دانش ادبی و زبانی درس ششم فارسی نهم

درس 6

مضارع اِخباری، مضارع التزامی، مضارع مستمر

مضارع اِخباری از انجام کاری در زمان حال یا آینده خبر می‌دهد؛ مانند: می‌نویسم، می‌رود، می‌خورید 

طرز ساخت مضارع اخباری: می + بن مضارع + شناسه

مضارع التزامی از انجام کاری در زمان حال یا آینده همراه با شک، شرط یا آرزو خبر می دهد؛ مانند: بنویسم، برود، بخورید

طرز ساخت مضارع التزامی: ب + بن مضارع + شناسه

مضارع مستمر (جاری): از جریان انجام کاری در زمان حال (درست در زمان سخن گفتن) خبر می‌دهد؛ مانند: دارم می‌نویسم، دارد می‌رود، دارید می‌خورید

طرز ساخت مضارع مستمر: دار + شناسه + مضارع اِخباری

درس 7 تخلّص

بسیاری از شاعران، نام شعری خود را در پایان شعربیان می کنند، به این نام «تخلّص» و به بیتی که دارای تخلص باشد، «بیت تخلّص» می گویند؛ مانند:

سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز / مرده آن است که نامش به نکویی نبرند

دلش به ناله میازار و ختم کن حافظ / که رستگاری جاوید در کم‌آزاری است 

درس 8

                                                تضاد

تضاد  آن  است که شاعر یا نویسنده دو کلمه ی متضاد را در کلام بیان کند؛ مثال: 

 همی‌خواهم  از   کردگار   جهان     شناسنده   آشکار   و   نهان

 با بدان کم نشین که  صحبت بد     گر چه پاکی تو را پلید  کند

 چو دخلت نیست، خرج آهسته‌تر کن.

درس  9

                                  ماضی ساده، ماضی نَقلی

ماضی ساده  از  انجام  کاری  در  زمان  گذشته  خبر  می‌دهد؛ مانند:  نوشتم، رفت، خوردید

طرز ساخت ماضی ساده: بن ماضی + شناسه

 ماضی نقلی از  انجام  کاری  در  زمان  گذشته  خبر  می‌دهد ولی اثر آن کار تاکنون باقی است؛ مانند: نوشته‌ام، رفته است، خورده‌ابد

 طرز ساخت ماضی نقلی:  بن ماضی + ه + (ام،  ای، است، ایم، اید، اند)       

                                                  تلمیح

تلمیح آن است که شاعر یا نویسنده ای به آیه، حدیث، داستان، یا یک رویدادتاریخی اشاره کند، مانند مصراع  "بر کمانش تیر آرش را نمی‌دیدند "که به داستان آرش کمانگیر اشاره می کند.

درس  11

                               ماضی استمراری ،  ماضی مستمر  

ماضی استمراری از کاری خبر می دهد که در گذشته انجام یافته و تکرار شده است؛ مانند: می‌نوشتم  ، می‌رفت، می‌خوردید

طرز ساخت ماضی استمراری: می +  ماضی ساده  

ماضی مستمر (جاری) از جریان داشتن عملی در گذشته، همراه کاری دیگر خبر می‌دهد؛ مانند: داشتم می‌نوشتم، داشت می‌رفت، داشتید می‌خوردید

طرز ساخت ماضی مستمر:  داشت + شناسه + ماضی استمراری         

درس 12

ماضی بعید،  ماضی التزامی  

ماضی بعید رویدادی را بیان می‌کند که در گذشته دور انجام گرفته است؛ مانند: نوشته‌بودم، رفته‌بود، خورده‌بودید.

طرز ساخت ماضی بعید: بن ماضی + ه + بود + شناسه

ماضی التزامی رویدادی را بیان می‌کند که در زمان گذشته با تردید یا آرزو انجام شده باشد؛ مانند: نوشته‌باشم، رفته‌باشد، خورده‌باشید.

طرز ساخت ماضی التزامی: بن ماضی + ه +  باش + شناسه   

ردیف                                                 

همان‌طور که سال قبل خواندیم، ردیف یک یا چند کلمه است که در آخر مصراع ها عیناً تکرار شود؛ مانند «تشنه» و «توام آمد به یاد» در این بیت‌ها:

شدد چنان از تف دل کام سخنور تشنه

                                   که ردیف سخنش آمده یک سر تشنه

لاله دیدم، روی زیبای توام آمد به یاد

                                  شعله دیدم، سرکشی‌های توام آمد به یاد

قید                                                   

قید، یک یا چند کلمه است که در باره نهاد یا فعل جمله توضیحی می دهد، توضیحی درباره زمان،مکان،حالت، تردید، یقین،  تکرار و... ؛ مثال:

مفضّل، اندوهناک، نزد امام صادق(ع) رفت.  در این جمله «اندوهناک» چگونگی و حالت مفضّل را بیان می‌کند.

مریم، امروز کتاب می‌خواند.   در این جمله «امروز» زمان فعل خواندن را مشخّص می‌کند.

توضیح1: با حذف قید معمولاً آسیبی به معنی جمله وارد نمی‌شود.

