتر و ناب ( هم خانواده: متعال ، تعالی )/ الان= اکنون
*شما امروز در سال های طلایی عمر خود قرار دارید و خدای متعال هم به شما کمک خواهد کرد.
سال های طلایی ( ترکیب وصفی ) سال ( مضاف ) های ( مضاف الیه ) طلایی ( صفت نسبی ) خواهند کرد ( فعل مستقبل ، آینده )
متعال = بلند مرتبه ( هم خانواده : عالی ، اعلی ، علی )
* از این فرصت خوب زندگی و از دامان گرم و مهربان نظام اسلامی و انقلاب اسلامی – که بحمدالله توانسته این همه جوان مومن و خوب را در درون خویش پرورش دهد- بهترین استفاده را بکنید.
دامان گرم و مهربان نظام اسلامی ( آرایه تشخیص ) / گرم و مهربان ( مراعات النظیر ) دامان گرم و مهربان ( ترکیب وصفی )
بحمدالله = به شکر خدا / مومن = با ایمان ( هم خانواده : امن ، امین ، امنیت )