توضیح2: فعل، نهاد، مفعول، متمّم و مسند  نمی‌توانند قید جمله باشند.

توضیح3: کلمات تنوین دار همیشه قید هستند؛ مثال: اصلاً، جداً، حتماً، واقعاً و . . . 

توضیح4: این کلمات همیشه قید هستند: هنوز، هرگز، شاید، ناگهان، البتّه و . . .

اصول مدیریت شهری در اروپا

در الگوی مدیریتی در اروپا سه عامل مدیریتی لحاظ می گردد: برنامه ریزی، اجرای برنامه ها، نظارت و ارتقای برنامه ها. از این گذشته ویژگی های خاصی برای یک مدیریت مطلوب شهری نیاز است که این ویژگی ها شامل داشتن اطلاعات لازم در زمینه سیستم شهری، سازمان های مربوطه و روند فعالیت ها می باشد.

همچنین باید توجه داشت که بخش خصوصی، گروه های فشار و عامه مردم می توانند در بهبود مدیریت شهری سهیم باشند و با استفاده از اینها می توان به بودجه لازم جهت ارتقای وضعیت اقتصادی دستیابی پیدا کرد. این عملکرد ها می توانند شهرواندان، محیط زیست شهری و ظرفیت کارآیی و تولیدات شهر را تحت تاثیر قرار دهد.

در اروپا تاکید بر این است که سیستم های شهر بطور کامل مورد ارزیابی قرار گیرد. نوع مدیریت شهری که در اروپا مورد استفاده قرار می گیرد می بایست با چرخه زندگی شهرنشینی، که افزایش و کاهش رشد محیط زیست نشانگر آن است، سازگار باشد. شهر هایی که به لحاظ فیزیکی و اقتصادی توسعه یافته هستند نیاز به شیوه مدیریت شهری متفاوت با شهرهای عقب مانده و دچار نقصان دارند.

به عنوان مثال بسیاری از شهر ها نتوانسته اند به توازن عرضه و تقاضا در تولیدات و خدمات شهری برسند. در این موارد شهر های اروپایی وضعیت بازارهای شهری مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهند. با این روش تقاضا برای تولیدات خدمات شهری و عرضه مایحتاج شهروندان به توازن می رسد.

از موارد دیگری که در مدیریت شهری اروپا مدنظر قرار می گیرد را می توان به وضعیت حمل و نقل شهری، مدیریت اراضی، اقتصاد شهری و منطقه ای،سازمان دهی کارآیی و حجم تولیدات در کلان شهر ها اشاره کرد.

1- خدمات تکنیکی در جهت فقرزدایی شهری بر روی موارد زیر متمرکز شده است:

- دستیابی قشر فقیر جامعه به اراضی و تامین امنیت شغلی آنها: بهبود شرایط کاری و سازمان دهی اجتماعی می بایست به اندازه بهبود شرایط محیط شهری مد نظر قرار گیرد. چراکه قشر ضعیف و کم درآمد جامعه هم می بایست از امانات دسترسی به اراضی شهری و امنیت شغلی برخوردار باشند.

- کمک های مالی هر چند جزئی به قشر کم درآمد: این بخش بهبود شرایط مدیریتی در سامان دهی گروه های اجتماع در ایجاد مشارکت های مالی، افزایش کارآیی مدیریتی در جهت اخذ و اداره سرویس های مالی-اعتباری به منظور توسعه فعالیت های درآمدزا و تسهیلات مسکن را شامل می شود. همچنین در این زمینه می توان به ایجاد ارتباط میان این گروه های مشارکتی با موسسه های ملی رسمی و استحکام کارآیی و افزایش سطح تولیدات دولت های محلی در ارتقاء تمهیدات مربوط به وضه اقتصادی و معیشتی جامعه اشاره کرد.

2- خدمات تکنیکی در جهت مدیریت محیط زیست شهری بر موارد زیر متمرکز شده است:

- مدیریت بازیافت زباله:این بخش شامل بهبود مدیریت شهری در جهت برنامه ریزی، تامین اعتبار، و عملی ساختن امور مربوط به سیستم زباله های جامد شهری می باشد. در اینجا می بایست تقویت سرمایه گذاری در سیستم زباله های جامد شهری و بخصوص در زمینه های جمع آوری زباله های جامد، دفن و همچنین بازیافت مواد به خوبی انجام پذیرد.

- مدیریت آب و فاضلاب و آلودگی هوا: این بخش شامل بهبود خط مشی ها و قوانین زیست محیطی به منظور ترفیع و تفییذ اختیارات مدیریت شهری در جهت برنامه ریزی، تامین اعتبار و عملی ساختن امور مربوط به سیستم آب و فاضلاب و کیفیت هوا می باشد. در ایجا می بایست تقویت مشارکت میان دولت های محلی و سازمان های دولتی در ارائه خدمات زیست محیطی و حفاظت از محیط زیست لحاظ گردد.

3- خدمات تکنیکی در جهت مدیریت شهری به شیوه مشارکتی

- جمع آوری عواید و مدیریت مالی: بهبود روند مدیریتی در جهت جمع آوری عواید بمنظور توزیع مطلوب خدمات شهری

منبع: AIT